۸۵٬۹۶۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
!نام | !نام | ||
!نور | !نور الدین أبو الحسن علی بن سلطان محمد القاری الهروی المكی | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
|ملَّا | |ملَّا علی القاری | ||
|- | |- | ||
|درگذشت | |درگذشت | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
</div> | </div> | ||
'''مُلَّا | '''مُلَّا علی القاری الهروی''' (ت. 1014هـ - 1606م) او [[فقیه|فقیه]] [[حنفى|حنفی]] [[ماتریدیه|ماتریدی]] [[صوفی|صوفی]]، از علماء [[اهل سنت|أهل سنت]] بود. | ||
=نام و شهرت= | =نام و شهرت= | ||
نور | نور الدین أبو الحسن علی بن سلطان محمد القاری الهروی المكی، معروف به ملَّا علی القاری و نام پدرش سلطان بودو در هرات متولد شد در حالی که تاریخ ولادت او ذکر نشده است<ref>كتاب: منح الروض الأزهر في شرح الفقه الأكبر، تأليف: الملا على القاري، ومعه: التعليق الميسر على شرح الفقه الأكبر، تأليف: الشيخ وهبي سليمان غاوجي، الناشر: دار البشائر الإسلامية، الطبعة الأولى: 1998م، ص: 15</ref> | ||
=زندگی= | =زندگی= | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==مرحله دوم== | ==مرحله دوم== | ||
او بین سالهای 952 تا 973 هجری قمری وارد [[مکه مکرمه]] شد. در مکه در محافل شیوخ می نشست و از درس ایشان بهرمند می شد. تا حدود سال 1003 | او بین سالهای 952 تا 973 هجری قمری وارد [[مکه مکرمه]] شد. در مکه در محافل شیوخ می نشست و از درس ایشان بهرمند می شد. تا حدود سال 1003 هجری قمری به این شکل ادامه داشت. تا اینکه از این زمان به بعد شروه به تالیف آثار مختلف نمود. | ||
==مرحله سوم== | ==مرحله سوم== | ||
در حدود سال 1003 هجری قمری به تألیف پرداخت و به دسته بندی رساله ها و کتاب هایش مشغول شد. | در حدود سال 1003 هجری قمری به تألیف پرداخت و به دسته بندی رساله ها و کتاب هایش مشغول شد. | ||
وآنها را به مردم تقدیم می کند و در آن چند سال - از سال 1003 تا 1014 هجری قمری - بیش از 148 رساله و کتاب تألیف نمود، چنان که محقق شیخ | وآنها را به مردم تقدیم می کند و در آن چند سال - از سال 1003 تا 1014 هجری قمری - بیش از 148 رساله و کتاب تألیف نمود، چنان که محقق شیخ خلیل إبراهیم قوتلای در رساله اش تحت عنوان الإمام علی القاری وأثره فی علم الحدیث بدان پرداخته است<ref>الإمام علي القاري وأثره في علم الحديث، تأليف: الشيخ خليل إبراهيم قوتلاي، ص: 115</ref>. | ||
=نظر او در باب ایمان والدین پیامبر اکرم= | =نظر او در باب ایمان والدین پیامبر اکرم= | ||
امام علی قاری مدتی بر این باور بود که پدر و مادر [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله یکتا پرست نبوده اند و در این بارهرساله ای هم نوشت، اما در شرح شفای قاضی | امام علی قاری مدتی بر این باور بود که پدر و مادر [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله یکتا پرست نبوده اند و در این بارهرساله ای هم نوشت، اما در شرح شفای قاضی عیاض از این دیدگاه برگشت که در سال 1011 هجری قمری یعنی سه سال قبل از وفاتش به پایان رسید<ref>كتاب: منح الروض الأزهر في شرح الفقه الأكبر، تأليف: الملا على القاري، ومعه: التعليق الميسر على شرح الفقه الأكبر، تأليف: الشيخ وهبي سليمان غاوجي، الناشر: دار البشائر الإسلامية، الطبعة الأولى: 1998م، ص: 18-19</ref> و این گونه می گوید«در مورد اسلام پدر و مادر رسول خدا سخنانى است ولی صحیح ترین آنها بر طبق اتفاق بزرگان علمای [[اسلام]] آن است که آنان صحیح الایمان بوده اند چنان که [[سیوطی]] در رسائل الثلاث تألیفی خود توضیح داده است<ref>انظر: شرح الشفاء للقاري 1/ 601</ref>. | ||
و فرمود: «امّا آنچه درباره حشر و قیامت درباره پدر و مادرش علیهم السلام ذکر کردندصحیح الایمان بودن ایشان را طبق گواهی اجماع علمای بزرگ تایید می کند.چنانکه سیوطی در رسائل الثلاث تألیفی خودبدان پرداخته است. شیخ خلیل هم می گوید: امام قاری کتاب خود (شرح الشفاء) را در سال 1011 هجری قمری، یعنی سه سال قبل از وفاتش به پایان رساند<ref>انظر: شرح الشفاء للقاري، 2/ 562</ref>. | و فرمود: «امّا آنچه درباره حشر و قیامت درباره پدر و مادرش علیهم السلام ذکر کردندصحیح الایمان بودن ایشان را طبق گواهی اجماع علمای بزرگ تایید می کند.چنانکه سیوطی در رسائل الثلاث تألیفی خودبدان پرداخته است. شیخ خلیل هم می گوید: امام قاری کتاب خود (شرح الشفاء) را در سال 1011 هجری قمری، یعنی سه سال قبل از وفاتش به پایان رساند<ref>انظر: شرح الشفاء للقاري، 2/ 562</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
در سیره علمی سیوطی کتاب دارد. | در سیره علمی سیوطی کتاب دارد. | ||
او به سختی موضوعی را بدون تألیف رساله می خواند او در بیشتر نوشته هایش آنچه را که در کتاب های پیشین آمده بود با تبویب،دسته بندی و اضافاتی کرده است. برخی کتاب های او را به سیصد اثر رسانیده اند، اما برخی از آنها در صفحه یا صفحات یا جزء یا مجلد یا مجلداتی گرد آمده اند<ref>كتاب: منح الروض الأزهر في شرح الفقه الأكبر، تأليف: الملا على القاري، ومعه: التعليق الميسر على شرح الفقه الأكبر، تأليف: الشيخ وهبي سليمان غاوجي، الناشر: دار البشائر الإسلامية، الطبعة الأولى: 1998م، ص: 17-18</ref>. | او به سختی موضوعی را بدون تألیف رساله می خواند او در بیشتر نوشته هایش آنچه را که در کتاب های پیشین آمده بود با تبویب،دسته بندی و اضافاتی کرده است. برخی کتاب های او را به سیصد اثر رسانیده اند، اما برخی از آنها در صفحه یا صفحات یا جزء یا مجلد یا مجلداتی گرد آمده اند<ref>كتاب: منح الروض الأزهر في شرح الفقه الأكبر، تأليف: الملا على القاري، ومعه: التعليق الميسر على شرح الفقه الأكبر، تأليف: الشيخ وهبي سليمان غاوجي، الناشر: دار البشائر الإسلامية، الطبعة الأولى: 1998م، ص: 17-18</ref>. | ||
مؤلفات غیر حدیثی | مؤلفات غیر حدیثی شیخ علی القاری : | ||
[[توحید| | [[توحید|التوحید]]/ 17 كتاب. | ||
أصول الفقه/ كتاب واحد. | أصول الفقه/ كتاب واحد. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
الفرائض/ كتاب واحد. | الفرائض/ كتاب واحد. | ||
التفسیر/ 6 كتب. | |||
القراءات | القراءات والتجوید/ 5 كتب. | ||
السیرة والشمائل/ 6 كتب. | |||
الأدعیة والأذكار/ 3 كتب. | |||
التراجم/ 5 كتب. | التراجم/ 5 كتب. | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
==اهم مولفات== | ==اهم مولفات== | ||
تفسیر الملا علی القاری المسمى (أنوار القرآن وأسرار الفرقان). | |||
الأثمار | الأثمار الجنیة فی أسماء الحنفیة. | ||
منح الروض الأزهر | منح الروض الأزهر فی شرح الفقه الأكبر. | ||
ضوء | ضوء المعالی شرح بدء الأمالی. | ||
مرقاة | مرقاة المفاتیح شرح مشكاة المصابیح. | ||
جمع الوسائل | جمع الوسائل فی شرح الشمائل. | ||
شرح مسند | شرح مسند أبی حنیفة. | ||
شرح الشفا. | شرح الشفا. | ||
شرح نخبة الفكر | شرح نخبة الفكر فی مصطلحات أهل الأثر. | ||
الأسرار المرفوعة | الأسرار المرفوعة فی الأخبار الموضوعة. | ||
المصنوع | المصنوع فی معرفة الحدیث الموضوع. | ||
أدلة معتقد | أدلة معتقد أبی حنیفة فی أبوی الرسول علیه الصلاة والسلام. | ||
الرد على | الرد على القائلین بوحدة الوجود. | ||
تسلیة الأعمى عن بلیة العمى. | |||
موعظة | موعظة الحبیب وتحفة الخطیب. | ||
الأحادیث القدسیة الأربعینیة. | |||
شم العوارض | شم العوارض فی ذم الروافض. | ||
=دیدگاه بزرگان اهل سنت= | =دیدگاه بزرگان اهل سنت= | ||
زرکلی در کتاب الاعلام درباره او می گوید: «علی بن (سلطان) محمد، نورالدین الملا الهراوی قاری: [[فقیه]] [[حنفی]]، از بزرگان علما در زمان خود بود. او در هرات به دنیا آمد و در [[مکه]] زندگی کرد و در همانجا درگذشت. و گفته شد: هر سال قرآنی می‌نوشت که بر آن حواشی ای از قرائت و تفسیر داشت، پس آن را می‌فروخت و تا پایان سال زندگی اش را تامین می کرد. او کتابهای بسیاری از جمله «تفسیر القرآن خ» را در سه جلد، «الأثمار | زرکلی در کتاب الاعلام درباره او می گوید: «علی بن (سلطان) محمد، نورالدین الملا الهراوی قاری: [[فقیه]] [[حنفی]]، از بزرگان علما در زمان خود بود. او در هرات به دنیا آمد و در [[مکه]] زندگی کرد و در همانجا درگذشت. و گفته شد: هر سال قرآنی می‌نوشت که بر آن حواشی ای از قرائت و تفسیر داشت، پس آن را می‌فروخت و تا پایان سال زندگی اش را تامین می کرد. او کتابهای بسیاری از جمله «تفسیر القرآن خ» را در سه جلد، «الأثمار الجنیة فی أسماء الحنفیة» و «الفصول المهمة - خ» فقهی و «بیدایة السالک»مناسک ، «شرح مشکات المصابیح - ت» و شرح مشکلات الموطة - ک، «شرح الشفاء» و «شرح الحسن الحسین- ک» در حدیث «شرح الشمائل- ط» و «تعلیق على بعض آداب المریدین، لعبد القاهر السهروردی- خ» فی خزانة الرباط (2503 ك) و «سیرة الشیخ عبد القادر الجیلانی- ط» رسالة، ولخص مواد من القاموس به نام «الناموس» و برایش «شرح الأربعین النوویة- ط» و «تذكرة الموضوعات- ط» و «كتاب الجمالین، حاشیة على الجلالین- ط» جزء منه، در تفسیر، و «أربعون حدیثا قدسیة- خ» رسالة، و «ضوء المعالی- ط» شرح قصیدة بدء الأمالی، در توحید، و «منح الروض الأزهر فی شرح الفقه الأكبر- ط» ورسالة فی «الرد على ابن العربی فی كتابه الفصوص وعلى القائلین بالحلول والاتحاد- خ» و «شرح كتاب عین العلم المختصر من الإحیاء- ط» و «فتح الأسماع- خ» فیما یتعلق بالسماع، من الكتاب والسنة ونقول الأئمة، و «توضیح المبانی- خ» شرح مختصر المنار، دراصول، و «الزبدة فی شرح البردة- خ» در مكتبة عبید.از حواشی خود در مورد اختلاف بر سر نام پدرم، صاحب ترجمه، این پاورقی را نقل کرده است: «غیر عرب فرزندان خود را دو نام می گذاشتند، مانند فاضل محمد، صادق محمد، اسد محمد و .... نام پدرش سلطان محمد. او بر حسب شنیده ها این گونه است و در میان پادشاهان، نشنیده شده است.» | ||
=وفات= | =وفات= | ||
وی در شوال سال 1014 هجری قمری درگذشت و در قبرستان المعالی مکه مکرمه به خاک سپرده شد. برخی از کسانی که تراجم او را نوشتند و گفتند که وقتی خبر وفات او به علمای [[مصر]] رسید در مسجد [[الازهر]] برای نماز و دعا در محوطه ای شلوغ که چهار هزار نفر یا بیشتر را جمع شده بودند<ref>كتاب: منح الروض الأزهر في شرح الفقه الأكبر، تأليف: الملا على القاري، ومعه: التعليق الميسر على شرح الفقه الأكبر، تأليف: الشيخ وهبي سليمان غاوجي، الناشر: دار البشائر الإسلامية، الطبعة الأولى: 1998م، ص: 19</ref>. | وی در شوال سال 1014 هجری قمری درگذشت و در قبرستان المعالی مکه مکرمه به خاک سپرده شد. برخی از کسانی که تراجم او را نوشتند و گفتند که وقتی خبر وفات او به علمای [[مصر]] رسید در مسجد [[الازهر]] برای نماز و دعا در محوطه ای شلوغ که چهار هزار نفر یا بیشتر را جمع شده بودند<ref>كتاب: منح الروض الأزهر في شرح الفقه الأكبر، تأليف: الملا على القاري، ومعه: التعليق الميسر على شرح الفقه الأكبر، تأليف: الشيخ وهبي سليمان غاوجي، الناشر: دار البشائر الإسلامية، الطبعة الأولى: 1998م، ص: 19</ref>. | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
[[رده: تصوف]] | [[رده: تصوف]] | ||