confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱
ویرایش
سید محمد مجاهد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'آنها' به 'آنها') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|- | |- | ||
|زاده | |زاده | ||
| | |۱۱۸۰ ق • [[کربلا]] | ||
|- | |- | ||
|درگذشت | |درگذشت | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
سید محمد، در کربلا نزد فقیهانی چون پدرش، [[سید علی طباطبایی]] و پدر زنش، [[سید محمد مهدی طباطبایی بحر العلوم|علامه بحرالعلوم]] تحصیل کرد. او در زمان حیات پدر به [[اصفهان]] مهاجرت کرد و حدود ۱۳ سال در آنجا به تدریس مشغول بود. پس از درگذشت پدرش (۱۲۳۱ق) به کربلا بازگشت و [[مرجعیت]] [[شیعیان]] را بر عهده گرفت. دوره مرجعیت او با جنگهای [[ایران]] و [[روسیه]] همزمان بود، از این‌رو او به مبارزه با روس‌ها پرداخت، سید محمد، نخست فتوای [[جهاد]] در برابر روس‌ها داد و در اواخر عمر به همراه گروهی از علمای [[عتبات]]، عازم [[تهران]] و سپس [[تبریز]] شد تا مردم را به جهاد علیه روس‌ها تشویق و پادشاه را به جنگ با آنها وادار کند. از این‌رو به سید محمد مجاهد لقب گرفت. | سید محمد، در کربلا نزد فقیهانی چون پدرش، [[سید علی طباطبایی]] و پدر زنش، [[سید محمد مهدی طباطبایی بحر العلوم|علامه بحرالعلوم]] تحصیل کرد. او در زمان حیات پدر به [[اصفهان]] مهاجرت کرد و حدود ۱۳ سال در آنجا به تدریس مشغول بود. پس از درگذشت پدرش (۱۲۳۱ق) به کربلا بازگشت و [[مرجعیت]] [[شیعیان]] را بر عهده گرفت. دوره مرجعیت او با جنگهای [[ایران]] و [[روسیه]] همزمان بود، از این‌رو او به مبارزه با روس‌ها پرداخت، سید محمد، نخست فتوای [[جهاد]] در برابر روس‌ها داد و در اواخر عمر به همراه گروهی از علمای [[عتبات]]، عازم [[تهران]] و سپس [[تبریز]] شد تا مردم را به جهاد علیه روس‌ها تشویق و پادشاه را به جنگ با آنها وادار کند. از این‌رو به سید محمد مجاهد لقب گرفت. | ||
=ولادت= | ==ولادت== | ||
سید محمد طباطبایی مجاهد در سال 1180 ق . در خانه یکی از [[سادات]] دانشور [[کربلا]] چشم به دنیا گشود. پس از گذشت سالها و رسیدن به سن تمییز رفته رفته دریافت که در چه خانواده ای نشو و نما یافته است بستگان نزدیک محمد همه از علما و دانشمندان زمان بودند. پدر بزرگ مادری اش علامه [[محمد باقر بهبهانی]] (متوفی 1201 ق ) معروف به [[وحید بهبهانی]] [[فقیه]] برجسته و بی نظیر آن عصر بود. در دوران [[مرجعیت]] وحید بهبهانی جان تازه ای در کالبد حوزه درسی کربلا دمیده شد. [[حوزه کربلا]] در آن عصر به مرکز علمی جهان [[شیعه]] تبدیل گشت و شاگردان مکتب کربلا سلسله جنبانان علم و فقاهت در سراسر عالم [[تشیع]] شدند و در جای جای [[جهان اسلام]]، [[مشهد]]، [[کاشان]]، [[قم]]، [[کاظمین]]، [[نجف]]، [[کربلا]]، [[تبریز]] و [[هندوستان]] اقدام به تشکیل حوزه های علمی نمودند. دو پسر وحید بهبهانی (دایی های محمد) یعنی آقا [[محمد علی طباطبایی]] و آقا [[عبدالحسین طباطبایی]] نیز از علمای په ممتاز بودند<ref>درباره وحید بهبهانی (ره ) و فرزندانش می توانید به کتاب وحید بهبهانی ، علی دوانی ، انتشارات امیرکبیر مراجعه کنید.</ref>. | سید محمد طباطبایی مجاهد در سال 1180 ق . در خانه یکی از [[سادات]] دانشور [[کربلا]] چشم به دنیا گشود. پس از گذشت سالها و رسیدن به سن تمییز رفته رفته دریافت که در چه خانواده ای نشو و نما یافته است بستگان نزدیک محمد همه از علما و دانشمندان زمان بودند. پدر بزرگ مادری اش علامه [[محمد باقر بهبهانی]] (متوفی 1201 ق ) معروف به [[وحید بهبهانی]] [[فقیه]] برجسته و بی نظیر آن عصر بود. در دوران [[مرجعیت]] وحید بهبهانی جان تازه ای در کالبد حوزه درسی کربلا دمیده شد. [[حوزه کربلا]] در آن عصر به مرکز علمی جهان [[شیعه]] تبدیل گشت و شاگردان مکتب کربلا سلسله جنبانان علم و فقاهت در سراسر عالم [[تشیع]] شدند و در جای جای [[جهان اسلام]]، [[مشهد]]، [[کاشان]]، [[قم]]، [[کاظمین]]، [[نجف]]، [[کربلا]]، [[تبریز]] و [[هندوستان]] اقدام به تشکیل حوزه های علمی نمودند. دو پسر وحید بهبهانی (دایی های محمد) یعنی آقا [[محمد علی طباطبایی]] و آقا [[عبدالحسین طباطبایی]] نیز از علمای په ممتاز بودند<ref>درباره وحید بهبهانی (ره) و فرزندانش می توانید به کتاب وحید بهبهانی ، علی دوانی ، انتشارات امیرکبیر مراجعه کنید.</ref>. | ||
پدر محمد، آیت‌الله سید علی طباطبایی با اینکه تحصیلات را دیر آغاز کرد اما خیلی زود مراحل مختلف علمی را پشت سر نهاده و به مرحله عالی قدم گذاشت و از شاگردان خاص و شاخص وحید بهبهانی گشت . حضور زود هنگام او در درس عالم برجسته ای چون وحید بهبهانی حکایت از هوش سرشار وی و توفیقهای الهی در حق او داشت . وی در همین زمان تالیف کتاب فقهی اش (( ریاض المسائل )) را که اکنون نیز از متون فقهی مطرح و مورد توجه در حوزه های دینی است ، تالیف نمود<ref>قصص العلماء، میرزا محمد تنکابنی ، انتشارات علمیه اسلامیه ، ص 175 به بعد، اعیان الشیعه ، محسن امین ، دارالتعاریف للمطبوعات ، قطع رحلی ، ج 8، ص 314، فوائد الرضویه ، شیخ عباس قمی ، انتشارات کتابخانه مرکزی ، ص 324.</ref>. | پدر محمد، آیت‌الله سید علی طباطبایی با اینکه تحصیلات را دیر آغاز کرد اما خیلی زود مراحل مختلف علمی را پشت سر نهاده و به مرحله عالی قدم گذاشت و از شاگردان خاص و شاخص وحید بهبهانی گشت . حضور زود هنگام او در درس عالم برجسته ای چون وحید بهبهانی حکایت از هوش سرشار وی و توفیقهای الهی در حق او داشت . وی در همین زمان تالیف کتاب فقهی اش (( ریاض المسائل )) را که اکنون نیز از متون فقهی مطرح و مورد توجه در حوزه های دینی است ، تالیف نمود<ref>قصص العلماء، میرزا محمد تنکابنی ، انتشارات علمیه اسلامیه ، ص 175 به بعد، اعیان الشیعه ، محسن امین ، دارالتعاریف للمطبوعات ، قطع رحلی ، ج 8، ص 314، فوائد الرضویه ، شیخ عباس قمی ، انتشارات کتابخانه مرکزی ، ص 324.</ref>. | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
و اما مادر محمد نیز از زنان دانشمند و فاضل بود. گفته شده که وی همسرش را در تدوین بخشی از [[کتاب ریاض المسائل]] یاری می کرده است<ref>وحید بهبهانی ، ص 259.</ref>. در آن هنگام بیش از یازده سال از عمر محمد نمی گذشت . از آنجا که در خانواده ای اهل علم و فضیلت پرورش می یافت تحصیلات ابتدایی را به حسب ظاهر در این سنین تمام کرده بود و در همین ایام بود که قدم به مرحله جدیدی از زندگیش می گذاشت. | و اما مادر محمد نیز از زنان دانشمند و فاضل بود. گفته شده که وی همسرش را در تدوین بخشی از [[کتاب ریاض المسائل]] یاری می کرده است<ref>وحید بهبهانی ، ص 259.</ref>. در آن هنگام بیش از یازده سال از عمر محمد نمی گذشت . از آنجا که در خانواده ای اهل علم و فضیلت پرورش می یافت تحصیلات ابتدایی را به حسب ظاهر در این سنین تمام کرده بود و در همین ایام بود که قدم به مرحله جدیدی از زندگیش می گذاشت. | ||
=تحصیلات سید= | ==تحصیلات سید== | ||
وجود کسان دانشمند و فرزانه در میان بستگان نزدیکش بر افکار و آرمانها و او تاثیر گذار بود. تعلیم و تربیت او تحت نظر پدرش آغاز شد و تا مراحل عالی ادامه یافت . | وجود کسان دانشمند و فرزانه در میان بستگان نزدیکش بر افکار و آرمانها و او تاثیر گذار بود. تعلیم و تربیت او تحت نظر پدرش آغاز شد و تا مراحل عالی ادامه یافت . | ||
محمد گرچه توفیق حضور در مجلس درس پدربزرگش وحید بهبهانی را نیافت لیکن از محضر شاگردان شاخص و برجسته وی بهره برد. علاوه بر پدرش از علامه بحرالعلوم (متوفی 1212 ق ) در [[نجف]] بهره جست و از علم و زهد و کرامات توشه های آسمانی برگرفت و به افتخار ازدواج با دختر آن عالم گرانقدر نائل آمد. اما توفیق بهره بردن از آن بزرگ دیری نپایید و علامه بحرالعلوم هفت سال پس از وفات وحید بهبهانی دیده از دنیا فروبست<ref>همان ، ص 178 به بعد.</ref>. | محمد گرچه توفیق حضور در مجلس درس پدربزرگش وحید بهبهانی را نیافت لیکن از محضر شاگردان شاخص و برجسته وی بهره برد. علاوه بر پدرش از علامه بحرالعلوم (متوفی 1212 ق ) در [[نجف]] بهره جست و از علم و زهد و کرامات توشه های آسمانی برگرفت و به افتخار ازدواج با دختر آن عالم گرانقدر نائل آمد. اما توفیق بهره بردن از آن بزرگ دیری نپایید و علامه بحرالعلوم هفت سال پس از وفات وحید بهبهانی دیده از دنیا فروبست<ref>همان ، ص 178 به بعد.</ref>. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
سید محمد طباطبایی از اساتید خود تنها [[فقه]] نیاموخت ، احساس مسئولیت در برابر مسائل اجتماع و شهامت نیز آموخت . پس از آن خود عالمی فاضل گشته بود که دیگر از تحصیل نزد استاد بی نیاز می نمود. بعد از آن نیز آنچه بود گذشت زمان بود و غنای هر چه بیشتر علمی در رهگذر تحقیق و تدریس و تالیف . این فصل از زندگانی او به طور مشخص در اصفهان آغاز شد. | سید محمد طباطبایی از اساتید خود تنها [[فقه]] نیاموخت ، احساس مسئولیت در برابر مسائل اجتماع و شهامت نیز آموخت . پس از آن خود عالمی فاضل گشته بود که دیگر از تحصیل نزد استاد بی نیاز می نمود. بعد از آن نیز آنچه بود گذشت زمان بود و غنای هر چه بیشتر علمی در رهگذر تحقیق و تدریس و تالیف . این فصل از زندگانی او به طور مشخص در اصفهان آغاز شد. | ||
در سال 1216 ق . کربلا مورد هجوم وحشیانه وهابیها قرار گرفت و بیش از سه هزار نفر از جمله بسیاری از علما کشته شدند. بخش اعظم بارگاه [[امام حسین | در سال 1216 ق . کربلا مورد هجوم وحشیانه وهابیها قرار گرفت و بیش از سه هزار نفر از جمله بسیاری از علما کشته شدند. بخش اعظم بارگاه [[امام حسین علیه السلام]] و اماکن بسیاری مورد تخریب قرار گرفت و اموال مردم به غارت رفت . آنان پس از قتل و غارت و تخریب ، شهر را ترک کردند<ref>همان ، ص 340.</ref>. این واقعه عمده موجب مهاجرت سید محمد طباطبایی به [[اصفهان]] شد. | ||
==در اصفهان== | |||
زمانی که سید محمد طباطبایی در [[اصفهان]] اقامت اختیار کرد حوزه اصفهان همچنان یکی از حوزه های معتبر جهان شیعه به شمار می آمد و با حضور برخی از علمای تراز اول کربلا و شاگردان برجسته وحید بهبهانی یا تربیت یافتگان شاگردان او از رونق و اعتبار برخوردار بود. بزرگانی چون محمد اصفهانی ، تقی اصفهانی ، [[سید محمد باقر شفتی]] معروف به (( حجت الاسلام )). | زمانی که سید محمد طباطبایی در [[اصفهان]] اقامت اختیار کرد حوزه اصفهان همچنان یکی از حوزه های معتبر جهان شیعه به شمار می آمد و با حضور برخی از علمای تراز اول کربلا و شاگردان برجسته وحید بهبهانی یا تربیت یافتگان شاگردان او از رونق و اعتبار برخوردار بود. بزرگانی چون محمد اصفهانی ، تقی اصفهانی ، [[سید محمد باقر شفتی]] معروف به (( حجت الاسلام )). | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۸: | ||
باید گفت سیزده سال اقامت آیت‌الله سید محمد طباطبایی در اصفهان سالهای تعمیق نظرات علمی و غنای فقهی از رهگذر تحقیق ، تالیف و تدریس بود. | باید گفت سیزده سال اقامت آیت‌الله سید محمد طباطبایی در اصفهان سالهای تعمیق نظرات علمی و غنای فقهی از رهگذر تحقیق ، تالیف و تدریس بود. | ||
=شاگردان= | ==شاگردان== | ||
او از اساتید برجسته حوزه کربلا و اصفهان به شمار می آمد، به گونه ای که همه علما در مجلس درس او حاضر می شدند. بیانی زیبا و شیوا داشت و مسایل پیچیده و مطالب دقیق را به بهترین شیوه بیان می کرد، به طوری که هر کس حتی افراد مبتدی ، درس او را می فهمیدند<ref>الروضه البهیه فی طرق الشفیعیه ، شفیع بروجردی ، احوال آقا سید محمد، چاپ سنگی .</ref>. | او از اساتید برجسته حوزه کربلا و اصفهان به شمار می آمد، به گونه ای که همه علما در مجلس درس او حاضر می شدند. بیانی زیبا و شیوا داشت و مسایل پیچیده و مطالب دقیق را به بهترین شیوه بیان می کرد، به طوری که هر کس حتی افراد مبتدی ، درس او را می فهمیدند<ref>الروضه البهیه فی طرق الشفیعیه ، شفیع بروجردی ، احوال آقا سید محمد، چاپ سنگی .</ref>. | ||
برخی از شاگردان سید که از خرمن دانش او بهره ها جستند از این قرارند: | برخی از شاگردان سید که از خرمن دانش او بهره ها جستند از این قرارند: | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۲: | ||
# سید شفیع بروجردی (متوفی 1280 ق ) | # سید شفیع بروجردی (متوفی 1280 ق ) | ||
=تالیفات= | ==تالیفات== | ||
آثار قلمی او که از تتبع و بررسی نظرات دیگران آکنده است به این شرح است، دو تالیف عمده ایشان در [[اصول فقه]] و [[فقه]] که اولی (( المفاتیح فی الاصول )) و دیگری (( المناهل فی فقه آل الرسول )) می باشد. | آثار قلمی او که از تتبع و بررسی نظرات دیگران آکنده است به این شرح است، دو تالیف عمده ایشان در [[اصول فقه]] و [[فقه]] که اولی (( المفاتیح فی الاصول )) و دیگری (( المناهل فی فقه آل الرسول )) می باشد. | ||
(( الوسائل الی النجاه )) در اصول فقه ، (( اصلاح )) در فقه که به صورت ذکر فتوا و رساله عملیه وی بوده و تلخیص‌ها و ترجمه های متعددی به فارسی داشته است. (( جامع الاخبار )) در فقه که به منزله دایره المعارفی در زمینه فقه شیعه بوده است، (( الجهادیه )) رساله ای در زمینه احکام، جهاد و نیز (( مشکوه الجهاد فی ترجمه مصابیح الجهاد )) در زمینه جهاد و احکام آن<ref>الذریعه الی تصانیف الشیعه، شیخ آقا بزرگ تهرانی، ج 20، ص 212، و ج 22، ص 353، دار الاضواء.</ref>. | (( الوسائل الی النجاه )) در اصول فقه ، (( اصلاح )) در فقه که به صورت ذکر فتوا و رساله عملیه وی بوده و تلخیص‌ها و ترجمه های متعددی به فارسی داشته است. (( جامع الاخبار )) در فقه که به منزله دایره المعارفی در زمینه فقه شیعه بوده است، (( الجهادیه )) رساله ای در زمینه احکام، جهاد و نیز (( مشکوه الجهاد فی ترجمه مصابیح الجهاد )) در زمینه جهاد و احکام آن<ref>الذریعه الی تصانیف الشیعه، شیخ آقا بزرگ تهرانی، ج 20، ص 212، و ج 22، ص 353، دار الاضواء.</ref>. | ||
=زعامت= | ==زعامت== | ||
آیه الله سید محمد طباطبایی سال 1232 ق . در پی وفات پدر بزرگوارش به کربلا بازگشت در حالی که غم از دست دادن پدری که سالها در جوار افاضه اش بالیده بود بر دلش سنگینی می کرد. | آیه الله سید محمد طباطبایی سال 1232 ق . در پی وفات پدر بزرگوارش به کربلا بازگشت در حالی که غم از دست دادن پدری که سالها در جوار افاضه اش بالیده بود بر دلش سنگینی می کرد. | ||
پس از گذشت روزها رفته رفته گذشت زمان بر داغ از دست دادن پدر مرهم می نهاد و نیازها و مسائل زمان که از سوی مردم ابراز می شد وی را به بازگشت به فعالیت و قبول مسوولیتهای جدید وادار می کرد. | پس از گذشت روزها رفته رفته گذشت زمان بر داغ از دست دادن پدر مرهم می نهاد و نیازها و مسائل زمان که از سوی مردم ابراز می شد وی را به بازگشت به فعالیت و قبول مسوولیتهای جدید وادار می کرد. | ||
پس از چندی به [[کاظمین]] شهر [[امام کاظم(ع)]] و [[امام جواد(ع)]] مهاجرت کرد و در آن شهر مقدس اقامت کرد. در حالی که مقام مرجعیت جهان تشیع را بر عهده داشت . | پس از چندی به [[کاظمین]] شهر [[امام کاظم(ع)]] و [[امام جواد(ع)]] مهاجرت کرد و در آن شهر مقدس اقامت کرد. در حالی که مقام مرجعیت جهان تشیع را بر عهده داشت . | ||
=عزم جهاد= | ==عزم جهاد== | ||
در دوران زعامت آیت‌الله سید محمد طباطبایی دوره دوم [[جنگ]] [[ایران]] و [[روسیه]] آغاز گردید و روحانیت به زعامت آن فقیه گرانقدر در آن نقش موثر به عهده داشت و به همین سبب نیز ایشان به آیت‌الله مجاهد شهرت یافت . | در دوران زعامت آیت‌الله سید محمد طباطبایی دوره دوم [[جنگ]] [[ایران]] و [[روسیه]] آغاز گردید و روحانیت به زعامت آن فقیه گرانقدر در آن نقش موثر به عهده داشت و به همین سبب نیز ایشان به آیت‌الله مجاهد شهرت یافت . | ||
دوران سلطنت [[فتحعلی شاه]] که بخشی از آن معاصر با زندگانی آیت‌الله مجاهد بود یکی از حساس ترین و بحرانی ترین مراحل تاریخ ایران و جهان محسوب می شود. در آن زمان در میان دولت‌های قدرتمند جهان رقابت شدیدی در دست یابی به مناطق [[آسیا]] و [[آفریقا]] شروع شده بود این سیاست از سوی دول قدرتمند (( سیاست مستعمرانی )) نام گرفته بود. نقش ایران در آسیا به موجب رابطه با اهمیتی که با [[هند]] زرخیز داشت از اهمیت خاصی برخوردار بود و از این رو ایران در آغاز عصر سیاست استعماری در میدان رقابت قدرت‌های استعماری قرار | دوران سلطنت [[فتحعلی شاه]] که بخشی از آن معاصر با زندگانی آیت‌الله مجاهد بود یکی از حساس ترین و بحرانی ترین مراحل تاریخ ایران و جهان محسوب می شود. در آن زمان در میان دولت‌های قدرتمند جهان رقابت شدیدی در دست یابی به مناطق [[آسیا]] و [[آفریقا]] شروع شده بود این سیاست از سوی دول قدرتمند (( سیاست مستعمرانی )) نام گرفته بود. نقش ایران در آسیا به موجب رابطه با اهمیتی که با [[هند]] زرخیز داشت از اهمیت خاصی برخوردار بود و از این رو ایران در آغاز عصر سیاست استعماری در میدان رقابت قدرت‌های استعماری قرار | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۹۸: | ||
پس از آمادگی و اعزام نیروها آیت‌الله مجاهد و جمعی از علما از جمله آیت‌الله [[محمد جعفر استر آبادی]]، [[ملا محمد تقی برغانی]]، [[میرزا عبدالوهاب قزوینی]]، [[ملا احمد نراقی]]، [[سید نصرالله استر آبادی]]، [[سید محمد قزوینی]]، سید عزیزالله مجتهد طالشی و آخوند ملا [[محمد مامقانی]] به تبریز مهاجرت کردند. | پس از آمادگی و اعزام نیروها آیت‌الله مجاهد و جمعی از علما از جمله آیت‌الله [[محمد جعفر استر آبادی]]، [[ملا محمد تقی برغانی]]، [[میرزا عبدالوهاب قزوینی]]، [[ملا احمد نراقی]]، [[سید نصرالله استر آبادی]]، [[سید محمد قزوینی]]، سید عزیزالله مجتهد طالشی و آخوند ملا [[محمد مامقانی]] به تبریز مهاجرت کردند. | ||
جنگهای دوره دوم ایران و روسیه بدون اعلان رسمی شروع شد. در عوض نیروهای ایران در سه هفته موفق شدند اغلب نقاطی را که به موجب عهدنامه گلستان به روسیه تسلیم شده بود به کمک اهالی محل باز پس بگیرند. | |||
اما فتحعلی شاه که در آن هنگام در چمن سلطانیه(مرکز فرماندهی نیروهای ایران در نزدیکی تبریز) اردو زده بود با عجله تصمیم گرفت از فتوحاتی که نصیبش شده بود، استفاده کرده ، هر چه زودتر با روس‌ها صلح کند ولی سفیر ویژه وی حتی موفق به ورود به خاک روسیه از مرز [[قفقاز]] نشد و پس از چند ماه سرگردانی در [[کشور عثمانی]] و [[لهستان]]، و تقاضای میانجیگری از [[اتریش]] و لهستان بدون نتیجه به ایران بازگشت. مشکل اصلی و عمده ای که در این زمان وجود داشت این بود که فتحعلی شاه به دلیل بی کفایتی و دون همتی قصد جنگیدن نداشت . | اما فتحعلی شاه که در آن هنگام در چمن سلطانیه(مرکز فرماندهی نیروهای ایران در نزدیکی تبریز) اردو زده بود با عجله تصمیم گرفت از فتوحاتی که نصیبش شده بود، استفاده کرده ، هر چه زودتر با روس‌ها صلح کند ولی سفیر ویژه وی حتی موفق به ورود به خاک روسیه از مرز [[قفقاز]] نشد و پس از چند ماه سرگردانی در [[کشور عثمانی]] و [[لهستان]]، و تقاضای میانجیگری از [[اتریش]] و لهستان بدون نتیجه به ایران بازگشت. مشکل اصلی و عمده ای که در این زمان وجود داشت این بود که فتحعلی شاه به دلیل بی کفایتی و دون همتی قصد جنگیدن نداشت . | ||
=فرجام جنگ= | ==فرجام جنگ== | ||
اولین شکست فاحش نیروهای ایران در 23 [[ماه صفر]] سال 1242 در حوالی گنجه صورت گرفت. این شکست در اثر اشتباهی جزئی در سپاه ایران به وقوع پیوست<ref>-آهنگ سروش ، محمد صادق مروزی ، گرد آورنده حسین آذر، ص 248 به بعد، تاریخ روابط خارجی ایران ، ص 232، ناسخ التواریخ ، روضه الصفا.</ref>. پس از آن به فاصله کمی، دربند و گنجه بار دیگر به دست روس‌ها افتاد یک ستون از سربازان روسی از رود ارس عبور کرده، و به طرف تبریز روانه شد. اما عباس میرزا توانست به زحمت بسیار در اول [[جمادی الثانی]] 1242 ق . روس‌ها را به آن سوی ارس براند. | اولین شکست فاحش نیروهای ایران در 23 [[ماه صفر]] سال 1242 در حوالی گنجه صورت گرفت. این شکست در اثر اشتباهی جزئی در سپاه ایران به وقوع پیوست<ref>-آهنگ سروش ، محمد صادق مروزی ، گرد آورنده حسین آذر، ص 248 به بعد، تاریخ روابط خارجی ایران ، ص 232، ناسخ التواریخ ، روضه الصفا.</ref>. پس از آن به فاصله کمی، دربند و گنجه بار دیگر به دست روس‌ها افتاد یک ستون از سربازان روسی از رود ارس عبور کرده، و به طرف تبریز روانه شد. اما عباس میرزا توانست به زحمت بسیار در اول [[جمادی الثانی]] 1242 ق . روس‌ها را به آن سوی ارس براند. | ||
فتحعلی شاه پس از گذشت کمتر از دو ماه از این وقایع به جنگ پشت کرد و به تهران بازگشت. در واقع آهنگ عقب نشینی و شکست از طرف شاه زده شده بود. | فتحعلی شاه پس از گذشت کمتر از دو ماه از این وقایع به جنگ پشت کرد و به تهران بازگشت. در واقع آهنگ عقب نشینی و شکست از طرف شاه زده شده بود. | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۰۸: | ||
بی گمان تبلیغات پنهان عمال شاه و دربار، که از ابتدا با جنگ موافق نبودند در این امر بی تاثیر نبود. شاه پس از اینکه در تبریز به دیدار علما رفته بود جبهه های جنگ و حامیان راستین مملکت و حافظان حقیقی اسلام و ایران را رها کرد و این امر بر جرات مخالفان و نادانان افزود. | بی گمان تبلیغات پنهان عمال شاه و دربار، که از ابتدا با جنگ موافق نبودند در این امر بی تاثیر نبود. شاه پس از اینکه در تبریز به دیدار علما رفته بود جبهه های جنگ و حامیان راستین مملکت و حافظان حقیقی اسلام و ایران را رها کرد و این امر بر جرات مخالفان و نادانان افزود. | ||
=بانگ رحیل= | ==بانگ رحیل== | ||
سید محمد مجاهد همچنان در تبریز ماند اما پس از چندی دچار سوءهاضمه سختی گردید و مجبور به ترک تبریز شد. در طول راه در شهر [[قزوین]] نیز مظلومانه مورد اسائه ادب جاهلان و آماج توهین و تمسخر نااهلان قرار گرفت. وی در 13 جمادی الثانی 1242 ق در شهر قزوین در اثر همان بیماری، در اوج مظلومیت و اندوه چشم از جهان فرو بست و پیکر مطهرش به کربلا انتقال داده و در آنجا به خاک سپرده شد و بارگاهی بزرگ بر مزار او بنا گردید که اکنون نیز وجود دارد. | سید محمد مجاهد همچنان در تبریز ماند اما پس از چندی دچار سوءهاضمه سختی گردید و مجبور به ترک تبریز شد. در طول راه در شهر [[قزوین]] نیز مظلومانه مورد اسائه ادب جاهلان و آماج توهین و تمسخر نااهلان قرار گرفت. وی در 13 جمادی الثانی 1242 ق در شهر قزوین در اثر همان بیماری، در اوج مظلومیت و اندوه چشم از جهان فرو بست و پیکر مطهرش به کربلا انتقال داده و در آنجا به خاک سپرده شد و بارگاهی بزرگ بر مزار او بنا گردید که اکنون نیز وجود دارد. | ||
پس از وفات آیت‌الله مجاهد تا یک سال دیگر جنگ ادامه داشت. آنچه که در این مدت مشخص گردید کارشکنی‌ها و سهل انگاری‌های شاه در جنگ بود. | پس از وفات آیت‌الله مجاهد تا یک سال دیگر جنگ ادامه داشت. آنچه که در این مدت مشخص گردید کارشکنی‌ها و سهل انگاری‌های شاه در جنگ بود. | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۱۷: | ||
اکنون با گذشت نزدیک به دو قرن از آن واقعه تلخ ، حقیقت از میان ابرهای تزویر و ریا سر برآورده و واقعیت روشن گردیده است ، گرچه آن روز مقام آیت‌الله مجاهد را پاس نداشتند و منزلت او را حرمت ننهادند، [[خداوند]] او را رحمت کند و به نیت پاکش اجر صابران و مجاهدان عنایت فرماید. | اکنون با گذشت نزدیک به دو قرن از آن واقعه تلخ ، حقیقت از میان ابرهای تزویر و ریا سر برآورده و واقعیت روشن گردیده است ، گرچه آن روز مقام آیت‌الله مجاهد را پاس نداشتند و منزلت او را حرمت ننهادند، [[خداوند]] او را رحمت کند و به نیت پاکش اجر صابران و مجاهدان عنایت فرماید. | ||
=منبع= | ==منبع== | ||
[https://hawzah.net/fa/Article/View/6383/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF برگرفته از سایت زندگینامه آیت‌الله سید محمد مجاهد(متوفاى ۱۲۴۲ ق) - علماوعرفاhttps://olama-orafa.ir] | [https://hawzah.net/fa/Article/View/6383/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF برگرفته از سایت زندگینامه آیت‌الله سید محمد مجاهد(متوفاى ۱۲۴۲ ق) - علماوعرفاhttps://olama-orafa.ir] | ||