پرش به محتوا

خیاطیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ دسامبر ۲۰۲۲
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - '==پانویس== ↵↵<references />↵↵[[رده: ' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:')
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
'''خیاطیه‏''' شاخه‌ای از «[[معتزله]]» و پیرو ابوالحسین خیاط‌اند که نام در اصل عبدالرحیم بن محمد بن عثمان مکنی به ابوالحسین بود.
'''خیاطیه‏''' شاخه‌ای از «[[معتزله]]» و پیرو ابوالحسین خیاط‌اند که نام در اصل عبدالرحیم بن محمد بن عثمان مکنی به ابوالحسین بود.


==موسس==
== موسس ==
ابوالحسن خیاط از سران معتزله بود که در سال 300 هجری قمری درگذشت. وی مردی [[فقیه|فقیه]] بود و در رد [[ابن راوندی]] کتابی به نام «[[الانتصار]]» نوشت. این کتاب با حاشیه دکتر [[ینبرگ|ینبرگ]] سوئدی در سال 1925 در [[قاهره]] به طبع رسیده است.
ابوالحسن خیاط از سران معتزله بود که در سال 300 هجری قمری درگذشت. وی مردی [[فقیه|فقیه]] بود و در رد [[ابن راوندی]] کتابی به نام «[[الانتصار]]» نوشت. این کتاب با حاشیه دکتر [[ینبرگ|ینبرگ]] سوئدی در سال 1925 در [[قاهره]] به طبع رسیده است.


==شرح حال و عقاید==
== شرح حال و عقاید ==
بغدادی می‏‌نویسد که ابوالحسین خیاط، استاد کعبی بود و با بیشتر قدریه در گفتارهای شان شریک بود اما عقیده ای را مطرح کرد که پیش از وی کسی درباره آن چیزی نگفته بود و آن سخن او درباره معدوم است.باید دانست که معتزله در‌این‌باره که معدوم را چه بنامند اختلاف کرده‏ اند. بعضی گفتند که نباید «معدوم» را معلوم مذکور دانست و شی‏ء و ذات و جوهر و عرض بودن آن درست نیست. <ref>محمد جواد مشکور،فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی،چاپ دوم، سال 1372 خورشیدی، ص 190</ref> عبدالقاهر بغدادی درباره عقیده این شخصیت در تعریف جسم که با دیگر معتزلیان متفاوت است می‌نویسد: «نظر عبدالرحیم خیاط با بقیه معتزله درباره معدوم متفاوت است. وی می‌پنداشت که جسم در حال معدوم بودن جسم است و بر این امر استدلالاتی بیان کرده بود. به خیاطیه معدومیه هم گفته می‌شود چرا که در توصیف معدوم و دادن صفت موجود به آنها افراط می‌کردند و اکثر اوصافی را که برای موجودات بوده است برای معدوم هم ثابت می‌کردند.<ref>محمد جواد مشکور،فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی،چاپ دوم، سال 1372 خورشیدی، ص 190</ref> در نتیجه این لقب لایق به حال آنان است.خیاطیه را برای زیاده روی در توصیف معدوم و دادن صفت موجود بدانها «معدومیه» گویند. عبدالرحیم خیاط منکر حجّیت اخبار آحاد بود. وی با انکار خبر واحد می‌خواست اکثر احکام شریعت را رد کند.<ref>الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص 191 </ref> وی می‌گفت هر وصفی که در حال حدوث جایز باشد در حال عدم نیز ثابت است.<ref>محمد جواد مشکور،فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی،چاپ دوم، سال 1372 خورشیدی، ص 190</ref>ابوالحسین حجت بودن اخبار آحاد را نیز انکار می‏‌کرد و کعبی در کتابی که در پیرامون حجیت «خبر واحد» نوشته او را کافر شمرده است. ابن المرتضی او را در طبقه هشتم از معتزله آورده و می‌گوید ابوالحسین استاد ابوالقاسم بلخی عبدالله بن احمد بود و حافظه‌‏ای شگرفت داشت و اقوال کلامی اکثر متکلمین را به خاطر سپرده بود.
بغدادی می‏‌نویسد که ابوالحسین خیاط، استاد کعبی بود و با بیشتر قدریه در گفتارهای شان شریک بود اما عقیده ای را مطرح کرد که پیش از وی کسی درباره آن چیزی نگفته بود و آن سخن او درباره معدوم است. باید دانست که معتزله در‌این‌باره که معدوم را چه بنامند اختلاف کرده‏ اند. بعضی گفتند که نباید «معدوم» را معلوم مذکور دانست و شی‏ء و ذات و جوهر و عرض بودن آن درست نیست. <ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، چاپ دوم، سال 1372 خورشیدی، ص 190</ref> عبدالقاهر بغدادی درباره عقیده این شخصیت در تعریف جسم که با دیگر معتزلیان متفاوت است می‌نویسد: «نظر عبدالرحیم خیاط با بقیه معتزله درباره معدوم متفاوت است. وی می‌پنداشت که جسم در حال معدوم بودن جسم است و بر این امر استدلالاتی بیان کرده بود. به خیاطیه معدومیه هم گفته می‌شود چرا که در توصیف معدوم و دادن صفت موجود به آنها افراط می‌کردند و اکثر اوصافی را که برای موجودات بوده است برای معدوم هم ثابت می‌کردند.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، چاپ دوم، سال 1372 خورشیدی، ص 190</ref> در نتیجه این لقب لایق به حال آنان است. خیاطیه را برای زیاده روی در توصیف معدوم و دادن صفت موجود بدانها «معدومیه» گویند. عبدالرحیم خیاط منکر حجّیت اخبار آحاد بود. وی با انکار خبر واحد می‌خواست اکثر احکام شریعت را رد کند.<ref>الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص 191 </ref> وی می‌گفت هر وصفی که در حال حدوث جایز باشد در حال عدم نیز ثابت است.<ref>محمد جواد مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، چاپ دوم، سال 1372 خورشیدی، ص 190</ref>ابوالحسین حجت بودن اخبار آحاد را نیز انکار می‏‌کرد و کعبی در کتابی که در پیرامون حجیت «خبر واحد» نوشته او را کافر شمرده است. ابن المرتضی او را در طبقه هشتم از معتزله آورده و می‌گوید ابوالحسین استاد ابوالقاسم بلخی عبدالله بن احمد بود و حافظه‌‏ای شگرفت داشت و اقوال کلامی اکثر متکلمین را به خاطر سپرده بود.


==ویژگی کتاب الانتصار==
== ویژگی کتاب الانتصار ==
کتاب الانتصار مربوط به ابوالحسین خیاط است و چون از کهن‌ترین آثار به جا مانده از معتزلیان است اهمیت فراوانی دارد.<ref>
کتاب الانتصار مربوط به ابوالحسین خیاط است و چون از کهن‌ترین آثار به جا مانده از معتزلیان است اهمیت فراوانی دارد.<ref>
جمعی از نویسندگان زیر نظر دکتر محمد فنایی اشکوری (۱۳۹۲). درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی (جلد دوم). تهران: سمت. صص. ۲۱۵</ref>
جمعی از نویسندگان زیر نظر دکتر محمد فنایی اشکوری (۱۳۹۲). درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی (جلد دوم). تهران: سمت. صص. ۲۱۵</ref>
۴٬۹۳۳

ویرایش