غیبت کبری: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۵ دسامبر ۲۰۲۲
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - 'آن‌ها' به 'آنها')
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
'''غیبت کبرا''' به معنای آغاز زندگانی طولانی و مخفیانه [[حجة بن الحسن العسکری (مهدی)|امام زمان]] عجل الله تعالی فرجه الشریف است و تا زمانی که حضرت به اذن الهی ظهور نکند، ادامه خواهد داشت. غیبت کبرا بی‌درنگ بعد از [[غیبت صغرا]] و بعد از فوت آخرین نایب حضرت آغاز شده است. بنابراین، میان غیبت‌صغرا و غیبت‌کبرا فاصله‌ای وجود نداشته است و تنها فرق بین دو غیبت در این است که در دوره غیبت‌کبرا امام نایب خاص و مشخصی را به مردم معرفی نکرده است و مردم می‌بایستی مسایل دینی و [[احکام اسلامی]] را از نایبان عام امام فرا گیرند. به اعتقاد شیعیان، غیبت کبرا مانع فیض رسانی امام نسبت به جهان و خاصه جامعه انسانی نمی‌شود. روایتی از [[پیامبر (ص)]] نقل شده است. در این روایت [[جابر انصاری]] از پیامبر (ص)می‌پرسد که آیا [[شیعیان]] در زمان غیبت قائم از وجود مبارک امام بهره‌مند می‌شوند؟ حضرت پاسخ داد آری سوگند به خدایی که مرا به نبوت برانگیخت، آنان در غیبت او از نورش روشنایی می‌گیرند و از ولایت او بهره‌مند می‌شوند؛ همانند بهره‌مندی مردم از خورشید؛ اگرچه ابرها چهره آن را بپوشاند. <ref>علامه مجلسی محمد باقر، بحار الأنوار، تهران، انتشارات اسلامیه، ج‏52، ص، 93</ref>  
'''غیبت کبرا''' به معنای آغاز زندگانی طولانی و مخفیانه [[حجة بن الحسن العسکری (مهدی)|امام زمان]] عجل الله تعالی فرجه الشریف است و تا زمانی که حضرت به اذن الهی ظهور نکند، ادامه خواهد داشت. غیبت کبرا بی‌درنگ بعد از [[غیبت صغرا]] و بعد از فوت آخرین نایب حضرت آغاز شده است. بنابراین، میان غیبت‌صغرا و غیبت‌کبرا فاصله‌ای وجود نداشته است و تنها فرق بین دو غیبت در این است که در دوره غیبت‌کبرا امام نایب خاص و مشخصی را به مردم معرفی نکرده است و مردم می‌بایستی مسایل دینی و [[احکام اسلامی]] را از نایبان عام امام فرا گیرند. به اعتقاد شیعیان، غیبت کبرا مانع فیض رسانی امام نسبت به جهان و خاصه جامعه انسانی نمی‌شود. روایتی از [[پیامبر (ص)]] نقل شده است. در این روایت [[جابر انصاری]] از پیامبر (ص)می‌پرسد که آیا [[شیعیان]] در زمان غیبت قائم از وجود مبارک امام بهره‌مند می‌شوند؟ حضرت پاسخ داد آری سوگند به خدایی که مرا به نبوت برانگیخت، آنان در غیبت او از نورش روشنایی می‌گیرند و از ولایت او بهره‌مند می‌شوند؛ همانند بهره‌مندی مردم از خورشید؛ اگرچه ابرها چهره آن را بپوشاند. <ref>علامه مجلسی محمد باقر، بحار الأنوار، تهران، انتشارات اسلامیه، ج‏52، ص، 93</ref>  


==آغاز غیبت کبرا==
== آغاز غیبت کبرا ==
آغاز غیبت کبرا به سال 329 هجری قمری بر‌می‌گردد. تا پیش از آن و در عصر غیبت صغرا، شیعیان حضرت می‌توانستند مسایل خود را از چهار نایب خاص امام که واسطه میان حضرت و شیعیان بودند بپرسند، ولی در سال 329 هجری قمری و با فوت [[علی بن محمد سمری]]،آخرین نماینده خاص امام؛ غیبت کبرا آغاز می‌شود.<ref>پور سید آقایی، تاریخ عصر غیبت صغری، ص۱۸۱</ref> وی شش روز قبل از آن که از دنیا برود، توسط امام از مرگ خود خبر دار می‌شود. حضرت به او امر می‌کند که دیگر نایبی برای خود انتخاب نکند،<ref> اربلی علی بن عیسی، کشف الغمّه، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۳۰</ref> <ref> طبرسی ابو منصور، الاحتجاج، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۵۵و۵۵۶</ref> <ref> شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۱۶</ref> زیرا که دوره غیبت کبری آغاز شده و زمان پایان آن را خدا می‌داند. در این مدت همه جای زمین را فساد و ظلم و جور فرا می‌گیرد تا که حضرت ظهور کند و همه جا را از عدل و داد پر کند. <ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۵۱۶</ref> <ref>اربلی، کشف الغمه، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۳۰</ref> <ref>شیخ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۵۵و۵۵۶</ref> <ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۱۶.</ref>
آغاز غیبت کبرا به سال 329 هجری قمری بر‌می‌گردد. تا پیش از آن و در عصر غیبت صغرا، شیعیان حضرت می‌توانستند مسایل خود را از چهار نایب خاص امام که واسطه میان حضرت و شیعیان بودند بپرسند، ولی در سال 329 هجری قمری و با فوت [[علی بن محمد سمری]]، آخرین نماینده خاص امام؛ غیبت کبرا آغاز می‌شود.<ref>پور سید آقایی، تاریخ عصر غیبت صغری، ص۱۸۱</ref> وی شش روز قبل از آن که از دنیا برود، توسط امام از مرگ خود خبر دار می‌شود. حضرت به او امر می‌کند که دیگر نایبی برای خود انتخاب نکند،<ref> اربلی علی بن عیسی، کشف الغمّه، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۳۰</ref> <ref> طبرسی ابو منصور، الاحتجاج، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۵۵و۵۵۶</ref> <ref> شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۱۶</ref> زیرا که دوره غیبت کبری آغاز شده و زمان پایان آن را خدا می‌داند. در این مدت همه جای زمین را فساد و ظلم و جور فرا می‌گیرد تا که حضرت ظهور کند و همه جا را از عدل و داد پر کند. <ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۵۱۶</ref> <ref>اربلی، کشف الغمه، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۵۳۰</ref> <ref>شیخ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۵۵و۵۵۶</ref> <ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۱۶.</ref>


==ویژگی‌های عصر غیبت کبری==
== ویژگی‌های عصر غیبت کبری ==


بعضی از خصوصیت‌های دوران غیبت کبری که آن را از دوره کوتاه غیبت صغری متمایز می‌کند عبارت است از:
بعضی از خصوصیت‌های دوران غیبت کبری که آن را از دوره کوتاه غیبت صغری متمایز می‌کند عبارت است از:
خط ۲۰: خط ۲۰:
از [[امام سجاد (ع)]] نقل شده است ما کسانى هستیم که خدا به واسطه ما آسمان را بر فراز زمین نگاه داشته و اهل زمین را از هلاکت نجات داده است. به واسطه ما باران مى‌بارد و رحمت خدا گسترده مى‌شود و زمین برکاتش را عرضه می‌کند و اگر نبود در هر عصر و زمانى امامى از ما اهل بیت، زمین اهلش را فرو مى‌برد و هلاک مى‌کرد. از هنگام خلقت آدم تا قیامت، زمین از خدا خالى نبوده و نخواهد بود؛ خواه حجّتش در میان مردم آشکار و معروف باشد یا غایب و پنهان. بدون وجود حجت، خدا عبادت نمى‌گردید. <ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۲۰۷.</ref>
از [[امام سجاد (ع)]] نقل شده است ما کسانى هستیم که خدا به واسطه ما آسمان را بر فراز زمین نگاه داشته و اهل زمین را از هلاکت نجات داده است. به واسطه ما باران مى‌بارد و رحمت خدا گسترده مى‌شود و زمین برکاتش را عرضه می‌کند و اگر نبود در هر عصر و زمانى امامى از ما اهل بیت، زمین اهلش را فرو مى‌برد و هلاک مى‌کرد. از هنگام خلقت آدم تا قیامت، زمین از خدا خالى نبوده و نخواهد بود؛ خواه حجّتش در میان مردم آشکار و معروف باشد یا غایب و پنهان. بدون وجود حجت، خدا عبادت نمى‌گردید. <ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۲۰۷.</ref>


==ثواب انتظار==
== ثواب انتظار ==
از پیامبر(ص) نقل شده است:أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ یعنی انتظار فرج افضل عبادات است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، تهران، انتشارات اسلامیه، سال 1395 قمری، ج‏2، ص: 644</ref> و نیز ثواب بسیاری بر آن مترتب است.<ref> شیخ صدوق، کمال‌الدین و تمام النعمة، تهران، انتشارات اسلامیه، سال 1395 قمری، ج‏2، ص 644-647</ref>
از پیامبر(ص) نقل شده است:أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ یعنی انتظار فرج افضل عبادات است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، تهران، انتشارات اسلامیه، سال 1395 قمری، ج‏2، ص: 644</ref> و نیز ثواب بسیاری بر آن مترتب است.<ref> شیخ صدوق، کمال‌الدین و تمام النعمة، تهران، انتشارات اسلامیه، سال 1395 قمری، ج‏2، ص 644-647</ref>


==آسیب شناسی دوره انتظار==
== آسیب شناسی دوره انتظار ==
در احادیث بسیاری بیان شده است که چون دوره غیبت کبری طول می‌کشد، بنابراین، برخی از معتقدان به امامت امام زمان عجل الله فرجه الشریف دچار شک و تردید می‌شوند و این آزمایش بزرگی برای شیعیان خواهد بود. شیخ صدوق به روایتی از [[امام صادق(ع)]] استناد می‌کند که غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف آزمایشی برای شیعیان است آنان این سخنان را خواهند گفت که حضرت از دنیا رفته است و یا این که معلوم نیست در کجا بسر می‌برد و حال آن که چشمان مومنین در انتظار آمدنش اشک‌بار است. <ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، تهران، انتشارات اسلامیه، سال 1395 قمری، ج‏2ص 347</ref> برخی از نویسندگان نوشته‌اند واضح است که این امور برای امتحان بندگان پیش‌‌بینی شده است و اگر به دلایل قطعی، طولانی بودن عمر امام برای ما ثابت نشده بود، شک و تردید در بقای آن حضرت به علت‌هایی مانند گرایش به مادی‌گری بی‌مورد نبود. <ref>صدر سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ترجمه افتخار زاده، تهران، نشر نیک معارف، سال ۱۳۸۲ش، ص۳۰۶.</ref>
در احادیث بسیاری بیان شده است که چون دوره غیبت کبری طول می‌کشد، بنابراین، برخی از معتقدان به امامت امام زمان عجل الله فرجه الشریف دچار شک و تردید می‌شوند و این آزمایش بزرگی برای شیعیان خواهد بود. شیخ صدوق به روایتی از [[امام صادق(ع)]] استناد می‌کند که غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف آزمایشی برای شیعیان است آنان این سخنان را خواهند گفت که حضرت از دنیا رفته است و یا این که معلوم نیست در کجا بسر می‌برد و حال آن که چشمان مومنین در انتظار آمدنش اشک‌بار است. <ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، تهران، انتشارات اسلامیه، سال 1395 قمری، ج‏2ص 347</ref> برخی از نویسندگان نوشته‌اند واضح است که این امور برای امتحان بندگان پیش‌‌بینی شده است و اگر به دلایل قطعی، طولانی بودن عمر امام برای ما ثابت نشده بود، شک و تردید در بقای آن حضرت به علت‌هایی مانند گرایش به مادی‌گری بی‌مورد نبود. <ref>صدر سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ترجمه افتخار زاده، تهران، نشر نیک معارف، سال ۱۳۸۲ش، ص۳۰۶.</ref>


==چگونگی اداره جامعه اسلامی در عصر غیبت==
== چگونگی اداره جامعه اسلامی در عصر غیبت ==
برخی از مفسران بزرگ نقل کرده‌اند که جامعه دینی و شیعی حتی در زمان غیبت‌کبری نیز توسط امام زمان اداره خواهد شد و حضرت به وظایفی که از ناحیه امامت بر دوشش خواهد بود عمل خواهد کرد. <ref>با استفاده از کتاب شیعه در اسلام، سید محمد حسین طباطبایی، قم، دفتر انتشارات اسلامی سال ۱۳۸۳ ش، ص۲۳۶.</ref> البته وظایف امام صرفا به بیان آموزه‌های دینی و هدایت ظاهری جامعه محدود نمی‌شود، بلکه وظیفه دیگر امام، ولایت و رهبری باطنی و معنوی است که به وسیله آن زندگی معنوی مردم تنظیم می‌شود. بنا بر این، امام زمان گرچه از چشم مردم پنهان است، ولی از راه باطن بر جان و روح مردم اِشراف دارد و هدایت‌‌گری می‌کند.<ref> با استفاده از کتاب شیعه در اسلام، سید محمد حسین طباطبایی، قم، دفتر انتشارات اسلامی سال ۱۳۸۳ ش، ص۲۳۶</ref>
برخی از مفسران بزرگ نقل کرده‌اند که جامعه دینی و شیعی حتی در زمان غیبت‌کبری نیز توسط امام زمان اداره خواهد شد و حضرت به وظایفی که از ناحیه امامت بر دوشش خواهد بود عمل خواهد کرد. <ref>با استفاده از کتاب شیعه در اسلام، سید محمد حسین طباطبایی، قم، دفتر انتشارات اسلامی سال ۱۳۸۳ ش، ص۲۳۶.</ref> البته وظایف امام صرفا به بیان آموزه‌های دینی و هدایت ظاهری جامعه محدود نمی‌شود، بلکه وظیفه دیگر امام، ولایت و رهبری باطنی و معنوی است که به وسیله آن زندگی معنوی مردم تنظیم می‌شود. بنا بر این، امام زمان گرچه از چشم مردم پنهان است، ولی از راه باطن بر جان و روح مردم اِشراف دارد و هدایت‌‌گری می‌کند.<ref> با استفاده از کتاب شیعه در اسلام، سید محمد حسین طباطبایی، قم، دفتر انتشارات اسلامی سال ۱۳۸۳ ش، ص۲۳۶</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: مفاهیم اسلامی]]
[[رده:مفاهیم اسلامی]]
۴٬۹۳۳

ویرایش