مناسک حج: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مناسک [[حج]]''' 13 مرحله دارد که شامل: احرام در [[مکه]]، وقوف در [[عرفات]]، وقوف در [[مشعر|مشعرالحرام]]، رمی جمره عقبه در [[منا]]، قربانی، حلق یا تقصیر، [[طواف]] حج، نماز طواف، سعی بین صفا و مروه، طواف نساء، نماز طواف نساء، بیتوته در منا و رمی [[جمرات]] سه‌گانه است.

اعمال حج نیز مانند اعمال عمره با احرام آغاز مى‌شود ولى حجاج باید به نیت حج تمتع محرم شوند.

امروزه به جهت کثرت جمعیّت و شلوغى راه که احتمال نرسیدن به موقع به عرفات است، روز هشتم مُحرِم مى‌شوند و شب عرفه به عرفات مى‌روند، هرچند اگر روز نهم هم مُحرم شوند و بروند و پیش از ظهر روز نهم به عرفات برسند مانع ندارد.

مکان احرام نیز شهر مکّه است، گرچه مستحب است در حِجر اسماعیل یا نزد مقام ابراهیم محرم شود.

تمام اعمال حج از احرام تا رمى جمرات از عبادات است و مانند نماز و سایر عبادات باید به قصد قربت و اطاعت امر خداوند انجام شود.

وقتى که انسان براى اعمال حج محرم شد تمام کارهایى که در احرام عمره حرام بود، بر او حرام مى‌شود.

حاجى پس از احرام در مکّه باید روانه وقوف درعرفات شود. مراد از وقوف بودن در آن مکان است چه سواره یا پیاده، نشسته یا خوابیده، یعنى حاجى باید آن روز را در صحراى عرفات بماند و از آنجا خارج نشود.

وقوف به عرفات و سایر اعمال حج، بجز طواف و نماز ـ نیاز به طهارت (وضو یا غسل) ندارد. ولى مستحب است.

در آخر مِنا سه ستون سنگى وجود دارد که اوّلین ستون، «جمره اُولى» و دومین آنها «جمره وُسطى» و سوّمى را «جمره عُقبى یا عَقَبه» مى‌‌نامند، اوّلین کار واجب در روز عید قربان زدن هفت عدد ریگ به جمره عقبه است.

زیاد بزرگ یا ریز نباشد، بلکه به اندازه اى باشد که به آن ریگ بگویند.

از منطقه حرم باشد، مثلا مشعرالحرام، منى یا شهر مکه

قبلا براى رمى از آن استفاده نشده باشد.

مباح باشد، (غصبى نباشد)

پس از سنگ زدن به جمره عَقبه، حجاج براى انجام یکى دیگر از واجبات حج، به قربانگاه رفته، و یک شتر یا گاو، یا گوسفند قربانى مى‌کنند.

* سالم باشد (مریض نباشد).

* کورى یا لنگى واضح نداشته باشد.

* دُم بریده نباشد.

اگر حاجى پس از ذبح شک کند و حتى اگر احتمال دهد که حیوان ناقص بوده یا سایر شرایط را نداشته اعتنا نکند.

کسى که حلق یا تقصیر نکرده و حتى براى خود حیوانى را ذبح نکرده مى‌تواند براى دیگرى ذبح کند.

پس از قربانى، حاجى باید حلق کند، یعنى موهاى سر خود را بتراشد، یا تقصیر کند، یعنى مقدارى از مو و ناخن خود را بچیند.

ـ بانوان باید تقصیر کنند.

ـ محل حلق یا تقصیر مِنا است.

ـ زمان حلق یا تقصیر، تا روز سیزدهم ذى حجه است، گرچه احتیاط واجب آن است که روز عید انجام شود.

ـ اگر حاجى براى قربانى به کسى وکالت دهد، تا وکیل او قربانى نکرده، نمى تواند حلق یا تقصیر کند، بنابر‌این کسانى که خود به قربانگاه نمى‌روند، باید صبر کنند تا به آنها اطلاع داده شود که قربانى انجام شده و پس از اطمینان به ذبح شدن حیوان حلق یا تقصیر کنند.

ـ کسى که خودش حلق یا تقصیر نکرده، نمى‌تواند موى شخص دیگرى را بچیند یا بتراشد.

پس از انجام اعمال مِنا در روز عید قربان، حاجى باید بار دیگر براى انجام پنج عمل از اعمال حج به مکّه برگردد، گرچه وقت این اعمال تا پایان ماه ذى حجه است و مى‌تواند در مِنا بماند براى بقیه اعمالى که در مِنا شب‌هاى یازدهم و دوازدهم و روزهاى یازدهم و دوازدهم انجام مى‌شود و بعداز ظهر روز دوازدهم از منا خارج شود و براى بقیّه اعمال به مکّه بیاید.

پس از انجام طواف حج، باید دو رکعت نماز، به نیّت نماز طواف حج بخواند.

وقت نماز طواف حج نیز بعد از طواف و قبل از سعى است.

پس از انجام نماز طواف حج، باید هفت مرتبه فاصله بین «صفا» و «مَروه» را که امروزه به صورت سالنى ساخته شده و کنار مسجدالحرام قرار دارد بپیماید.

* شوط درلغت به معناى نهایت دویدن تاهدف و در اینجا به معنى یک بار دور زدن اطراف کعبه و یک بار پیمودن فاصله صفا تا مروه، یا مروه تا صفا است.

پس از انجام سعى باید هفت مرتبه به نیّت طواف نساء دور خانه کعبه که در مسجدالحرام است بگردد.

7 ـ طواف کننده باید به دور «حِجْرِ اسماعیل» هم بگردد، یعنى در هنگام طواف، داخل «حِجر» نرود.

9 ـ اگر انسان بر اثر بیمارى یا پیرى یا زیادى جمعیّت نتواند در این محدوده طواف کند، طواف در خارج این حدّ اشکال ندارد.

10 ـ طواف کننده باید با طهارت طواف کند یعنى با وضو باشد و غسلى برعهده او نباشد و نیز بدن و لباس وى پاک باشد، همانگونه که نماز مى‌خواند.

پس از انجام طواف نساء، باید دو رکعت نماز، به نیّت نماز طواف نساء بخواند.

وقت نماز طواف نساء‌ نیز بعد از طواف نساء است‌‌.

1 - پس از انجام نماز طواف نساء زن بر مرد و مرد بر زن که به واسطه احرام‌، حرام شده بود‌‌، حلال مى‌شو‌د.

4 ـ جایز است نماز طواف مستحب را هر جاى مسجدالحرام که بخواهد بجا آورد.

یکى دیگر از واجبات حج، بیتوته (ماندن در شب) در مِناست.

* بیماران و پرستاران آنها و دیگر کسانى که ماندن در آنجا برایشان مشقّت داشته باشد.

3 ـ کسى که بیتوته در منا را ترک کند، باید براى هر شب یک گوسفند قربانى کند، امّا بر کسى که تمام شب را در مکّه به عبادت مشغول بوده، کفّاره واجب نیست.

در روز یازدهم و دوازدهم ذى حجه حجّاج باید به هریک از سه ستون هفت عدد سنگ بزنند.

در روز دوازدهم ذى حجه، بعد از ظهر شرعى حجاج مى‌توانند از مِنا خارج شوند، ولى چنانچه کسى آن روز از مِنا نرود تا آفتاب غروب کند، باید شب سیزدهم را نیز در منا بماند و روز سیزدهم جمرات سه گانه را رمى کند.

[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/05/19/2072451/%D8%AD%D8%AC-%D8%AA%D9%85%D8%AA%D8%B9-98-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9-13-%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D8%AC خبرگزاری تسنیم]