۸۵٬۸۱۰
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '[[اهل بیت (علیهم‌السلام)' به '[[اهل بیت'
جز (جایگزینی متن - '[[اهل‌بیت' به '[[اهل بیت') |
جز (جایگزینی متن - '[[اهل بیت (علیهم‌السلام)' به '[[اهل بیت') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:آیین عزاداری.jpg|جایگزین=عزاداری|بندانگشتی]] | [[پرونده:آیین عزاداری.jpg|جایگزین=عزاداری|بندانگشتی]] | ||
'''عزاداری''' و سوگواری [[محرم|ماه محرم الحرام]] و [[صفر المظفر|ماه صفر المظفر]] مجموعه آیین‌های [[شیعیان]] و همچنین برخی از غیر شیعیان در سوگ شهیدان [[کربلا]] است. [[اهل بیت | '''عزاداری''' و سوگواری [[محرم|ماه محرم الحرام]] و [[صفر المظفر|ماه صفر المظفر]] مجموعه آیین‌های [[شیعیان]] و همچنین برخی از غیر شیعیان در سوگ شهیدان [[کربلا]] است. [[اهل بیت]] اولین کسانی بوده‌اند که به سوگواری برای [[حسین بن علی (سید الشهدا)|حسین‌بن‌علی (علیه السلام)]] پرداخته و دیگران را نیز به عزاداری دعوت کردند. [[کمیت اسدی]] و [[دعبل خزاعی]]، از شاعران دوران [[محمد بن علی (باقر العلوم)|محمدبن‌علی (علیه السلام)]]، [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفربن‌محمد (علیه‌السلام)]] و [[علی بن موسی (رضا)|علی‌بن‌موسی (علیه‌السلام)]] اشعاری در رثای '''«سیدالشهدا»''' سروده‌اند. سوگواری در آغاز با گریه و شعرخوانی صورت می‌گرفت؛ ولی به تدریج مداحی، روضه‌خوانی، شمایل‌کشی، سینه‌زنی، تعزیه و ... به آن افزوده شد. بیشتر این آیین‌ها در دوران [[آل‌بویه]]، [[صفویه]] و [[قاجار]] شکل گرفتند. گسترش عزاداری برای '''«اباعبدالله‌الحسین»'''، مربوط به دوره صفویه و رسمی شدن [[مذهب تشیع]] در [[ایران]] دانسته شده است؛ اگرچه در این میان برخی شاهان ایران از جمله [[نادرشاه افشار]] و [[رضا شاه پهلوی|رضاشاه پهلوی]]، به محدود کردن عزاداری پرداختند. | ||
== عزاداری در کشورهای اسلامی == | == عزاداری در کشورهای اسلامی == | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
=== سوگواری در عصر معصومین === | === سوگواری در عصر معصومین === | ||
علی‌بن‌حسین (علیه‌السلام)، [[زینب بنت علی|زینب بنت علی (سلام الله‌علیها)]]، [[ام‌البنین]] و [[رباب]] اولین کسانی بوده‌اند که به سوگواری برای حسین‌بن‌علی (علیه السلام) پرداخته و دیگران را نیز به عزاداری فراخوانده‌اند. [[کمیت اسدی]] و [[دعبل خزاعی]]، از شاعران دوران محمدبن‌علی (علیه السلام)، جعفربن‌محمد (علیه‌السلام) و علی‌بن‌موسی (علیه‌السلام) اشعاری در رثای حضرت حسین سروده‌اند. زینب بنت علی، هنگام گذر از کنار تن برادرش با خواندن اشعاری، حتی دشمنان را متأثر کرد<ref>بلاذری، انساب‌الاشراف، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ج۳، ص۲۰۶.</ref>. با ورود اسیران کربلا به شام، زنان بنی‌امیه بر آنان گریستند، و به گفته‌ای سه روز یا هفت روز عزا به پا کردند. گفته می‌شود اولین کسی که در رثای شهدای کربلا و امام حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) مرثیه سرود ''عقبة بن عمرو سهمی'' بوده است<ref>تذکرة الخواص؛ ابن جوزی؛ ج ۱، ص ۲۴۱.</ref>. ''عبیدالله بن حر جعفی'' را نیز نخستین زیارت کننده قبر امام دانسته‌اند<ref>شهرستانی، تاریخ النیاحه، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص ۱۰۰.</ref>. او پس از شهادت امام حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) از منزل خود در قصر بنی مقاتل به کربلا رفت و گریست و قصیدۀ بلندی در رثای امام حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) سرود. توابین که پس از شهادت امام حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) توبه کرده و بر ضد [[امویان]] به قیام برخاستند ابتدا به کربلا رفتند و در آنجا به عزاداری پرداختند و برای خونخواهی امام، هم قسم شدند<ref>مقتل الحسین‌بن‌علی (علیه‌السلام)؛ خوارزمی؛ ج ۲، ص ۲۱۸.</ref>. ''بشر بن جذلم''، به دستور حضرت سجاد (علیه‌السلام) ورود اهل‌بیت به مدینه را با سرودن اشعاری به مردم اعلام کرد و آنان را گریاند. همچنین زنانی از [[اهل بیت | علی‌بن‌حسین (علیه‌السلام)، [[زینب بنت علی|زینب بنت علی (سلام الله‌علیها)]]، [[ام‌البنین]] و [[رباب]] اولین کسانی بوده‌اند که به سوگواری برای حسین‌بن‌علی (علیه السلام) پرداخته و دیگران را نیز به عزاداری فراخوانده‌اند. [[کمیت اسدی]] و [[دعبل خزاعی]]، از شاعران دوران محمدبن‌علی (علیه السلام)، جعفربن‌محمد (علیه‌السلام) و علی‌بن‌موسی (علیه‌السلام) اشعاری در رثای حضرت حسین سروده‌اند. زینب بنت علی، هنگام گذر از کنار تن برادرش با خواندن اشعاری، حتی دشمنان را متأثر کرد<ref>بلاذری، انساب‌الاشراف، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ج۳، ص۲۰۶.</ref>. با ورود اسیران کربلا به شام، زنان بنی‌امیه بر آنان گریستند، و به گفته‌ای سه روز یا هفت روز عزا به پا کردند. گفته می‌شود اولین کسی که در رثای شهدای کربلا و امام حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) مرثیه سرود ''عقبة بن عمرو سهمی'' بوده است<ref>تذکرة الخواص؛ ابن جوزی؛ ج ۱، ص ۲۴۱.</ref>. ''عبیدالله بن حر جعفی'' را نیز نخستین زیارت کننده قبر امام دانسته‌اند<ref>شهرستانی، تاریخ النیاحه، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص ۱۰۰.</ref>. او پس از شهادت امام حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) از منزل خود در قصر بنی مقاتل به کربلا رفت و گریست و قصیدۀ بلندی در رثای امام حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) سرود. توابین که پس از شهادت امام حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) توبه کرده و بر ضد [[امویان]] به قیام برخاستند ابتدا به کربلا رفتند و در آنجا به عزاداری پرداختند و برای خونخواهی امام، هم قسم شدند<ref>مقتل الحسین‌بن‌علی (علیه‌السلام)؛ خوارزمی؛ ج ۲، ص ۲۱۸.</ref>. ''بشر بن جذلم''، به دستور حضرت سجاد (علیه‌السلام) ورود اهل‌بیت به مدینه را با سرودن اشعاری به مردم اعلام کرد و آنان را گریاند. همچنین زنانی از [[اهل بیت]]، به سوگواری پرداختند و مردم مدینه را به سوگ نشاندند؛ زنانی از جمله: زینب دختر عقیل، ام البنین و رباب در میان آنها به چشم می‌خورد<ref>الکامل فی التاریخ؛ ابن اثیر؛ ج ۴، ص ۸۸.</ref>. | ||
=== تشویق و ترغیب به سوگواری === | === تشویق و ترغیب به سوگواری === | ||