۴٬۹۳۳
ویرایش
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - 'ى' به 'ی') |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
مهاجرت به سرزمین [[مکه]] به همراه مادر خویش [[هاجر]] و به وجود آمدن [[چشمه زمزم]] به برکت وی، قربانی کردن وی توسط پدرش و ساخت خانه [[کعبه]] از مهم‌ترین وقایع زندگانی وی هستند. | مهاجرت به سرزمین [[مکه]] به همراه مادر خویش [[هاجر]] و به وجود آمدن [[چشمه زمزم]] به برکت وی، قربانی کردن وی توسط پدرش و ساخت خانه [[کعبه]] از مهم‌ترین وقایع زندگانی وی هستند. | ||
به حضرت اسماعیل (ع) در [[قرآن]] هم اشاره شده اما روایت اسلامی تفاوت‌هایی با آنچه در تنخ آمده، دارد. قرآن نام پسری که [[حضرت ابراهیم]](ع)<ref>ر.ک:مقله حضرت ابراهیم</ref> قصد قربانی‌کردنش را داشت، مشخص نکرده و اغلب [[مسلمانان]] آن پسر را حضرت اسماعیل (ع) می‌دانند که ریشه در رقابت [[یهودیان]] و اعراب دارد. در [[سوره‌های مکی]] اطلاعات خاصی دربارهٔ حضرت اسماعیل (ع) دیده نمی‌شود و تنها نام او ذکر شده اما در [[سوره‌های مدنی]] جایگاهش بالاتر رفته و در کنار پدرش حضرت ابراهیم (ع) سازنده کعبه معرفی شده‌است. | به حضرت اسماعیل (ع) در [[قرآن]] هم اشاره شده اما روایت اسلامی تفاوت‌هایی با آنچه در تنخ آمده، دارد. قرآن نام پسری که [[حضرت ابراهیم]](ع)<ref>ر. ک:مقله حضرت ابراهیم</ref> قصد قربانی‌کردنش را داشت، مشخص نکرده و اغلب [[مسلمانان]] آن پسر را حضرت اسماعیل (ع) می‌دانند که ریشه در رقابت [[یهودیان]] و اعراب دارد. در [[سوره‌های مکی]] اطلاعات خاصی دربارهٔ حضرت اسماعیل (ع) دیده نمی‌شود و تنها نام او ذکر شده اما در [[سوره‌های مدنی]] جایگاهش بالاتر رفته و در کنار پدرش حضرت ابراهیم (ع) سازنده کعبه معرفی شده‌است. | ||
=پدر و مادر حضرت اسماعیل(ع)= | =پدر و مادر حضرت اسماعیل(ع)= | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
با گذشت سال‌های طولانی، اما به دلیل نازایی همسرش [[ساره(س)]] او دارای فرزندی نشد. بعد از آن بود که ساره(س) پیشنهاد داد تا ابراهیم(ع) با کنیز مصری او هاجر(س) <ref>«نام همسران و فرزندان حضرت ابراهیم(ع)»، 34622؛ «زندگی هاجر براساس قرآن و تورات»، 57142؛ «چشمه آب زمزم»، 49056؛ «فلسفه طواف و پیشینه اعمال حج و عمره»، 37787</ref> وصلت کند. <ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref> | با گذشت سال‌های طولانی، اما به دلیل نازایی همسرش [[ساره(س)]] او دارای فرزندی نشد. بعد از آن بود که ساره(س) پیشنهاد داد تا ابراهیم(ع) با کنیز مصری او هاجر(س) <ref>«نام همسران و فرزندان حضرت ابراهیم(ع)»، 34622؛ «زندگی هاجر براساس قرآن و تورات»، 57142؛ «چشمه آب زمزم»، 49056؛ «فلسفه طواف و پیشینه اعمال حج و عمره»، 37787</ref> وصلت کند. <ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref> | ||
نتیجه این وصلت؛ اسماعیل(ع) بود که [[قرآن کریم]] تولد او را هدیه‌ای الهی برای پدرش در دوران کهن‌سالی <ref>بر اساس برخی گزارش‌ها ایشان در آن زمان، 86 ساله بودند. ر.ک: تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref> اعلام می‌کند. <ref>«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی وَهَبَ لِی عَلَی الْکبَرِ إِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبِّی لَسَمِیعُ الدُّعَاءِ». ابراهیم، 39</ref> | نتیجه این وصلت؛ اسماعیل(ع) بود که [[قرآن کریم]] تولد او را هدیه‌ای الهی برای پدرش در دوران کهن‌سالی <ref>بر اساس برخی گزارش‌ها ایشان در آن زمان، 86 ساله بودند. ر. ک: تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref> اعلام می‌کند. <ref>«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی وَهَبَ لِی عَلَی الْکبَرِ إِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبِّی لَسَمِیعُ الدُّعَاءِ». ابراهیم، 39</ref> | ||
البته ساره(س) بعد از این ماجرا و در سن بالا دارای فرزندی به نام [[اسحاق(ع)]] شد که او نیز از پیامبران بود. | البته ساره(س) بعد از این ماجرا و در سن بالا دارای فرزندی به نام [[اسحاق(ع)]] شد که او نیز از پیامبران بود. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
برخی مفسران، لقب «صادق الوعد» را که در قرآن آمده، متعلق به ایشان می‌دانند: | برخی مفسران، لقب «صادق الوعد» را که در قرآن آمده، متعلق به ایشان می‌دانند: | ||
«وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِسْماعیلَ إِنَّهُ کانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ کانَ رَسُولاً نَبِیًّا» <ref>مریم، 54</ref> ؛ و در این کتاب اسماعیل را یاد کن. وعده‌های او همواره راست بوده و فرستادهای پیامبر بود. | «وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِسْماعیلَ إِنَّهُ کانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ کانَ رَسُولاً نَبِیًّا» <ref>مریم، 54</ref>؛ و در این کتاب اسماعیل را یاد کن. وعده‌های او همواره راست بوده و فرستادهای پیامبر بود. | ||
گفته شده است حضرتشان با مردی وعده گذاشت که در جایی منتظرش بماند. آن مرد فراموش کرد، اما اسماعیل(ع) سه روز <ref>مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة للإمام علی بن أبی‌طالب، ص 45، قم، انصاریان، چاپ سوم، 1384ش</ref> و یا یک‌سال <ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 2، ص 105، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق</ref> در آن‌جا ماند تا آن شخص برگشت. | گفته شده است حضرتشان با مردی وعده گذاشت که در جایی منتظرش بماند. آن مرد فراموش کرد، اما اسماعیل(ع) سه روز <ref>مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة للإمام علی بن أبی‌طالب، ص 45، قم، انصاریان، چاپ سوم، 1384ش</ref> و یا یک‌سال <ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 2، ص 105، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق</ref> در آن‌جا ماند تا آن شخص برگشت. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
لقب دیگر ایشان «ذبیح الله» است که در روایات منقول از [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[اهل بیت (ع)]] بیان شده است که این لقب به ایشان تعلّق دارد. <ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 230، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق؛ طوسی، محمد بن حسن، امالی، ص 338، قم، دار الثقافه، چاپ اول، 1414ق</ref> | لقب دیگر ایشان «ذبیح الله» است که در روایات منقول از [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[اهل بیت (ع)]] بیان شده است که این لقب به ایشان تعلّق دارد. <ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 230، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق؛ طوسی، محمد بن حسن، امالی، ص 338، قم، دار الثقافه، چاپ اول، 1414ق</ref> | ||
روایتی مشهور از پیامبر گرامی اسلام(ص) وجود دارد که در آن، حضرتشان خود را پسر دو قربانی خواند و به این موضوع، افتخار کرد: «أنا ابن الذبیحین»؛ <ref>محمد بن محمد، تاریخنامه طبری، تحقیق، روشن، محمد، ج 1، ص 169؛ ج 3، ص 19، تهران، سروش، چاپ دوم، 1378ش؛ صالحی | روایتی مشهور از پیامبر گرامی اسلام(ص) وجود دارد که در آن، حضرتشان خود را پسر دو قربانی خواند و به این موضوع، افتخار کرد: «أنا ابن الذبیحین»؛ <ref>محمد بن محمد، تاریخنامه طبری، تحقیق، روشن، محمد، ج 1، ص 169؛ ج 3، ص 19، تهران، سروش، چاپ دوم، 1378ش؛ صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، تحقیق، عبدالموجود، عادل احمد و معوض، علی محمد، ج 1، ص 302، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1414ق، 1993م</ref> من فرزند دو قربانی هستم. <ref>قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج 2، ص 226، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق؛ من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 368؛ امالی، ص 457</ref> | ||
با توجه به این‌که پیامبر اسلام(ص) از نسل اسماعیل(ع) بود، نه اسحاق(ع) که از نیاکان [[بنی‌اسرائیل]] است، بی‌گمان قربانی نخست، اسماعیل(ع)، <ref>شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، تهرانی، شیخ آقابزرگ، تحقیق، قصیرعاملی، احمد، ج 8، ص 518، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا</ref> و قربانی دوم، عبدالله پدر گرامی پیامبر است که به جای وی 100 شتر قربانی شد. | با توجه به این‌که پیامبر اسلام(ص) از نسل اسماعیل(ع) بود، نه اسحاق(ع) که از نیاکان [[بنی‌اسرائیل]] است، بی‌گمان قربانی نخست، اسماعیل(ع)، <ref>شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، تهرانی، شیخ آقابزرگ، تحقیق، قصیرعاملی، احمد، ج 8، ص 518، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا</ref> و قربانی دوم، عبدالله پدر گرامی پیامبر است که به جای وی 100 شتر قربانی شد. | ||
در دعایی منقول از پیامبر اسلام(ص) و [[امام علی(ع)]]<ref>ر.ک:مقاله امام علی(ع)</ref>، [[خداوند]] این‌گونه مورد خطاب قرار گرفته است: «یا من فدی اسماعیل من الذبح»؛ <ref>ابن طاووس، علی بن موسی، مهج الدعوات و منهج العبادات، محقق، مصحح، کرمانی، ابوطالب و محرر، محمد حسن، ص 156، قم، دار الذخائر، چاپ اول، 1411ق</ref> ای خدایی که اسماعیل را از قربانی‌شدن نجات بخشیدی. | در دعایی منقول از پیامبر اسلام(ص) و [[امام علی(ع)]]<ref>ر. ک:مقاله امام علی(ع)</ref>، [[خداوند]] این‌گونه مورد خطاب قرار گرفته است: «یا من فدی اسماعیل من الذبح»؛ <ref>ابن طاووس، علی بن موسی، مهج الدعوات و منهج العبادات، محقق، مصحح، کرمانی، ابوطالب و محرر، محمد حسن، ص 156، قم، دار الذخائر، چاپ اول، 1411ق</ref> ای خدایی که اسماعیل را از قربانی‌شدن نجات بخشیدی. | ||
امام علی، <ref>شیخ طوسی، امالی، ص 338</ref> [[امام صادق]]<ref>ر.ک:مقاله امام صادق</ref> <ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 391، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق</ref> و [[امام رضا(ع)]] <ref>شیخ صدوق، خصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 56، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش</ref> در پاسخ به این‌که ذبیح کیست، اسماعیل(ع) را نام برده‌اند. | امام علی، <ref>شیخ طوسی، امالی، ص 338</ref> [[امام صادق]]<ref>ر. ک:مقاله امام صادق</ref> <ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 391، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق</ref> و [[امام رضا(ع)]] <ref>شیخ صدوق، خصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 56، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش</ref> در پاسخ به این‌که ذبیح کیست، اسماعیل(ع) را نام برده‌اند. | ||
اینها و دلایل و شواهد دیگر که در جای خود بیان شده‌اند، بیان‌گر آن است که ذبیح الله اسماعیل است. <ref>«ذبیح اسماعیل یا اسحاق»، 26862؛ «بررسی روایات مربوط به ذبیح بودن اسحاق(ع)»، 95812</ref> | اینها و دلایل و شواهد دیگر که در جای خود بیان شده‌اند، بیان‌گر آن است که ذبیح الله اسماعیل است. <ref>«ذبیح اسماعیل یا اسحاق»، 26862؛ «بررسی روایات مربوط به ذبیح بودن اسحاق(ع)»، 95812</ref> | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
=ویژگی‌های اخلاقی حضرت اسماعیل(ع)= | =ویژگی‌های اخلاقی حضرت اسماعیل(ع)= | ||
در قرآن کریم ویژگی‌هایی برای اسماعیل(ع) بیان شده است <ref> | در قرآن کریم ویژگی‌هایی برای اسماعیل(ع) بیان شده است <ref>«فضیلت حضرت اسماعیل در قرآن»، 21569</ref> که برخی از آنها عبارت‌اند از: | ||
1. بردباری: «ما او [ابراهیم] را به نوجوانی بردبار و صبور بشارت دادیم». <ref>«فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلیمٍ». صافّات، 101</ref> | 1. بردباری: «ما او [ابراهیم] را به نوجوانی بردبار و صبور بشارت دادیم». <ref>«فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلیمٍ». صافّات، 101</ref> | ||
در قرآن کریم، ویژگی و خُلق «حلم»، تنها برای خدا، <ref>بقره، 225، 235، 263، ...</ref> ابراهیم(ع) <ref>«إِنَّ إِبْراهیمَ لَأَوَّاهٌ حَلیمٌ»، توبه، 114</ref> و اسماعیل(ع) و [[شعیب(ع)]] <ref>سوره | در قرآن کریم، ویژگی و خُلق «حلم»، تنها برای خدا، <ref>بقره، 225، 235، 263، ...</ref> ابراهیم(ع) <ref>«إِنَّ إِبْراهیمَ لَأَوَّاهٌ حَلیمٌ»، توبه، 114</ref> و اسماعیل(ع) و [[شعیب(ع)]] <ref>سوره هود، آیه 87</ref> به کار رفته است. | ||
گفتنی است؛ همراه شدن دو ویژگی حلم با جوانی در اسماعیل(ع) از امتیازات برجسته ایشان است؛ زیرا این دو معمولاً با هم جمع نمی‌شوند. <ref>آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق، علی عبدالباری، عطیة، ج 12، ص 122، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، 1415ق</ref> | گفتنی است؛ همراه شدن دو ویژگی حلم با جوانی در اسماعیل(ع) از امتیازات برجسته ایشان است؛ زیرا این دو معمولاً با هم جمع نمی‌شوند. <ref>آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق، علی عبدالباری، عطیة، ج 12، ص 122، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، 1415ق</ref> | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
همسر اول ایشان، زنی از قبیله «جرهم» به نام «جداء» دختر سعد بود[22] که بعدها اسماعیل(ع) به دستور پدرش او را طلاق داد. <ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، تحقیق، ابراهیم، محمد أبوالفضل، ج 1، ص 314، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق، 1967م</ref> ایشان زن دیگری از همین قبیله را به همسری برگزید و از وی صاحب چندین فرزند شد. <ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 27</ref> در مورد نام همسر بعدی او گزارش‌های متفاوتی وجود دارد: | همسر اول ایشان، زنی از قبیله «جرهم» به نام «جداء» دختر سعد بود[22] که بعدها اسماعیل(ع) به دستور پدرش او را طلاق داد. <ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، تحقیق، ابراهیم، محمد أبوالفضل، ج 1، ص 314، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق، 1967م</ref> ایشان زن دیگری از همین قبیله را به همسری برگزید و از وی صاحب چندین فرزند شد. <ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 27</ref> در مورد نام همسر بعدی او گزارش‌های متفاوتی وجود دارد: | ||
«سیده» <ref>تاریخ طبری، ج 1، ص 314</ref> و یا «رعله» دختر مضاض بن عمرو، <ref>ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق: عطا، محمد عبدالقادر، ج 1، ص 43، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1410ق</ref> «ام‌سلمی» <ref>منهاج سراج، طبقات ناصری تاریخ ایران و اسلام، تحقیق عبدالحی حبیبی، ج 1، ص 47، تهران، دنیای کتاب، چاپ اول، 1363ش</ref> و یا «حتفاء» دختر حارث بن مضاض. | |||
درباره تعداد و نام فرزندان اسماعیل(ع) نیز اختلافاتی وجود دارد. اسماعیل(ع) صاحب دوازده پسر به نام‌های قیدار، نابت، ادبیل، مبشام، مسمع، دوما، مسا، حداد، تیما، یطور، نافس و قیدما شد. این نام‌ها چون از لغت عبرانی نقل شده است، در حروف و حرکات تلفظ اختلاف پیدا می‌کند؛ <ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 222</ref> لذا این نام‌ها در برخی از کتاب‌های دیگر با کمی تغییر بیان شده است. <ref>الکامل فی التاریخ، ج 1، ص 125</ref> | درباره تعداد و نام فرزندان اسماعیل(ع) نیز اختلافاتی وجود دارد. اسماعیل(ع) صاحب دوازده پسر به نام‌های قیدار، نابت، ادبیل، مبشام، مسمع، دوما، مسا، حداد، تیما، یطور، نافس و قیدما شد. این نام‌ها چون از لغت عبرانی نقل شده است، در حروف و حرکات تلفظ اختلاف پیدا می‌کند؛ <ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 222</ref> لذا این نام‌ها در برخی از کتاب‌های دیگر با کمی تغییر بیان شده است. <ref>الکامل فی التاریخ، ج 1، ص 125</ref> | ||
| خط ۱۱۳: | خط ۱۱۳: | ||
=نبوت و کتاب آسمانی حضرت اسماعیل(ع)= | =نبوت و کتاب آسمانی حضرت اسماعیل(ع)= | ||
قرآن کریم در چندین آیه، اسماعیل را پیامبری الهی دانسته، اما در هیچ‌‌کدام، به وجود کتابی آسمانی برای آن‌حضرت اشاره نشده و در منابع تاریخی، تفسیری و روایی هم مطلبی در این زمینه نیافتیم؛ لذا باید گفت اسماعیل(ع) مروج دین و آیین توحیدی پدرش ابراهیم(ع) در مقابل [[شرک]] و [[بت‌پرستی]] بود. او [[رسالت]] داشت تا به هدایت جرهمیان | قرآن کریم در چندین آیه، اسماعیل را پیامبری الهی دانسته، اما در هیچ‌‌کدام، به وجود کتابی آسمانی برای آن‌حضرت اشاره نشده و در منابع تاریخی، تفسیری و روایی هم مطلبی در این زمینه نیافتیم؛ لذا باید گفت اسماعیل(ع) مروج دین و آیین توحیدی پدرش ابراهیم(ع) در مقابل [[شرک]] و [[بت‌پرستی]] بود. او [[رسالت]] داشت تا به هدایت جرهمیان و قبایل یمانی و <ref>بغوی، حسین بن مسعود، معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، تحقیق، المهدی، عبدالرزاق، ج 3، ص 237 و 238، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ اول، 1420ق</ref>عمالیق <ref>«قوم عمالقه، خشونت در کتاب مقدس»، 32973</ref> بپردازد؛ <ref> الکامل فی التاریخ، ج 1، ص 125</ref> لذا در میان ایشان به ادای رسالت الهی پرداخت و آنان را به [[نماز]] و [[زکات]]<ref>ر. ک:مقاله زکات</ref> فراخواند و از پرستش بت‌ها بر حذر داشت. | ||
=شغل حضرت اسماعیل(ع)= | =شغل حضرت اسماعیل(ع)= | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۲۵: | ||
برخی از کرامات و معجزاتی را که می‌توان برای اسماعیل(ع) بیان کرد عبارت‌اند از: | برخی از کرامات و معجزاتی را که می‌توان برای اسماعیل(ع) بیان کرد عبارت‌اند از: | ||
*در ابتدای کودکی آب زمزم از زیر پای ایشان در [[مسجدالحرام]] جاری شد که بعدها تبدیل به [[چاه زمزم]] شد. بر این مطلب هم در روایات، <ref>کافی، ج 4، ص 202؛ صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، ج 2، ص 432، | * در ابتدای کودکی آب زمزم از زیر پای ایشان در [[مسجدالحرام]] جاری شد که بعدها تبدیل به [[چاه زمزم]] شد. بر این مطلب هم در روایات، <ref>کافی، ج 4، ص 202؛ صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، ج 2، ص 432، قم، کتاب فروشی داوری، چاپ اول، 1385ش، 1966م</ref> و هم در منابع تاریخی <ref>تاریخ طبری(تاریخ الأمم و الملوک)، ج 1، ص 252؛ تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref> تصریح شده است. <ref>«چشمه آب زمزم»، 49056</ref> | ||
* | * | ||
*هنگامی که ابراهیم(ع) بدو گفت: پسرم، در خواب دیدم که ترا قربان کردم. اسماعیل(ع) گفت: پدر آنچه فرمان یافته‌ای انجام ده که ان‌شاء اللَّه مرا از صابران خواهی یافت، کاردی که در دستان ابراهیم(ع) بود کُند شده و گلوی فرزندش را نبرید. <ref>صافات، 102؛ | * هنگامی که ابراهیم(ع) بدو گفت: پسرم، در خواب دیدم که ترا قربان کردم. اسماعیل(ع) گفت: پدر آنچه فرمان یافته‌ای انجام ده که ان‌شاء اللَّه مرا از صابران خواهی یافت، کاردی که در دستان ابراهیم(ع) بود کُند شده و گلوی فرزندش را نبرید. <ref>صافات، 102؛ «حکمت جایگزینی گوسفند به جای حضرت اسماعیل»، 10414؛ «فلسفه وحی در خواب به حضرت ابراهیم(ع) برای ذبح اسماعیل(ع)»، 53102</ref> | ||
=وفات و آرامگاه حضرت اسماعیل(ع)= | =وفات و آرامگاه حضرت اسماعیل(ع)= | ||
گزارش شده است که حضرت اسماعیل(ع) در سن 130 سالگی <ref> قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع: «تُوُفِّیَ إِسْمَاعِیلُ بَعْدَهُ وَ هُوَ ابْنُ ثَلَاثِینَ وَ مِائَةِ سَنَةٍ فَدُفِنَ فِی الْحِجْرِ مَعَ | گزارش شده است که حضرت اسماعیل(ع) در سن 130 سالگی <ref> قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع: «تُوُفِّیَ إِسْمَاعِیلُ بَعْدَهُ وَ هُوَ ابْنُ ثَلَاثِینَ وَ مِائَةِ سَنَةٍ فَدُفِنَ فِی الْحِجْرِ مَعَ أُمِّه» ؛ علل الشرائع، ص 38؛ ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر (تاریخ ابن خلدون)، تحقیق، شحادة، خلیل، ج 2، ص 396، بیروت، دار الفکر، چاپ دوم، 1408ق، 1988م</ref> و یا 137 سالگی <ref>البدایة و النهایة، ج 1، ص 193</ref> و در حدود دو هزار و شش‌صد و هشتاد و شش سال قبل از هجرت از دنیا رحلت نمود. <ref> ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، ج 4، ص 316، بیروت، مؤسسه التاریخ، چاپ اول، بی‌تا</ref> | ||
روایات و گزارش‌های تاریخی اتفاق نظر دارند که حضرتشان در منطقه‌ای در کنار [[کعبه]] و زیر ناودان آن دفن شدند که امروزه منسوب به نام ایشان بوده و به «حجر اسماعیل» شناخته می‌شود. <ref>الطبقات الکبری، ج 1، ص 44</ref> از امام صادق(ع) نقل شده است که منطقه «حِجْر(اسماعیل)»، هم محل زندگی این [[پیامبر الهی]] و هم محل دفن او و مادرش(هاجر) بوده است. <ref>عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع: «قَالَ الْحِجْرُ بَیْتُ إِسْمَاعِیلَ وَ فِیهِ قَبْرُ هَاجَرَ وَ قَبْرُ إِسْمَاعِیلَ». کافی، ج 4، ص 210</ref> | روایات و گزارش‌های تاریخی اتفاق نظر دارند که حضرتشان در منطقه‌ای در کنار [[کعبه]] و زیر ناودان آن دفن شدند که امروزه منسوب به نام ایشان بوده و به «حجر اسماعیل» شناخته می‌شود. <ref>الطبقات الکبری، ج 1، ص 44</ref> از امام صادق(ع) نقل شده است که منطقه «حِجْر(اسماعیل)»، هم محل زندگی این [[پیامبر الهی]] و هم محل دفن او و مادرش(هاجر) بوده است. <ref>عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع: «قَالَ الْحِجْرُ بَیْتُ إِسْمَاعِیلَ وَ فِیهِ قَبْرُ هَاجَرَ وَ قَبْرُ إِسْمَاعِیلَ». کافی، ج 4، ص 210</ref> | ||