مهدی عباسی: تفاوت میان نسخه‌ها

مهدی عباسی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۶ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۲۹

۶٬۹۱۹ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۶ اوت ۲۰۲۲

بدون خلاصۀ ویرایش

Hoosinrasooli

confirmed، مدیران

۳۲٬۳۹۰

ویرایش

@@ خط ۲۲: / خط ۲۲: @@
 |-
 |درگذشت
-|۱۶۶ق • منطقه ماسبذان • ایلام
+|۱۶۶ق • منطقه ماسبذان • روستای روذ • ایلام
 |-
 |دین و مذهب
@@ خط ۴۰: / خط ۴۰: @@
 محمد بن عبدالله بن محمد بن علی بن عبدالله بن عباس، ملقب به مهدی<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۱۰.</ref> سومین خلیفه عباسی پس از سفاح و منصور دوانیقی است<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۵۰۱-۵۰۲.</ref>. وی در سال ۱۲۶ق در حمیمه در نزدیکی [[مکه]] متولد شد<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، بیروت، ج۱، ص۱۵۱.</ref>. پدرش منصور دوانیقی توجه ویژه‌ای به تربیت او داشت و از نوجوانی منصب‌های مهمی به او واگذار می‌کرد<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۳ش، ص۴۴.</ref>.
-در سال ۱۴۷ق، منصور او را ولیعهد خود نمود<ref>طقوش، دولت عباسیان، ۱۳۸۳ش، ص۷۳.</ref>. او در تیزهوشی و بخشش و نرم‌خویی زبانزد بود<ref>مسعودی، تنبیه والاشراف، قاهره، ص۲۹۷؛ ابن الطقطقی، الفخری، ۱۴۱۸، ص۱۷۹.</ref> و بعد از مرگ پدرش در روز ۱۷ [[ذی حجه]] سال ۱۵۸ق<ref>دینوری، اخبارالطوال، ۱۳۶۸ش، ص۳۸۶.</ref> یا ۱۵۹ق<ref> مقدسی، البدء والتاریخ، بیروت، ج۶، ص۹۵.</ref> به خلافت رسید.
+در سال ۱۴۷ق، منصور او را ولیعهد خود نمود<ref>طقوش، دولت عباسیان، ۱۳۸۳ش، ص۷۳.</ref>. او در تیزهوشی و بخشش و نرم‌خویی زبانزد بود<ref>مسعودی، تنبیه والاشراف، قاهره، ص۲۹۷؛ ابن الطقطقی، الفخری، ۱۴۱۸، ص۱۷۹.</ref> و بعد از مرگ پدرش در روز ۱۷ [[ماه ذی الحجه]] سال ۱۵۸ق<ref>دینوری، اخبارالطوال، ۱۳۶۸ش، ص۳۸۶.</ref> یا ۱۵۹ق<ref> مقدسی، البدء والتاریخ، بیروت، ج۶، ص۹۵.</ref> به خلافت رسید.
 مهدی عباسی دو پسر خود، هادی و هارون را به ترتیب و پیاپی ولیعهد خود کرد<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۲۴.</ref>. هرچند در اواخر عمر خود از ولیعهدی هادی پشیمان بود، اما موفق به تغییر ولیعهد نشد<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۴۰۱.</ref>.
@@ خط ۴۷: / خط ۴۷: @@
 به باور پژوهشگران معاصر، لقب مهدی برای محمد بن منصور، با هدف تضمین حمایت و پشتیبانی مردم<ref>عمر، «فرهنگ مهدویت در لقب‌های خلفای عباسی»، ص۱۷۰.</ref> و در تقابل با ادعای [[مهدویت]] نفس زکیه، انتخاب شده است<ref>طباطبایی، «گونه‌های چالش‌آفرینی عباسیان نخستین در مسئله امامت،» ص۱۳۵.</ref>. بر این اساس، گفته شده که عباسیان تلاش کردند مهدی عباسی را مهدی موعودِ ذکر شده در [[احادیث]] [[پیامبر]] معرفی کنند تا از این طریق حمایت مردم را جلب کرده و حکومت عباسی را حفظ کنند<ref>طباطبایی، «گونه‌های چالش آفرینی عباسیان نخستین در مسئله امامت»، ص۱۳۵.</ref>.
+=برخورد با امام کاظم(ع)=
+مهدی عباسی، [[امام کاظم(ع)]] را در سال ۱۵۹ق از [[مدینه]] به [[بغداد]] فراخواند و زندانی کرد<ref>ابن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۳۱۳؛ حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج)، ۱۳۷۶ش، ص۶۶.</ref>. پس از مدتی، امام هفتم [[شیعیان]]، پس از [[سوگند]] خوردن مبنی بر عدم قیام علیه حکومت وقت، از زندان آزاد شد و تا آخر دوره حکومت مهدی عباسی تحت‌نظر بود<ref> ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۶، ص۸۵.</ref>. امام کاظم(ع)، پس از این، به یاران خود توصیه کرد تقیه کنند<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج)، ۱۳۸۳ش، ص۶۵.</ref>.
+برخی پژوهشگران معاصر، شهادت [[امام صادق(ع)]] و انشعاب شیعیان را سبب تضعیف موقعیت امام کاظم(ع) و در نتیجه، وادار شدن وی به برگزیدن [[تقیه]] دانسته‌اند<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج)، ۱۳۸۳ش، ص۶۵.</ref>. بر همین اساس، [[حکومت عباسی]] اقدامی علیه امام کاظم(ع) و پیروانش انجام نداد<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج)، ۱۳۸۳ش، ص۶۵.</ref>. با این حال، به تدریج پیروان دیگر فرقه‌های [[شیعه]] به یاران امام کاظم ملحق شدند و امامیه از دیگر فرقه‌های شیعه مقتدرتر شد و به همین دلیل، مهدی عباسی، شیعیان را محدود ساخت و امام کاظم را زندانی کرد<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج)، ۱۳۸۳ش، ص۶۵.</ref>.
+=برخورد با شیعیان=
+مهدی عباسی ابتدا تلاش کرد رضایت مردم را جلب کند<ref>طقوش، دولت عباسیان، ۱۳۸۳ش، ص۷۳.</ref>. او بیشتر اموال به جای مانده از حکومت پدرش را که با سختگیری و مصادره اموال مردم، به خصوص شیعیان، به دست آمده بود، به صاحبانش برگرداند و سبب خشنودی آنها را فراهم نمود<ref> یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۳۹۴.</ref>. وی در ابتدا از قتل و آزار شیعیان جلوگیری کرد و آنان را از زندان آزاد<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۱۸.</ref> و برای‌شان مقرری تعیین کرد<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۳۹۴.</ref>. اما سرانجام سومین خلیفه عباسی، به تدریج شیعیان را محدود ساخت و سیاست ترساندن و آزار و اذیت آنان را دنبال کرد<ref> حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج)، ۱۳۷۶ش، ص۶۵.</ref>.
+مهدی عباسی پس از کسب قدرت، اقداماتی را در زمینه‌های سیاست داخلی انجام داد که سبب آرامش و امنیت نسبی جامعه در زمان حکومت او شد<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۸۳ش، ص۴۵.</ref>. از همین رو، برخی معتقدند که حکومت او، دوره انتقال از خشونت و سرکوبِ خلفای اول عباسی، به دوره اعتدال و نرم‌خویی خلفای بعدی بوده است<ref>طقوش، دولت عباسیان، ۱۳۸۳ش، ص۷۲.</ref>.
+=سرکوب شورش‌ها و لشکرکشی به روم و هند=
+در دوره حکومت مهدی عباسی، حرکت‌ها و شورش‌هایی بر ضد حکومت شکل گرفت. او در اقدام اول، با تحرک [[زنادقه]] که در حال گسترش بودند مقابله کرد<ref>طقوش، دولت عباسیان، ۱۳۸۳ش، ص۷۶.</ref>.
+شورش مقنع<ref> طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۳۵؛ ابن مسکویه، تجارب الامم، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۴۶۶؛ مقدسی، البدء والتاریخ، بیروت، ج۶، ص۹۷، ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۶، ص۳۸؛ ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج۱۰، ص۵؛ گردیزی، زین الاخبار، ۱۳۶۳ش، ص۱۵۵؛ ابن العبری، تاریخ مختصرالدول، ۱۹۹۲م، ص۱۲۶.</ref>، شورش [[یوسف برم]] در سال ۱۶۰ق در خراسان<ref> یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۳۹۷؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۲۴؛ مقدسی، البدء والتاریخ، بیروت، ج۶، ص۹۷، ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۶، ص۴۳.</ref>، شورش [[عبدالله بن مروان]] در سال ۱۶۱ق در سرزمین [[شام]]<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۳۵.</ref>، و شورش خوارج به فرماندهی [[عبدالسلام یشکری]]، در سال ۱۶۲ق<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۳۵.</ref>، در دوره حکومت مهدی عباسی رخ داد و تمامی آنها سرکوب شد<ref>طقوش، دولت عباسیان، ۱۳۸۳ش، ص۷۸.</ref>.
+مهدی عباسی در چند مرحله به [[روم]] لشکر کشید. در سال ۱۵۹ق عباس بن محمد را با لشکری انبوه به بلاد روم فرستاد و تا آنقره در [[آسیای صغیر]] پیش رفت<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۴۴.</ref>. همچنین در سال ۱۶۵ق، سپاهی بزرگ را به فرماندهی پسرش هارون به روم فرستاد و موفق شد تا [[خلیج قسطنطنیه]] پیش رود<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۵۲.</ref>. وی همچنین در سال ۱۶۰ق، سپاهی را از طریق دریا به سمت [[هند]] روانه ساخت و شهر باربد را پس از محاصره به تصرف درآورد<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۱۶؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۶، ص۴۶.</ref>.
 =درگذشت=
-مهدی عباسی، در سال ۱۶۶ق<ref>مقدسی، البدء والتاریخ، بیروت، ج۶، ص۹۹.</ref> یا ۱۶۹ق<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۴۰۱.</ref> پس از ۱۰ سال خلافت در منطقه ماسبذان<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۴۰۱.</ref> (ایلام امروزی) در روستای روذ درگذشت<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۶۸.</ref>. درباره اینکه مهدی عباسی با سم کشته شده یا در حال تمرین برای شکار آهو درگذشته، اختلاف وجود دارد<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۶۸.</ref>.
+مهدی عباسی، در سال ۱۶۶ق<ref>مقدسی، البدء والتاریخ، بیروت، ج۶، ص۹۹.</ref> یا ۱۶۹ق<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۴۰۱.</ref> پس از ۱۰ سال خلافت در منطقه ماسبذان<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۴۰۱.</ref> ([[ایلام]] امروزی) در روستای روذ درگذشت<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۶۸.</ref>. درباره اینکه مهدی عباسی با سم کشته شده یا در حال تمرین برای شکار آهو درگذشته، اختلاف وجود دارد<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۶۸.</ref>.
+=منبع=
+[https://fa.al-shia.org/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C/ برگرفته از سایت محمد بن منصور مهدی عباسی سومین خلیفه عباسی پایگاه الشیعهhttps://fa.al-shia.org]
 =پانویس=
-{{پانویس|2}}
+{{پانویس|3}}
 [[رده:تاریخ اسلام]]
 [[رده:خلفای عباسی]]