۸۵٬۷۵۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'توانسته اند' به 'توانسته‌اند'
جز (جایگزینی متن - 'اجتناب ناپذیر' به 'اجتناب‌ناپذیر') |
جز (جایگزینی متن - 'توانسته اند' به 'توانسته‌اند') |
||
| خط ۱۴۴: | خط ۱۴۴: | ||
فخرالدین رازى (نک: تلخیص المحصل, 94) در توجیه وقوع معجزه غیر از مشیت خاص ربوبى, این احتمالات را نیز مطرح مى کند: محتمل است که نفس معجزه گر به واسطه تعلّق به جسمى خاص منشأ این آثار عجیب شود. محتمل است که جن و شیاطین و… وى را در انجام این اعمال کمک کنند. غزالى در القسطاس المستقیم (ص 80) احتمال تردستى و مانند آن را مطرح مى کند. درباره این که چه جوابى مى توان به این اشکال داد و یا این که دیگران چه جوابى داده‌اند, در ادامه بحث خواهیم کرد. در دوره جدید به دو اشکال دیگر نیز توجه شده است: | فخرالدین رازى (نک: تلخیص المحصل, 94) در توجیه وقوع معجزه غیر از مشیت خاص ربوبى, این احتمالات را نیز مطرح مى کند: محتمل است که نفس معجزه گر به واسطه تعلّق به جسمى خاص منشأ این آثار عجیب شود. محتمل است که جن و شیاطین و… وى را در انجام این اعمال کمک کنند. غزالى در القسطاس المستقیم (ص 80) احتمال تردستى و مانند آن را مطرح مى کند. درباره این که چه جوابى مى توان به این اشکال داد و یا این که دیگران چه جوابى داده‌اند, در ادامه بحث خواهیم کرد. در دوره جدید به دو اشکال دیگر نیز توجه شده است: | ||
اول این که ممکن است آنچه معجزه و فاقد تبیین طبیعى شمرده مى شود, در آینده بر اساس علل و عوامل طبیعى تبیین شود. همان گونه که پیش ازاین نیز گفتیم, ریچارد پورتیل<ref>,203)(What if They Happen?))</ref> این احتمال را قابل اعتنا نمى داند, چون به اعتقاد او, نمى توان به نحوى مدلل توجیه کرد که افرادى که از علوم و فنون سر رشته اى نداشته‌اند | اول این که ممکن است آنچه معجزه و فاقد تبیین طبیعى شمرده مى شود, در آینده بر اساس علل و عوامل طبیعى تبیین شود. همان گونه که پیش ازاین نیز گفتیم, ریچارد پورتیل<ref>,203)(What if They Happen?))</ref> این احتمال را قابل اعتنا نمى داند, چون به اعتقاد او, نمى توان به نحوى مدلل توجیه کرد که افرادى که از علوم و فنون سر رشته اى نداشته‌اند توانسته‌اند, براى مثال, کوران مادرزاد را بینا کنند. آیا آن قوانین ناشناخته طبیعى از سر تصادف با خواست و اراده براى مثال مسیح هماهنگ مى شد و عمل مى کرد؟! | ||
دوم این که هر یک از ادیان متعارف مدعى وقوع معجزاتى در تأیید خودش است. هیوم این اشکال را به تفصیل مطرح مى کند<ref>(درباره معجزات), 219 ـ 220)</ref> و ریچارد پورتیل به این اشکال این گونه پاسخ مى دهد که پاره اى از اینها حقیقتاً معجزه نیستند و معجزه حقیقى منحصر در معجزات مسیح است. افزون بر آن, تناقض و تعارض بسیارى از معجزاتِ ادیان, ظاهرى است. از نگاه متفکران مسلمان نیز معجزات ادیان سلف بر خلاف آیین اسلام و مسلمانى نیستند و برخى مانند اعمال کاهنان معجزات حقیقى نیستند, چون بى بهره از ویژگى هایى هستند که یک معجزه باید دارا باشد<ref>نک: محمدتقى مصباح, 58ـ61</ref>. حال, باید دید معجزه بر چه چیز و چگونه دلالت مى کند؟ | دوم این که هر یک از ادیان متعارف مدعى وقوع معجزاتى در تأیید خودش است. هیوم این اشکال را به تفصیل مطرح مى کند<ref>(درباره معجزات), 219 ـ 220)</ref> و ریچارد پورتیل به این اشکال این گونه پاسخ مى دهد که پاره اى از اینها حقیقتاً معجزه نیستند و معجزه حقیقى منحصر در معجزات مسیح است. افزون بر آن, تناقض و تعارض بسیارى از معجزاتِ ادیان, ظاهرى است. از نگاه متفکران مسلمان نیز معجزات ادیان سلف بر خلاف آیین اسلام و مسلمانى نیستند و برخى مانند اعمال کاهنان معجزات حقیقى نیستند, چون بى بهره از ویژگى هایى هستند که یک معجزه باید دارا باشد<ref>نک: محمدتقى مصباح, 58ـ61</ref>. حال, باید دید معجزه بر چه چیز و چگونه دلالت مى کند؟ | ||