انفجار در اسکله شهید رجایی بندرعباس
| انفجار در اسکله شهید رجایی بندرعباس | |
|---|---|
 | |
| نام رویداد | انفجار در اسکله بندر شهید رجایی در بندرعباس |
| تاریخ رویداد | 1404 ش |
| روز رویداد | حوالی ظهر روز شنبه، 6 اردیبهشت‌ماه سال 1404 ش، برابر با 26 آوریل سال 2025 م، و مصادف با 27 شوال سال 1446 ق |
| مکان رویداد | بندر شهید رجایی در بندرعباس |
| پیامدها |
|
انفجار در اسکلۀ شهید رجایی بندرعباس، در ساعت ۱۲:۰۵:۰۷، حوالی ظهر روز شنبه، 6 اردیبهشت‌ماه سال 1404 ش، رخ داد و براساس تصاویر ضبط شده توسط دوربین‌های محدودۀ حادثه در بندر شهید رجایی، آتش‌سوزی در ابتدا محدود و همراه با دود کمی بود و پس از مدت حدود یک دقیقه و نیم از آغاز، حریق توسعه یافته و باعث انفجار مهیب گردید. در این حادثه علاوه بر وارد شدن خسارت مالی به برخی از ساختمان‌ها و خودرو‌ها، نزدیک به 40 نفر از هموطنان جان‌باخته و 750 نفر نیز طبق گزارش‌ها زخمی شدند. و تمام اهالی روستای خونسرخ که نزدیک‌ترین روستا به بندر شهید رجایی است، مجبور به تخلیه شده‌اند.
زمان و مکان
بر اساس تصاویر منتشر شده از دوربین‌های مدار بسته، در ساعت ۱۲:۰۵:۰۷، حوالی ظهر روز شنبه، 6 اردیبهشت‌ماه سال 1404 ش، برابر با 26 آوریل سال 2025 م، و مصادف با 27 شوال سال 1446 ق، صدایی مهیب همراه با لرزش شدید زمین، اهالی بندرعباس را در شوک فرو برد. این حادثه در بندر شهید رجایی، یکی از مهم‌ترین بنادر تجاری ایران رخ داد که نه‌تنها این منطقه استراتژیک را به لرزه درآورد، بلکه موجی از نگرانی و گمانه‌زنی را در سطح ملی و حتی بین‌المللی ایجاد کرد. با بررسی دوربین‌های محدودۀ حادثه در بندر شهید رجایی مشخص شد آتش‌سوزی در ابتدا محدود و همراه با دود کمی است و پس از مدت حدود یک دقیقه و نیم از آغاز، حریق توسعه یافته و باعث انفجار مهیب می‌شود. صدای این انفجار به‌قدری شدید بود که در شهر بندرعباس و حتی جزیره قشم شنیده شد و شیشه‌های برخی ساختمان‌ها و خودرو‌ها در فاصلۀ چندین کیلومتری شکسته شد. این حادثه که در محوطه کانتینری بندر رخ داد، خسارات قابل توجهی به زیرساخت‌ها و ساختمان‌های اداری وارد کرد و تعداد زیادی از افراد را مصدوم یا گرفتار آوار کرد. در این حادثه نزدیک به 40 نفر از هموطنان جان‌باخته و 750 نفر نیز طبق گزارش‌ها زخمی شدند. و تمام اهالی روستای خونسرخ که نزدیک‌ترین روستا به بندر شهید رجایی است، مجبور به تخلیه شده‌اند[۱].
واکنش‌ها
پیام رهبر انقلاب اسلامی
در پی حادثه دردناک آتش‌سوزی در بندر شهید رجایی بندرعباس، امام خامنه‌ای در پیامی ضمن تسلیت به خانواده‌های مصیبت‌زده، مسئولان امنیتی و قضائی را موظف کردند که هرگونه سهل‌انگاری یا تعمد در این حادثه را به‌طور کامل بررسی و کشف کرده و بر طبق مقررات پیگیری نمایند.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به شرح زیر است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم 
إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّـا إِلَیْهِ رَاجِعونَ [بقره–156] 
حادثۀ دردناک آتش‌سوزی در بندر شهید رجایی موجب اندوه و نگرانی است. مسئولان امنیتی و قضایی موظفند با بررسی کامل، هرگونه سهل‌انگاری یا تعمد را کشف و بر طبق مقررات پیگیری کنند. همۀ مسئولان باید خود را در پیشگیری از حوادث تلخ و خسارت بار موظف بدانند.
اینجانب رحمت و مغفرت الهی برای جانباختگان و صبر و سکینه برای خانواده‌های مصیبت زدۀ آنان و شفای عاجل برای آسیب‌دیدگان این حادثۀ تلخ مسألت می‌کنم و از مردمان پرگذشتی که در لحظۀ نیاز آمادۀ خون دادن به مصدومان شدند صمیمانه تشکر می‌کنم[۲].
والسلام علیکم و رحمه‌الله سیدعلی خامنه‌ای ۷ اردیبهشت ۱۴۰۴
حضور رئیس‌جمهور در جلسۀ ویژه ستاد مدیریت بحران هرمزگان
دکتر مسعود پزشکیان، به منظور بررسی آخرین وضعیت حادثۀ رخ داده در بندر شهید رجایی و مدیریت میدانی ابعاد مختلف این حادثه، ظهر روز یکشنبه وارد شهر بندرعباس شده بود، در جلسه ویژه ستاد مدیریت بحران، با بیان اینکه حادثۀ پیش‌آمده تلخ و تأسف‌بار است، اظهار داشت: حادثه‌ای که نباید اتفاق می‌افتاد، رخ داد، هر چند وقوع چنین حوادثی در دنیا حتی در کشورهای پیشرفته نیز سابقه دارد. دکتر مسعود پزشکیان با اشاره به اولویت‌های مدیریت بحران تأکید کرد: روند اول و اولویت نخست این است که ابتدا آتش‌سوزی مهار شود و از گسترش خسارت جلوگیری به عمل آید. بررسی دلایل وقوع حادثه و پیش‌بینی راهکارهای پیشگیرانه برای آینده، مرحله بعدی کار است. دکتر پزشکیان با دستور به تیم‌های تخصصی استان و وزارتخانه‌های مرتبط تصریح کرد: ضروری است که یک مطالعه تطبیقی درباره مدیریت بنادر در کشورهای پیشرفته انجام و راهکارهای اصلاحی با کمک دانشگاهیان، کارشناسان و مدیران باتجربه، تدوین شود[۳].
پیام دبیرکل مجمع تقریب جهانی تقریب مذاهب اسلامی
حجت الاسلام والمسلمین دکتر حمید شهریاری، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در پی حادثۀ انفجار در اسکلۀ شهید رجایی بندرعباس پیام تسلیتی منتشر کرد. متن پیام دبیرکل به شرح زیر است:
با اندوهی عمیق، حادثۀ تلخ اسکلۀ شهید رجایی بندرعباس را به خانواده‌های داغدار و ملت عزیز ایران تسلیت عرض می‌کنم. وحدت و همدلی، چراغ عبور از این مصائب است. از خداوند متعال برای جانباختگان رحمت و مغفرت و برای مجروحان شفای عاجل مسألت دارم[۴].
پیام جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم در پی انفجارهای مهیب در بندر شهید رجایی بندرعباس پیامی صادر کرد.
متن این پیام بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
حادثۀ انفجار در مجموعۀ بندر شهید رجایی بندرعباس و جانباختن تعدادی از هموطنان و مصدومیت جمع کثیری از مردم، موجب تألم و تأثر گردید. از خداوند متعال برای جانباختگان، رحمت و مغفرت و برای مصدومان و مجروحان، شفای عاجل مسألت داریم. حفظ جان فعالان کسب و کار و کارگران و کارمندان محیط‌های صنعتی، معادن و دیگر مشاغل، که به واقع سرمایه‌های بی‌بدیل این مملکت هستند، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ لذا لازم است همزمان با توجه به ابعاد مختلف این حادثه و برخورد با سوء مدیریت‌ها و سهل‌انگاری‌های احتمالی که این حادثه را ایجاد کرده است، برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی، قوانین پیشگیرانه ایمنی با جدیت اعمال گردد. جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از تمام نهادهای مسئول می‌خواهد در زمینه امداد رسانی و خدمت به مصدومان و خانواده‌های آنان نهایت تلاش را داشته باشند و در روزهای پس از حادثه نیز پیگیر احوال و مطالبات آنان باشند. همچنین از نیروهای امدادی و مجاهدت‌هایی که برای اطفای حریق و مدیریت این حادثه در حال انجام است، کمال تشکر را داریم[۵].
پیام رئیس مجلس خبرگان رهبری
آیت‌الله محمدعلی موحدی کرمانی، رئیس مجلس خبرگان رهبری در پی حادثه انفجار در بندر شهید رجایی بیانیه‌ای صادر کرد.
بسم الله الرحمن الرحیم
انفجار روز گذشته در بندر شهید رجایی و جان باختن و مصدوم شدن عده‌ای از هموطنان عزیز کشورمان، حادثه‌ای تلخ بود که موجب تألم خاطر و داغدار شدن دل ملت ایران شد. از آنجا که این موضوع با جان و مال مردم مرتبط است و افکار عمومی را جریحه‌دار کرده، بررسی دقیق و در عین حال سریع ابعاد فنی آن اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند. بی‌تردید چنانچه قصور یا تقصیری در به وجود آمدن این حادثه دخیل باشد برخورد با عوامل آن مطالبه عمومی محسوب می‌شود و می‌طلبد که دستگاه‌های مسئول بدون فوت وقت به این مسأله رسیدگی نموده و گزارش خود را به اطلاع مردم برسانند. مجلس خبرگان رهبری ضمن عرض تسلیت و اعلام همدردی با مجروحان و بازماندگان این اتفاق ناگوار از خداوند متعال برای جانباختگان، رحمت و مغفرت و برای مصدومان و مجروحان، شفای عاجل مسألت دارد و بر رعایت هر چه بیشتر نکات ایمنی در مراکزی که با جان و سرمایه‌های مادی مردم و کشور سر و کار دارد، تأکید می‌نماید[۶].
پیام خانوادۀ شهید حاج قاسم سلیمانی
در پی حادثه دلخراش بندر شهید رجایی بندرعباس، خانواده شهید حاج قاسم سلیمانی طی پیامی این حادثه را تسلیت گفتند.
متن پیام به شرح زیر است؛
بسم الله الرحمن الرحیم
الَّذینَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِیبَهٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ [بقره–156]
حادثۀ دردآور و تأسف‌بار بندر شهید رجاییِ بندرعباس، ملت شریف ایران را داغدار و عزادار کرد. در این حادثۀ پرمحنت، تعداد زیادی از هموطنانِ عزیز و سخت‌کوش‌مان جان خود را از دست دادند و عده‌ای مفقود و مجروح شدند و خانواده‌های محترم آنان به سوگ نشستند. خانوادهٔ شهید حاج قاسم سلیمانی با قلبی سرشار از غم و اندوه، این مصیبت را به مردم شریف ایران و به‌ویژه مردم خون‌گرم استان هرمزگان تسلیت عرض می‌کند و از خداوند منان برای درگذشتگان رحمت و برای آسیب‌دیدگان شفا و بهبودی و برای بازماندگان صبر و اجر طلب می‌کند. امید است با تلاش بی‌وقفه مسئولان امر و همراهی مردم ایران، درمان مصدومین و کاهش خسارت وارده با سرعت انجام شود. ان‌شاءالله[۷].
پیام سفارت روسیه
سفارت روسیه در تهران با انتشار پیامی، جانباختن شهروندان ایرانی در حادثه بندر شهید رجایی را تسلیت گفت. در این پیام آمده است: سفارت روسیه عمیقا به دوستان ایرانی خود در پی وقوع انفجار در بندر شهید رجایی تسلیت می‌گوید. سفارت روسیه در تهران افزوده است: هرگونه درخواست دولت ایران برای نیاز به کمک، فوراً به مسکو ارسال خواهد شد تا تصمیمات لازم به صورت عملیاتی اتخاذ گردد. سفارت روسیه در تهران در ادامه این پیام نوشت: همدردی خود را با خانواده‌های جانباختگان ابراز می‌کنیم. برای آسیب‌دیدگان بهبودی زودهنگام و برای امدادگران ایرانی، صبر و موفقیت آرزو داریم. در این پیام آمده است: اطلاعاتی دال بر مصدومیت اتباع روسی گزارش نشده است. تمامی موسسات خارجی روسیه در ایمنی کامل هستند و به فعالیت عادی خود ادامه می‌دهند.
پیام رئیس‌جمهوری روسیه
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در واکنش به حادثۀ مرگبار انفجار در بندر شهید رجایی، به رهبر معظم انقلاب، دولت و مردم ایران تسلیت گفت. پوتین در پیامی که در تارنمای کرملین منتشر شده است، ضمن ابراز همدردی و تسلیت به امام خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب و دکتر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران و ملت، تصریح کرد که مسکو آماده است تا برای رفع عواقب و مشکلاتی که در پی این حادثه به وجود آمده است، اقدامات و کمک‌های لازم را انجام دهد. در متن این پیام آمده است: مراتب تسلیت صمیمانه ما را برای جانباختگان و ویرانی‌های گسترده ناشی از انفجار در بندر شهید رجایی بپذیرید و همچنین لطفاً مراتب همدردی و حمایت‌های ما را به خانواده‌های جانباختگان این حادثه برسانید. آرزوی شفای عاجل برای همه مجروحان داریم.
پیام امیر قطر
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر در پیامی انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس را به مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور تسلیت گفت. شیخ عبدالله بن حمد آل ثانی معاون امیر قطر و شیخ محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی نخست وزیر و وزیر خارجه قطر نیز در پیام‌هایی جداگانه، حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی را تسلیت گفتند. مقامات قطری با اعلام همبستگی با جمهوری اسلامی ایران، برای مجروحادن این حادثه آرزوی شفای عاجل کردند.
پیام سفیر پاکستان
سفیر پاکستان در تهران در پیامی در شبکۀ اجتماعی ایکس ضمن ابراز همدردی در پی حادثه انفجار در بندر شهید رجایی ایران، تاکید کرد که پاکستان در کنار ایران ایستاده است. محمد مدثر تیپو سفیر پاکستان در تهران در شبکۀ اجتماعی ایکس نوشت: از شنیدن خبر انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس که صدها زخمی در آن گزارش شده بود، عمیقا شوکه شدم. فکر و دعای ما برای مجروحانی است که برایشان آرزوی شفای عاجل داریم. این دیپلمات پاکستانی همچنین تاکید کرد: پاکستان محکم در این لحظۀ غم‌انگیز کنار ایران ایستاده است.
بیانیه‌ای عربستان
وزارت خارجه عربستان سعودی در بیانیه‌ای جان باختن شماری از ایرانی‌ها در حادثۀ انفجار بندرعباس را تسلیت گفت و برای کمک در این حادثه، اعلام آمادگی کرد. در بیانیه وزارت خارجه عربستان آمده است: به ایران در پی حادثه انفجاری که در بندر عباس رخ داده است، تسلیت می گوییم. وزارتخانه یادشده افزود: عربستان آمادگی خود برای ارائه هرگونه کمک به برادران ایرانی خود در پی حادثۀ بندرعباس را اعلام می‌کند. پادشاه و ولیعهد عربستان نیز با ارسال پیام‌های جداگانه، در پی انفجار در بندر عباس، جان باختن تعدادی از هموطنانمان را به رئیس‌جمهور ایران تسلیت گفتند. سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، پادشاه عربستان سعودی با ارسال پیامی به مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران تسلیت و همدردی خود را با وی و ملت ایران ابراز کرد.
پیام سفیر ژاپن
سفیر ژاپن در تهران در پیامی در پی حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی بندر عباس، با دولت و ملت ایران ابراز همدردی کرد. تاماکی تسوکادا، سفیر ژاپن در ایران در پیامی که در شبکه اجتماعی ایکس از سوی سفارت این کشور منتشر شد، نوشت: با نهایت تأثر و تأسف، خبر ناگوار زخمی شدن و جان باختن شمار زیادی از انسان‌ها در پی حادثه دلخراش انفجار اخیر در بندرعباس را دریافت نمودم. وی همچنین بیان کرد: بدین‌وسیله ضمن ابراز احترام عمیق به تلاش افرادی که به عملیات جست وجوی قربانیان مشغول‌اند، موفقیت ایشان را آرزومندم. سفیر ژاپن در تهران اظهار کرد: مراتب تسلیت صمیمانه خود را به دولت و ملت ایران و نیز خانواده‌های داغدار ابراز می‌دارم و برای بهبود هر چه سریع‌تر مجروحان دعا می‌کنم.
ترکمنستان
وزیر خارجه ترکمنستان طی تماس تلفنی با همتای ایرانی خود، مراتب همدردی و تسلیت این کشور را با دولت و مردم ایران در پی حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی ابراز کرد. رشید مردوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان طی تماس تلفنی با سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، مراتب همدردی و تسلیت این کشور را با دولت و مردم ایران به‌خاطر حادثه انفجار در بندر شهید رجایی ابراز کرد.
عراق
نخست‌وزیر عراق، دستور ارائه کمک‌های فوری به ایران در پی حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی را صادر کرد. محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق به عبدالامیر الشمری، وزیر کشور عراق برای ارتباط با اسکندر مومنی، وزیر کشور ایران در پی حادثۀ امروز در بندر شهید رجایی دستور داد. السودانی دستور ارائه کمک‌های فوری ممکن به ایران در پی این حادثه را صادر کرد. از طرفی دیگر وزارت خارجه عراق نیز همبستگی خود با ایران در پی این حادثه را اعلام کرد و به دولت و ملت ایران تسلیت گفت. وزارت خارجه عراق ضمن تاکید بر ایستادگی در کنار ایران، همدردی عمیق خود با خانواده قربانیان را اعلام کرد و خواستار شفای عاجل مجروحان شد. عراق مجدداً بر لزوم تقویت پیوندهای همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی برای مقابله با چالش‌های اضطراری تاکید و آمادگی خود برای ارائه هرگونه حمایت ممکن در راستای کمک به کاهش پیامدهای این مصیبت را اعلام کرد. پیش از این نیز سید عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق، این حادثه را به رهبر، دولت و ملت ایران تسلیت گفت.
بیانیه‌ای وزارت امور خارجه امارات متحده عربی
وزارت امور خارجه امارات متحدۀ عربی در پی حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی، در بیانیه‌ای با دولت و ملت ایران ابراز همبستگی کرد. امارات متحده عربی در پی حادثه در بندرعباس با ایران ابراز همبستگی کرد.
جنبش حماس
جنبش حماس ابراز اطمینان کرد که جمهوری اسلامی ایران خواهد توانست از مصیبت انفجار در بندر شهید رجایی، به سلامت خارج شود. جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) شامگاه امروز شنبه، حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی شهر بندر عباس را تسلیت گفت. حماس با انتشار بیانیه‌ای، ضمن اعلام همبستگی با ملت و دولت ایران، ابراز اطمینان کرد که «جمهوری اسلامی ایران موفق خواهد شد این حادثۀ دردناک را پشت سر بگذارد و به مسیر خود در سازندگی و پیشرفت ادامه دهد».
پیام مقامات کوبا
در پی حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی، رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر، رئیس پارلمان و رئیس روابط بین‌الملل حزب کمونیست کوبا در پیام‌هایی جداگانه مراتب تسلیت خود را به مردم و دولت ایران ابراز کردند. میگل دیاز کانل برمودز، رئیس‌جمهور کوبا در پیامی نوشت: با خبر شدیم انفجار عظیمی در بندر شهید رجایی ایران رخ داده است. مراتب تسلیت صمیمانه خود را به رئیس‌جمهور دکتر پزشکیان، مردم و دولت ایران و خانواده‌های کشته‌شدگان و مجروحان این سانحه ابراز می‌کنیم. همچنین «مانوئل ما رو کروز»، نخست‌وزیر کوبا نیز در پیامی نوشت: از انفجار شدیدی که در بندر شهید رجایی در جنوب ایران رخ داد، ابراز تأسف می‌کنیم. از کوبا، عمیق‌ترین مراتب تسلیت خود را به مردم و دولت این کشور و خانواده‌ها و دوستان قربانیان ابراز می‌کنیم. استبان لازو، رئیس پارلمان کوبا نیز در پیامی نوشت: در پی انفجار مهیبی که در بندر شهید رجایی در جنوب کشور رخ داد، عمیق‌ترین مراتب تسلیت خود را به مردم، مجلس شورای اسلامی ایران، سایر مقامات ایرانی و به‌ویژه به خانواده‌های قربانیان ابراز می کنیم. امیلیو لوثادا، رئیس روابط بین‌الملل حزب کمونیست کوبا نیز در پیامی نوشت: از طرف حزب کمونیست کوبا مراتب تسلیت عمیق خود را به مردم و دولت ایران به خاطر جان باختن انسان‌ها در انفجار غم انگیز در بندر شهید رجایی ابراز می داریم. لطفا این پیام را به خانواده‌ها و دوستان قربانیان برسانید.
سازمان ملل
سازمان ملل متحد در پی انفجار بزرگی در بندر شهید رجایی بندر عباس ایران، با مردم و دولت ایران ابراز همدردی کرد و تسلیت گفت. استفان دوجاریک سخنگوی سازمان ملل متحد شنبه شب به وقت محلی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا دربارۀ انفجار روز شنبه در بندر شهید رجایی بندرعباس ایران گفت: با کمال تاسف از تعداد زیاد قربانیان ناشی از انفجار ۲۶ آوریل ( ۶ اردیبهشت ) در بندر شهید رجایی بندرعباس در جمهوری اسلامی ایران مطلع شدیم. دوجاریک تصریح کرد: مراتب تسلیت و همدردی خود را به خانواده‌های قربانیان، مردم و دولت جمهوری اسلامی ایران ابراز می‌کنیم و برای مجروحان آرزوی بهبودی عاجل داریم.
ترکیه
وزارت خارجه ترکیه در پیامی حادثۀ انفجار در بندر شهید رجایی را به مردم ایران تسلیت گفت. وزارت خارجه ترکیه در پیامی در حساب کاربری خود در شبکۀ اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: با اندوه فراوان مطلع شدیم که در انفجاری که روز شنبه (۲۶ آوریل/۶ اردیبهشت) در بندر شهید رجایی بندرعباس در استان هرمزگان ایران رخ داد، افراد بسیاری جان خود را از دست دادند و شمار دیگری نیز مجروح شدند. در ادامه این پیام آمده است: ما به خانواده‌های قربانیان و مردم ایران تسلیت گفته و آرزو می‌کنیم مجروحان این حادثه هر چه سریع‌تر بهبود یابند.
پیام روسای جمهور مشترک نیکاراگوا
در پی حادثۀ ناگوار انفجار در بندر شهید رجایی، روسای جمهور مشترک نیکاراگوا اورتگا _ موریو پیام تسلیتی خطاب به مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور ایران ارسال کردند. متن پیام تسلیت روسای جمهور مشترک نیکاراگوا بدین شرح است:
عالیجناب حضرت آیت‌الله العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران
عالیجناب دکتر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران
برادران عزیز، مراتب عمیق تسلیت و همدردی خود را به مناسبت جانباختن جمعی از مردم و آرزوی شفای عاجل برای بیش از ۷۰۰ مجروح حادثه انفجار روز شنبه در بندر شهید رجایی در بندرعباس در جنوب جمهوری اسلامی ایران ابراز می‌داریم.
مانند همیشه ملت و دولت نیکاراگوا و همه ما در کنار ملت، دولت و برادران عزیزمان حضرت آیت‌الله العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای و دکتر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران ایستاده‌ایم.
بیانیه‌ای وزارت خارجه عمان
وزارت خارجه عمان طی بیانیه‌ای، مراتب همدردی و تسلیت کشورش را با ایران در پی حادثه انفجار در بندر شهید رجایی ابراز کرد. وزارت خارجه سلطنت عمان حادثه انفجار در بندر شهید رجایی شهر بندرعباس را تسلیت گفت و برای مجروحان این حادثه، شفای عاجل آرزو کرد. در این بیانیه آمده است: «سلطنت عمان، مراتب تسلیت و همدردی خود را به کشور دوست، جمهوری اسلامی ایران، به دلیل جانباختن تعدادی از قربانیان در اثر انفجار تأسف‌باری که در بندرعباس رخ داد، اعلام می‌کند و همچنین آرزوی شفای عاجل برای مجروحان و آسیب‌دیدگان را ابراز می‌دارد».
بحرین
وزارت خارجه بحرین در پی وقوع انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس، با ملت و دولت ایران ابراز همدردی کرد. به گزارش خبرگزاری رسمی بحرین، وزارت خارجه بحرین در بیانیه‌ای ضمن ابراز همدردی با ملت و دولت ایران، کشته و مجروح شدن تعدادی از شهروندان ایرانی در انفجار بندر شهید رجایی را تسلیت گفت. وزارت خارجه بحرین در این بیانیه برای مجروحان حادثه آرزوی شفای عاجل کرد[۸].
بیانیه‌ای حزب‌الله لبنان
حزب‌الله لبنان در پی حادثۀ ناگوار انفجار در بندر شهید رجایی شهر بندرعباس، با انتشار بیانیه‌ای رسمی، تسلیت خود را به رهبر معظم انقلاب اسلامی، رئیس‌جمهور، دولت، ملت بزرگ ایران و خانواده‌های قربانیان این حادثه ابراز داشت. حزب‌الله با اظهار همبستگی عمیق با جمهوری اسلامی ایران، از خداوند متعال برای جانباختگان این حادثه، رحمت و مغفرت الهی و برای مجروحان شفای عاجل مسألت کرد. در ادامه این بیانیه آمده است که جمهوری اسلامی ایران به پشتوانۀ ایمان و اراده‌ای استوار، قادر خواهد بود این حادثه تلخ را پشت سر نهاده و به مسیر پیشرفت، ایستادگی و حمایت از آرمان‌های امت اسلامی ادامه دهد. حزب‌الله همچنین ضمن دعا برای حفظ امنیت جمهوری اسلامی ایران و ملت عزیز آن، بر پشتیبانی همیشگی خود از ایران در برابر مشکلات و چالش‌ها تأکید کرد[۹].
روایت‌های مختلف در حادثۀ اسکلۀ شهید رجایی
حادثۀ انفجار اسکلۀ شهید رجایی بار دیگر نشان داد که در بحران‌های خبری، مدیریت روایت اولیه نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌دهی افکار عمومی دارد.
رسانه‌های داخلی
رسانه‌های داخلی در ساعات نخست پس از وقوع حادثه با چالش‌هایی همچون ابهام اطلاعاتی، تأخیر در اطلاع‌رسانی و فقدان هماهنگی خبری مواجه شدند. در مقابل، با اینکه هنوز ابعاد و علت حادثه مشخص نیست.
- ضعف رسانه‌های داخلی در مدیریت روایت اولیه؛ بحران ارتباطی و تأخیر استراتژیک در مقابل، رسانه‌های داخلی در ساعات نخست پس از وقوع حادثه، به جای روایت‌سازی سریع و مستند، به اطلاع‌رسانی خطی و منفعلانه بسنده کردند. این رویکرد نشان‌دهنده چند ضعف اساسی رسانه‌ها در مدیریت بحران است:
- تاخیر در انتشار روایت اول: در جنگ شناختی، زمان عامل قدرت است؛ رسانه‌های داخلی با عدم انتشار فوری روایت رسمی، باعث شدند که چهارچوب معنایی حادثه توسط رسانه‌های خارجی شکل بگیرد.
- فقدان انسجام در پیام: به جای یک روایت واحد و هماهنگ، پیام‌های ضد ونقیض از منابع مختلف داخلی منتشر شد که این عدم انسجام به بی‌اعتمادی مخاطب نسبت به روایت رسمی منجر شد.
- ضعف در مقابلۀ با تکنیک‌های عملیات روانی: رسانه‌های داخلی هیچ تلاشی برای بی‌اثر کردن گمانه‌زنی‌ها و شایعات نکردند، در حالیکه رسانه‌های خارجی با تکنیک‌های خبرسازی، برجسته‌سازی گزینشی و اتصال به گفتمان‌های غالب، مدیریت روایت را در دست گرفتند.
رسانه‌های خارجی
رسانه‌های خارجی با جهت‌دهی هوشمندانه اخبار، تلاش کردند تا روایت‌های موردنظر خود را به مخاطبان تحمیل کنند. خط خبری هدایت‌شده رسانه‌های بین‌المللی با انتشار سریع اخبار و بزرگ‌نمایی خسارات، گمانه‌زنی درباره خرابکاری، و مرتبط‌سازی حادثه با مسائل سیاسی، تلاش کردند تا فضای خبری را به سمت اهداف خاص سوق دهند. برخی نمونه‌های بارز این جهت‌دهی رسانه‌ای عبارتند از:
- نیویورک تایمز با تیتر انفجار در بندر ایران؛ خرابکاری یا حادثه صنعتی؟ تلاش کرد بدون ارائه شواهد مستند، احتمال دخالت عوامل خارجی را برجسته کند.
- بی‌بی‌سی عربی در گزارشی حادثه را با انفجار بندر بیروت مقایسه کرد و آن را مشکوک و غیرعادی خواند، در حالی که علت حادثه هنوز در حال بررسی است.
- واشنگتن پست با تیتر انفجار بندر ایران؛ تأثیر بر مذاکرات هسته‌ای؟ حادثه را در چهارچوب فشارهای بین‌المللی بر ایران تحلیل کرد.
رسانه‌های رژیم صهیونیستی نیز در پوشش حادثه انفجار اسکلۀ شهید رجایی از گمانه‌زنی‌های خاص و تحلیل‌های جهت‌دار استفاده کرده‌اند:
- تایمز اسرائیل با تیتر انفجار بندر ایران؛ خرابکاری یا حادثۀ صنعتی؟ با مطرح کردن احتمال دخالت عوامل خارجی در این گزارش به تنش‌های منطقه‌ای و نقش اسرائیل در حملات سایبری و خرابکاری‌های گذشته اشاره کرده است، در حالیکه هیچ منبع رسمی این ادعا را تأیید نکرده است.
- یروشالم پست در تیتر انفجار بندر شهید رجایی؛ تکرار الگوی حملات مخفی؟ با تلاش برای مرتبط کردن این حادثه با حملات مخفیانه گذشته که به اسرائیل نسبت داده شده است در این گزارش به سابقۀ خرابکاری در تأسیسات هسته‌ای ایران اشاره کرده و سعی کرده است تا این حادثه را در همان چهارچوب تحلیل کند.
- معاریو با تیترانفجار بندر ایران؛ تأثیر بر مذاکرات هسته‌ای؟با مرتبط کردن حادثه با مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب بدون ارائه شواهد مستند در این گزارش تلاش کرده است تا حادثه را در چهارچوب فشارهای بین‌المللی بر ایران تحلیل کند و احتمال استفاده از این حادثه به‌عنوان ابزار فشار دیپلماتیک را مطرح کرده است.
- معاریو با تیتر ارتش اسرائیل: هیچ ارتباطی با انفجار ایران نداریم با تلاش برای انکار هرگونه دخالت اسرائیل در این حادثه در این گزارش به نقل از مقامات ارتش اسرائیل تأکید کرده است که هیچ ارتباطی میان این حادثه و عملیات‌های اسرائیل وجود ندارد[۱۰].
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ دو فرضیه برای انفجار در اسکله بندرعباس، وب‌است تحلیلی و خبری عصر ایران.
- ↑ پیام رهبر انقلاب اسلامی درپی حادثه دردناک بندر شهید رجایی در بندرعباس، پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله‌العظمی سيدعلی خامنه‌ای.
- ↑ دکتر پزشکیان در جلسه ویژه ستاد مدیریت بحران هرمزگان: استمرار وضعیت فعلی و نگهداری حجم بالای کانتینرها بدون ساماندهی در بنادر پذیرفتنی نیست، پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری.
- ↑ پیام تسلیت دبیرکل مجمع تقریب در پی حادثه‌ی بندرعباس، وب‌سایت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی.
- ↑ پیام تسلیت و اعلام همدردی جامعه مدرسین در پی انفجار در بندر شهید رجایی، وب‌سایت خبرگزاری رسا.
- ↑ حادثه انفجار در بندر شهید رجایی افکار عمومی را جریحه‌دار کرد/ بررسی دقیق و در عین حال سریع ابعاد فنی آن مورد انتظار است، وب‌سایت خبرگزاری حوزه.
- ↑ پیام تسلیت خانوادهٔ شهید حاج‌قاسم سلیمانی در پی حادثهٔ بندر شهید رجایی، پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران.
- ↑ واکنش جهانی به انفجار مهیب در ایران؛ کدام کشورها پیام دادند؟ | کنار ایران ایستاده ایم و آماده کمک هستیم، وب‌سایت خبری همشهری.
- ↑ پیام تسلیت حزب‌الله برای انفجار دلخراش بندر شهید رجایی/ ما کنار شما ایستاده‌ایم، وب‌سایت خبرگزاری شبستان.
- ↑ روایت اول؛ نبرد روایت‌ها در حادثه اسکله شهید رجایی، وب‌سایت خبرگزاری رسا.
منابع
- دو فرضیه برای انفجار در اسکله بندرعباس، وب‌است تحلیلی و خبری عصر ایران،
- پیام رهبر انقلاب اسلامی درپی حادثه دردناک بندر شهید رجایی در بندرعباس، پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله‌العظمی سيدعلی خامنه‌ای،
- دکتر پزشکیان در جلسه ویژه ستاد مدیریت بحران هرمزگان: استمرار وضعیت فعلی و نگهداری حجم بالای کانتینرها بدون ساماندهی در بنادر پذیرفتنی نیست، پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری
- پیام تسلیت دبیرکل مجمع تقریب در پی حادثه‌ی بندرعباس،وب‌سایت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی،
- حادثه انفجار در بندر شهید رجایی افکار عمومی را جریحه‌دار کرد/ بررسی دقیق و در عین حال سریع ابعاد فنی آن مورد انتظار است، وب‌سایت خبرگزاری حوزه،
- پیام تسلیت و اعلام همدردی جامعه مدرسین در پی انفجار در بندر شهید رجایی، وب‌سایت خبرگزاری رسا
- پیام تسلیت خانوادهٔ شهید حاج‌قاسم سلیمانی در پی حادثهٔ بندر شهید رجایی، پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران،
- پیام تسلیت حزب‌الله برای انفجار دلخراش بندر شهید رجایی/ ما کنار شما ایستاده‌ایم، وب‌سایت خبرگزاری شبستان،
- واکنش جهانی به انفجار مهیب در ایران؛ کدام کشورها پیام دادند؟ | کنار ایران ایستاده ایم و آماده کمک هستیم، وب‌سایت خبری همشهری،