زنان در الجزایر: تفاوت میان نسخه‌ها

زنان مسلمان الجزایری به روشهای مختلف و در زمینه های متعدد، در پیروزی انقلاب نقش داشتند که نمونه هایی از آن به شرح زیر می باشد:

عملیات نظامی یکی از اقدامات حماسه آفرین زنان بود که قابلیت و شجاعت آنها را در اجرای عملیات حساس و مشکل به اثبات رساند. زنان به دلیل نوع پوشش و [[حجاب]] خویش بهتر می‌توانستند سلاح و مهمّات را با خود حمل کنند و در جنگهای شهری و خیابانی و در دفاع از خانه و کاشانه خویش، به طور ناگهانی، به نیروهای اشغالگر آسانتر از مردان یورش می بردند و دشمن را غافلگیر می‌نمودند.

در بسیاری از موارد، حمل اسلحه، مهمات و نقل و انتقال آن در شهرها و روستاها در بین هسته های رزمنده بسیار مشکل بود و مردانی که می خواستند دست  

به چنین کاری بزنند، فورا مورد سوءظن دشمن واقع می شدند، ولی زنان به دلیل پوشش و [[حجاب]] خویش، بهتر از مردان می‌توانستند عمل کنند. اسلحه و مهمات حمل نمی‌کردند، بلکه سعی می‌کردند کلیه نیازهای تدارکاتی رزمندگان را فراهم کرده و به آنها غذا و آذوقه برسانند.

زنان در خیلی از موارد، گذشته از آنکه خود با شور و استقامت علیه دشمن استعمارگر مبارزه می‌کردند، مردان را نیز به پیکار و استقامت بیشتر ترغیب می‌نمودند. چه بسیار اتفاق می افتاد که زنی همسر و فرزند خویش را تشویق می‌کرد تا همانند مجاهدان اسلحه به دست گیرد و از دین و میهن خویش دفاع نماید.  

همزمان با گسترش سازمان‌های چریکی و گروه‌های ضربت، زنان بسیاری به گروه‌ها راه یافتند. زنان به علت موقعیت خود در جامعه می‌توانستند کمک مؤثری به جنبش نمایند. چه بسا دختران بمب گذار که در پیشرفت انقلاب [[الجزایر]] با میل خود به استقبال مرگ شتافتند. زنان الجزایری با کسب اطلاعات، اکتشافات و بررسی مناطق عملیاتی با اجرای عملیات و حمایت و پشتیبانی چریکها در خانه های تیمی و هسته های عملیاتی، کمکهای مؤثری به فعالیتهای مذکور کردند.

در نظام اجتماعی قبایلی [[الجزایر]]، نظام زن سالاری حاکم بود و چنانکه در کتب تاریخی دیده شده است نه تنها در جامعه صحرانشینان بلکه در جامعه شهرنشینان، زن نقش عمده و حساسی را عهده دار بوده است. زن الجزایری در طول تاریخ کشور نقش فعالی به عهده داشته و در بسیاری از دوره های تاریخی در کنار مرد بوده و در غیاب او سرپرستی خانواده را به عهده می گرفته است.

آنان به جای ذوب شدن در فساد و تباهی، به مقابله با [[استعمار]] برخاستند. در مقابل هر شهید، در سکوت عزاداری کردند و میزان خشم و نفرت آنان بیش از پیش شد. اگر چه هدف از آزار زنان، شکستن اراده آنان و از بین بردن عفت ملت [[الجزایر]]، بود اما نتیجه معکوس به بار آورد. بدین معنی که وحدت و یکپارچگی زنان و سایر مردم پس از هر یک از اعمال شنیع استعمارگر، بیشتر و بیشتر می‌گردید. تا آنجا که زنانی چون «فاطمه نسومر» که نامش با واژه جهاد و مبارزه عجین شده است؛ در دوره ای که خروج زن از منزل طبق احکام رایج شرعی غیر مجاز بود، پس از شهید شدن و یا تبعید شدن یاران و همسران و برادران و پدر، خود پرچم قیام را به دست گرفته و پیشتاز مبارزه گردیدند.

در بسیاری از موارد، زنها به عنوان عاملین ارتباط به انجام وظایف انقلابی مشغول بودند. آنها پیامها و دستورات را به صورت شفاهی و کتبی به رزمندگان می‌رساندند و همچنین وضعیت و موقعیت آنان را به مراکز فرماندهی و تصمیم‌گیری گزارش می‌دادند. بیان موقعیت دشمن و نیروهای مهاجم از دیگر کارهای ارتباطی زنها محسوب می شد.

پرستاری و درمان مجروحین جنگی، از وظایف مهمی بود که زنان بر عهده داشتند، آنها در خانه و سایر مراکزی که به این امور اختصاص داشت مجروحین جنگی را پرستاری و درمان می‌کردند تا آنها مجددا به صحنه پیکار اعزام شوند.

در سال 1356 نرخ شرکت زنان در اجتماع نسبت به سال 1345 79% افزایش داشته است. زنان به تدریج به فعالیتهای اجتماعی خود ادامه داده و امروزه در مشاغل مهندسی، پزشکی، وکالت و نمایندگی پارلمان، تعداد 4 زن مشغولند.

زنان چه در شهر و چه در روستا همه با پاسداری از ارزشهای ملی و دفاع از کشور در فعالیتهای اجتماعی و سیاسی شرکت داشتند. زنی که از دید اروپاییان به او «انسان صغیر» گفته می شد و از قیمومیت شوهر درمی‌آمد، دعوت برای شرکت در قیام مسلحانه با [[استعمار]] در سال 1333 را پذیرفت. در جنگهای قبل از پیروزی، فداکاریهای فراوانی از خود نشان داد.

در سالهای مختلف چندین مرتبه (4 بار) پارلمان کشور جهت تدوین قوانین تساوی حقوق برای زنان قدم برداشته است. در سالهای 1343 و 1351 و بالاخره در سال 1359، زنان در پارلمان قوانین جدیدی را ارائه نموده‌اند. البته در سال 1354 قانون در مورد حق رأی زنان سکوت کرد اگر چه تساوی زن و مرد را مد نظر قرار داده بود. طبق همین قانون مرد سرپرست خانه تعیین شده بود. سعی بر این بوده است که در تصویب قوانین، شریعت اسلامی نیز در نظر گرفته شود.<ref>خانم پوراندخت فاضلیان، هیأت علمی دانشگاه تربیت معلم و محقق</ref>

قوانین در مورد نامزدی، ازدواج، مهریه، چندهمسری، طلاق و حق قیمومیت، نوشته و به تصویب رسیده است ولی در مورد حق زنان کوتاهی شده است. به همین دلیل در سال 1363 در پیش نویس قانون جدید موارد ذکر شده بار دیگر مورد بررسی و تجدید نظر قرار گرفته است. در حال حاضر چندهمسری مجاز است، اما انجام آن عملاً برای مردان امر ساده ای نیست؛ چرا که تساوی و عدالت، امر مشکلی است. در قوانین جدید، زن در صورت ازدواج مجدد شوهر خود، اجازه درخواست طلاق را دارد.  

د ـ تنظیم خانواده نیز مورد نظر قانونگذاران است. طبق آمار رشد جمعیت در سال 1348 13/3 درصد بوده که در سال 1361 به 24/3 درصد افزایش یافته است. به طور کلی زنان طبق بند 81 قانون اساسی، در ساختار [[سوسیالیزم]] و توسعه ملی باید سهیم باشند. ظاهرا همسر و مادر بودن در درجه اول قرار دارد و حق شغل در صورتی که به وظیفه اصلی آنان صدمه ای وارد نیاورده و برای کودکان تهدیدی نباشد، بلامانع تشخیص داده شده است. به علاوه زنان در حفظ ارزشها و فرهنگ جامعه، سهم بسزایی را دارا می‌باشند. لذا در مورد نوع استخدام و کار آنها که بتوانند در خارج از خانه انجام دهند، دقت کافی لازم است.<ref>همان.</ref>

نظام خانوادگی سنتی الجزایری که دارای خصوصیت همبستگی و استحکام می باشد، در جامعه [[الجزایر]] رو به متلاشی شدن می‌رود. سفارت [[فرانسه]] در [[الجزایر]]، تعدادی از جمعیتهای زنان با گرایش غربی را تأسیس کرد که این جمعیتها بسیاری از زنان مخالف بافت جامعه سنتی الجزایری که به آنان اجازه نداد تا بر اساس آنچه که دلشان می‌خواهد زندگی کنند را به خود جذب کرد.

پس از استقلال، گروهی از زنان [[الجزایر]] با عدم رعایت [[حجاب]]، مقام خود را تنزل دادند و در واقع وضعیت زن [[الجزایر]] در طول جنگ و بعد از آن در حال ایجاد تغییر و تحول انقلابی بود. زنی که در اسلام در مورد او با دادن حقوق و با تأکید بر او به عنوان پایه ها و دژهای پاکدامنی، تقوا، فضیلت و عفت و یکی از عوامل اساسی بنیاد خانواده یاد شده است اکنون با برنامه‌ریزی [[استعمار]]، گروهی از آنها از اصول اسلامی به خصوص [[حجاب]] دور افتاده اند و اساس و بنیان خانواده ها با ابقاء پاره ای فرهنگ بیگانه به خطر افتاده است.

پس از قیام مردمی سال 1367 و آزادی فعالیت سیاسی بر اثر مبارزات مسلمانان کشور و تأسیس احزاب متعدد، جمعیتهایی برای زنان مسلمان که وابسته به احزاب اسلامی بودند، تأسیس گردید. همچنین جمعیتهایی برای زنان وابسته به گروه‌های سوسیالیستی و کمونیستی و لائیک تأسیس گردید. این گروه اخیر با وجود در اقلیت بودن، تحت عنوان دفاع از آزادی زن و تساوی حقوق و غیره، اقدام به تأسیس انجمنها و سازمان‌های زنان نموده و خود را مدافع زن و حقوق و تنها نماینده شرعی و واقعی زنان عنوان نمود. ولی در واقع این زنان ابزار دست غربیها بودند که شعار آزادی سر داده و تاکنون کاری مثمرثمر، حتی در زمینه های اقتصادی و دفاع از زنان نیازمند و طلاق داده شده و پیرزنان بی سرپرست انجام نداده و تنها به برپایی جشنها و سمینارها اکتفا نموده است؛ در حالی که اغلب زنان الجزایری چه در پایتخت و چه در شهرهای کوچک و روستاها، هیچ چیز را بجز [[اسلام]] به عنوان دین و نظام و برنامه زندگی نمی پذیرند. و در میان این اکثریت، زنان تحصیلکرده و متخصص بسیارند.

همزمان با استقلال در سال 1341 اتحادیه ملی زنان [[الجزایر]] با تأکید بر سازمان بخشیدن به جمعیت زنان تشکیل گردید و هدفش رسیدن به پرورش و تربیت زنان، همچنین رشد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی آنان بود. در ماده 5 از اساسنامه اتحادیه چنین آمده است: اتحادیه ملی زنان [[الجزایر]] یک سازمان مردمی است و زنان برای کسب حقوق حقه خود در آن گرد هم می آیند تا سهم خود را در پیشبرد انقلاب انجام دهند.

نقش [[حجاب]] در مبارزات ضد استعماری زنان [[الجزایر]] علیه استعمارگران فرانسوی در تاریخ مبارزات این ملت ثبت شده است.

پس از استقلال، بخصوص دختران نسل جوان بدون پوشش اسلامی در اماکن عمومی ظاهر شده و عادات سنتی و اسلامی به تدریج در میان آنها تضعیف گردید. حفظ [[حجاب]] از نظر اشغالگران به عنوان عقب ماندگی معرّفی شده بود. هدف استعمارگران تأکید بر بی حجابی بود چون بی حجابی خود عامل رواج فساد در جامعه می باشد. چرا که زنانی که در صحنه مبارزاتی ظهور کردند، زنانی مسلمان و محجبه بودند و هدف [[استعمار]] از این اعمال، جلب توجه زنان به مسائل بی اهمیت و در نهایت خارج شدن آنها از صحنه سیاست و مبارزه بود. زنان الجزایری در جریان مبارزات از [[حجاب]] به عنوان سنگری پولادین علیه استعمارگران بهره بردند و بر زنان الجزایری است که [[حجاب]] را افتخار خود بدانند و به عنوان سلب آزادیی که دائما از جانب اجانب مطرح می‌گردد به حساب نیاورند.

ـ «الجباب» که بعضی اوقات به شکل چادر مشکی یا سرمه ای با نقاب که تمام صورت به جز دو چشم را می پوشاند و گاهی هم به شکل چادر و [[حجاب]] زنان ایرانی و لبنانی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

اگر اسلام در [[الجزایر]] ریشه ندوانیده بود، این کشور هویت خود را به راحتی از دست می داد چرا که فساد و فشار به محو و نابودی هویت اصلی [[الجزایر]] می انجامید.

[[رده:الجزایر]]