کنیه در رجال

نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۸ توسط Mahdi (بحث | مشارکت‌ها)

در کتب حدیثی گاهی اسم راوی آورده می‌شود و گاهی هم کنیه یا لقب راوی و یا اسمی که به آن مشهور است، جایگزین اسم اصلی وی می‌شود و حتی گاهی به اسمی که به آن مشهور هم نیستند، در سند روایت آورده می‌شوند. در این موارد شناخت راوی و تحصیل ترجمه وی بسیار سخت می‌شود؛ چون در کتب مشهور فهرست و رجال اسامی اصلی آنان ذکر می‌شود البته به‌کارگیری کنیه و لقب در صورتی صحیح است که راوی به آن مشهور باشد. علامه در آخر خلاصه [۱] و ابن داوود در آخر قسم اول [۲] کنیه‌ها را آورده و معرفی کرده‌اند، جا دارد ما هم تعدادی از مهمترین آنها را متذکر شویم تا اگر در روایتی ذکر شده بود بتوانیم راوی را به درستی بشناسیم:

  • أبو أحمد الأزدی = محمّد بن أبی عمیر.
  • أبو أیّوب الانصاری = خالد بن زید.
  • أبو أیّوب الخراز = ابراهیم بن عیسی. و قیل عثمان.
  • أبو بکر الحضرمی = عبد اللّه بن محمّد.
  • أبو البلاد، = یحیی بن سلیم.
  • أبو جعفر، = أحمد بن محمّد بن عیسی. سعد بن عبد اللّه از او نقل می کند
  • أبو جعفر الأحول= محمّد بن النعمان ملقب به «مؤمن الطاق».
  • أبو جعفر الزیّات= محمّد بن الحسین بن أبی الخطّاب الهمدانی.
  • أبو جعفر الرواسی= محمّد بن الحسن بن أبی سارة.
  • أبو جمیلة = المفضّل بن صالح السکونی.
  • أبو الجوزاء، = منبّه بن عبد اللّه.
  • أبو الجیش، = مظفّر بن محمّد بن أحمد البلخی.
  • أبو حمران، = موسی بن إبراهیم المروزی.
  • أبو حمزة الثمالی= ثابت بن أبی صفیّة دینار.
  • أبو حنیفة سائق الحاج= اسمه سعید بن بیان.
  • أبو خالد القمّاط، = یزید.
  • أبو خدیجة، = سالم بن مکرم.
  • أبو الخطّاب. ملعون، = محمّد بن مقلاص، دو کنیه دیگر دارد أبو إسماعیل و أبو الظبیان.
  • ابو داود المسترقّ (بتشدید القاف) المنشد، = سلیمان بن سفیان. قال ابن داود: «انّما سمّی المسترق لأنّه کان یسترقّ الناس بشعر السید الحمیری».
  • أبو الربیع الشامی= خلید بن أوفی.
  • أبو سعید القمّاط، = خالد بن سعید.
  • أبو سمینة= محمّد بن علیّ بن إبراهیم القرشی.
  • أبو الصباح الکنانی= إبراهیم بن نعیم العبدی.
  • أبو علی الأشعری= محمّد بن عیسی بن عبد اللّه بن سعد بن مالک، شیخ القمیین،
  • أبو علی الأشعری القمی= أحمد بن إدریس، من مشایخ الکلینی.
  • أبو عبیدة الحذّاء = زیاد بن عیسی.
  • أبو غالب الزراری= أحمد بن محمّد بن سلیمان.
  • أبو الفضل الحنّاط = سالم.
  • أبو القاسم = معاویة بن عمّار.
  • أبو المغرا (ابو المعز درست نیست) = حمید بن المثنّی.
  • أبو ولاّد الحناط= حفص بن سالم.
  • أبو هاشم الجعفری= داود بن القاسم بن إسحاق.
  • أبو همّام= إسماعیل بن همّام.
  • ابن حمدون الکاتب= أحمد بن إبراهیم بن إسماعیل.
  • ابن عقدة = أحمد بن محمّد بن سعید (المتوفّی عام 333).
  • البزوفری= الحسین بن علیّ بن سفیان.
  • البقباق = الفضل بن عبد الملک؛
  • الحجّال = أبی محمد الحجال ، اسمه عبد اللّه بن محمّد الأسدی؛
  • الخشّاب= الحسن بن موسی؛
  • سجّادة = الحسن بن أبی عثمان؛
  • السمکة= أحمد بن إسماعیل؛
  • الشاذانی = محمّد بن أحمد بن نعیم؛
  • الصفوانی= محمّد بن أحمد بن عبد اللّه بن قضاعة؛
  • الطاطری = علیّ بن الحسن بن محمّد الطائی؛
  • علاّن = علیّ بن محمّد بن إبراهیم الکلینی؛
  • القلانسی أبو جعفر،=محمّد بن أحمد بن خاقان (حمدان النهدی)؛
  • القلانسی أبو عبد اللّه،=الحسین بن مختار؛
  • النوفلی = الحسین بن یزید. یروی عن السکونی؛
  • الوشّاء = الحسن بن علیّ بن زیاد؛
  • حمدان النهدی، = محمّد بن أحمد بن خاقان؛
  • محمّد بن زیاد الأزدی =محمد بن زیاد البزاز = محمّد بن أبی عمیر [۳].

پانویس

  1. الخلاصة، الفائدة الاولی الصفحة 269-271.
  2. الرجال، لابن داود: الفصل 5، الصفحة 212-214.
  3. سبحانی تبریزی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، جماعه المدرسین فی الحوزه العلیمه بقم، موسسه النشر الاسلامی،1377.صص 439 تا443.

منابع

سبحانی تبریزی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، جماعه المدرسین فی الحوزه العلیمه بقم، موسسه النشر الاسلامی،1377.