۴٬۹۳۳
ویرایش
سوره توبه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - '=پانویس=↵{{پانویس|3}}↵↵[[رده:' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:') |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
=مفهوم کلی سوره= | =مفهوم کلی سوره= | ||
*قوانين اساسى ارتباطات مسلمانان با مشرکان | * قوانين اساسى ارتباطات مسلمانان با مشرکان | ||
*افشاگرى در مورد حالات روانى و درونى منافقان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 8، ص 137</ref>. | * افشاگرى در مورد حالات روانى و درونى منافقان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 8، ص 137</ref>. | ||
=اسامی سوره= | =اسامی سوره= | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۶: | ||
#«سوره توبه»؛ اين نام به آن جهت است که ذکر [[توبه]] در آن بسيار شده مانند آيه: «وَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلى مَنْ يَشاءُ»<ref>آيه 15.</ref> و آيه: «فَإِنْ يَتُوبُوا يَکُ خَيْراً لَهُمْ <ref>آيه 74.</ref>» و آيه: «ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا<ref>آيه 118.</ref>».<ref>ترجمه مجمع‌البيان، جلد 11، ص 3 </ref> | #«سوره توبه»؛ اين نام به آن جهت است که ذکر [[توبه]] در آن بسيار شده مانند آيه: «وَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلى مَنْ يَشاءُ»<ref>آيه 15.</ref> و آيه: «فَإِنْ يَتُوبُوا يَکُ خَيْراً لَهُمْ <ref>آيه 74.</ref>» و آيه: «ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا<ref>آيه 118.</ref>».<ref>ترجمه مجمع‌البيان، جلد 11، ص 3 </ref> | ||
#«سوره برائت»؛ وجه تسميه بدين نام آن است که سوره بدين لفظ شروع شده، و همچنين درباره اظهار «برائت» و بيزارى از کفار نازل گشته است<ref>همان </ref>. | #«سوره برائت»؛ وجه تسميه بدين نام آن است که سوره بدين لفظ شروع شده، و همچنين درباره اظهار «برائت» و بيزارى از کفار نازل گشته است<ref>همان </ref>. | ||
#«سوره | #«سوره فاضحه»؛ (رسوا کننده) [[سعيد بن جبير]] گويد: پيش [[ابن عباس]] نام سوره توبه را بر زبان جارى کردم گفت: اين سوره فاضحه است، زيرا هم چنان آيات اين سوره درباره آنان (يعنی منافقين) پشت سر هم نازل شد تا جايى که ما ترسيديم نام هيچيک از آنان را نيز باقى نگذارد، و خلاصه بدان جهت آن را بدين اسم ناميدند که موجب رسوايى منافقين گشت<ref>همان </ref>. | ||
#«سوره عذاب»؛ و اين را حذيفة ذکر کرده، به خاطر آنکه درباره عذاب [[كافران|کافران]] نازل گشته است. و عاصم به سندش از حذيفه روايت کرده که گفته: مردم اين سوره را سوره توبه نامند، ولى سوره عذاب است<ref>همان </ref>. | #«سوره عذاب»؛ و اين را حذيفة ذکر کرده، به خاطر آنکه درباره عذاب [[كافران|کافران]] نازل گشته است. و عاصم به سندش از حذيفه روايت کرده که گفته: مردم اين سوره را سوره توبه نامند، ولى سوره عذاب است<ref>همان </ref>. | ||
#«سوره مقشقشه»(رهاننده)؛ ابن عباس گويد: آن را بدين نام خواندند به خاطر آنکه هر که بدان ايمان داشته باشد از نفاق و شرک رها گردد زيرا در اين سوره دعوت به اخلاص شده، و در [[حديث]] است که سوره «قل يا ايها الکافرون» و سوره «قل هو اللَّه أحد» را «مقشقشان» مى ناميدند، و اين نام به همان خاطر بود که اين دو سوره انسان را از شرک میرهاند<ref>همان</ref>. | #«سوره مقشقشه»(رهاننده)؛ ابن عباس گويد: آن را بدين نام خواندند به خاطر آنکه هر که بدان ايمان داشته باشد از نفاق و شرک رها گردد زيرا در اين سوره دعوت به اخلاص شده، و در [[حديث]] است که سوره «قل يا ايها الکافرون» و سوره «قل هو اللَّه أحد» را «مقشقشان» مى ناميدند، و اين نام به همان خاطر بود که اين دو سوره انسان را از شرک میرهاند<ref>همان</ref>. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۵: | ||
#«سوره مدمدمه»(نابود کننده)؛ چون «دمدم» به معناى هلاکت آمده، اين نام را سفيان‌بن‌عيينه ذکر کرده<ref>همان، ص4 </ref>. | #«سوره مدمدمه»(نابود کننده)؛ چون «دمدم» به معناى هلاکت آمده، اين نام را سفيان‌بن‌عيينه ذکر کرده<ref>همان، ص4 </ref>. | ||
#«سوره منقره»؛ ابوالشيخ از عبيدبن‌عمير روايت کرده که گفت: سوره براءةالمنقره خوانده مى شد زيرا که از آنچه در دلهاى مشرکين بود خبر مى داد<ref>ترجمه الإتقان فى علوم‌القرآن، ج 1، ص 193</ref>. | #«سوره منقره»؛ ابوالشيخ از عبيدبن‌عمير روايت کرده که گفت: سوره براءةالمنقره خوانده مى شد زيرا که از آنچه در دلهاى مشرکين بود خبر مى داد<ref>ترجمه الإتقان فى علوم‌القرآن، ج 1، ص 193</ref>. | ||
#«سوره مخزيه»؛ بدان جهت که اين سوره خوارکننده کافران میباشد بدليل آيه «أَنَّ اللَّهَ مُخْزِی | #«سوره مخزيه»؛ بدان جهت که اين سوره خوارکننده کافران میباشد بدليل آيه «أَنَّ اللَّهَ مُخْزِی الْکافِرين» | ||
#«سوره منکّلة»؛ به خاطر وارد کردن عذاب بر منافقان<ref>تفسير مقتنيات الدرر، ج 5، ص 110</ref>. | #«سوره منکّلة»؛ به خاطر وارد کردن عذاب بر منافقان<ref>تفسير مقتنيات الدرر، ج 5، ص 110</ref>. | ||
#«سوره مشرده»؛ به خاطر طرد منافقان و کافران و از بين بردن جمع شان<ref>تفسير القاسمی المسمى محاسن التأويل، ج 5، ص 343</ref>. | #«سوره مشرده»؛ به خاطر طرد منافقان و کافران و از بين بردن جمع شان<ref>تفسير القاسمی المسمى محاسن التأويل، ج 5، ص 343</ref>. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۳: | ||
اهداف اساسى که در سوره توبه پى‌گيرى شده است عبارت اند از: | اهداف اساسى که در سوره توبه پى‌گيرى شده است عبارت اند از: | ||
#بيان قوانين اساسى ارتباطات مسلمانان با مشرکان که شالودۀ حکومت اسلامى بر آن نهاده شده است؛ | # بيان قوانين اساسى ارتباطات مسلمانان با مشرکان که شالودۀ حکومت اسلامى بر آن نهاده شده است؛ | ||
# | # | ||
#افشاگرى در مورد حالات روانى و درونى منافقان و پيروان سست عنصرى که در لابه لاى صفوف [[مؤمنان]] رخنه کرده بودند<ref>تفسير قرآن مهر، ج 8، ص 140</ref>. | # افشاگرى در مورد حالات روانى و درونى منافقان و پيروان سست عنصرى که در لابه لاى صفوف [[مؤمنان]] رخنه کرده بودند<ref>تفسير قرآن مهر، ج 8، ص 140</ref>. | ||
# | # | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۰: | ||
برخی از مفسران (مانند [[ابی بن کعب]]) معتقدند که سوره توبه چون دنبال سوره انفال است هر دو يک سوره بحساب آيند، زيرا سوره انفال در ذکر پيمان‌ها است و اين سوره در رفع پيمان‌ها است<ref>ترجمه تفسير مجمع البيان، ج 11، ص: 5.</ref>. | برخی از مفسران (مانند [[ابی بن کعب]]) معتقدند که سوره توبه چون دنبال سوره انفال است هر دو يک سوره بحساب آيند، زيرا سوره انفال در ذکر پيمان‌ها است و اين سوره در رفع پيمان‌ها است<ref>ترجمه تفسير مجمع البيان، ج 11، ص: 5.</ref>. | ||
سوره توبه جزو سور مئين (صد آيه ای‌ها) است [[ابن قتيبه]] می‌گويد سوره مئين سوره‌هايی هستند که بعد از [[سوره طوال]] آمده اند علت نامگذاری اين سوره‌ها به مئين نزديک بودن تعداد آيه‌های اين سوره‌ها به عدد صد میباشد<ref>زاد المسير فى علم التفسير، ج 4، ص 141</ref>. گفته شده اين سوره‌ها عبارتند از «بنی إسرائيل، کهف، مريم، طه، | سوره توبه جزو سور مئين (صد آيه ای‌ها) است [[ابن قتيبه]] می‌گويد سوره مئين سوره‌هايی هستند که بعد از [[سوره طوال]] آمده اند علت نامگذاری اين سوره‌ها به مئين نزديک بودن تعداد آيه‌های اين سوره‌ها به عدد صد میباشد<ref>زاد المسير فى علم التفسير، ج 4، ص 141</ref>. گفته شده اين سوره‌ها عبارتند از «بنی إسرائيل، کهف، مريم، طه، أنبياء، حج و مؤمنون»<ref>دراسة حول القرآن الکريم، ص ۳۷</ref>. برخی ديگر نيز سور مئين را سوره‌های «توبه، نحل، هود، يوسف، کهف، بنی اسرائيل، انبياء، طه، مؤمنون، شعراء و صافات» ذکر کرده اند<ref>التمهيد فی علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. | ||
همچنين بنا بر قول برخی از مفسران اين سوره [به همراه سوره انفال] يکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گويند ولی برخی ديگر هفتمی را يونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نيست (اين قول سعيد بن جبير میباشد)<ref>المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص | همچنين بنا بر قول برخی از مفسران اين سوره [به همراه سوره انفال] يکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) میباشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گويند ولی برخی ديگر هفتمی را يونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نيست (اين قول سعيد بن جبير میباشد)<ref>المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
روايت از رسول خدا(ص) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره‌هاى مئين را به جاى انجيل و سوره‌هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌هاى مفصّل فزونى بخشيد<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | روايت از رسول خدا(ص) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره‌هاى مئين را به جاى انجيل و سوره‌هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌هاى مفصّل فزونى بخشيد<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۴: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سوره‌های مدنی]] | [[رده:سوره‌های مدنی]] | ||
[[رده:سوره‌های دارای مباحث فقهی]] | [[رده:سوره‌های دارای مباحث فقهی]] | ||