۸۵٬۸۱۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
'''امام هادی (ع)''' امام دهم [[شیعیان]] است. آن حضرت در سال 212 هجری قمری دیده به جهان گشود و در سال 220 هجری قمری امامت [[شیعه]] از پدر بزرگوارشان به آن حضرت منتقل شد. مدت [[امامت]] آن حضرت حدود 34 سال بود و در سال 254 هجری قمری به دست [[معتمد عباسی]] به شهادت رسیدند. | '''امام هادی (ع)''' امام دهم [[شیعیان]] است. آن حضرت در سال 212 هجری قمری دیده به جهان گشود و در سال 220 هجری قمری امامت [[شیعه]] از پدر بزرگوارشان به آن حضرت منتقل شد. مدت [[امامت]] آن حضرت حدود 34 سال بود و در سال 254 هجری قمری به دست [[معتمد عباسی]] به شهادت رسیدند. | ||
شیعیان امام هادی و فرزندشان [[امام حسن عسکری]] | شیعیان امام هادی و فرزندشان [[امام حسن عسکری]](ع) را به دلیل اینکه در [[سامرا]] در منطقه‌ای به نام عسکر ساکن بودند، [[امامین عسکریین]] می‌خوانند. | ||
=ولادت امام هادی (ع)= | =ولادت امام هادی (ع)= | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
==دلائل امامت== | ==دلائل امامت== | ||
۱. احادیثی که از [[پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده و در آن اسامی [[دوازده امام]] آمده است. <ref>نمایه «اسامی ائمه (ع) در احادیث متواتر شیعی»، سؤال ۲۵۴۳</ref> | ۱. احادیثی که از [[پیامبر اکرم(ص)|پیامبر اکرم (ص)]] نقل شده و در آن اسامی [[دوازده امام]] آمده است. <ref>نمایه «اسامی ائمه (ع) در احادیث متواتر شیعی»، سؤال ۲۵۴۳</ref> | ||
۲. در احادیث متعدّدی نیز به صورت خاص به امامت آن حضرت تصریح شده است؛ مانند احادیث زیر: | ۲. در احادیث متعدّدی نیز به صورت خاص به امامت آن حضرت تصریح شده است؛ مانند احادیث زیر: | ||
امام جواد(ع) فرمود: «[پس از من] امر امامت به امام على النقى(ع) واگذار خواهد شد، در صورتى که او پسر بچه‌اى است. دوباره فرمود: آرى و کمتر از هفت ساله، چنان که [[حضرت عیسى بن مریم(ع)]] نیز چنین بود». <ref>مسعودى، على بن حسین، اثبات الوصیّة، ص ۲۲۸ و ۲۲۹، انصاریان، قم، چاپ سوم، ۱۳۶۲ش؛ شیخ حر عاملى، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۴، ص ۴۱۷، اعلمى، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۵ق</ref> | امام جواد(ع) فرمود: «[پس از من] امر امامت به امام على النقى(ع) واگذار خواهد شد، در صورتى که او پسر بچه‌اى است. دوباره فرمود: آرى و کمتر از هفت ساله، چنان که [[حضرت عیسى بن مریم(ع)|حضرت عیسى بن مریم (ع)]] نیز چنین بود». <ref>مسعودى، على بن حسین، اثبات الوصیّة، ص ۲۲۸ و ۲۲۹، انصاریان، قم، چاپ سوم، ۱۳۶۲ش؛ شیخ حر عاملى، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۴، ص ۴۱۷، اعلمى، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۵ق</ref> | ||
همچنین آن حضرت فرمود: «امام بعد از من پسرم على است. دستور او دستور من و سخنش سخن من است. فرمان‌بردارى از او فرمان‌بردارى از من است و امامت پس از او در فرزندش حسن خواهد بود...». <ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، محقق و مصحح: غفارى، على اکبر، ج ۲، ص ۳۷۸، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق</ref> | همچنین آن حضرت فرمود: «امام بعد از من پسرم على است. دستور او دستور من و سخنش سخن من است. فرمان‌بردارى از او فرمان‌بردارى از من است و امامت پس از او در فرزندش حسن خواهد بود...». <ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، محقق و مصحح: غفارى، على اکبر، ج ۲، ص ۳۷۸، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق</ref> | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
=مدت امامت امام علی النقی (ع)= | =مدت امامت امام علی النقی (ع)= | ||
علی بن | علی بن محمد در سال 220ق در 8 سالگی به امامت رسید اما به امامت رسیدن امام جواد(ع ) در سن کم باعث شد که شیعیان تردیدی در [[امامت]] امام هادی (ع ) نداشته باشند. | ||
شیعیان پس از امام | شیعیان پس از امام نهم به استثنای عده اندکی، امامت امام هادی(ع) را پذیرفتند و آن عده اندک، موسی بن محمد معروف به [[موسی مبرقع]] را امام دانستند. <ref>نوبختی، فرق الشیعه، 1361ش، ص134</ref> اما پس از مدتی این عده نیز امامت امام هادی را پذیرفتند. | ||
دوران امامت علی بن محمد، امام دهم | دوران امامت علی بن محمد، امام دهم شیعیان 33 سال بود که 7 سال از امامت خود را در دوره خلافت [[معتصم عباسی]] سپری کرد. پنج سال از دوران امامت خود را با خلافت واثق، چهارده سال با خلافت متوکل، شش ماه با خلافت مستنصر، دو سال و نه ماه با خلافت مستعین و هشت سال و اندی با خلافت معتز سپری نمود. | ||
در زمان امام هادی اختناق شدیدی از سوی [[خلفای عباسی]] حاکم بود و ایشان از طریق [[سازمان وکالت]] و نامه نگاری با شیعیان در ارتباط بود و علی بن جعفر الهمانی، ابوعلی بن راشد و حسن بن عبد ربّه یا بنا به گزارش برخی فرزندش «علی» از وکیلان امام هادی بودند. <ref>جباری، سازمان وکالت، 1382ش، ج2، ص513ـ514، 537</ref> | در زمان امام هادی اختناق شدیدی از سوی [[خلفای عباسی]] حاکم بود و ایشان از طریق [[سازمان وکالت]] و نامه نگاری با شیعیان در ارتباط بود و علی بن جعفر الهمانی، ابوعلی بن راشد و حسن بن عبد ربّه یا بنا به گزارش برخی فرزندش «علی» از وکیلان امام هادی بودند. <ref>جباری، سازمان وکالت، 1382ش، ج2، ص513ـ514، 537</ref> | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
=همسر و فرزندان امام هادی (ع)= | =همسر و فرزندان امام هادی (ع)= | ||
نام همسر حضرت هادی (ع ) سوسن یا سلیل و پنج فرزند داشته است. علمای شیعه از چهار پسر به نام های حسن، محمد، حسین و جعفر (مدّعی امامت و معروف به [[جعفر کذاب]]) برای امام هادی یاد کرده اند. <ref>مفید، الارشاد، 1413ق، ج2، ص311-312</ref> دختری نیز به او نسبت داده شده که شیخ مفید، نامش را عایشه و ابن شهرآشوب، او را عِلِّیّه خوانده است. | نام همسر حضرت هادی (ع) سوسن یا سلیل و پنج فرزند داشته است. علمای شیعه از چهار پسر به نام های حسن، محمد، حسین و جعفر (مدّعی امامت و معروف به [[جعفر کذاب]]) برای امام هادی یاد کرده اند. <ref>مفید، الارشاد، 1413ق، ج2، ص311-312</ref> دختری نیز به او نسبت داده شده که شیخ مفید، نامش را عایشه و ابن شهرآشوب، او را عِلِّیّه خوانده است. | ||
نویسندگان [[اهل سنّت]] نیز فرزندان امام دهم شیعیان را چهار پسر و یک دختر دانسته اند. <ref>ابن حجر، الصواعق المحرقة، مکتبة القاهرة، ص207</ref> | نویسندگان [[اهل سنّت]] نیز فرزندان امام دهم شیعیان را چهار پسر و یک دختر دانسته اند. <ref>ابن حجر، الصواعق المحرقة، مکتبة القاهرة، ص207</ref> | ||
محمد پسر امام هادی (ع ) جوانی آراسته و پرهیزگار بود که یک سال قبل از پدر بزرگوارش فوت کرد و بسیاری گمان می کردند مقام ولایت به وی منتقل خواهد شد. | محمد پسر امام هادی (ع) جوانی آراسته و پرهیزگار بود که یک سال قبل از پدر بزرگوارش فوت کرد و بسیاری گمان می کردند مقام ولایت به وی منتقل خواهد شد. | ||
=اصحاب و یاران امام دهم (ع)= | =اصحاب و یاران امام دهم (ع)= | ||
از میان یاران و اصحاب امام دهم می توان به [[علی بن جعفر میناوی]] ، ابن | از میان یاران و اصحاب امام دهم می توان به [[علی بن جعفر میناوی]]، ابن سکیت، [[حضرت عبدالعظیم حسنی]] اشاره نمود. شمار اصحاب امام هادی(ع) را حدود 190 تن گفته اند. بر اساس رجال شیخ طوسی، تعداد کسانی که از آن حضرت حدیث نقل کرده اند بالغ بر 185 نفر می شود. <ref>طوسی، رجال، 1415ق، ص378</ref> | ||
[[ابن شهر آشوب]] از افرادی همچون احمد بن حمزة بن یسع، صالح بن محمد همدانی، محمد بن جزک الجمال، یعقوب بن یزید الکاتب، [[ابوحسین بن هلال]]، ابراهیم بن اسحاق، خیران خادم و نضر بن محمد همدانی به عنوان افراد مورد اطمینان وی یاد کرده است. | [[ابن شهر آشوب]] از افرادی همچون احمد بن حمزة بن یسع، صالح بن محمد همدانی، محمد بن جزک الجمال، یعقوب بن یزید الکاتب، [[ابوحسین بن هلال]]، ابراهیم بن اسحاق، خیران خادم و نضر بن محمد همدانی به عنوان افراد مورد اطمینان وی یاد کرده است. | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
=شاگردان مکتب امام هادی(ع)= | =شاگردان مکتب امام هادی(ع)= | ||
دوران زندگی امام هادی(ع)، هرچند عصر اختناق و استبداد بود و امام(ع) برای فعالیت فرهنگی، علمی و سیاسی، آزادی عمل نداشت و از این نظر فضای جامعه با عصر [[امام باقر(ع)]] | دوران زندگی امام هادی(ع)، هرچند عصر اختناق و استبداد بود و امام(ع) برای فعالیت فرهنگی، علمی و سیاسی، آزادی عمل نداشت و از این نظر فضای جامعه با عصر [[امام باقر(ع)]] و [[امام صادق(ع)]] تفاوت فراوان داشت، اما آن حضرت در همان شرایط نامساعد، علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی؛ نظیر مناظرات، مکاتبات، پاسخ‌گویی به شبهات و ...، راویان و محدّثان و بزرگانی از شیعه را تربیت کرد، علوم و معارف اسلامی را به آنان آموزش داد تا آنان، هم جامعۀ زمان خود را از آسیب‌های فرهنگی اعتقادی حفظ نمایند و هم این میراث بزرگ را به نسل‌های بعدی منتقل کنند. | ||
[[شیخ طوسی]] | [[شیخ طوسی]](ره)، دانشمند نامدار اسلامی، تعداد شاگردان و اصحاب آن حضرت را در زمینه‌های مختلف [[علوم اسلامی]]، بیش از ۱۸۰ نفر می‌داند. <ref>شیخ طوسى، رجال الطوسی، تحقیق: قیّومی اصفهانی، جواد، ص ۳۸۳ - ۳۹۴، جامعه مدرسین، قم، چاپ اول، ۱۴۱۵ق</ref> | ||
در میان شاگردان امام هادی(ع)، چهره‌های درخشان علمی و معنوی و شخصیت‌های برجسته‌ای مانند: [[فضل بن شاذان]]، [[حسین بن سعید اهوازی]]، [[على بن مهزیار]] اهوازى دورقى، ایوب بن نوح، حسن بن راشد (مکنّى به ابو على غلام آل هلب بغدادى)، [[احمد بن محمد بن عیسى اشعرى قمى]] و عثمان بن سعید عمری، به چشم می‌خورند که برخی از ایشان شاگرد ائمه دیگر نیز بوده و دارای آثار و تألیفات ارزشمند در زمینه های مختلف علوم اسلامی هستند. | در میان شاگردان امام هادی(ع)، چهره‌های درخشان علمی و معنوی و شخصیت‌های برجسته‌ای مانند: [[فضل بن شاذان]]، [[حسین بن سعید اهوازی]]، [[على بن مهزیار]] اهوازى دورقى، ایوب بن نوح، حسن بن راشد (مکنّى به ابو على غلام آل هلب بغدادى)، [[احمد بن محمد بن عیسى اشعرى قمى]] و عثمان بن سعید عمری، به چشم می‌خورند که برخی از ایشان شاگرد ائمه دیگر نیز بوده و دارای آثار و تألیفات ارزشمند در زمینه های مختلف علوم اسلامی هستند. | ||