confirmed
۳٬۸۸۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سیاه پوست' به 'سیاهپوست') |
(←معرفی) |
||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
==معرفی== | ==معرفی== | ||
این قبیلۀ بزرگ یمنی، پیش از ظهور اسلام، به [[عمان]] كوچید و به ازد عمان مشهور شد، خاندان ابن درید نیز از بزرگان قبیله بود. بنا به روایتی كه از خود وی نقل شده است <ref>(خطیب، ۲/ ۱۹۶)</ref>، او در كوی صالح [[بصره]] زاده شد <ref>(نک : ابن ندیم، ۶۷؛ ابن انباری، ۱۷۵؛ ابن جوزی، ۶/ ۲۶۱؛ یاقوت، همانجا)</ref>، اما در اینكه چند سال زیست، اندكی اختلاف كردهاند و چون تاریخ وفات مسلم است، ناچار تاریخ ولادت جابهجا شده و تاریخهای زیر به دست آمده است: ۲۲۸ ق <ref>(ابوطیب، همانجا؛ زبیدی، ۱۸۴؛ ابنخلكان، ۴/ ۳۲۸)</ref>. ۲۲۴ ق <ref>(ابوطیب، همانجا)</ref> و ۲۲۳ ق كه صحیحترین آنهاست، از قول خود او یا شاگردش ابوالحسین نقل شده است <ref>(ابن ندیم، همانجا؛ مرزبانی، ۴۲۶؛ خطیب، همانجا)</ref>. دربارۀ دورههای مختلف زندگی او اطلاعات مختصر، اما نسبتاً مفیدی در منابع گرد آمده است، ولی چون به سدۀ ۷ ق و وفیات ابن خلكان میرسیم، این اطلاعات بسیار گسترده و دقیقتر میگردد؛ اگر چه احساس میشود كه [[ابن خلکان|ابن خلكان]] روایات خود را از آثار قالی، شاگرد ابن درید، برگرفته، اما باز سایۀ تردید از ذهن پژوهنده پاك نمیگردد و نخستین شبهه از دوران كودكی او پدیدار میشود: گویند وی دوران كودكی را در بصره گذراند و همانجا <ref>(ابن ندیم، همانجا؛ یغموری، ۳۴۲؛ به خصوص تنوخی، محسن، ۲۵۰؛ یاقوت، ادبا، همانجا، كه روایات خود را از قول تنوخی نقل كرده است، اما ندانستیم از كجا)</ref> و یا در عمان <ref>(مرزبانی، ۴۲۵؛ خطیب، ۲/ ۱۹۵؛ ابنجوزی، همانجا)</ref> پرورش یافت. ابنخلكان (۴/ ۳۲۵) به پرورش او در بصره اشاره كرده میافزاید كه نزد ابوحاتم سجستانی (د ۲۵۵ ق)، ریاشی (د ۲۵۷ ق)، ابن اخی الاصمعی و اشناندانی (د ۲۸۸ ق) درس خواند و تا قیام زنگیان و تاراج بصره و قتل ریاشی یا اندكی قبل از آن، در بصره ماند و چون احوال را پریشان دید، با عمویش حسین به عمان گریخت. این سخن بدان معنی است كه وی تا ۳۴ سالگی در بصره بوده و در این صورت، روایاتی كه پرورش او را در عمان دانستهاند، بیاعتبار میگردد. به هر حال وی كه گویا پدر را از دست داده بود، تحت تكفل عمویش حسین بن درید قرار گرفت. | این قبیلۀ بزرگ یمنی، پیش از ظهور اسلام، به [[عمان]] كوچید و به ازد عمان مشهور شد، خاندان ابن درید نیز از بزرگان قبیله بود. بنا به روایتی كه از خود وی نقل شده است <ref>(خطیب، ۲/ ۱۹۶)</ref>، او در كوی صالح [[بصره]] زاده شد <ref>(نک : ابن ندیم، ۶۷؛ ابن انباری، ۱۷۵؛ ابن جوزی، ۶/ ۲۶۱؛ یاقوت، همانجا)</ref>، اما در اینكه چند سال زیست، اندكی اختلاف كردهاند و چون تاریخ وفات مسلم است، ناچار تاریخ ولادت جابهجا شده و تاریخهای زیر به دست آمده است: ۲۲۸ ق <ref>(ابوطیب، همانجا؛ زبیدی، ۱۸۴؛ ابنخلكان، ۴/ ۳۲۸)</ref>. ۲۲۴ ق <ref>(ابوطیب، همانجا)</ref> و ۲۲۳ ق كه صحیحترین آنهاست، از قول خود او یا شاگردش ابوالحسین نقل شده است <ref>(ابن ندیم، همانجا؛ مرزبانی، ۴۲۶؛ خطیب، همانجا)</ref>. دربارۀ دورههای مختلف زندگی او اطلاعات مختصر، اما نسبتاً مفیدی در منابع گرد آمده است، ولی چون به سدۀ ۷ ق و وفیات ابن خلكان میرسیم، این اطلاعات بسیار گسترده و دقیقتر میگردد؛ اگر چه احساس میشود كه [[ابن خلکان|ابن خلكان]] روایات خود را از آثار قالی، شاگرد ابن درید، برگرفته، اما باز سایۀ تردید از ذهن پژوهنده پاك نمیگردد و نخستین شبهه از دوران كودكی او پدیدار میشود: گویند وی دوران كودكی را در بصره گذراند و همانجا <ref>(ابن ندیم، همانجا؛ یغموری، ۳۴۲؛ به خصوص تنوخی، محسن، ۲۵۰؛ یاقوت، ادبا، همانجا، كه روایات خود را از قول تنوخی نقل كرده است، اما ندانستیم از كجا)</ref> و یا در [[عمان]] <ref>(مرزبانی، ۴۲۵؛ خطیب، ۲/ ۱۹۵؛ ابنجوزی، همانجا)</ref> پرورش یافت. ابنخلكان (۴/ ۳۲۵) به پرورش او در بصره اشاره كرده میافزاید كه نزد ابوحاتم سجستانی (د ۲۵۵ ق)، ریاشی (د ۲۵۷ ق)، ابن اخی الاصمعی و اشناندانی (د ۲۸۸ ق) درس خواند و تا قیام زنگیان و تاراج بصره و قتل ریاشی یا اندكی قبل از آن، در بصره ماند و چون احوال را پریشان دید، با عمویش حسین به عمان گریخت. این سخن بدان معنی است كه وی تا ۳۴ سالگی در بصره بوده و در این صورت، روایاتی كه پرورش او را در عمان دانستهاند، بیاعتبار میگردد. به هر حال وی كه گویا پدر را از دست داده بود، تحت تكفل عمویش حسین بن درید قرار گرفت. | ||
==تحصیل== | ==تحصیل== |