ماوراء النهر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سرزمین ها' به 'سرزمین‌ها')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">[[پرونده:ماوراء‌النهر.jpg |جایگزین=ماوراء‌النهر]]
<div class="wikiInfo">[[پرونده:ماوراء النهر.jpg |جایگزین=ماوراء النهر]]</div>
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
!نام
!ماوراء‌النهر
|-
|کشور
|[[ازبکستان]] • [[تاجیکستان]] • [[قرقیزستان]] • قزاقستان
|-
|نام قدیم
|ورا رود • فرا‌رود
|-
|قدمت
|پیش از [[اسلام]]
|-
|پیشینه اسلام
|اواخر قرن اول قمری
|-
|وقایع مهم
|قیام شریک بن شیخ
|-
|}
</div>
'''ماوراء‌النهر''' یا [[فرارود]] یا '''ورارود'''و آسیای وسطی، ترکستان، [[آسیای مرکزی]] و آسیای میانه نام‌هایی است که از ابتدا تاکنون بر این سرزمین باستانی نهاده شده است. ماوراء‌النهر به سرزمینی گفته می‌شود که در میان دو رود آمودریا (جیحون) و سیردریا (سیحون) جای دارد. در واقع معنی اصلی آن، آن سوی رود آموی (جیحون یا آمودریا) است. این سرزمین بخشی از [[آسیای میانه]] است.  
'''ماوراء‌النهر''' یا [[فرارود]] یا '''ورارود'''و آسیای وسطی، ترکستان، [[آسیای مرکزی]] و آسیای میانه نام‌هایی است که از ابتدا تاکنون بر این سرزمین باستانی نهاده شده است. ماوراء‌النهر به سرزمینی گفته می‌شود که در میان دو رود آمودریا (جیحون) و سیردریا (سیحون) جای دارد. در واقع معنی اصلی آن، آن سوی رود آموی (جیحون یا آمودریا) است. این سرزمین بخشی از [[آسیای میانه]] است.  
این سرزمین از دیر باز شرقی‌ترین ایالت [[ایران باستان]] و از [[دوره هخامنشی]] زیر تابعیت امپراتوری [[ایران]] بود و سکنهٔ آن عمدتاً سغدی و خوارزمی بودند. این سرزمین بعدها در دوران هخامنشیان جزو ساتراپی سغد شد.  
این سرزمین از دیر باز شرقی‌ترین ایالت [[ایران باستان]] و از [[دوره هخامنشی]] زیر تابعیت امپراتوری [[ایران]] بود و سکنهٔ آن عمدتاً سغدی و خوارزمی بودند. این سرزمین بعدها در دوران هخامنشیان جزو ساتراپی سغد شد.  
خط ۵۰: خط ۲۹:
# ایالت فرغانه با شهرهای فرغانه، اندیجان، نمنگان، مرغیلان، اخسیکت، خوقند(درازبکستان)و خجند در تاجیکستان) 5- ایالت چاچ(تاشکند) باشهرهای تاشکند(پایتخت ازبکستان) و سیرام(اسپیچاب)، اُترار و فاراب (در قزاقستان)
# ایالت فرغانه با شهرهای فرغانه، اندیجان، نمنگان، مرغیلان، اخسیکت، خوقند(درازبکستان)و خجند در تاجیکستان) 5- ایالت چاچ(تاشکند) باشهرهای تاشکند(پایتخت ازبکستان) و سیرام(اسپیچاب)، اُترار و فاراب (در قزاقستان)
#
#
چنان که مشاهده می‌شود بیشتر شهرهای ماوراءالنهر در مرزبندی‌های سیاسی یک قرن اخیر جزو خاک ازبکستان قرارگرفته و شاید به همین دلیل باشد که در [[لغت نامۀ دهخدا]] و [[فرهنگ معین]] ماوراءالنهر مساوی با نام ازبکستان معرفی شده است. مرو، حصار و سغد دیگرشهرهای ماوراءالنهر است که اولی در تركمنستان و دو شهر دیگردر خاک تاجیكستان واقع شده‌اند. هم‌چنین بیشتر این شهرها برسرراه پرآوازۀ ابریشم قرار داشته ‌است. این منطقه به نام تركستان با دو بخش تركستان غربی و شرقی و در این اواخر به تركستان روسیه نیز خوانده شده است. سه بخش سغد، فرغانه و خوارزم جزو ترکستان غربی محسوب می‌شده که اغلب از استقلال بسیاری برخوردار بوده وگاه نیز به صورت دولت‌های تابع درمی‌آمده است. این هر سه بخش به باكتریا(بلخ) پیوستگی كامل داشته، كشوری كه شامل بخش اعظم [[افغانستان]] كنونی و بخش جنوبی تاجیكستان بوده است<ref>آثار البلادواخبارالعبادص446و603، تاریخ بخارا ازكهن‌ترین روزگار تاكنونص21و1،غریبه های آشناص20، ماهیت تحولات درآسیای مركزی وقفقازص11و12،«آثارتاریخی آسیای مركزی«ص281،اوستاص372، تاریخ هرودوتص376،جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقیص461-521، قوم‌های كهن درآسیای مركزی وفلات ایرانص77</ref>.  
چنان که مشاهده می‌شود بیشتر شهرهای ماوراءالنهر در مرزبندی‌های سیاسی یک قرن اخیر جزو خاک ازبکستان قرارگرفته و شاید به همین دلیل باشد که در [[لغت نامۀ دهخدا]] و [[فرهنگ معین]] ماوراءالنهر مساوی با نام ازبکستان معرفی شده است. مرو، حصار و سغد دیگرشهرهای ماوراءالنهر است که اولی در تركمنستان و دو شهر دیگردر خاک تاجیكستان واقع شده‌اند. هم‌چنین بیشتر این شهرها برسرراه پرآوازۀ ابریشم قرار داشته ‌است. این منطقه به نام تركستان با دو بخش تركستان غربی و شرقی و در این اواخر به تركستان روسیه نیز خوانده شده است. سه بخش سغد، فرغانه و خوارزم جزو ترکستان غربی محسوب می‌شده که اغلب از استقلال بسیاری برخوردار بوده وگاه نیز به صورت دولت‌های تابع درمی‌آمده است. این هر سه بخش به باكتریا(بلخ) پیوستگی كامل داشته، كشوری كه شامل بخش اعظم [[افغانستان]] كنونی و بخش جنوبی تاجیكستان بوده است<ref>آثار البلادواخبارالعبادص446و603، تاریخ بخارا ازكهن‌ترین روزگار تاكنونص21و1،غریبه‌های آشناص20، ماهیت تحولات درآسیای مركزی وقفقازص11و12،«آثارتاریخی آسیای مركزی«ص281،اوستاص372، تاریخ هرودوتص376،جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقیص461-521، قوم‌های كهن درآسیای مركزی وفلات ایرانص77</ref>.  


== از آغاز تا دورۀ صفویه ==
== از آغاز تا دورۀ صفویه ==
confirmed، مدیران
۳۳٬۱۲۹

ویرایش