قریش یکی از قبایل بزرگ مکه بود و خود از طوایف مهمی چون بنی هاشم و بنی امیه[۱] تشکیل می شد. قریشیان به سرپرستی امور کعبه توجه فراوانی داشتند. قرآن کریم در سوره قریش به این قبیله اشاره نموده است.

نام قُرَیش
وجه نام‌گذاری لقب نضر بن کنانه، جد دوازدهم یا فهر بن مالک، جد دهم پیامبر(ص) است.
بنیانگذار قصی بن کلاب
خاستگاه مکه
عصر قبل از اسلام
انشعاب به بنی هاشم•بنی حار•ثبنی امیه•بنی نوفل •بنی حارث بن فهر •بنی اسد •بنی عبدالدار• بنی زهره •بنی تیم بن مره •بنی مخزوم •بنی یقَظه، بنی مرّه •بنی عدی بن کعب •بنی سهم، بنی جُمَح• بنی مالک •بنی معیط، بنی نزار• بنی سامه •بنی ادرم •بنی محارب •بنی حارث بن عبدالله•بنی خزیمه • بنی بنانه.
مکان استقرار مکه
حوادث حلف‌ المطیبین• حلف الفضول• ایستادگی در برابر ترویج اسلام •غزوه بدر •غزوه احد• غزوه خندق

نسب قریش

بیشتر نسب شناسان عقیده دارند که قریش لقب نضر بن کنانه، جد دوازدهم پیامبر اکرم(ص) بوده است؛ از این رو هر طایفه ای که نسبش به «نضر بن کنانه» برسد، «قریشی» خوانده می شود و از قبیله قریش به شمار می آید. برخی دیگر از دانشمندان نسب شناس، قریش را لقب فهر بن مالک، جد دهم پیامبر اکرم دانسته اند و نسل او را قریشی به شمار می آوردند. [۲]

نظر دیگر در مورد دلیل نامگذارى آن‌ها به قریش با توجه به ریشه این کلمه بیان شده است به این صورت که "قریش" از ریشه قرش و به معناى كسب و نیز جمع شدن است و قرشیان، چنان كه در سوره قریش آمده، سفرهاى بازرگانى زمستانه و تابستانه داشته اند و آنان كه قبلاً در سرزمین مختلف پراكنده بودند، در مكه جمع شده و اسكان یافتند. [۳]

پانویس

  1. ر.ک:مقاله بنی امیه
  2. قریش، کتابخانه طهور
  3. محمد محمدحسن شرّاب، ترجمه حمیدرضا شیخی؛ فرهنگ اعلام جغرافیایى، تاریخى در حدیث و سیره نبوى. (مطلب نقل شده از جمله اضافات محمدرضا نعمتى بر این کتاب است).