محمد الفحام
محمد الفحام امام و شیخ سابق جامع الازهر (1894: 1980 میلادی) بود[۱].
تولد
شیخ محمد محمد الفحام در 18 سپتامبر 1894 میلادی در استان اسکندریه متولد شد. اصالت او از روستای بنی مر ، استان اسیوط است ، جایی که بیشتر اقوام او تاکنون در آنجا واقع شده‌اند و آنها را با نام خانوادگی الدک مانند عثمان الدک و شیخ حسن الدک می شناسند.
فعالیت ها
وی در سال 1903 به موسسه دینی اسکندریه پیوست و گواهینامه بین المللی فارغ‌التحصیلی خود را در سال 1922 دریافت کرد. بلافاصله پس از فارغ‌التحصیلی به تجارت پرداخت تا از لحاظ معیشتی در مضیقه نباشد تا اینکه در آزمون الازهر برای انتخاب معلمان ریاضی پذیرفته شد. او در سال 1926 در موسسه مذهبی اسکندریه تدریس کرد و در آنجا به تدریس ریاضیات ، حدیث ادبیات (صرف، نحو و بلاغت) پرداخت.همچنین در سال 1935 در دانشکده شریعت به تدریس منطق پرداخت.ودر سال 1946 دکترای خود را از دانشگاه سوربن نیز دریافت کرد.پس از بازگشت دوباره به تدریس در دانشکده شریعت پرداخت. وی به تدریس ادبیات تطبیقی و نحو در دانشکده زبان عربی مشغول بود و ریاست دانشکده ادبیات اسکندریه را نیز برعهده داشت.ودر سال 1959 به ریاست دانشکده زبان عربی منصوب شد.محمد فحام در سال 1972 به عنوان عضو فرهنگستان زبان عربی انتخاب شد.
آثار
الف:چاپ شده:
1. مدخل للتعرف على الصوفی والتصوف. 2. سعادة الأبناء فی برّ الأمهات والآباء. 3. منهج وجدانی لحج ربانی. 4. بشارة المؤمنین فی زیارة سید المرسلین صلى الله علیه وسلم. 5. من مناهج الرحمة فی الإسلام. 6. عیادة المریض فی الإسلام. 7. إتحاف المحبین فی أسرار الصلاة على سید النبیین صلى الله علیه وسلم. 8. توفیق العلیم الستار إلى ما فی حدیث السبعة من أسرار.
منتشر نشده(دست نویس):
1. حق الجبار فی حق الجار. 2. حق البشر فی غض البصر. 3. غزوة أحد عظات وعبر. 4. غزوة الأحزاب مقدمات ونتائج[۲].
ریاست الازهر
تصمیم ریاست جمهوری در مورد انتخاب شیخ الفحام به عنوان شیخ الازهر در تاریخ 17 سپتامبر 1969 صادر شد و وی تا سال 1973 در سمت خود باقی ماند ، زیرا به دلیل شرایط جسمی خواستار استعفا از موقعیت خود شد.
درگذشت
شیخ الفحام در 31 آگوست 1980 م به دیار باقی شتافت.