رضا همدانی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''آقارضا بن محمدهادی همدانی نجفی''' در سال ۱۲۵۰ هـ. ق. در شهر همدان و در منزل آقا محمد هادی همدانی نوزادی به دنیا آمد که بعدها با نام «آقارضا» شناخته شد. بعد از گذراندن دوران کودکی و پرورش یافتن در دامان پدری دانشمند و با تقوا، تحصیل علوم دینی را در [[حوزه علمیه همدان]] آغاز نمود. برای تکمیل تحصیلات خویش عازم [[نجف]] شد و در درس شیخ [[مرتضی انصاری]] حضور یافت. پس از وفات [[میرزای شیرازی]]، مسئولیت زعامت و [[مرجعیت]] [[شیعه]] بر عهده او قرار گرفت. کتاب [[مصباح الفقیه]] و [[الفوائد الرضویه]] از مهمترین آثار اوست.

در سال 1250 هـ. ق. در شهر [[همدان]] و در منزل آقا محمد هادی همدانی نوزادی به دنیا آمد که بعدها با نام «آقارضا» شناخته شد. او در اندک زمانی همانند ستاره‌ای فروزان در آسمان علم و تقوا درخشید و انسان‌های حقیقت جو را به سوی کمال رهنمون شد. آقا رضا بعد از گذراندن دوران کودکی و پرورش یافتن در دامان پدری دانشمند و با تقوا، تحصیل علوم دینی را در حوزه علمیه همدان آغاز نمود.

حاج آقا رضا سپس به حلقه درس [[میرزا محمد حسن شیرازی]] (1224 ـ 1312 هـ. ق.) پیوست و تلاش‌های شبانه روزی او برای فراگیری دانش سبب شد تا به عنوان یکی از شاگردان ممتاز درس میرزای شیرازی شناخته شود پس از هجرت میرزای شیرازی به [[سامرا]]، بسیاری از شاگردان او به سامرا رفتند. حاج آقا رضا همدانی نیز به سامراء رفت و در درس‌ها) [[فقه]] و [[اصول]] او حضور یافت.

# علامه [[شیخ مرتضی انصاری]].

# میرزا محمد حسن شیرازی، معروف به [[میرزای شیرازی]].

# [[میرزا محمد تقی شیرازی]]، معروف به «میرزای کوچک».

# میرزا حسن فرزند میرزا خلیل طهرانی نجفی.

# [[میرزا محمد هاشم خوانساری]].

حاج آقا رضا همدانی در اثر تلاش‌های فراوان برای فراگیری دانش، به درجه [[اجتهاد]] نائل شد و در استنباط [[احكام شرعی|احکام شرعی]] چنان کوشید که بسیاری از خواص که مقام علمی و معنوی او را می‌شناختند، پس از وفات میرزای شیرازی (1312 هـ. ق.) او را به عنوان [[فقیه]] اعلم معرفی کرده‌اند. عده بسیاری مقلد او شدند و از او درخواست فتوا نمودند. فقیه همدان برخلاف میل قلبی، با نوشتن حاشیه بر نجاه العباد، نظرات فقهی خود را برای مقلدان خویش بیان نمود.

# از بین این تربیت یافتگان مکتب آن مجتهد وارسته، دو نفر موفق شدند که از آن استاد بزرگ فقه و اصول، اجازه اجتهاد دریافت نمایند که عبارتند از:

# حاج محمد حسن آل کبه بغدادی.

# سید محسن امین عاملی<ref>مصباح الفقیه، مقدمه، ص 38.</ref>.

# آیت‌الله حاج آقا رضا همدانی علاوه بر تدریس، آثار ارزشمندی نیز تألیف کرد. او با قلمی شیوا اندیشه‌های خود را به رشته تحریر کشید. در این جا به ذکر تألیفات آن متفکر گرانمایه می‌پردازیم:

# ذخیره الاحکام: این کتاب رساله عملیه وی است.

# الهدایه: این کتاب فقه فارسی است بحث‌های [[طهارت]]، صلوه و صوم تا [[اعتكاف|اعتکاف]] در آن آمده است.

# الوجیزه فی الفقه: نسخه‌ای از این کتاب در کتابخانه مرحوم میرزا باقرقاضی در تبریز موجود بود<ref>الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 25، ص 49.</ref>.

# الفوائد الرضویه علی الفرائد المرتضویه: این کتاب در علم اصول نگارش یافته است و به عنوان حاشیه بر کتاب فرائد الاصول، نوشته شیخ انصاری است و در سال 1318 هـ. ق. در ایران هـ. ق. چاپ رسیده است.

# تقریرات فقه: حاج آقا رضا همدانی در این اثر مباحثات فقهی استادش، میرزای شیرازی را از اول بیع تا آخر خیارات، نوشته است.

# حاشیه بر[[مكاسب|مکاسب]] شیخ انصاری ـ قدس سره ـ.

# حاشیه بر ریاض المسائل، نوشته سید علی اصفهانی حائری.

# حاشیه بر نجاه العباد، تألیف شیخ محمد حسن نجفی (نویسنده جواهر الکلام).

# تقریرات اصول: در این کتاب بحث‌های اصول میرزای شیرازی به تقریر درآمده است.

# مصباح الفقیه: این اثر ارزشمند که مهم‌ترین تألیف حاج آقا رضا همدانی است، یکی از عمیق‌ترین و شیواترین شرح‌های کتاب شرایع، نوشته محقق اول است. علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی در مورد چگونگی نگارش این کتاب سخنی دارد که ما را به اهمیت این کتاب بیشتر آشنا می‌کند. ایشان می‌گوید: «مولف هر شب یک صفحه از آن را می‌نوشت و هنگام صبح برای شاگردان فرهیخته و اندیشمند خویش، همانند سید محسن امین، سید جمال الدین گلپایگانی، شیخ احمد کاشف‌الغطاء، و برادرش شیخ محمد حسین، شیخ ابوالقاسم قمی، شیخ علی جواهری، شیخ علی قمی، شیخ عبدالحسین کاظمی، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، شیخ محمد تقی مقدس طهرانی، و این جانب، ‌می‌خواند. سپس نوشتار خویش را در این مجمع علمی حک و اصلاح می‌کرد و گاه دیدگاهش را تغییر می‌داد و گاهی برآن اصرار می‌ورزید<ref>همان، ج 21، ص 115 ـ 116.</ref>.»

# آب نجس تنها با اتصال به آب جاری و یا کثیر پاک نمی‌شود بلکه ممزوج و مخلوط شدن شرط است.

# مدار حجیت خبر، اطمینان به صدور آن از معصوم است بنابراین آنهائی را که اصحاب ما پذیرفته می‌پذیریم و هر کدام را آنها مردود دانسته‌اند ما هم نمی‌پذیریم.

# با این که شهرت را حجت نمی‌دانست، ولی سعی می‌کرد با مشهور مخالفت نکند.

# کتاب «فقه الرضا (ع)<ref> این كتاب منسوب به امام رضا ـ علیه السلام ـ است و بزرگانی مثل مولی مهدی نراقی، علامه مجلسی، میرزا عبدالله افندی محقق نراقی و سید مجاهد و شیخ بحرانی، این كتاب را تأیید كرده‌اند و معتقدند كه در سال 200 هجری به خط امام رضا ـ علیه السلام ـ نوشته شده است، در مكه معظمه نسخه‌ای از آن به خط كوفی موجود است. امّا مرحوم شیخ حر عاملی، وحید بهبهانی و سید حسن صدر و آقا رضا همدانی این انتساب را نمی‌پذیرند، ‌و هر گروه برای خود دلائلی دارند. این كتاب در 411 صفحه در سال 1406 هـ. ق توسط كنگره آن حضرت چاپ شده است.</ref>» را از [[امام هشتم(ع)]] نمی‌دانست و معتقد بود که اگر مطالب آن از [[حضرت رضا(ع)]] بود آن را افراد متعددی نقل می‌کردند و فقط یک نفر از آن مطلع نمی‌شد. چنان که حدیث سلسله الذهب را افراد بیشماری نوشته و روایت نمودند و هم چنین چرا هزار سال از این کتاب خبری نبود و چهار امام بعد از آن حضرت به آن اشاره‌ای نکرده‌اند و شکل بیان و سیاق بعضی کلمات آن بعید می‌نماید که از امام معصوم(ع) باشد و بعضی احکام در آن مخالف صریح مذهب است.

آیت‌الله آقا رضا همدانی بعد از سال‌ها تلاش در راه کسب دانش، ترویج معارف [[شیعی]]، پرورش ده‌ها دانشمند و فقیه برجسته و آفریدن آثاری ارزشمند، در روز یک شنبه 28 [[ماه صفر]]1322 هـ. ق. در اثر ناراحتی سینه در شهر سامرّا به دار باقی شتافت. پیکر پاک این فقیه وارسته در جوار بارگاه ملکوتی [[امام هادی]] و [[امام حسن عسكری(ع)|امام حسن عسکری(ع)]] و مقابل قبر حضرت حکیمه خاتون (دختر [[امام جواد(ع)]] به خاک سپرده شد<ref>معارف الرجال، ج 1، ص 323.</ref>.

[[رده:عالمان]]

[[رده:عالمان شیعه]]