محمد نووی الجاوی
محمد نواوی الجوی (۱۲۳۰-۱۳۱۶ ه .ق) از فقها، مفسران و ظریف علمای معروف جاوه ای و از علمای برجسته در دکترین شافعی در قرن ۱۴ ه .ق است تا اینکه در زمان خود به جهان حجاب ملقب شد.
نسب
محمد نووی بن عمر بن عربی بن علی بن جماد بن جنتا بن مسبوقیل بن مسكون بن مسنون بن مسوی بن تاج العرش بن حسن الدین بنتن بن هدایة الله سونن جاتی بن عبد الله بن علی بن جمال الدین الحسین بن أحمد بن عبد الله عظمة خان بن عبد الملك بن علوی عم الفقیه المقدم بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین السبط بن الإمام علی بن أبی طالب، و امام علی همسر فاطمه دختر محمد صلی الله علیه و آله است.
او سی و چهارمین نوه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله است.
تولد و تربیت
در روستای تنارا، استان بنتین، در جزیره جاوه اندونزی در سال ۱۲۳۰ ه/۱۸۱۵ به دنیا آمد، او در یک خانواده اسلامی بزرگ شد، پدرش عمر الحجج خادم یک مؤسسه اسلامی بود و مادرش زبیده زن خوبی است، فرزندان سلطان حسن الدین سلطان بنتین است. او علوم دینی خود را از پنج سالگی توسط پدرش عمر الحجج دریافت کرد، و از او قرآن، هدایای نبوی، اخلاق، دستور زبان، زهکشی و غیره را یاد گرفت.
در جوانی در این مؤسسه تحصیل کرد که ریاست آن را بر عهده داشت و پس از یادگیری حدود شش سال در آن مؤسسه، او و برادرش به روستای خود بازگشتند و در مؤسسه پدرش کیاهی عمر الحجج که دو سال به طول انجامید، درس خواند و سپس در مکه به تحصیل ادامه داد تا اینکه در آنجا درگذشت. او بزرگان خود را مطالعه کرد تا اینکه در علوم اسلامی برتری یافت و آن ها را عمیق تر کرد و به یکی از علمای بزرگ تبدیل شد و تولیدات بزرگی تولید کرد، همان طور که با توصیفات متنوع زیادی که از نزدیک به ۱۰۰ کتاب ایمان، تفسیر، فقه، دستور زبان، فصاحت وصوف داشت، به دست آورد.
تالیفات
از اثرات آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
«بهجة المسائل بشرح المسائل» رسالة جامعة فی أصول الدین والفقه والتصوف للسید أحمد بن زین الحبشی.
«نصائح العباد» شرح على «المنبهات على الإستعداد لیوم المعاد» لابن حجر العسقلانی.
«مراح لبید لكشف معنى القرآن المجید» أو «التفسیر المنیر لمعالم التنزیل» وهو تفسیره.
«مراقی العبودیة» شرح «بدایة الهدایة» للغزالی، فرغ من تألیفه سنة 1289 هـ.
«نور الظلام» شرح قصیدة «عقیدة العوام» لأحمد المرزوقی.
«قامع الطغیان على منظومة شعب الإیمان».
«قطر الغیث فی شرح مسائل أبی اللیث».
«عقود اللجین فی بیان حقوق الزوجین».
«نهایة الزین بشرح قرة العین» فی الفقه.
«شرح فتح الرحمن» فی التجوید.
«مرقاة صعود التصدیق» فی شرح «سلم التوفیق» لابن طاهر.
«كاشفة السجا فی شرح سفینة النجا» فی أصول الدین والفقه، وهو شرح لمتن سفینة النجاة لسالم بن سمیر الحضرمی.
وفات
او در مکه درگذشت و در سال ۱۳۱۶ ه .خ/ ۱۲۷۷ ه .خ در قبرستان المالا به خاک سپرده شد.