پرش به محتوا

اقلیت‌های مسلمان در آفریقا؛ وضع موجود - پیشنهادها (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - 'رئیس جمهور' به 'رئیس‌جمهور')
جز (تمیزکاری)
خط ۲۹: خط ۲۹:
=چکیده:=
=چکیده:=
نوشتار حاضر، اقلیت‌های مسلمان در قاره آفریقا، نیاز‌ها، چالش‌ها و شیوه‌های پاسخ به آنها را بررسی می‌نماید. نگارنده ابتدا به زمینه و سوابق تاریخی حرکت اسلام و دوره خیزش و شکوفایی آن در قرون متمادی در آفریقا و تأسیس حکومت اسلامی در برخی کشورها به‌ویژه شمال آفریقا اشاره نموده و پس از آن به چالش‌های متعدد فرا روی آنها از جمله نفوذ بسیار گسترده و قوی مسیحیت در منطقه به وسیله ایجاد مؤسسات بی‌شمار تبشیری و صرف هزینه‌های هنگفت و ایجاد ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی که با یورش گسترده تبلیغاتی علیه اسلام و مسلمانان همراه بوده است و نیز ضعف برنامه‌های تبلیغی و عدم انسجام بین آنان و بروز اختلاف قومی و مذهبی می‌پردازد. <br>
نوشتار حاضر، اقلیت‌های مسلمان در قاره آفریقا، نیاز‌ها، چالش‌ها و شیوه‌های پاسخ به آنها را بررسی می‌نماید. نگارنده ابتدا به زمینه و سوابق تاریخی حرکت اسلام و دوره خیزش و شکوفایی آن در قرون متمادی در آفریقا و تأسیس حکومت اسلامی در برخی کشورها به‌ویژه شمال آفریقا اشاره نموده و پس از آن به چالش‌های متعدد فرا روی آنها از جمله نفوذ بسیار گسترده و قوی مسیحیت در منطقه به وسیله ایجاد مؤسسات بی‌شمار تبشیری و صرف هزینه‌های هنگفت و ایجاد ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی که با یورش گسترده تبلیغاتی علیه اسلام و مسلمانان همراه بوده است و نیز ضعف برنامه‌های تبلیغی و عدم انسجام بین آنان و بروز اختلاف قومی و مذهبی می‌پردازد. <br>
'''کلید واژه‌ها:''' اقلیت‌های مسلمان، قاره آفریقا، مسیحیت ، اختلافات قومی و مذهبی، جریان‌های صوفی.<br>
'''کلید واژه‌ها:''' اقلیت‌های مسلمان، قاره آفریقا، مسیحیت، اختلافات قومی و مذهبی، جریان‌های صوفی.<br>
=اقدامات ضروری=  
=اقدامات ضروری=  
برای شناخت وضع کنونی اقلیت‌های مسلمان در آفریقا و بررسی نیازهای آنان و روش‌های برآوردن این نیازها، باید به مطالعات و تحقیقاتی از جمله موارد زیر پرداخت:<br>
برای شناخت وضع کنونی اقلیت‌های مسلمان در آفریقا و بررسی نیازهای آنان و روش‌های برآوردن این نیازها، باید به مطالعات و تحقیقاتی از جمله موارد زیر پرداخت:<br>
خط ۴۴: خط ۴۴:
بدون شک حاکمان این کشورها، نقش مهمی در تشویق این حرکت‌ها دارند؛ برای مثال، رئیس‌جمهور تانزانیا آشکارا از اسقف ژان رمضان سرپرست کلیسای انگلو ـ آمریکایی زنگبار ـ که مسلمان مسیحی شده است ـ ستایش می‌کند و دیگران را فرا می‌خواند تا او را سرمشق قرار دهند. نکته شگفت اینجاست که این سخنان و اظهارات در زنگباری مطرح می‌شود که نسبت مسلمانان در آنجا 90% جمعیت است و هنگامی اهمیت چنین اظهاراتی روشن‌تر می‌شود که بدانیم نخستین کلیسا در 150 سال پیش در دارالسلام [پایتخت تانزانیا] و در 120 سال پیش در زنگبار تأسیس شده و از آن زمان مسیحیان به طور فزاینده‌ای در این کشورها پراکنده شدند. در اینجا باید به نقش دانشگاه‌های مسیحی در آفریقا در حمایت از این گسترش اشاره کرد، از جمله دانشگاه مسیحی در اوگاندا که در سال 1991 زیر نظر اسقف‌نشین این کشور تأسیس شد. حال آنکه می‌دانیم مسیحیت در سال 1877 م وارد اوگاندا شد و اولین دانشگاه این کشور در سال 1905 م تاسیس گردید.<br>
بدون شک حاکمان این کشورها، نقش مهمی در تشویق این حرکت‌ها دارند؛ برای مثال، رئیس‌جمهور تانزانیا آشکارا از اسقف ژان رمضان سرپرست کلیسای انگلو ـ آمریکایی زنگبار ـ که مسلمان مسیحی شده است ـ ستایش می‌کند و دیگران را فرا می‌خواند تا او را سرمشق قرار دهند. نکته شگفت اینجاست که این سخنان و اظهارات در زنگباری مطرح می‌شود که نسبت مسلمانان در آنجا 90% جمعیت است و هنگامی اهمیت چنین اظهاراتی روشن‌تر می‌شود که بدانیم نخستین کلیسا در 150 سال پیش در دارالسلام [پایتخت تانزانیا] و در 120 سال پیش در زنگبار تأسیس شده و از آن زمان مسیحیان به طور فزاینده‌ای در این کشورها پراکنده شدند. در اینجا باید به نقش دانشگاه‌های مسیحی در آفریقا در حمایت از این گسترش اشاره کرد، از جمله دانشگاه مسیحی در اوگاندا که در سال 1991 زیر نظر اسقف‌نشین این کشور تأسیس شد. حال آنکه می‌دانیم مسیحیت در سال 1877 م وارد اوگاندا شد و اولین دانشگاه این کشور در سال 1905 م تاسیس گردید.<br>
* 3ـ مطالعه و بررسی چالش‌های دیگری که مسلمانان و به طور کلی آفریقایی‌ها و به‌ویژه ساکنان جنوب خط استوا با آن روبه رو هستند؛ چالش‌هایی چون فقر، گرسنگی و بیماری‌هایی از قبیل «ایدز» (هرچند این بیماری در جوامع اسلامی کمتر است) و نیز چالش‌ها و کنش‌های اجتماعی و عدم ثبات سیاسی و نیز یورش‌هایی که از سوی فرقه‌های گمراهی چون بهائیت و قادیانیه، متوجه این قاره است. می‌دانیم که بهائیت در سال 1951 وارد اوگاندا شد وهفت سال بعد، یعنی در سال 1958، مرکز آفریقایی خود را تأسیس کرد و چه بسا فرار بهایی‌ها از ایران پس از انقلاب شکوهمند اسلامی، نقش مهمی در گسترش نفوذ آنان در آفریقا داشته است. ولی ما مطمئن هستیم که بهائیت با توجه به ضعف منطق و پیوندهای ارگانیکی که با رژیم صهیونیستی دارد، نخواهد توانست پدیده همه‌گیری را در آن جوامع، تشکیل دهد. در اینجا بی‌مناسبت نیست اشاره شود که ما معتقدیم صهیونیسم در تضعیف جنبش اسلامی و برتری بخشیدن به جریان‌های رقیب آن، سهیم بوده است.<br>
* 3ـ مطالعه و بررسی چالش‌های دیگری که مسلمانان و به طور کلی آفریقایی‌ها و به‌ویژه ساکنان جنوب خط استوا با آن روبه رو هستند؛ چالش‌هایی چون فقر، گرسنگی و بیماری‌هایی از قبیل «ایدز» (هرچند این بیماری در جوامع اسلامی کمتر است) و نیز چالش‌ها و کنش‌های اجتماعی و عدم ثبات سیاسی و نیز یورش‌هایی که از سوی فرقه‌های گمراهی چون بهائیت و قادیانیه، متوجه این قاره است. می‌دانیم که بهائیت در سال 1951 وارد اوگاندا شد وهفت سال بعد، یعنی در سال 1958، مرکز آفریقایی خود را تأسیس کرد و چه بسا فرار بهایی‌ها از ایران پس از انقلاب شکوهمند اسلامی، نقش مهمی در گسترش نفوذ آنان در آفریقا داشته است. ولی ما مطمئن هستیم که بهائیت با توجه به ضعف منطق و پیوندهای ارگانیکی که با رژیم صهیونیستی دارد، نخواهد توانست پدیده همه‌گیری را در آن جوامع، تشکیل دهد. در اینجا بی‌مناسبت نیست اشاره شود که ما معتقدیم صهیونیسم در تضعیف جنبش اسلامی و برتری بخشیدن به جریان‌های رقیب آن، سهیم بوده است.<br>
از دیگر مواردی که امروزه مسلمانان با آن روبه‌رو هستند، یورش تبلیغاتی گسترده علیه آنان و با نشانه‌گیری عقاید و مقدسات ایشان است. برای نمونه می‌توان از آن‌چه اخیراً در نیجریه [در جریان برگزاری مسابقه انتخاب دختر شایسته سال] اتفاق افتاد، یاد کرد که یکی از روزنامه‌ها درصدد اهانت نسبت به پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) برآمد که این مسئله اعتراض‌های گسترده مردم را در پی داشت و سبب عدم برگزاری مسابقه مورد اشاره گردید. باید اضافه نمود که دشمن با تبلیغات خود در آفریقا، تلاش می‌کند در میان مسلمانان و دیگران، چهره اسلام را خدشه‌دار سازد و پدیده‌های ناشی از تعصب‌های قومی یا قبیله‌ای را به اعتقادات اسلامی نسبت دهد و چنین وانمود کند که گویا اسلام، دین خشنی است. برای مثال، مشاهده می‌شود که در برخی روزنامه‌های تانزانیا، حادثه قطع پای یک زن به وسیله همسرش یا حکم دادگاهی در «کانو» در مورد بارداری پیش از ازدواج یک زن را از جمله دستاوردهای اعتقادات اسلامی تلقی می‌کنند. حقیقت آن‌ است که این‌گونه مسایل اختصاص به مسلمان‌ها ندارد. در کنفرانس مربوط به «ایدز» در آفریقای جنوبی، مصاحبه‌کنندگان، مسلمانان را مورد انتقاد قرار می‌دادند که به مسایل بهداشتی و آموزشی توجهی ندارند تا جایی که این‌گونه تبلیغات خصمانه، برخی مسلمانان را نسبت به توان رویارویی و ایستادگی ایشان دچار تردید ساخت. <br>
از دیگر مواردی که امروزه مسلمانان با آن روبه‌رو هستند، یورش تبلیغاتی گسترده علیه آنان و با نشانه‌گیری عقاید و مقدسات ایشان است. برای نمونه می‌توان از آن‌چه اخیراً در نیجریه [در جریان برگزاری مسابقه انتخاب دختر شایسته سال] اتفاق افتاد، یاد کرد که یکی از روزنامه‌ها درصدد اهانت نسبت به پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) برآمد که این مسئله اعتراض‌های گسترده مردم را در پی داشت و سبب عدم برگزاری مسابقه مورد اشاره گردید. باید اضافه نمود که دشمن با تبلیغات خود در آفریقا، تلاش می‌کند در میان مسلمانان و دیگران، چهره اسلام را خدشه‌دار سازد و پدیده‌های ناشی از تعصب‌های قومی یا قبیله‌ای را به اعتقادات اسلامی نسبت دهد و چنین وانمود کند که گویا اسلام، دین خشنی است. برای مثال، مشاهده می‌شود که در برخی روزنامه‌های تانزانیا، حادثه قطع پای یک زن به وسیله همسرش یا حکم دادگاهی در «کانو» در مورد بارداری پیش از ازدواج یک زن را از جمله دستاوردهای اعتقادات اسلامی تلقی می‌کنند. حقیقت آن‌ است که این‌گونه مسایل اختصاص به مسلمان‌ها ندارد. در کنفرانس مربوط به «ایدز» در آفریقای جنوبی، مصاحبه‌کنندگان، مسلمانان را مورد انتقاد قرار می‌دادند که به مسایل بهداشتی و آموزشی توجهی ندارند تا جایی که این‌گونه تبلیغات خصمانه، برخی مسلمانان را نسبت به توان رویارویی و ایستادگی ایشان دچار تردید ساخت. <br>
سیاست‌های پاکسازی مذهبی در آفریقا را نیز نباید از نظر دور داشت. این مسئله در مورد مسلمانان حبشه (اتیوپی) وکنیا، صورت گرفت و خبرهای رسیده حکایت از آن دارد که نیروهای اتیوپی، پیش از 1500 روستا را به آتش کشیدند و بیش از هشتاد هزار مسلمان را در اریتره به قتل رساندند.<br>
سیاست‌های پاکسازی مذهبی در آفریقا را نیز نباید از نظر دور داشت. این مسئله در مورد مسلمانان حبشه (اتیوپی) وکنیا، صورت گرفت و خبرهای رسیده حکایت از آن دارد که نیروهای اتیوپی، پیش از 1500 روستا را به آتش کشیدند و بیش از هشتاد هزار مسلمان را در اریتره به قتل رساندند.<br>
از دیگر چالش‌هایی که مسلمانان با آن روبه‌رو هستند مسئله مهاجرت متخصصان (فرار مغزها) به غرب است؛ گزارش‌ها خبر از وجود حدود سیصد هزار نفر متخصص آفریقایی در اروپا می‌دهند و اینکه بیش از 60% از پزشکان کنیا و تانزانیا، از این دو کشور مهاجرت کرده‌اند. (WWW.Undo.org).<br>
از دیگر چالش‌هایی که مسلمانان با آن روبه‌رو هستند مسئله مهاجرت متخصصان (فرار مغزها) به غرب است؛ گزارش‌ها خبر از وجود حدود سیصد هزار نفر متخصص آفریقایی در اروپا می‌دهند و اینکه بیش از 60% از پزشکان کنیا و تانزانیا، از این دو کشور مهاجرت کرده‌اند. (WWW.Undo.org).<br>
خط ۶۲: خط ۶۲:
# کوشش در جهت انتشار فصل‌نامه‌ای که در آن مسایل اقلیت‌ها بررسی شده و فعالیت‌ها آنها پوشش داده شود و حلقه وصلی میان آنها و کشورها و جوامع اسلامی باشد؛
# کوشش در جهت انتشار فصل‌نامه‌ای که در آن مسایل اقلیت‌ها بررسی شده و فعالیت‌ها آنها پوشش داده شود و حلقه وصلی میان آنها و کشورها و جوامع اسلامی باشد؛
# تلاش در جهت تأسیس مرکز اطلاع‌رسانی فراگیر درباره اقلیت‌های مسلمان در کشورهای غیر اسلامی با پوشش ترکیب دموکراتیک، تاریخ و موقعیت آنها در هر یک از کشورهای مربوطه. تاریخ جنبش اسلامی و حرکت اسلام در آفریقا، سرشار از حوادث و جریان‌های مختلفی است، ولی تنها منابع بسیار اندکی در این باره وجود دارد؛ از این رو لازم است به تحقیق و پژوهش در راستای تدوین تاریخ جامع حرکت اسلام در آفریقا به‌عنوان یک اقدام بسیار اثر‌گذار، همت گماریم.<ref>در دانشنامه جهان اسلام، چاپ تهران، تأکید شده است که ما در مورد تاریخ جنوب صحرای آفریقا، منابع چندانی نداریم و در این مورد تنها می‌توان به نوشته‌های تاریخی معمولی نویسندگان مشهور مراجعه کرد. قدیمی‌ترین کتاب مورخان منطقه به اواخر قرن دهم در «برونا» باز می‌گردد که طی آن شخصیت برجسته «احمد بن فورتوا» به شرح حکومت سال‌های نخست سلطان «ادریس آلوما» پرداخته و دکتر لانگه در سال 1987 م به ترجمه و چاپ آن اقدام نموده است. مؤلف این کتاب، می‌گوید کتاب خود را از کتاب قدیمی‌تری مربوط به [قرن] دهم برگرفته و گزارشی نیز از حمله این سلطان علیه امپراتوری «کانم» به آن پیوست نموده و به رغم اینکه این گزارش‌ها، به جنبه‌های معینی گرایش دارد، دارای ارزش ویژه‌ای است، زیرا مؤلف، خود شاهد حوادث آن دوره بوده است. نیمه قرن سیزدهم نیز دو اثر تاریخی مهم در منطقه «نیجر مرکزی» خلق شده است که یکی از آنها «تاریخ سودان» تألیف عبدالرحمن السعدی و دیگری «تاریخ ألغ تاش في اخبار البلدان والجیوش واکابر الناس» تألیف «محمود الکعبی ابن المختار» می‌باشد. <br>این دو تألیف درباره تاریخ امپراتوری «سنکای» در فاصله میانه قرن نهم تا پیروزی «سعدی‌ها» در سال 1000 م است. هم‌چنین تاریخ پاشالق تنبکتو به ‌نام «تذکره النسیان في اخبار ملوک السودان» در موضوع پیروزی «سعدی‌ها» تا حدود سال 1150 میلادی، و تألیف دیگری متعلق به «مولای قاسم بن مولای سلیمان» مشتمل بر حوادث سال‌های 1160 تا 1215 میلادی نیز وجود دارد. از دیگر تألیفات، کتابی است درباره «جهاد ناصر الدین البدادی» که در قرن یازدهم نگارش یافته و تألیف دیگر، نوشته‌ای درباره «انساب» (شجره‌نامه‌ها)<br>
# تلاش در جهت تأسیس مرکز اطلاع‌رسانی فراگیر درباره اقلیت‌های مسلمان در کشورهای غیر اسلامی با پوشش ترکیب دموکراتیک، تاریخ و موقعیت آنها در هر یک از کشورهای مربوطه. تاریخ جنبش اسلامی و حرکت اسلام در آفریقا، سرشار از حوادث و جریان‌های مختلفی است، ولی تنها منابع بسیار اندکی در این باره وجود دارد؛ از این رو لازم است به تحقیق و پژوهش در راستای تدوین تاریخ جامع حرکت اسلام در آفریقا به‌عنوان یک اقدام بسیار اثر‌گذار، همت گماریم.<ref>در دانشنامه جهان اسلام، چاپ تهران، تأکید شده است که ما در مورد تاریخ جنوب صحرای آفریقا، منابع چندانی نداریم و در این مورد تنها می‌توان به نوشته‌های تاریخی معمولی نویسندگان مشهور مراجعه کرد. قدیمی‌ترین کتاب مورخان منطقه به اواخر قرن دهم در «برونا» باز می‌گردد که طی آن شخصیت برجسته «احمد بن فورتوا» به شرح حکومت سال‌های نخست سلطان «ادریس آلوما» پرداخته و دکتر لانگه در سال 1987 م به ترجمه و چاپ آن اقدام نموده است. مؤلف این کتاب، می‌گوید کتاب خود را از کتاب قدیمی‌تری مربوط به [قرن] دهم برگرفته و گزارشی نیز از حمله این سلطان علیه امپراتوری «کانم» به آن پیوست نموده و به رغم اینکه این گزارش‌ها، به جنبه‌های معینی گرایش دارد، دارای ارزش ویژه‌ای است، زیرا مؤلف، خود شاهد حوادث آن دوره بوده است. نیمه قرن سیزدهم نیز دو اثر تاریخی مهم در منطقه «نیجر مرکزی» خلق شده است که یکی از آنها «تاریخ سودان» تألیف عبدالرحمن السعدی و دیگری «تاریخ ألغ تاش في اخبار البلدان والجیوش واکابر الناس» تألیف «محمود الکعبی ابن المختار» می‌باشد. <br>این دو تألیف درباره تاریخ امپراتوری «سنکای» در فاصله میانه قرن نهم تا پیروزی «سعدی‌ها» در سال 1000 م است. هم‌چنین تاریخ پاشالق تنبکتو به ‌نام «تذکره النسیان في اخبار ملوک السودان» در موضوع پیروزی «سعدی‌ها» تا حدود سال 1150 میلادی، و تألیف دیگری متعلق به «مولای قاسم بن مولای سلیمان» مشتمل بر حوادث سال‌های 1160 تا 1215 میلادی نیز وجود دارد. از دیگر تألیفات، کتابی است درباره «جهاد ناصر الدین البدادی» که در قرن یازدهم نگارش یافته و تألیف دیگر، نوشته‌ای درباره «انساب» (شجره‌نامه‌ها)<br>
    یعنی موضوعی رایج در موریتانی است. هم‌چنین مؤلفی به ‌نام «شیخ موسی کمره» متوفی سال 1945 م وجود دارد که کتابی دربردارنده اطلاعات جالبی درباره صحرای منهای سنگال به نام «زهور البساتینفی تاریخ السوادین» نوشته وبخشی از آن به فرانسه ترجمه وچاپ شده است.<br>
  یعنی موضوعی رایج در موریتانی است. هم‌چنین مؤلفی به ‌نام «شیخ موسی کمره» متوفی سال 1945 م وجود دارد که کتابی دربردارنده اطلاعات جالبی درباره صحرای منهای سنگال به نام «زهور البساتینفی تاریخ السوادین» نوشته وبخشی از آن به فرانسه ترجمه وچاپ شده است.<br>
در قرن‌های نوزده و بیست میلادی، حرکت تألیف درباره جهاد «شیخ عثمان بن محمد فودیو» و حکومت اسلامی او، فعال گردید؛ کتاب «انفاق المیسور فی تاریخ بلاد التکرور» مربوط به این دوره است. عبدالله برادر شیخ عثمان نیز مرثیه‌ها و اشعار زیادی در بزرگداشت این پیروزی‌های جهادی سروده و آنها را به صورت کتابی شبیه به «سیرة ابن هشام» در سال 1228 میلادی به نام «تزیین الورقات» در آورده است. از جمله کتاب‌های قدیمی در این باره، «روضه الافکار» تألیف عبدالقادر مصطفی است که در واقع «تاریخ کوبیر» (در قرن 12 میلادی) است. تألیف دیگری متعلق به «جنید بن محمد النجاری» وجود دارد که از سایر تألیفات تاریخی، جامع‌تر است و «ضبط الملتقطات من الاخبار المتفرقه فی المؤلفات» نام دارد. کتاب‌های جدیدی نیز در این زمینه وجود دارد که از جمله آنها کتاب «انتشار الاسلام في غرب افریقیا» نوشته «مروین هیسکت» می‌باشد.
در قرن‌های نوزده و بیست میلادی، حرکت تألیف درباره جهاد «شیخ عثمان بن محمد فودیو» و حکومت اسلامی او، فعال گردید؛ کتاب «انفاق المیسور فی تاریخ بلاد التکرور» مربوط به این دوره است. عبدالله برادر شیخ عثمان نیز مرثیه‌ها و اشعار زیادی در بزرگداشت این پیروزی‌های جهادی سروده و آنها را به صورت کتابی شبیه به «سیرة ابن هشام» در سال 1228 میلادی به نام «تزیین الورقات» در آورده است. از جمله کتاب‌های قدیمی در این باره، «روضه الافکار» تألیف عبدالقادر مصطفی است که در واقع «تاریخ کوبیر» (در قرن 12 میلادی) است. تألیف دیگری متعلق به «جنید بن محمد النجاری» وجود دارد که از سایر تألیفات تاریخی، جامع‌تر است و «ضبط الملتقطات من الاخبار المتفرقه فی المؤلفات» نام دارد. کتاب‌های جدیدی نیز در این زمینه وجود دارد که از جمله آنها کتاب «انتشار الاسلام في غرب افریقیا» نوشته «مروین هیسکت» می‌باشد.
تألیفات نوع دوم، کتاب‌های رجالی است که شمار آنها اندک است؛ مانند کتاب «نیل الابتهاج بتطریز الدیباج» تألیف احمد بابا تنبکتی درباره رجال فقه مالکی و نیز کتاب «کفایه المحتاج لمعرفه من لیس فی الدیباج» وکتاب «فتح الشکور لمعرفة اعیان علماء الکترور» وکتابی با عنوان «منح الرب الغفور فی ما اهمله صاحب الفتح الشکورو».
تألیفات نوع دوم، کتاب‌های رجالی است که شمار آنها اندک است؛ مانند کتاب «نیل الابتهاج بتطریز الدیباج» تألیف احمد بابا تنبکتی درباره رجال فقه مالکی و نیز کتاب «کفایه المحتاج لمعرفه من لیس فی الدیباج» وکتاب «فتح الشکور لمعرفة اعیان علماء الکترور» وکتابی با عنوان «منح الرب الغفور فی ما اهمله صاحب الفتح الشکورو».
سومین مجموعه از آثار تاریخی در این راستا، کتاب‌های متفرقه تاریخی است که معمولاً نویسندگان ناشناسی داشته و به تشریح برخی وقایع و حوادث پرداخته‌اند. (ر.ک: جزء ششم دانشنامه جهان اسلام، صفحات 170 ـ 165).<br>
سومین مجموعه از آثار تاریخی در این راستا، کتاب‌های متفرقه تاریخی است که معمولاً نویسندگان ناشناسی داشته و به تشریح برخی وقایع و حوادث پرداخته‌اند. (ر. ک: جزء ششم دانشنامه جهان اسلام، صفحات 170 ـ 165).<br>
آن‌چه گفته شد در مورد شرق آفریقا بود. درباره غرب آفریقا، باید گفت که «جاحظ» قدیمی‌ترین مؤلف عرب است که درباره مردم «بمبا» و «زنگبار» سخن گفته است. ادریسی، مسعودی و ابن بطوطه نیز دراین‌باره سخن گفته‌اند. کتاب‌های «السلوة في اخبار کلوة» و «الزنوج»، «تاریخ المزروعي» و «تاریخ زنجبار» مربوط به این خطه است. علاوه بر این، در کتابخانه دانشگاه دار السلام (تانزانیا) ومؤسسه مطالعات شرق لندن، مجموعه‌های ارزشمندی دراین زمینه، یافت می‌شود.<br></ref>
آن‌چه گفته شد در مورد شرق آفریقا بود. درباره غرب آفریقا، باید گفت که «جاحظ» قدیمی‌ترین مؤلف عرب است که درباره مردم «بمبا» و «زنگبار» سخن گفته است. ادریسی، مسعودی و ابن بطوطه نیز دراین‌باره سخن گفته‌اند. کتاب‌های «السلوة في اخبار کلوة» و «الزنوج»، «تاریخ المزروعي» و «تاریخ زنجبار» مربوط به این خطه است. علاوه بر این، در کتابخانه دانشگاه دار السلام (تانزانیا) ومؤسسه مطالعات شرق لندن، مجموعه‌های ارزشمندی دراین زمینه، یافت می‌شود.<br></ref>
# درخواست از وزیران ارشاد (تبلیغات) و مؤسسات علمی مبنی بر پی‌گیری تبلیغات مغرضانه یا آن‌چه که چهره اسلام را در رسانه‌های گروهی هم‌چون سینما، تلویزیون و اینترنت خدشه‌دار می‌سازد و پاسخ‌گویی به آنها و کوشش در جهت دوبله کردن فیلم‌های اسلامی و ارسال آنها به مناطق اقلیت‌نشین آفریقا و نیز گسترش عرصه پخش کانال‌های تلویزیونی ـ ماهواره‌ای اسلامی و ایجاد هماهنگی میان آنها برای خدمت به مسلمانان در هرجا و تصحیح چهره اسلام نزد آنان؛
# درخواست از وزیران ارشاد (تبلیغات) و مؤسسات علمی مبنی بر پی‌گیری تبلیغات مغرضانه یا آن‌چه که چهره اسلام را در رسانه‌های گروهی هم‌چون سینما، تلویزیون و اینترنت خدشه‌دار می‌سازد و پاسخ‌گویی به آنها و کوشش در جهت دوبله کردن فیلم‌های اسلامی و ارسال آنها به مناطق اقلیت‌نشین آفریقا و نیز گسترش عرصه پخش کانال‌های تلویزیونی ـ ماهواره‌ای اسلامی و ایجاد هماهنگی میان آنها برای خدمت به مسلمانان در هرجا و تصحیح چهره اسلام نزد آنان؛
خط ۷۱: خط ۷۱:
# توجه به اقلیت‌های زیان‌دیده در آفریقا و ارایه خدمات اجتماعی به منظور بهبود وضع اقتصادی آنها؛
# توجه به اقلیت‌های زیان‌دیده در آفریقا و ارایه خدمات اجتماعی به منظور بهبود وضع اقتصادی آنها؛
# توجه به جریان‌های صوفی ـ عرفانی و تقویت شالوده‌های آنها و پاکسازی این حرکت‌ها از هر گونه انحراف، تا بتوانند نقش خود را به عنوان مربی ارزنده در ژرفا بخشیدن به اعتقادات و حفظ هویت فرهنگی مسلمانان در آفریقا، به ‌خوبی ایفا نمایند؛
# توجه به جریان‌های صوفی ـ عرفانی و تقویت شالوده‌های آنها و پاکسازی این حرکت‌ها از هر گونه انحراف، تا بتوانند نقش خود را به عنوان مربی ارزنده در ژرفا بخشیدن به اعتقادات و حفظ هویت فرهنگی مسلمانان در آفریقا، به ‌خوبی ایفا نمایند؛
# برنامه‌ریزی ویژه برای سامان‌دهی حج از آفریقا و فرهنگ‌سازی و سمت‌دهی درست به آن تا امر حج به‌مثابه واسطه زنده برای ایجاد پیوندهای فرهنگی میان آفریقا و جهان اسلام باشد؛
# برنامه‌ریزی ویژه برای سامان‌دهی حج از آفریقا و فرهنگ‌سازی و سمت‌دهی درست به آن تا امر حج به‌مثابه واسطه زنده برای ایجاد پیوندهای فرهنگی میان آفریقا و جهان اسلام باشد؛
# درخواست از کشورهای اسلامی برای بهره‌گیری از روابط سیاسی و اقتصادی خود در جهت حمایت و پشتیبانی از این اقلیت‌ها در راستای دست‌یابی آنها به حقوق خود.
# درخواست از کشورهای اسلامی برای بهره‌گیری از روابط سیاسی و اقتصادی خود در جهت حمایت و پشتیبانی از این اقلیت‌ها در راستای دست‌یابی آنها به حقوق خود.
در پایان، بر این نکته تأکید می‌شود که فرهنگ‌نامه‌ها و دائرةالمعارف‌های غربی همواره در صدد کاستن هر چه بیشتر از تعداد و جمعیت مسلمانان هستند، از این رو لازم است ارقام حقیقی و آمار و تعداد مسلمانان در هر جا، به‌ویژه در آفریقا، ارایه گردد؛ برای مثال در دائرة المعارف «بریتانیکا» آمده که در سال‌های 1968 ـ 1972 (میلادی) شمار مسلمانان رو به کاهش و نسبت مسیحیان رو به افزایش است، حال آنکه این داده، با آنچه که امروزه شاهد آن هستیم، در تناقض است. فرهنگ‌نامه «نیویورک تایمز» نیز شمار مسلمانان در سال 1970 میلادی را 493 میلیون نفر برآورد نمود که همه شواهد برخلاف آن می‌باشد. «رابطة العالم الاسلامی» تعداد مسلمانان را در سال 1973 م حدود 740 میلیون نفر اعلام نموده، که به نظر ما شمار مسلمانان از این رقم هم افزون‌تر بوده است. بنابراین باید آمارگیری‌هایی در همه مناطق صورت گیرد، زیرا این امر، کمک می‌کند تا ارزیابی درست‌تر و بهتری از اوضاع داشته باشیم.<br>
در پایان، بر این نکته تأکید می‌شود که فرهنگ‌نامه‌ها و دائرةالمعارف‌های غربی همواره در صدد کاستن هر چه بیشتر از تعداد و جمعیت مسلمانان هستند، از این رو لازم است ارقام حقیقی و آمار و تعداد مسلمانان در هر جا، به‌ویژه در آفریقا، ارایه گردد؛ برای مثال در دائرة المعارف «بریتانیکا» آمده که در سال‌های 1968 ـ 1972 (میلادی) شمار مسلمانان رو به کاهش و نسبت مسیحیان رو به افزایش است، حال آنکه این داده، با آنچه که امروزه شاهد آن هستیم، در تناقض است. فرهنگ‌نامه «نیویورک تایمز» نیز شمار مسلمانان در سال 1970 میلادی را 493 میلیون نفر برآورد نمود که همه شواهد برخلاف آن می‌باشد. «رابطة العالم الاسلامی» تعداد مسلمانان را در سال 1973 م حدود 740 میلیون نفر اعلام نموده، که به نظر ما شمار مسلمانان از این رقم هم افزون‌تر بوده است. بنابراین باید آمارگیری‌هایی در همه مناطق صورت گیرد، زیرا این امر، کمک می‌کند تا ارزیابی درست‌تر و بهتری از اوضاع داشته باشیم.<br>
خط ۸۰: خط ۸۰:
=منابع و مآخذ:=
=منابع و مآخذ:=
# دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حدّاد عادل، چاپ تهران، 1380.
# دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حدّاد عادل، چاپ تهران، 1380.
# سایت اینترنتی: WWW.Undo.org .
# سایت اینترنتی: WWW.Undo.org.
# عین الشریف قاسم، دراسات افریقیه، رقم 10، 1999م.
# عین الشریف قاسم، دراسات افریقیه، رقم 10، 1999م.
# کتانی، علی، الاقلیات الاسلامیه في العالم.
# کتانی، علی، الاقلیات الاسلامیه في العالم.
خط ۸۷: خط ۸۷:
= پانویس=
= پانویس=


[[رده: فصلنامه اندیشه تقریب]]
[[رده:فصلنامه اندیشه تقریب]]
[[رده: مقالات]]
[[رده:مقالات]]
[[رده: منشورات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]]
[[رده:منشورات مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]]
۴٬۹۳۳

ویرایش