confirmed، مدیران
۳۷٬۳۵۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''[[قرآن کریم]] [[معجزه]]''' جاویدان [[ | '''[[قرآن کریم]] [[معجزه]]''' جاویدان [[حضرت محمد (ص)|پیامبر خاتم صلی الله علیه]] است و در برگیرنده معارف و مفاهیم عمیقی برای هدایت انسانها به سوی کمال است. اولین گام برای ورود به این دریای بیکران شناخت دقیق و فهم صحیح آن است که فهم صحیح آن نیاز به مقدماتی از [[علوم قرآنی]] دارد. یکی از این مقدمات اعجاز قرآن است که از گذشته تاکنون مفسران و قرآنپژوهان به اندیشه و تأمل پیرامون آن پرداختهاند. | ||
==معنای لغوی و اصطلاحی معجزه== | ==معنای لغوی و اصطلاحی معجزه== | ||
معجزه از ریشه «عجز» بوده و «عجز» به معانیای | معجزه از ریشه «عجز» بوده و «عجز» به معانیای همچون بن و پایان یک شی یا به معنای ضعف به كار رفته است<ref>احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج 4، ص232.</ref>؛ چنانكه [[خلیل بن احمد]] مینویسد: | ||
«العجز نقیض الحزم»<ref> فراهیدی، خلیل، العین، ج1، ص216.</ref>«عجز نقیض استحكام است.» | «العجز نقیض الحزم»<ref> فراهیدی، خلیل، العین، ج1، ص216.</ref>«عجز نقیض استحكام است.» | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
==ضرورت ارائه [[معجزه]] از سوی [[پیامبران]]== | ==ضرورت ارائه [[معجزه]] از سوی [[پیامبران]]== | ||
ارائه معجزه از سوی [[پیامبران]] دلیلی برای اثبات حقانیت آنها و صدق گفتارشان است. در این میان مردم دو دسته هستند. کسانی که با طهارت باطنی خود درستی گفتار پیامبران را قبول مینمایند. بدون اینکه معجزهای برای آنها آورده شود، ولی بعضی از انسانها تا زمانی که شواهد و قرائنی درباره ادعای پیامبری اشخاص نبینند به او [[ایمان]] نمیآورند، لذا طبیعی است که از مدعّی پیامبری درخواست معجزه نمایند تا یقین کنند او از سوی خداست. در این صورت آوردن معجزه از سوی پیامبر، امری ضروری است<ref>مؤدّب، سیدرضا، اعجاز قرآن، ص15.</ref>. علامه طباطبائی در این باره میفرماید: «اعجاز برای اثبات معارف الهی نیست، اعجاز برای اثبات رسالت و تصدیق پیامبری آنهاست»<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص82.</ref>. | ارائه معجزه از سوی [[پیامبران]] دلیلی برای اثبات حقانیت آنها و صدق گفتارشان است. در این میان مردم دو دسته هستند. کسانی که با طهارت باطنی خود درستی گفتار پیامبران را قبول مینمایند. بدون اینکه معجزهای برای آنها آورده شود، ولی بعضی از انسانها تا زمانی که شواهد و قرائنی درباره ادعای پیامبری اشخاص نبینند به او [[ایمان]] نمیآورند، لذا طبیعی است که از مدعّی پیامبری درخواست معجزه نمایند تا یقین کنند او از سوی خداست. در این صورت آوردن معجزه از سوی پیامبر، امری ضروری است<ref>مؤدّب، سیدرضا، اعجاز قرآن، ص15.</ref>. علامه طباطبائی در این باره میفرماید: «اعجاز برای اثبات معارف الهی نیست، اعجاز برای اثبات رسالت و تصدیق پیامبری آنهاست»<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص82.</ref>. | ||
از سویی دیگر میتوان گفت معجزه پیامبران راه را بر مدّعیان دروغین پیامبری میبندد؛ زیرا همینکه آنها ادعای پیامبری کنند، مردم از آنها معجزه میخواهند و وقتی نتوانستند معجزهای ارائه دهند نادرستی ادعایشان ثابت | از سویی دیگر میتوان گفت معجزه پیامبران راه را بر مدّعیان دروغین پیامبری میبندد؛ زیرا همینکه آنها ادعای پیامبری کنند، مردم از آنها معجزه میخواهند و وقتی نتوانستند معجزهای ارائه دهند نادرستی ادعایشان ثابت میشود. | ||
==تحدی قرآن، دلیل اعجاز آن== | ==تحدی قرآن، دلیل اعجاز آن== | ||
خط ۱۳۷: | خط ۱۳۷: | ||
اکنون نمونههایی از اخبار غیبی و پیشگوئیهای قرآن را بیان میکنیم: | اکنون نمونههایی از اخبار غیبی و پیشگوئیهای قرآن را بیان میکنیم: | ||
الف ـ خبر از گذشته: مانند اخباری از سرنوشت گذشتگان مثل [[قوم سبأ]]، [[قوم عاد]]، [[قوم ثمود]] و ..... خداند در این زمینه میفرماید: «قیلَ یا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَكاتٍ عَلَیْكَ. تِلْكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَیْبِ نُوحیها إِلَیْكَ ما كُنْتَ تَعْلَمُها أَنْتَ وَ لا قَوْمُكَ مِنْ قَبْلِ»<ref>سوره هود، آیه 48ـ 49.</ref>؛ به نوح گفته شد: ای نوح! سلامت و برکت ما بر تو و بر تمام امتها که با تو هستند، | الف ـ خبر از گذشته: مانند اخباری از سرنوشت گذشتگان مثل [[قوم سبأ]]، [[قوم عاد]]، [[قوم ثمود]] و ..... خداند در این زمینه میفرماید: «قیلَ یا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَكاتٍ عَلَیْكَ. تِلْكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَیْبِ نُوحیها إِلَیْكَ ما كُنْتَ تَعْلَمُها أَنْتَ وَ لا قَوْمُكَ مِنْ قَبْلِ»<ref>سوره هود، آیه 48ـ 49.</ref>؛ به نوح گفته شد: ای نوح! سلامت و برکت ما بر تو و بر تمام امتها که با تو هستند، فرودآی ..... اینها از خبرهای غیبی است که بر تو [[وحی]] میکنیم نه تو و نه قوم تو، قبل از این، اینها را نمیدانستند. | ||
اینها آیاتی است که درباره نوح و سرگذشت عبرت انگیزش آمده و سپس اشاره | اینها آیاتی است که درباره نوح و سرگذشت عبرت انگیزش آمده و سپس اشاره میکند که این اخبار، غیبی بوده و کسی از آنها آگاهی نداشته است. | ||
ب ـ خبر از آینده مانند غلبه روم | ب ـ خبر از آینده مانند غلبه روم | ||
[[امپراطور روم]] در سال هفتم میلادی رو به ضعف و ناتوانی بود و از سوی دیگر [[خسرو پرویز]] با توجه به این موضوع به سرزمین [[روم]] میتاخت و آنجا را یکی پس از | [[امپراطور روم]] در سال هفتم میلادی رو به ضعف و ناتوانی بود و از سوی دیگر [[خسرو پرویز]] با توجه به این موضوع به سرزمین [[روم]] میتاخت و آنجا را یکی پس از دیگر فتح میکرد. شهرهای بین [[دجله]] و [[فرات]] د و شهرهای [[سوریه]] و [[مصر]] را تسخیر و بر مرزهای [[اورشلیم]] میتاخت و همچنان در فکر پیروزیهای دیگر بود<ref>عرفان، حسن، پیشین، ص176.</ref> که این آیات بر مسلمانان نازل شد: «غُلِبَتِ الرُّومُ. فی أَدْنَی الْأَرْضِ وَ هُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ. فی بِضْعِ سِنینَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ بَعْدُ وَ یَوْمَئِذٍ یَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ»<ref> سوره روم، آیه 2ـ 3ـ 4.</ref>؛ رومیان شکست خوردند و این شکست در سرزمین نزدیکی رخ داد، امّا آنها بعد از مغلوبیت، بزودی غلبه خواهند کرد، در چند سال؛ همه کارها از آن خداست چه قبل و چه بعد و در آن روز مؤمنان به خاطر پیروزی دیگری خوشحال خواهند شد. | ||
در این قسمت از بحث بعضی از وجوه دیگر اعجاز را که تحّدی خاصی نسبت به آن از سوی قرآن صورت نگرفته، ولی دانشمندان آنها را از وجوه اعجاز میدانند را بر میشمریم. | در این قسمت از بحث بعضی از وجوه دیگر اعجاز را که تحّدی خاصی نسبت به آن از سوی قرآن صورت نگرفته، ولی دانشمندان آنها را از وجوه اعجاز میدانند را بر میشمریم. | ||
==اسرار خلقت در قرآن (اعجاز علمی)== | ==اسرار خلقت در قرآن (اعجاز علمی)== | ||
یکی از ابعاد اعجاز قرآن که در چند قرن اخیر ظاهر شد و بسیاری از متخصصان علوم را به شگفتی واداشت و برخی صاحب نظران علوم قرآن بدان تصریح کردهاند، همان گزارههای قرآن در مورد مسائل علمی مثل زوجیت گیاهان و حرکت خورشید و زمین است. در حالی که انسانها تا قرنها بعد از نزول قرآن به این مطالب علمی دسترسی نداشتند یا به نظر [[بطلمیوسی]] که برخلاف | یکی از ابعاد اعجاز قرآن که در چند قرن اخیر ظاهر شد و بسیاری از متخصصان علوم را به شگفتی واداشت و برخی صاحب نظران علوم قرآن بدان تصریح کردهاند، همان گزارههای قرآن در مورد مسائل علمی مثل زوجیت گیاهان و حرکت خورشید و زمین است. در حالی که انسانها تا قرنها بعد از نزول قرآن به این مطالب علمی دسترسی نداشتند یا به نظر [[بطلمیوسی]] که برخلاف آنهاست معتقد بودند<ref>رضایی، محمدعلی، پژوهشی در اعجاز قرآن، ص75.</ref>. | ||
آیاتی که مربوط به زوجیت گیاهان است عبارتند از: «وَ مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ جَعَلَ فیها زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهارَ إِنَّ فی ذلِكَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ»<ref>سوره رعد، آیه 3.</ref>؛ و از هرگونه میوهای در آن جفت جفت قرار داد. روز را به شب پوشاند. قطعاً در این برای مردمی که تفکر میکنند نشانه هایی وجود دارد. مگر در زمین | آیاتی که مربوط به زوجیت گیاهان است عبارتند از: «وَ مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ جَعَلَ فیها زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهارَ إِنَّ فی ذلِكَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ»<ref>سوره رعد، آیه 3.</ref>؛ و از هرگونه میوهای در آن جفت جفت قرار داد. روز را به شب پوشاند. قطعاً در این برای مردمی که تفکر میکنند نشانه هایی وجود دارد. مگر در زمین ننگریستهاید که چقدر در آن از هرگونه جفت های زیبا رویابندهایم قطعاً در این عبرتی است<ref> سوره شعراء، آیه 7.</ref>. | ||
پاک [خدایی] که از آنچه زمین | پاک [خدایی] که از آنچه زمین میرویاند و از خودشان و از آنچه نمیدانند همه را نر و ماده گردانیده است<ref> سوره یس، آیه 36.</ref>. | ||
خداوند متعال در آیات متعددی از خورشید و حرکت آن سخن گفته است که چند نمونه از این آیات را بیان | خداوند متعال در آیات متعددی از خورشید و حرکت آن سخن گفته است که چند نمونه از این آیات را بیان میکنیم. | ||
«وَ آیَةٌ لَهُمُ اللَّیْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ. وَ الشَّمْسُ تَجْری لِمُسْتَقَرً»<ref>سوره یس، آیه 37ـ 38.</ref>؛ و | «وَ آیَةٌ لَهُمُ اللَّیْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ فَإِذا هُمْ مُظْلِمُونَ. وَ الشَّمْسُ تَجْری لِمُسْتَقَرً»<ref>سوره یس، آیه 37ـ 38.</ref>؛ و نشانهای برای آنها شب است که روز را از آن بر میکنیم و بناگاه آنان در تاریکی فرو میروند و خورشید به سوی قرارگاه خود روان است. تقریر آن عزیز دانا این است. | ||
و اوست آن کسی که شب، روز، خورشید و ماه را پدید آورده است. هر کدام از این دو در مداری شناورند<ref>سوره انبیاء، آیه 33.</ref>. | و اوست آن کسی که شب، روز، خورشید و ماه را پدید آورده است. هر کدام از این دو در مداری شناورند<ref>سوره انبیاء، آیه 33.</ref>. | ||
و خداوند خورشید و ماه را در حالی که هر دو در حال حرکت هستند به نفع شما مقهور و مسخر گردانید<ref>سوره ابراهیم، آیه 33.</ref>. | و خداوند خورشید و ماه را در حالی که هر دو در حال حرکت هستند به نفع شما مقهور و مسخر گردانید<ref>سوره ابراهیم، آیه 33.</ref>. | ||
اینها نمونههایی از آیاتی بود که نشان دهنده اعجاز علمی قرآن است وگرنه آیات زیادی درباره مسائل علمی دیگر مثل علوم کیهانشناسی، علوم زیست شناسی، علوم پزشکی در قرآن آمده است، که نیاز به رجوع و تدبر در آیات قرآن دارد. | |||
==منبع== | ==منبع== |