نهضت جعفریه پاکستان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'گروه ها' به 'گروه‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'نام ها' به 'نام‌ها')
جز (جایگزینی متن - 'گروه ها' به 'گروه‌ها')
خط ۳۲: خط ۳۲:


== گردهمایی علمای شیعه پاکستان ==
== گردهمایی علمای شیعه پاکستان ==
از 1344 ش‌/ 1965، فعالیتهای‌ سیاسی‌ ـ اجتماعی‌ بیشتری‌ در گروه های‌ شیعه به‌ وجود آمد.
از 1344 ش‌/ 1965، فعالیتهای‌ سیاسی‌ ـ اجتماعی‌ بیشتری‌ در گروه‌های‌ شیعه به‌ وجود آمد.
سید محمد دهلوی‌ از 16 تا 18 دی‌ 1343/ 5 7 ژانویه 1965، ضمن‌ سفرهایی‌ به‌ مناطق‌ شیعهنشین‌ کشور، از علما برای‌ شرکت‌ در گردهمایی‌ بزرگی‌ در کراچی‌ دعوت‌ کرد.
سید محمد دهلوی‌ از 16 تا 18 دی‌ 1343/ 5 7 ژانویه 1965، ضمن‌ سفرهایی‌ به‌ مناطق‌ شیعهنشین‌ کشور، از علما برای‌ شرکت‌ در گردهمایی‌ بزرگی‌ در کراچی‌ دعوت‌ کرد.
در گردهمایی‌ مذکور، این‌ مواد به‌ تصویب‌ رسید:
در گردهمایی‌ مذکور، این‌ مواد به‌ تصویب‌ رسید:
خط ۴۶: خط ۴۶:
در تیر 1356/ ژوئیه 1977 ژنرال‌ ضیاءالحق‌، فرمانده‌ کل‌ نیروهای‌ مسلح‌ پاکستان‌، با کودتای‌ نظامی‌ علیه‌ ذوالفقار علی‌ بوتو، قدرت‌ را در دست‌ گرفت‌. ضیاءالحق‌ که‌ گرایش های‌ مذهبی‌ داشت‌ و به‌ قدرت‌ رسیدن‌ خود را تا حدود زیادی‌ مدیون‌ جنبش‌ نظام‌ مصطفی‌ می‌دانست‌، سیاست‌هایی‌ را برای‌ اسلامی‌ کردن‌ کشور در پیش‌ گرفت‌. وی‌ در بهمن‌ 1357/ فوریه 1979، با صدور فرمانی‌، اجرای‌ مجازات های‌ اسلامی‌ مربوط‌ به‌ مسکرات‌ (و نیز مواد مخدر)، سرقت‌، زنا و قَذْف‌ را پی‌ گرفت‌. وی‌ در خرداد 1359/ ژوئن‌ 1980 قانون‌ دریافت‌ زکات‌ و عُشر را اجباری‌ کرد و سال‌ بعد '''«دادگاه‌ شریعت‌ فدرال‌»''' را برای‌ اجرای‌ احکام‌ اسلامی‌ تأسیس‌ نمود. اقدام‌ ضیاءالحق‌ برای‌ اسلامی‌ کردن‌ قوانین‌، که‌ بر اساس‌ فقه‌ اهل‌ سنّت‌ بود، نگرانی های‌ شدیدی‌ را برای‌ شیعیان‌ ــ که‌ خواهان‌ اجرای‌ قوانین‌ فقه‌ جعفری‌ در حوزه حقوق‌ خصوصی‌ و احوال‌ شخصیه‌ برای‌ خود بودند به‌ وجود آورد. این‌ مهم‌ترین‌ عامل‌ در سازماندهی‌ نخبگان‌ شیعه و پایه‌گذاری‌ نهضت‌ اجرای‌ فقه‌ جعفری‌ گردید.
در تیر 1356/ ژوئیه 1977 ژنرال‌ ضیاءالحق‌، فرمانده‌ کل‌ نیروهای‌ مسلح‌ پاکستان‌، با کودتای‌ نظامی‌ علیه‌ ذوالفقار علی‌ بوتو، قدرت‌ را در دست‌ گرفت‌. ضیاءالحق‌ که‌ گرایش های‌ مذهبی‌ داشت‌ و به‌ قدرت‌ رسیدن‌ خود را تا حدود زیادی‌ مدیون‌ جنبش‌ نظام‌ مصطفی‌ می‌دانست‌، سیاست‌هایی‌ را برای‌ اسلامی‌ کردن‌ کشور در پیش‌ گرفت‌. وی‌ در بهمن‌ 1357/ فوریه 1979، با صدور فرمانی‌، اجرای‌ مجازات های‌ اسلامی‌ مربوط‌ به‌ مسکرات‌ (و نیز مواد مخدر)، سرقت‌، زنا و قَذْف‌ را پی‌ گرفت‌. وی‌ در خرداد 1359/ ژوئن‌ 1980 قانون‌ دریافت‌ زکات‌ و عُشر را اجباری‌ کرد و سال‌ بعد '''«دادگاه‌ شریعت‌ فدرال‌»''' را برای‌ اجرای‌ احکام‌ اسلامی‌ تأسیس‌ نمود. اقدام‌ ضیاءالحق‌ برای‌ اسلامی‌ کردن‌ قوانین‌، که‌ بر اساس‌ فقه‌ اهل‌ سنّت‌ بود، نگرانی های‌ شدیدی‌ را برای‌ شیعیان‌ ــ که‌ خواهان‌ اجرای‌ قوانین‌ فقه‌ جعفری‌ در حوزه حقوق‌ خصوصی‌ و احوال‌ شخصیه‌ برای‌ خود بودند به‌ وجود آورد. این‌ مهم‌ترین‌ عامل‌ در سازماندهی‌ نخبگان‌ شیعه و پایه‌گذاری‌ نهضت‌ اجرای‌ فقه‌ جعفری‌ گردید.
برنامه‌های‌ اسلامی‌ دولت‌، که‌ با پشتوانه «اسلامی‌ نظریاتی‌ کونسل‌» (شورای‌ عقاید اسلامی‌)، صورت‌ می‌گرفت‌، با مخالفت‌ نمایندگان‌ شیعه عضو شورا، مفتی‌ جعفر حسین‌ و محمدرضی‌ مجتهد، روبه‌رو شد و مفتی‌ جعفر حسین‌ در اعتراض‌ به‌ سیاست‌های‌ مذهبی‌ دولت‌، از عضویت‌ در شورا کناره‌گیری‌ کرد.
برنامه‌های‌ اسلامی‌ دولت‌، که‌ با پشتوانه «اسلامی‌ نظریاتی‌ کونسل‌» (شورای‌ عقاید اسلامی‌)، صورت‌ می‌گرفت‌، با مخالفت‌ نمایندگان‌ شیعه عضو شورا، مفتی‌ جعفر حسین‌ و محمدرضی‌ مجتهد، روبه‌رو شد و مفتی‌ جعفر حسین‌ در اعتراض‌ به‌ سیاست‌های‌ مذهبی‌ دولت‌، از عضویت‌ در شورا کناره‌گیری‌ کرد.
مخالفت‌ مفتی‌ جعفر حسین‌، به‌ ویژه‌ درباره زکات‌، با استقبال‌ زمین داران‌ و سرمایه‌داران‌ بزرگ‌ شیعه مواجه‌ شد. از طرف‌ دیگر، ضیاءالحق‌ پیش‌ از آن‌، در 10 اردیبهشت‌ 1357/ 30 آوریل‌ 1978، در نشست‌ شورای‌ مشاوران‌ فدرال‌ که‌ برای‌ مشورت‌ در امور کشوری‌ ایجاد شده‌ بود آموزش‌ دینی‌ جداگانه شیعه و سنّی‌ را نیز لغو نمود و آموزشی‌ را جانشین‌ آن‌ کرد که‌ در آن‌ عقاید شیعی‌ نادیده‌ گرفته‌ شده‌ بود. این‌ امر واکنش‌ روحانیان‌ شیعه و گروه های‌ دیگر را برانگیخت‌.
مخالفت‌ مفتی‌ جعفر حسین‌، به‌ ویژه‌ درباره زکات‌، با استقبال‌ زمین داران‌ و سرمایه‌داران‌ بزرگ‌ شیعه مواجه‌ شد. از طرف‌ دیگر، ضیاءالحق‌ پیش‌ از آن‌، در 10 اردیبهشت‌ 1357/ 30 آوریل‌ 1978، در نشست‌ شورای‌ مشاوران‌ فدرال‌ که‌ برای‌ مشورت‌ در امور کشوری‌ ایجاد شده‌ بود آموزش‌ دینی‌ جداگانه شیعه و سنّی‌ را نیز لغو نمود و آموزشی‌ را جانشین‌ آن‌ کرد که‌ در آن‌ عقاید شیعی‌ نادیده‌ گرفته‌ شده‌ بود. این‌ امر واکنش‌ روحانیان‌ شیعه و گروه‌های‌ دیگر را برانگیخت‌.


=تاسیس نهضت=
=تاسیس نهضت=
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:


=تفاوت دوره دوم و سوم نهضت=
=تفاوت دوره دوم و سوم نهضت=
تفاوت‌ اساسی‌ دوره سوم‌ با دوره دوم‌، در رویکرد کلان‌ نهضت‌ جعفریه‌ نسبت‌ به‌ مسائل‌ کشور بود. دوره دوم، ‌ دوره آرمان‌گرایی‌ بود که‌ رهبر نهضت‌ به‌ مبارزه انقلابی‌ با نفوذ امریکا و استبداد داخلی‌ می‌پرداخت‌ و برای‌ برقراری‌ حکومت‌ اسلامی‌ در پاکستان‌ تلاش‌ می‌کرد؛ اما، در دوره سوم‌ در این‌ رویکرد تجدیدنظر شد و نهضت‌ راهبردی‌ واقع‌گرایانه‌ و تا حدودی‌ عمل‌گرایانه‌ را در پیش‌ گرفت‌. ساجدعلی‌ نقوی‌ برای‌ فرونشاندن‌ درگیریهای‌ فرقه‌ای‌، اقداماتی‌ کرد و کوشید مناسبات‌ سازمان‌یافته‌ای‌ با احزاب‌ اسلامی‌ اهل‌ سنّت‌، مانند [[جماعت‌ اسلامی]]‌، [[جمعیت‌ العلمای‌ اسلام]]‌، [[جمعیت‌ العلمای‌ پاکستان]]‌ و [[جمعیت‌ اهل‌ حدیث‌]]و حتی‌ [[سپاه‌ صحابه]]‌، برقرار کند. وزیر مذهبی‌ فدرال‌، عبدالستار نیازی‌، برای‌ وحدت‌ گروه های‌ شیعه و [[اهل‌ سنّتِ]] [[دیوبندی‌]]، [[بریلوی‌]] و [[اهل‌حدیث‌]]، [[کمیته اتحاد بین‌المسلمین]]‌ را، با عضویت‌ سی‌ تن‌ از علمای‌ مذاهب‌ اسلامی‌، تشکیل‌ داد که‌ آنان‌ در مهر 1370/ سپتامبر 1991، مجموعه‌ای‌ را با عنوان‌ «[[ضابطه اخلاق]]‌» تدوین‌ و تصویب‌ کردند و سران‌ نهضت‌ نیز آن‌ را امضا نمودند. در ضابطه اخلاق‌، [[فرقه‌گرایی]]‌ در کشور محکوم‌ و پیروی‌ از شیوه‌هایی‌ برای‌ حل‌ مناقشات‌ به‌ گروه ها توصیه‌ شده‌ است‌.
تفاوت‌ اساسی‌ دوره سوم‌ با دوره دوم‌، در رویکرد کلان‌ نهضت‌ جعفریه‌ نسبت‌ به‌ مسائل‌ کشور بود. دوره دوم، ‌ دوره آرمان‌گرایی‌ بود که‌ رهبر نهضت‌ به‌ مبارزه انقلابی‌ با نفوذ امریکا و استبداد داخلی‌ می‌پرداخت‌ و برای‌ برقراری‌ حکومت‌ اسلامی‌ در پاکستان‌ تلاش‌ می‌کرد؛ اما، در دوره سوم‌ در این‌ رویکرد تجدیدنظر شد و نهضت‌ راهبردی‌ واقع‌گرایانه‌ و تا حدودی‌ عمل‌گرایانه‌ را در پیش‌ گرفت‌. ساجدعلی‌ نقوی‌ برای‌ فرونشاندن‌ درگیریهای‌ فرقه‌ای‌، اقداماتی‌ کرد و کوشید مناسبات‌ سازمان‌یافته‌ای‌ با احزاب‌ اسلامی‌ اهل‌ سنّت‌، مانند [[جماعت‌ اسلامی]]‌، [[جمعیت‌ العلمای‌ اسلام]]‌، [[جمعیت‌ العلمای‌ پاکستان]]‌ و [[جمعیت‌ اهل‌ حدیث‌]]و حتی‌ [[سپاه‌ صحابه]]‌، برقرار کند. وزیر مذهبی‌ فدرال‌، عبدالستار نیازی‌، برای‌ وحدت‌ گروه‌های‌ شیعه و [[اهل‌ سنّتِ]] [[دیوبندی‌]]، [[بریلوی‌]] و [[اهل‌حدیث‌]]، [[کمیته اتحاد بین‌المسلمین]]‌ را، با عضویت‌ سی‌ تن‌ از علمای‌ مذاهب‌ اسلامی‌، تشکیل‌ داد که‌ آنان‌ در مهر 1370/ سپتامبر 1991، مجموعه‌ای‌ را با عنوان‌ «[[ضابطه اخلاق]]‌» تدوین‌ و تصویب‌ کردند و سران‌ نهضت‌ نیز آن‌ را امضا نمودند. در ضابطه اخلاق‌، [[فرقه‌گرایی]]‌ در کشور محکوم‌ و پیروی‌ از شیوه‌هایی‌ برای‌ حل‌ مناقشات‌ به‌ گروه‌ها توصیه‌ شده‌ است‌.


نهضت‌ در اواخر 1373 ش‌/ اوایل‌ 1995 گام‌ دیگری‌ برای‌ وحدت‌ میان‌ مذاهب‌ اسلامی‌ برداشت‌ که‌ به‌ تشکیل‌ «ملی‌ یکجهتی‌ کونسل‌» ([[شورای‌ همبستگی‌ ملی]]‌) در 4 فروردین‌/ 24 مارس‌ همان‌ سال‌، انجامید. در این‌ شورا، گروه های‌ اسلامی‌ نهضت‌ جعفریه‌، جماعت‌ اسلامی‌، جمعیت‌ العلمای‌ اسلام‌ [[گروه‌ فضل‌الرحمان]]‌ و [[سمیع‌الحق]]‌، جمعیت‌ العلمای‌ پاکستان‌، [[گروه‌ نیازی]]‌، [[تحریک‌ منهاج‌القرآن]]‌ و جمعیت‌ اهل‌ حدیث‌ شرکت‌ داشتند. هدف‌ از تشکیل‌ این‌ اتحاد، پایان‌ دادن‌ به‌ درگیری‌های‌ مذهبی‌ و منزوی‌ کردن‌ سپاه‌ صحابه‌ و فشار آوردن‌ به‌ آن‌ گروه‌ برای‌ توقف‌ عملیات‌ خشونت بار آن‌ بود؛ اما این‌ اتحاد نتوانست‌ به‌ درگیری‌های‌ فرقه‌ای‌ پایان‌ دهد. در 6 تیر 1380/ 27 ژوئن‌ 2001، شش‌ حزب‌ اسلامی‌، با عنوان‌ [[مجلس‌ متحده عمل]]‌، در اسلام‌آباد متحد شدند. هدف‌ از این‌ اتحاد، برقراری‌ نظام‌ جمهوری‌ واقعی‌ اسلامی‌ اعلام‌ شده‌ بود.
نهضت‌ در اواخر 1373 ش‌/ اوایل‌ 1995 گام‌ دیگری‌ برای‌ وحدت‌ میان‌ مذاهب‌ اسلامی‌ برداشت‌ که‌ به‌ تشکیل‌ «ملی‌ یکجهتی‌ کونسل‌» ([[شورای‌ همبستگی‌ ملی]]‌) در 4 فروردین‌/ 24 مارس‌ همان‌ سال‌، انجامید. در این‌ شورا، گروه‌های‌ اسلامی‌ نهضت‌ جعفریه‌، جماعت‌ اسلامی‌، جمعیت‌ العلمای‌ اسلام‌ [[گروه‌ فضل‌الرحمان]]‌ و [[سمیع‌الحق]]‌، جمعیت‌ العلمای‌ پاکستان‌، [[گروه‌ نیازی]]‌، [[تحریک‌ منهاج‌القرآن]]‌ و جمعیت‌ اهل‌ حدیث‌ شرکت‌ داشتند. هدف‌ از تشکیل‌ این‌ اتحاد، پایان‌ دادن‌ به‌ درگیری‌های‌ مذهبی‌ و منزوی‌ کردن‌ سپاه‌ صحابه‌ و فشار آوردن‌ به‌ آن‌ گروه‌ برای‌ توقف‌ عملیات‌ خشونت بار آن‌ بود؛ اما این‌ اتحاد نتوانست‌ به‌ درگیری‌های‌ فرقه‌ای‌ پایان‌ دهد. در 6 تیر 1380/ 27 ژوئن‌ 2001، شش‌ حزب‌ اسلامی‌، با عنوان‌ [[مجلس‌ متحده عمل]]‌، در اسلام‌آباد متحد شدند. هدف‌ از این‌ اتحاد، برقراری‌ نظام‌ جمهوری‌ واقعی‌ اسلامی‌ اعلام‌ شده‌ بود.


=فعالیت های‌ عمده نهضت‌ جعفری=
=فعالیت های‌ عمده نهضت‌ جعفری=
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۸۱۰

ویرایش