مقالات الشیخ ابی الحسن الاشعری (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

| تصویر = کتاب مقالات شیخ ابی الحسن الاشعری.jpg

| نام = مقالات الشیخ أبی‌الحسن الأشعری إمام أهل السنة

| پدیدآوران = [[فخرالدین رازی]]

| زبان = [[زبان عربی|عربی‌]]

| زبان اصلی =

| ترجمه =

| سال نشر =بیتا

| ناشر =

| تعداد صفحه =

| موضوع = [[کلام]]

| شابک =

}}

کتاب '''مقالات الشیخ أبی‌الحسن الأشعری إمام أهل السنة'''، اثر محمد بن حسن بن فورک (406 ق)، که آرا و نظریات [[ابوالحسن اشعری]] (260-324 ق) دربارۀ '''اصول مذهب''' را که در کتاب‌های او به‌طور پراکنده آمده، گردآوری کرده و این اثر به‌دست ''احمد عبدالرحیم سایح'' تحقیق شده است.

# او معتقد به رؤیت [[خداوند]] به‌وسیله چشم (بصر) بوده است؛ به این معنا که انسان به‌وسیله چشم سر خداوند را می‌بیند و فرقی بین [[کافر]] و [[مؤمن]]، مکلف و غیر مکلف و... نیست... اما دربارۀ کیفیت دیده شدن خداوند، چون خداوند دارای اجزای مرکب نیست، پس دیده شدن وی، کیفیت ندارد؛ همان‌گونه که معلوم شدن وی بلاکیفیت است.

# ایشان معتقد است که [[مؤمن]] واقعی کسی است که با توجه به علم [[خداوند|خداوند متعال]] بر عاقبت امر اشخاص، او با [[ایمان]] از دنیا رود و خداوند از او راضی باشد و این همان موافاة است (به این معنا که بنده چگونه پروردگارش را در قیامت ملاقات می‌کند، در حال کفر یا در حال ایمان)؛ بنابراین چه‌بسا شخصی در نظر ما مؤمن باشد، ولی عاقبت او ایمان نباشد و شخص کافری که عاقبت او ایمان باشد. پس ممکن است شخصی نزد ما مؤمن باشد و نزد خداوند کافر و همچنین شخصی در نظر ما کافر باشد و نزد خداوند مؤمن به‌شمار آید... بنابراین نباید کسی را به‌یقین مؤمن یا کافر خطاب نمود.

# وی معتقد بود: [[توبه]] از تمام گناهان اعم از کفر و فسق و... بر هر انسانی واجب است و هر زمان شخصی توبه کند و به آن عهدش (توبه) وفا کند، هرچند پذیرش و قبول آن بر خداوند عقلا واجب نیست، ولی نقلا خداوند به‌خاطر فضل و کرمش آن را می‌پذیرد؛ زیرا اوست که بنده را از معصیت به طاعت متوجه می‌کند و او را بر ترک گناه و معصیت هشدار می‌دهد و بر اطاعتش تشویق می‌کند.

# به‌وسیله توبه تمام حقوق خداوند ساقط می‌شود (خداوند از حق خود درمی‌گذرد)، اما نسبت به حقوق انسان‌ها تا زمانی که حق آنها ادا نشده و برائت ذمه حاصل نگردد، پذیرفته نیست.

# ایشان در موضوع [[روح]] معتقد است که روح به معنای ریح و باد است؛ به این معنا که روح جسمی لطیف است که در اعضای انسان ساری و جاری است و انسان با حیات زنده است، نه با روح؛ هرچند تا زمانی که زنده است بدن و جسم او محلی برای روح است. اینکه قوام بدن به‌وسیله روح است یک مسأله معمولی است؛ همچون قوام بدن به غذا و آب. همچنان‌که بدون آب و غذا نمی‌توان زنده بود، بدون روح هم نمی‌توان زنده بود و شرط وجود حیات، وجود روح و غذاست.

از دیگر مباحث کتاب، مطالبی درباره علم و مسائل مرتبط با آن، اسماء و صفات خداوند، اراده، قدر و خلق اعمال، استطاعت، آجال، رزق، وعد و وعید، عذاب قبر و مسائل مرتبط با آن، بقا و فنا، عرض و جوهر، جدل و احکام آن و ... است.