تفسیر نمونه (کتاب)

تفسیر نمونه
نام	تفسیر نمونه
پدیدآوران	زیر نظر آیت اللّه ناصر مکارم شیرازی
موضوع	تفسیر قرآن کریم

تفسیر نمونه از تفاسیر ترتیبی قرآن به زبان فارسی، اثر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و گروهی از نویسندگان حوزۀ علمیه قم است. تألیف این کتاب ۱۵ سال طول کشیده و نویسندگان کوشیده‌اند آیات قرآن را با زبانی ساده و روان ترجمه و شرح کنند. مؤلف در پیشگفتار این اثر، هدف از تألیف آن را ارائه تفسیری برای استفاده عموم مردم بیان کرده است. تفسیر نمونه به زبان‌های عربی و اردو نیز ترجمه شده است.

ویژگی‌ها

مهمترین ویژگی این تفسیر، اختصاص آن به عموم مردم است. یعنی نوع تفسیر و بیان مطالب برای افراد و اقشار غیرمتخصص قابل فهم است.

در بخشی از مقدمۀ این مجموعه دربارۀ ویژگی‌های این تفسیر می‌خوانیم:

۱ ـ از آنجا که قرآن کتاب زندگی و حیات است، در تفسیر آیات به جای پرداختن به مسائل ادبی و عرفانی و مانند آن، توجه خاصی به مسائل سازندۀ زندگی مادی و معنوی و به ویژه مسائل اجتماعی شده و به اندازۀ کافی روی مسائلی که تماس نزدیک با حیات فرد و اجتماع دارد تکیه گردیده است؛
۲ ـ به تناسب عناوینی که در آیات مطرح می‌شود، در ذیل هر آیه بحث فشرده و مستقلی دربارۀ موضوعاتی مانند: ربا، بردگی، حقوق زن، فلسفۀ حج، اسرار تحریم قمار، شراب، گوشت خوک و ارکان و اهداف جهاد اسلامی و مانند آن آمده است تا خوانندگان در یک مطالعه اجمالی از مراجعه به کتاب‌های دیگر بی‌نیاز گردند؛
۳ ـ کوشش شده، ترجمۀ ذیل آیات، روان، سلیس، گویا و دقیق و در نوع خود جالب و رسا بوده باشد.
۴ ـ به جای پرداختن به بحث‌های کم حاصل، توجه مخصوصی به ریشۀ لغات و شأن نزول آیات که هر دو در فهم دقیق معانی قرآن مؤثر هستند شده است.
۵ ـ اشکالات، ایرادات و سؤالات مختلفی که گاهی در پیرامون اصول و فروع اسلام مطرح می‌گردد، به تناسب هر آیه طرح شده و پاسخ فشرده آن ذکر گردیده است، مانند: شبهه آکل و مأکول، معراج، تعدد زوجات، علت تفاوت ارث زن و مرد، تفاوت دیه‌ زن و مرد، حروف مقطعه قرآن، نسخ احکام، جنگ‌ها و غزوات اسلامی، آزمایش‌های گوناگون الهی و ده‌ها مسأله دیگر به طوری که هنگام مطالعۀ آیات، علامت استفهامی در ذهن خواننده عزیز باقی نماند.
۶ ـ از اصطلاحات پیچیدۀ علمی که نتیجۀ آن اختصاص کتاب به صنف خاصی است در متن کتاب دوری و به هنگام ضرورت در پاورقی آمده تا برای دانشمندان و صاحب‌نظران نیز مفید باشد.

مؤلفان

از جملهٔ مؤلفان این تفسیر می‌توان به:

محسن قرائتی و محمد محمدی اشتهاردی، اسداللّه ایمانی، محمدرضا آشتیانی، محمد جعفر امامی، داود الهامی، عبدالرسول حسنی، سید حسن شجاعی کیاسری، سید نورالله طباطبائی، محمود عبداللهی، اشاره کرد.