پرش به محتوا

آرامگاه‌های افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - 'ماوراء النهر' به 'ماوراء‌النهر')
جز (تمیزکاری)
خط ۶: خط ۶:
آرامگاه خواجه غلتان ولی یا به اختصار خواجه غلتان یکی از آرامگاه‌های تاریخی شهر هرات است.
آرامگاه خواجه غلتان ولی یا به اختصار خواجه غلتان یکی از آرامگاه‌های تاریخی شهر هرات است.


==پیشینه==
== پیشینه ==


در مورد پیشینه این آرامگاه و خود خواجه غلتان روایت‌های متعددی در بین مردم وجود دارد. اما مشهورترین آنها این است که خواجه غلطان وقتی به سمت هرات می‌آمد از جانب کوهی وارد شهر هرات شد درین حال گفت که این شهر شهر اولیا است و هر چند قدم آن آن اولیایی خفته‌است پس من نمی‌توانم روی آن گام بگذارم که توهین به آنان خواهد شد. پس تصمیم گرفت که غلت‌زنان وارد شهر شود تا به گفته خودش گام بر خاک اولیا نگذارد؛ و او در همین چرخش نیز درگذشت<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D8%BA%D9%84%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%DB%8C خواجه غلتان]</ref>.
در مورد پیشینه این آرامگاه و خود خواجه غلتان روایت‌های متعددی در بین مردم وجود دارد. اما مشهورترین آنها این است که خواجه غلطان وقتی به سمت هرات می‌آمد از جانب کوهی وارد شهر هرات شد درین حال گفت که این شهر شهر اولیا است و هر چند قدم آن آن اولیایی خفته‌است پس من نمی‌توانم روی آن گام بگذارم که توهین به آنان خواهد شد. پس تصمیم گرفت که غلت‌زنان وارد شهر شود تا به گفته خودش گام بر خاک اولیا نگذارد؛ و او در همین چرخش نیز درگذشت<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D8%BA%D9%84%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%DB%8C خواجه غلتان]</ref>.
خط ۱۲: خط ۱۲:
=آرامگاه سلطان محمود غزنوی=
=آرامگاه سلطان محمود غزنوی=
[[پرونده:آرامگاه سلطان محمود.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|]]
[[پرونده:آرامگاه سلطان محمود.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|]]
آرامگاه [[سلطان محمود غزنوی]] که از ساختمانهای دوره غزنوی است در شش کیلومتری شمال شرقی شهر غزنی افغانستان قرار دارد. این ساختمان در زمان خود سلطان محمود غزنوی به نام عمارت فروزی شهرت داشت و پس از مرگ و به خاک سپاری سلطان محمود در آن، به روضه مشهور شد.آرامگاه مذکور در پی جنگ‌های چندین ساله و اوضاع جوی در حدود۳۰٪ ویران شده‌است. اکنون این آرامگاه در سال ۱۳۸۷ ترمیم شده‌است. نا گفته نماند که روضه که آرامگاه سلطان محمود در آن می‌باشد پر نفوس‌ترین قریه در ولسوالی مرکز ولایت غزنی می‌باشد.
آرامگاه [[سلطان محمود غزنوی]] که از ساختمانهای دوره غزنوی است در شش کیلومتری شمال شرقی شهر غزنی افغانستان قرار دارد. این ساختمان در زمان خود سلطان محمود غزنوی به نام عمارت فروزی شهرت داشت و پس از مرگ و به خاک سپاری سلطان محمود در آن، به روضه مشهور شد. آرامگاه مذکور در پی جنگ‌های چندین ساله و اوضاع جوی در حدود۳۰٪ ویران شده‌است. اکنون این آرامگاه در سال ۱۳۸۷ ترمیم شده‌است. نا گفته نماند که روضه که آرامگاه سلطان محمود در آن می‌باشد پر نفوس‌ترین قریه در ولسوالی مرکز ولایت غزنی می‌باشد.


یکی از اقدامات ارتش [[بریتانیا]] هنگام عقب‌نشینی از افغانستان در سال ۱۸۴۲ میلادی این بود که در روستای روضه در غزنی، اقدام به برداشتن درهای آرامگاه سلطان محمود غزنوی کردند چون به اشتباه فکر می‌کردند این درها به دستور سلطان محمود از معبد سومنات هند به غارت رفته و به افغانستان آورده شده بودند. سرگرد هنری راولینسون، نمایندهٔ بریتانیا در قندهار هر چند به اشتباه بودن این مسئله باور داشت اما چون دستور از مقامات بالا آمده بود، اطاعت کرد و در را به [[هندوستان]] برگرداند<ref>[https://archive.org/details/memoirofmajorgen00rawlrich/page/132/mode/1up سلطان محمود]</ref>.
یکی از اقدامات ارتش [[بریتانیا]] هنگام عقب‌نشینی از افغانستان در سال ۱۸۴۲ میلادی این بود که در روستای روضه در غزنی، اقدام به برداشتن درهای آرامگاه سلطان محمود غزنوی کردند چون به اشتباه فکر می‌کردند این درها به دستور سلطان محمود از معبد سومنات هند به غارت رفته و به افغانستان آورده شده بودند. سرگرد هنری راولینسون، نمایندهٔ بریتانیا در قندهار هر چند به اشتباه بودن این مسئله باور داشت اما چون دستور از مقامات بالا آمده بود، اطاعت کرد و در را به [[هندوستان]] برگرداند<ref>[https://archive.org/details/memoirofmajorgen00rawlrich/page/132/mode/1up سلطان محمود]</ref>.
خط ۱۸: خط ۱۸:
=آرامگاه شریف خان=
=آرامگاه شریف خان=
[[پرونده:آرامگاه شریف خان.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|آرامگاه شریف خان]]
[[پرونده:آرامگاه شریف خان.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|آرامگاه شریف خان]]
آرامگاه شریف خان به‌طرف غرب منارهای غزنی نزدیک بهلول صاحب واقع بوده است.مقبره مذکور به صورت گنبدی از خشت پخته دارای تزئینات گچ‌بری دوره غزنوی بوده است در مر گاه دیوار درونی گنبد سوره «انما فتحنا» به خط ثلث خط خوش نوشته است که بیشتر با تزئینات ریخته در حدود ۴۰٪ تخریب شده است <ref>[https://tarikhema.org/ancient/other/afgan/37135/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AE%D8%A7%D9%86/ سایت تاریخ ما]</ref>.
آرامگاه شریف خان به‌طرف غرب منارهای غزنی نزدیک بهلول صاحب واقع بوده است. مقبره مذکور به صورت گنبدی از خشت پخته دارای تزئینات گچ‌بری دوره غزنوی بوده است در مر گاه دیوار درونی گنبد سوره «انما فتحنا» به خط ثلث خط خوش نوشته است که بیشتر با تزئینات ریخته در حدود ۴۰٪ تخریب شده است <ref>[https://tarikhema.org/ancient/other/afgan/37135/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AE%D8%A7%D9%86/ سایت تاریخ ما]</ref>.


=آرامگاه محمد نادرشاه=
=آرامگاه محمد نادرشاه=
[[پرونده:نادری.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|آرامگاه محمد نادرشاه]]
[[پرونده:نادری.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|آرامگاه محمد نادرشاه]]
آرامگاه نادرشاه در اصل نام آرامگاه محمد نادر شاه (پدر محمد ظاهرشاه) است که در شهر کابل در کشور افغانستان واقع است.این آرامگاه در فراز تپه مرنجان با شکل و اسلوب نوین بنا یافته و گنبد کبود آن از خشت پخته، کاشی و باقی از سنگ مرمر ساخته شده است.عمارت مذکور در دوره سلطنت محمدظاهرشاه بعد از سال ۱۳۱۳ (قمری) ساخته شده است <ref>[https://www.farsnews.ir/af/news/13950429000693/%D8%AA%D9%BE%D9%87%E2%80%8C-%D9%85%D8%B1%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AD%DB%8C فارس نیوز]</ref>.
آرامگاه نادرشاه در اصل نام آرامگاه محمد نادر شاه (پدر محمد ظاهرشاه) است که در شهر کابل در کشور افغانستان واقع است. این آرامگاه در فراز تپه مرنجان با شکل و اسلوب نوین بنا یافته و گنبد کبود آن از خشت پخته، کاشی و باقی از سنگ مرمر ساخته شده است. عمارت مذکور در دوره سلطنت محمدظاهرشاه بعد از سال ۱۳۱۳ (قمری) ساخته شده است <ref>[https://www.farsnews.ir/af/news/13950429000693/%D8%AA%D9%BE%D9%87%E2%80%8C-%D9%85%D8%B1%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AD%DB%8C فارس نیوز]</ref>.
 


=آرامگاه ملک سبزعلی صاحب=
=آرامگاه ملک سبزعلی صاحب=
خط ۴۷: خط ۴۶:
شهریان آن زمان کابل مردم همه بت‌پرست بودند. پس از زمان کوتاه که معامله‌گری تجارتی و روابط بین کابلیان و اعراب آغاز شد مسلمانان درجنب مقبره یک [[مسلمان]] مسجد غرض ادای نماز اعمار نمودند. عده ای می‌نویسند که قبل از مسجد این محل جایگاه بت آسمایی بوده امکان دارد زیرا کابلشاه پایتخت را با شمول بت‌ها و خزانه بطرف هند انتقال دادند. [[مسلمانان]] عادت داشتند بت خانه را خراب و به عوض آن مسجد آباد کنند. امکان دارد مسجد طور مجلل‌تر در زمان یعقوب لیث اعمار گردیده باشد.
شهریان آن زمان کابل مردم همه بت‌پرست بودند. پس از زمان کوتاه که معامله‌گری تجارتی و روابط بین کابلیان و اعراب آغاز شد مسلمانان درجنب مقبره یک [[مسلمان]] مسجد غرض ادای نماز اعمار نمودند. عده ای می‌نویسند که قبل از مسجد این محل جایگاه بت آسمایی بوده امکان دارد زیرا کابلشاه پایتخت را با شمول بت‌ها و خزانه بطرف هند انتقال دادند. [[مسلمانان]] عادت داشتند بت خانه را خراب و به عوض آن مسجد آباد کنند. امکان دارد مسجد طور مجلل‌تر در زمان یعقوب لیث اعمار گردیده باشد.


==درباره شاه دوشمشیره==
== درباره شاه دوشمشیره ==


در مرکز پرتردد شهر کابل، در فضائی مملو از ازدحام جمعیت و وسائل نقلیه، در کنار بسیاری از ساختمان نوساز و قدیمی، بنایی به چشم می‌خورد که متفاوت می‌باشد. گنبدی آبی رنگ با دو مناره در نزدیکی دریای خشک کابل که چشم را مجذوب می‌کند و آن اولین مسجد در شهرکابل می‌باشد. "مسجد شاه دو شمشیره" مسجد و زیارتگاهی است که اکثراً روزهای چهارشنبه مملو از جمعیت نیازمند می‌گردد. مسجد " شاه دوشمشیره " مکانی تاریخی است که به شکوه کابل افزوده و طی سال‌های جنگ و درگیری‌های داخلی اخیر افغانستان آسیبی ندیده‌است. این مسجد در قلب شهر کابل قرار دارد و در اصل زیارتگاهی است که به مسجد تبدیل شده و اکنون اهالی کابل از آن به عنوان مکانی برای [[نماز]] و برگزاری مراسم عبادت استفاده می‌کنند.
در مرکز پرتردد شهر کابل، در فضائی مملو از ازدحام جمعیت و وسائل نقلیه، در کنار بسیاری از ساختمان نوساز و قدیمی، بنایی به چشم می‌خورد که متفاوت می‌باشد. گنبدی آبی رنگ با دو مناره در نزدیکی دریای خشک کابل که چشم را مجذوب می‌کند و آن اولین مسجد در شهرکابل می‌باشد. "مسجد شاه دو شمشیره" مسجد و زیارتگاهی است که اکثراً روزهای چهارشنبه مملو از جمعیت نیازمند می‌گردد. مسجد " شاه دوشمشیره " مکانی تاریخی است که به شکوه کابل افزوده و طی سال‌های جنگ و درگیری‌های داخلی اخیر افغانستان آسیبی ندیده‌است. این مسجد در قلب شهر کابل قرار دارد و در اصل زیارتگاهی است که به مسجد تبدیل شده و اکنون اهالی کابل از آن به عنوان مکانی برای [[نماز]] و برگزاری مراسم عبادت استفاده می‌کنند.
خط ۷۱: خط ۷۰:
میر علی ولی فرزند میر سید جلال‌الدین بخارایی [[صوفی]] [[شیعه]] اهل افغانستان قرن هفتم قمری و داماد معین الدین شاهرخ تیموری بود<ref>[https://article.tebyan.net/130576/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C-1 سایت تبیان]</ref><ref>[https://www.avapress.com/fa/article/6955/%D8%A8%D9%84%D8%AE%D8%A7%D8%A8-%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B4-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85 صدای افغان]</ref>. او در ولسوالی بلخاب، در شمال غرب افغانستان به فعالیت پرداخت و اکنون نسلی از [[سادات افغانستان]] به او منسوب هستند.
میر علی ولی فرزند میر سید جلال‌الدین بخارایی [[صوفی]] [[شیعه]] اهل افغانستان قرن هفتم قمری و داماد معین الدین شاهرخ تیموری بود<ref>[https://article.tebyan.net/130576/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C-1 سایت تبیان]</ref><ref>[https://www.avapress.com/fa/article/6955/%D8%A8%D9%84%D8%AE%D8%A7%D8%A8-%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B4-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85 صدای افغان]</ref>. او در ولسوالی بلخاب، در شمال غرب افغانستان به فعالیت پرداخت و اکنون نسلی از [[سادات افغانستان]] به او منسوب هستند.


==زندگی‌نامه==
== زندگی‌نامه ==


میر سید علی ولی بنا به قولی در حدود سال ۸۱۰ ق؛ و بنا به قولی دیگر در سدۀ هفتم از مسیر [[مشهد]] و سپس هرات وارد افغانستان می‌شود. وی در منطقۀ بلخاب که اکنون در ولایت سرپل افغانستان قرار دارد ساکن شده، ازدواج می‌کند و به تبلیغ دین و احکام اسلامی می‌پردازد.
میر سید علی ولی بنا به قولی در حدود سال ۸۱۰ ق؛ و بنا به قولی دیگر در سدۀ هفتم از مسیر [[مشهد]] و سپس هرات وارد افغانستان می‌شود. وی در منطقۀ بلخاب که اکنون در ولایت سرپل افغانستان قرار دارد ساکن شده، ازدواج می‌کند و به تبلیغ دین و احکام اسلامی می‌پردازد.
خط ۷۹: خط ۷۸:
آغاز گسترش دین و دانش در بلخاب و نواحی اطراف آن به‌طور جدی به همین تاریخ بازمی‌گردد. از آن پس بلخاب به رغم دورافتادگی و محرومیت از همۀ امکانات زندگی، به‌عنوان یکی از مراکز مهم فرهنگی، علمی و دینی در کل افغانستان و به‌ویژه در شمال افغانستان عرض اندام می‌کند و تأثیرات بسیاری بر دیگر مناطق همجوار خود می‌گذارد که نقش مفید علمی و دینی خود را تاکنون نیز همچنان حفظ کرده‌است.
آغاز گسترش دین و دانش در بلخاب و نواحی اطراف آن به‌طور جدی به همین تاریخ بازمی‌گردد. از آن پس بلخاب به رغم دورافتادگی و محرومیت از همۀ امکانات زندگی، به‌عنوان یکی از مراکز مهم فرهنگی، علمی و دینی در کل افغانستان و به‌ویژه در شمال افغانستان عرض اندام می‌کند و تأثیرات بسیاری بر دیگر مناطق همجوار خود می‌گذارد که نقش مفید علمی و دینی خود را تاکنون نیز همچنان حفظ کرده‌است.
[[پرونده: میر سید ولی علی.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|مزار جناب میر سید علی ولی در بلخاب]]
[[پرونده: میر سید ولی علی.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|مزار جناب میر سید علی ولی در بلخاب]]
وی که در قسمت غرب درۀ بلخاب زندگی می‌کرد، پس از درگذشت، او را در همانجا به خاک سپردند و از آن پس غرب درۀ بلخاب درۀ مزار نامیده شد و قریۀ محل دفن او پای زیارت خوانده می‌شود. هم‌اکنون مقبرۀ میر سید علی یکی از زیارتگاه‌های معروف در شمال افغانستان است و همه ساله هزاران نفر به زیارت قبر میر سید علی می‌آیند.وی همچنین به عنوان جد سادات بلخاب و برخی از مناطق شمال افغانستان شناخته می‌شود.
وی که در قسمت غرب درۀ بلخاب زندگی می‌کرد، پس از درگذشت، او را در همانجا به خاک سپردند و از آن پس غرب درۀ بلخاب درۀ مزار نامیده شد و قریۀ محل دفن او پای زیارت خوانده می‌شود. هم‌اکنون مقبرۀ میر سید علی یکی از زیارتگاه‌های معروف در شمال افغانستان است و همه ساله هزاران نفر به زیارت قبر میر سید علی می‌آیند. وی همچنین به عنوان جد سادات بلخاب و برخی از مناطق شمال افغانستان شناخته می‌شود.


=یحیی بن زید=
=یحیی بن زید=
                                                               
 
یحیی بن زید بن علی بن [[حسین بن علی]]، امام ششم [[شیعیان]] [[زیدیه]] و نوه بلافصل [[زین‌العابدین|سجاد]] و یکی از چهار پسر [[زید بن علی]](پیشوای زیدیه) که نسبش با سه واسطه هم پدری و هم مادری به [[علی بن ابی‌طالب]] می‌رسد. بنا به نقل مشهور وی در سال ۱۰۷ هجری قمری در محلهٔ [[بنی‌هاشم]] شهر [[مکه]] به دنیا آمد. مادرش ریطه دختر ابوهاشم عبدالله بن [[محمد حنفیه]] است. یحیی بن زید در سال ۱۲۵ هجری قمری در جوزجان کشته شد. مقبره وی در شهر سرپل در ولایت سرپل افغانستان است ولی در [[ایران]] مقبره‌هایی به وی منسوب است مانند مقبرهٔ وی در شهر گنبدکاووس <ref>[http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-12386.aspx سایت امامزادگان]</ref>.<ref>[https://www.irna.ir/news/83049399/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%8A-%D8%A8%D9%86-%D8%B2%D9%8A%D8%AF-%D8%B9-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF%D9%83%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B3-%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%81%D8%A7-%D9%85%D9%8A-%D8%B4%D9%88%D8%AF خبرگزاری جمهوری اسلامی]</ref><ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4180/4737/38271/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%8C-%D8%A2%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D9%88%D8%B2%D8%AC%D8%A7%D9%86-%221%22 آفتاب جوزجان]</ref>
یحیی بن زید بن علی بن [[حسین بن علی]]، امام ششم [[شیعیان]] [[زیدیه]] و نوه بلافصل [[زین‌العابدین|سجاد]] و یکی از چهار پسر [[زید بن علی]](پیشوای زیدیه) که نسبش با سه واسطه هم پدری و هم مادری به [[علی بن ابی‌طالب]] می‌رسد. بنا به نقل مشهور وی در سال ۱۰۷ هجری قمری در محلهٔ [[بنی‌هاشم]] شهر [[مکه]] به دنیا آمد. مادرش ریطه دختر ابوهاشم عبدالله بن [[محمد حنفیه]] است. یحیی بن زید در سال ۱۲۵ هجری قمری در جوزجان کشته شد. مقبره وی در شهر سرپل در ولایت سرپل افغانستان است ولی در [[ایران]] مقبره‌هایی به وی منسوب است مانند مقبرهٔ وی در شهر گنبدکاووس <ref>[http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-12386.aspx سایت امامزادگان]</ref>.<ref>[https://www.irna.ir/news/83049399/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%8A-%D8%A8%D9%86-%D8%B2%D9%8A%D8%AF-%D8%B9-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF%D9%83%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B3-%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%81%D8%A7-%D9%85%D9%8A-%D8%B4%D9%88%D8%AF خبرگزاری جمهوری اسلامی]</ref><ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4180/4737/38271/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%8C-%D8%A2%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D9%88%D8%B2%D8%AC%D8%A7%D9%86-%221%22 آفتاب جوزجان]</ref>


==قیام یحیی بن زید==
== قیام یحیی بن زید ==


پس از کشته شدن زید در [[کوفه]] مردی از بنی اسد به یحیی ابن زید گفت: خراسانی ها شیعیان ما هستند؛ بهتر است نزد ایشان بروی<ref>الکامل فی التاریخ، ج 4، ص248</ref>. یحیی نیز به اتفاق بعضی از یاران پدر خود به خراسان و شهرهای بیهق، [[نیشابور]] و سرخس رفت<ref>همان،ص 259 و 260</ref>. بدین ترتیب بسیاری از شیعیان پیرامون وی گرد آمدند و با والی نیشابور جنگیدند و او را کشتند. سپس یحیی رهسپار [[بلخ]] شد ولی سپاهیان والی [[خراسان]] در جوزجانان راه را بر او بستند. در هنگامه جنگ به یحیی نیزه ای اصابت کرد و کشته شد و جسد وی را به دار آویختند، تا اینکه [[ابومسلم]] جسد یحیی را فرود آورد و در سرپل نزدیکی بلخ دفن کرد. مردم خراسان هفت روز عزاداری کردند و چناان از کشته شدن او اندوهگین شدند که در آن سال هرچه نوزاد پسر به دنیا آمد، زید و یحیی نام نهادند<ref>مروج الذهب، ج3، ص225</ref>.
پس از کشته شدن زید در [[کوفه]] مردی از بنی اسد به یحیی ابن زید گفت: خراسانی ها شیعیان ما هستند؛ بهتر است نزد ایشان بروی<ref>الکامل فی التاریخ، ج 4، ص248</ref>. یحیی نیز به اتفاق بعضی از یاران پدر خود به خراسان و شهرهای بیهق، [[نیشابور]] و سرخس رفت<ref>همان، ص 259 و 260</ref>. بدین ترتیب بسیاری از شیعیان پیرامون وی گرد آمدند و با والی نیشابور جنگیدند و او را کشتند. سپس یحیی رهسپار [[بلخ]] شد ولی سپاهیان والی [[خراسان]] در جوزجانان راه را بر او بستند. در هنگامه جنگ به یحیی نیزه ای اصابت کرد و کشته شد و جسد وی را به دار آویختند، تا اینکه [[ابومسلم]] جسد یحیی را فرود آورد و در سرپل نزدیکی بلخ دفن کرد. مردم خراسان هفت روز عزاداری کردند و چناان از کشته شدن او اندوهگین شدند که در آن سال هرچه نوزاد پسر به دنیا آمد، زید و یحیی نام نهادند<ref>مروج الذهب، ج3، ص225</ref>.


==مرقد و زیارت یحیی==
== مرقد و زیارت یحیی ==
[[پرونده: یحیی بن زید.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|مزار جناب یحیی بن زید در سرپل نزدیک بلخ]]
[[پرونده: یحیی بن زید.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|مزار جناب یحیی بن زید در سرپل نزدیک بلخ]]
مزار «یحیی بن زید» در سر پل از زیارتگاه‌های مهم مردم افغانستان بخصوص شیعیان این کشور است که همه ساله مشتاقان فروانی از تمام نقاط کشور برای زیارت به آنجا سفر می‌کنند.
مزار «یحیی بن زید» در سر پل از زیارتگاه‌های مهم مردم افغانستان بخصوص شیعیان این کشور است که همه ساله مشتاقان فروانی از تمام نقاط کشور برای زیارت به آنجا سفر می‌کنند.
خط ۱۱۱: خط ۱۱۰:
ساختمان این حرم در مساحت 3600 متر مربع دارای 60 ستون و چهار درب ورودی اصلی است.
ساختمان این حرم در مساحت 3600 متر مربع دارای 60 ستون و چهار درب ورودی اصلی است.


از 60 ستون 12 ستون آن زیر گنبد قرار دارد و گنبد روی آنها استوار است. 8 پایه اصلی آن که 10 متر به عمق زمین بتون ریزی شده قرار دارد.
از 60 ستون 12 ستون آن زیر گنبد قرار دارد و گنبد روی آنها استوار است. 8 پایه اصلی آن که 10 متر به عمق زمین بتون ریزی شده قرار دارد.


گنبدی کوچک که بالای مزار بنا شده است بر اساس خط کوفی که در داخل حرم بکار برده شده، نشانگر آن است که این گنبد قدمت 900 ساله دارد.
گنبدی کوچک که بالای مزار بنا شده است بر اساس خط کوفی که در داخل حرم بکار برده شده، نشانگر آن است که این گنبد قدمت 900 ساله دارد.
۴٬۹۳۳

ویرایش