۴٬۹۳۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '=پانویس=↵{{پانویس|2}}↵↵[[رده:' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:') |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
مادر حمزة بن عبدالمطلب بن هاشم که سلمی نام داشت، دختر عمروبن زید بن لبید بود. از میان برادران او میتوان عبدالله، عباس، [[ابوطالب]]، [[ابولهب]] و ... نام برد. خواهران او نیز عبارت بودند از عاتکه، امیمه، صفیّه و برّه. | مادر حمزة بن عبدالمطلب بن هاشم که سلمی نام داشت، دختر عمروبن زید بن لبید بود. از میان برادران او میتوان عبدالله، عباس، [[ابوطالب]]، [[ابولهب]] و ... نام برد. خواهران او نیز عبارت بودند از عاتکه، امیمه، صفیّه و برّه. | ||
==برادر رضاعی پیامبر== | == برادر رضاعی پیامبر == | ||
"ثوبیه" کنیز ابولهب که حمزه را شیر داده بود با شیری که به پسرش "مسروح" میداد چند روزی [[رسول خدا]] را شیر داد. <ref>امتاع الاسماع، ص6</ref> | "ثوبیه" کنیز ابولهب که حمزه را شیر داده بود با شیری که به پسرش "مسروح" میداد چند روزی [[رسول خدا]] را شیر داد. <ref>امتاع الاسماع، ص6</ref> | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
از طرف دیگر حمزه در میان قبیله بنی سعد شیرخواره بود. روزی مادر رضاعی حمزه که پیش از آن حمزه را شیر داده بود، رسول خدا را که نزد دایهاش [[حلیمه]] بود، شیر داد. لذا حمزه از دو جهت برادر رضاعی رسول خدا شد: هم از جهت ثویبه و هم از "شیرده سعدیه". <ref> اسدالغابة، ج1، ص15</ref> | از طرف دیگر حمزه در میان قبیله بنی سعد شیرخواره بود. روزی مادر رضاعی حمزه که پیش از آن حمزه را شیر داده بود، رسول خدا را که نزد دایهاش [[حلیمه]] بود، شیر داد. لذا حمزه از دو جهت برادر رضاعی رسول خدا شد: هم از جهت ثویبه و هم از "شیرده سعدیه". <ref> اسدالغابة، ج1، ص15</ref> | ||
==زمان تولد== | == زمان تولد == | ||
حمزه حداکثر دو سال از پیامبر(ص) بزرگتر بوده است. عدهای این اختلاف سنی را چهار سال هم دانستهاند <ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۰</ref> که باتوجه به تردید بعضی از محققان در مورد شیر دادن ثویبه به پیامبر<ref>عاملی، الصحیح من سیرة النبی، ج۲، ص۷۱ـ۷۸</ref> ممکن است بیشتر هم باشد. در مجموع وی احتمالاً دو تا چهار سال پیش از عام الفیل (سال تولد پیامبر اکرم) متولد شده است. | حمزه حداکثر دو سال از پیامبر(ص) بزرگتر بوده است. عدهای این اختلاف سنی را چهار سال هم دانستهاند <ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۰</ref> که باتوجه به تردید بعضی از محققان در مورد شیر دادن ثویبه به پیامبر<ref>عاملی، الصحیح من سیرة النبی، ج۲، ص۷۱ـ۷۸</ref> ممکن است بیشتر هم باشد. در مجموع وی احتمالاً دو تا چهار سال پیش از عام الفیل (سال تولد پیامبر اکرم) متولد شده است. | ||
خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
در تاریخ اسلام دو شخصیت بزرگ با لقب سیدالشهداء شناخته میشوند: حمزةبنعبدالمطلب و[[حسین بنعلی]]. روشن است که این لقب به معنای برتری و فضیلت یک [[شهید]] بر سایر شهیدان است. چنانکه در برخی [[روایات]] درکنار سیدالشهداء، افضلالشهداء نیز درباره حسینبنعلی(ع) آمده است. <ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص122</ref> | در تاریخ اسلام دو شخصیت بزرگ با لقب سیدالشهداء شناخته میشوند: حمزةبنعبدالمطلب و[[حسین بنعلی]]. روشن است که این لقب به معنای برتری و فضیلت یک [[شهید]] بر سایر شهیدان است. چنانکه در برخی [[روایات]] درکنار سیدالشهداء، افضلالشهداء نیز درباره حسینبنعلی(ع) آمده است. <ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص122</ref> | ||
نخستین بار این لقب ازسوی رسولخدا (ص) به حمزةبنعبدالمطلب عموی پیامبر که در [[جنگ اُحد]] به شهادت رسید عطا شد و از آن پس از حمزه با لقب سیدالشهداء یاد میشد. <ref>الإصابة، ج2، ص106. متقی | نخستین بار این لقب ازسوی رسولخدا (ص) به حمزةبنعبدالمطلب عموی پیامبر که در [[جنگ اُحد]] به شهادت رسید عطا شد و از آن پس از حمزه با لقب سیدالشهداء یاد میشد. <ref>الإصابة، ج2، ص106. متقی هندی، کنزلالعمال، ج11، ص675؛ سیوطی، الدر المنثور، ج2، ص97</ref> | ||
حمزه به سبب ایمان بالا و سابقه درخشان، در حمایت از اسلام، یاری و دفاع از شخص رسولخدا (ص) همواره مورد توجه و علاقه ایشان بود. ایثار و فداکاریهای حمزه و همچنین شجاعت فوقالعاده او در تاریخ اسلام مشهور است. همچنان که در [[جنگ اُحد]] نیز صحنههایی از این ایمان و [[ایثار]] و شجاعت و دلاوری را به نمایش گذاشت. درکنار این فضایل، چگونگی شهادت او و اوج غربت و مظلومیت او نیز در میان شهیدان اُحد و قبل و بعد از آن کم نظیر بوده است. <ref> ابنهشام، السیرة النبویة، ج 3، ص74-76</ref> | حمزه به سبب ایمان بالا و سابقه درخشان، در حمایت از اسلام، یاری و دفاع از شخص رسولخدا (ص) همواره مورد توجه و علاقه ایشان بود. ایثار و فداکاریهای حمزه و همچنین شجاعت فوقالعاده او در تاریخ اسلام مشهور است. همچنان که در [[جنگ اُحد]] نیز صحنههایی از این ایمان و [[ایثار]] و شجاعت و دلاوری را به نمایش گذاشت. درکنار این فضایل، چگونگی شهادت او و اوج غربت و مظلومیت او نیز در میان شهیدان اُحد و قبل و بعد از آن کم نظیر بوده است. <ref> ابنهشام، السیرة النبویة، ج 3، ص74-76</ref> | ||
گویا با توجه به موارد فوق، حمزه، ملقب به سیدالشهداء گردید و بر سایر شهیدان والامقام اسلام برتری یافت. [[امامان شیعه]] نیز بر تکرار لقب سیدالشهداء برای حمزةبنعبدالمطلب تأکید میورزیدند و همواره یکی از افتخارات و ارزشهای والای معنوی خاندان رسولخدا(ص) را، انتسابشان به حمزه سیدالشهداء ذکر میکردند. <ref>شیخ صدوق، الامالی، مجلس 30، ص222؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج5، ص424؛ شیخ مفید، الإرشاد، ج1، ص38</ref> | گویا با توجه به موارد فوق، حمزه، ملقب به سیدالشهداء گردید و بر سایر شهیدان والامقام اسلام برتری یافت. [[امامان شیعه]] نیز بر تکرار لقب سیدالشهداء برای حمزةبنعبدالمطلب تأکید میورزیدند و همواره یکی از افتخارات و ارزشهای والای معنوی خاندان رسولخدا(ص) را، انتسابشان به حمزه سیدالشهداء ذکر میکردند. <ref>شیخ صدوق، الامالی، مجلس 30، ص222؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج5، ص424؛ شیخ مفید، الإرشاد، ج1، ص38</ref> | ||
لقب سیدالشهداء برای [[اباعبدالله الحسین(ع)]] نیز دارای چنین زمینة فکری، معنوی و سیاسی است. یعنی هم شخصیت امام حسین(ع) در میان شهیدان عالم، بینظیر و بیهمتا است و هم نحوه شهادت و غربت و مظلومیت | لقب سیدالشهداء برای [[اباعبدالله الحسین(ع)]] نیز دارای چنین زمینة فکری، معنوی و سیاسی است. یعنی هم شخصیت امام حسین(ع) در میان شهیدان عالم، بینظیر و بیهمتا است و هم نحوه شهادت و غربت و مظلومیت او، و هم تابندگی و اثربخشی خون او بیمانند است. | ||
از این رو حقیقتا امام حسین(ع)، سید وسرور و مولای همه شهیدان عالم است و خون او بر همه خونها فضیلت و برتری دارد. اما سؤال این است که نخستین بار لقب سیدالشهداء کی و از سوی چه کسی به امام حسین(ع) داده شد؟ | از این رو حقیقتا امام حسین(ع)، سید وسرور و مولای همه شهیدان عالم است و خون او بر همه خونها فضیلت و برتری دارد. اما سؤال این است که نخستین بار لقب سیدالشهداء کی و از سوی چه کسی به امام حسین(ع) داده شد؟ | ||
خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
ضمن یکی از این روایات، پیامبر از طرف خداوند حسینبنعلی(ع) را سیدالشهداء معرفی کرد و فرمود: | ضمن یکی از این روایات، پیامبر از طرف خداوند حسینبنعلی(ع) را سیدالشهداء معرفی کرد و فرمود: | ||
انه سیدُالشُّهداء مِن الاوَّلینَ و الاخِرینَ فِی الدُّنیا وَ | انه سیدُالشُّهداء مِن الاوَّلینَ و الاخِرینَ فِی الدُّنیا وَ الاخرةِ، وَ سیِّد شَبابِ اهلِ الجَنَّةِ مِنَ الخَلْقِ اَجمَعِینَ؛<ref>ابنقولویه، کاملالزیارات، ص148؛ مجلسی، بِحار الأنوار، ج 44، ص 238</ref> «او (حسین) سرور شهیدان از نخستین تا آخرین آنها در دنیا و آخرت است و سرور جوانان همه اهل بهشت است.» | ||
طبق روایت مشهور دیگری که بیشتر منابع آن را نقل کردهاند، رسولخدا(ص) که به نقل از جبرئیل، از شهادت فرزندش خبر میداد، درضمن دعایی، درخواست مقام سیدالشهدایی برای حسین کرد و از خدا خواست که حسین را از سادات و سرور شهیدان قرار دهد. تعبیر سادات الشهداء در این روایت بیانگر همین معنا (سیدالشهداء) است. <ref>ابناعثم، کتاب الفتوح، ج4، ص325؛ ابننما، مثیر الاحزان، ص19؛ همو، ذوب النضار، ص21</ref> | طبق روایت مشهور دیگری که بیشتر منابع آن را نقل کردهاند، رسولخدا(ص) که به نقل از جبرئیل، از شهادت فرزندش خبر میداد، درضمن دعایی، درخواست مقام سیدالشهدایی برای حسین کرد و از خدا خواست که حسین را از سادات و سرور شهیدان قرار دهد. تعبیر سادات الشهداء در این روایت بیانگر همین معنا (سیدالشهداء) است. <ref>ابناعثم، کتاب الفتوح، ج4، ص325؛ ابننما، مثیر الاحزان، ص19؛ همو، ذوب النضار، ص21</ref> | ||
خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
حتی پیش از آن نیز [[میثم تمار]] در سخنانی که با جَبَلة مَکیَّه داشت، این تعبیر را درباره آن حضرت به کار برده است <ref> شیخ صدوق، الامالی، مجلس بیست و هفتم، ص 190</ref> که نشان میدهد علاوه بر این که افراد نزدیک به [[اهلبیت]] از شهادت امام خبر داشتهاند، با لقب سیدالشهداء برای آن حضرت نیز آشنا بودهاند | حتی پیش از آن نیز [[میثم تمار]] در سخنانی که با جَبَلة مَکیَّه داشت، این تعبیر را درباره آن حضرت به کار برده است <ref> شیخ صدوق، الامالی، مجلس بیست و هفتم، ص 190</ref> که نشان میدهد علاوه بر این که افراد نزدیک به [[اهلبیت]] از شهادت امام خبر داشتهاند، با لقب سیدالشهداء برای آن حضرت نیز آشنا بودهاند | ||
پس ازآن در روایات فراوانی که ازامام صادق (ع) نقل شده بر این لقب شریف تاکید زیادی شده است ودر حقیقت این لقب برای امام حسین (ع) از این دوره رواج فراوان یافته است. | پس ازآن در روایات فراوانی که ازامام صادق (ع) نقل شده بر این لقب شریف تاکید زیادی شده است ودر حقیقت این لقب برای امام حسین (ع) از این دوره رواج فراوان یافته است. | ||
طبق روایتی امام صادق (ع) به امسعید اَحمَسِیَّه که مرکبی کرایه کرده بود تا در [[مدینه]] بر سر قبور شهدا برود، فرمود: چرا به زیارت سیدالشهداء نمیروی؟. پرسید: سرور شهیدان (سیدالشهداء) کیست؟ فرمود: حسینبنعلی است ... . <ref> ابن قولویه | طبق روایتی امام صادق (ع) به امسعید اَحمَسِیَّه که مرکبی کرایه کرده بود تا در [[مدینه]] بر سر قبور شهدا برود، فرمود: چرا به زیارت سیدالشهداء نمیروی؟. پرسید: سرور شهیدان (سیدالشهداء) کیست؟ فرمود: حسینبنعلی است ... . <ref> ابن قولویه قمی، کاملالزیارات، ص 217؛ شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ص122</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: صحابه]] | [[رده:صحابه]] |