پادشاهی لیبی

پادشاهی لیبی (به عربی: المملكة الليبية) در سال ۱۹۵۱ استقلال خود را از ایتالیا به دست آورد و ادریس سنوسی با عنوان ملک ادریس یکم و با حمایت بریتانیا پادشاه لیبی شد[۱].

ملک ادریس پادشاه لیبی در اواخر عمر

اولین و آخرین پادشاه لیبی

نام لیبی تقریبا همه را یاد معمر قذافی می‌اندازد، اما لیبی چهره‌های دیگری نیز دارد که یکی از سرشناس‌ترین آنها بی‌شک عمر مختار، رهبر مبارزات این کشور بر ضد استعمار ایتالیاست. بعد از عمر مختار نیز می‌توان به محمد ادریس سنوسی، نخستین و آخرین پادشاه لیبی اشاره کرد که ٣9سال پیش در بیست‌و‌پنجم‌می ‌١٩٨٣ میلادی، در قاهره درگذشت. سنوسی با این‌که عاقبت خوشی نداشت، اما نامش به‌عنوان سرسلسله و همچنین خاتمه حکومت پادشاهی لیبی برای همیشه در تاریخ ثبت شد. او پس از این‌که لیبی استقلال خود را از ایتالیا به دست آورد، با عنوان ملک ادریس یکم در این کشور تاج‌گذاری کرد و به مدت ١٠‌سال در این کشور حکم راند. فساد اداری و صرف‌شدن عمده ثروت به دست آمده از فروش نفت برای امور خانواده سلطنتی اعتراضات گسترده مردم عمدتا فقیر لیبی را در پی داشت. نهایتا هنگامی که سنوسی برای معالجه در خارج از لیبی به سر می‌برد، فرماندهان نظامی با رهبری معمر قذافی او را از قدرت خلع کرده و در لیبی حکومت جمهوری برقرار شد[۲].

دلایل انحطاط پادشاه

در سال ۱۹۵۵ و با کشف نفت در لیبی و اعطای مجوز برداشت به شرکت‌های نفتی خارجی، درآمد زیادی عاید خانواده سلطنتی و اطرافیان آنها شد. همین مسئله سبب بروز فساد در دستگاه اداری کشور و فاصله طبقاتی زیاد در جامعه شد. از سوی دیگر ملک ادریس به قدرت‌های غربی اجازه تأسیس مراکز نظامی در لیبی داد. از همین مراکز در حمله به اعراب در جنگ با اسراییل استفاده شد؛ مسئله‌ای که سخت مورد انتقاد ملی‌گرایان عرب از جمله جمال عبدالناصر و طرفداران وی در لیبی شد.

کودتا

بروز شرایط ذکر شده باعث شد تا زمانی که ملک ادریس برای معالجه به ترکیه سفر کرد، کودتایی به وسیله چندی از فرماندهان نظامی با رهبری معمر قذافی صورت گرفت که نتیجه آن حذف حکومت پادشاهی و روی کار آمدن جمهوری بود.

مرگ

ملک ادریس پس از آن به یونان رفت و پس از مدتی زندگی در این کشور به مصر سفر کرد تا در سن 93 سالگی در قاهره درگذشت. هم اکنون از خانواده پادشاه سابق لیبی، تنها پسرجوان ولیعهد باقی مانده است[۳].

پانویس