۴٬۹۳۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
آیات ۹۹ و ۱۰۰ درباره آرزوی [[کافران]] هنگام مرگ برای بازگشت به دنیا و انجام اعمال صالح از آیات مشهور سوره مؤمنون است. | آیات ۹۹ و ۱۰۰ درباره آرزوی [[کافران]] هنگام مرگ برای بازگشت به دنیا و انجام اعمال صالح از آیات مشهور سوره مؤمنون است. | ||
==مؤمنون== | == مؤمنون == | ||
جمع مؤمن، به معنای افراد با [[ايمان]]. | جمع مؤمن، به معنای افراد با [[ايمان]]. | ||
==مفهوم کلي سوره== | == مفهوم کلي سوره == | ||
#آيات آفاقى و انفسى [[خدا]]؛ | # آيات آفاقى و انفسى [[خدا]]؛ | ||
#هشدار در مورد [[معاد]]؛ | # هشدار در مورد [[معاد]]؛ | ||
#سرگذشت عبرت آموز مردان | # سرگذشت عبرت آموز مردان الهى؛ | ||
#صفات برجسته ى مؤمنان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 14، ص 21.</ref>. | # صفات برجسته ى مؤمنان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 14، ص 21.</ref>. | ||
==اسامی سوره== | == اسامی سوره == | ||
#مؤمنون، | # مؤمنون، | ||
#قد أفلح، | # قد أفلح، | ||
#فلاح<ref>التحرير و التنوير، ج 18، ص 5.</ref>. | # فلاح<ref>التحرير و التنوير، ج 18، ص 5.</ref>. | ||
==علت نامگذاری== | == علت نامگذاری == | ||
«سوره مؤمنون»؛ سبب نامگذارى آن يازده آيۀ ابتداى اين سوره است که اوصاف و آثار و نشانههاى مؤمنان را بيان کرده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 14، ص 23.</ref>. | «سوره مؤمنون»؛ سبب نامگذارى آن يازده آيۀ ابتداى اين سوره است که اوصاف و آثار و نشانههاى مؤمنان را بيان کرده است<ref>تفسير قرآن مهر، ج 14، ص 23.</ref>. | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
«سوره فلاح»؛ ابنعاشور در التحرير و التنوير اين اسم را برای اين سوره آورده است ولی علتی بر آن ذکر نکرده است<ref>التحرير و التنوير، ج 18، ص 5.</ref>. به نظر میرسد به خاطر کلمه افلح در آيه اول و آيات بعدی اين سوره است که عوامل فلاح و رستگاری مؤمنين را بيان میکند. | «سوره فلاح»؛ ابنعاشور در التحرير و التنوير اين اسم را برای اين سوره آورده است ولی علتی بر آن ذکر نکرده است<ref>التحرير و التنوير، ج 18، ص 5.</ref>. به نظر میرسد به خاطر کلمه افلح در آيه اول و آيات بعدی اين سوره است که عوامل فلاح و رستگاری مؤمنين را بيان میکند. | ||
==تعداد آيات و کلمات و حروف== | == تعداد آيات و کلمات و حروف == | ||
سوره مؤمنون صدوهيجده آيه دارد<ref>الكشف و | سوره مؤمنون صدوهيجده آيه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 7، ص 37.</ref>. | ||
سوره مؤمنون هزاروهشتصدوچهل کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است) | سوره مؤمنون هزاروهشتصدوچهل کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است) | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
سوره مؤمنون چهارهزاروهشتصدودو حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | سوره مؤمنون چهارهزاروهشتصدودو حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | ||
==اهداف و آموزهها== | == اهداف و آموزهها == | ||
اهداف کلی سوره مؤمنون عبارتند از: | اهداف کلی سوره مؤمنون عبارتند از: | ||
*جلب توجه به مبدأ هستى؛ | * جلب توجه به مبدأ هستى؛ | ||
*جلب توجه به [[معاد]]؛ | * جلب توجه به [[معاد]]؛ | ||
*بيان صفات مؤمنان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 14، ص 24.</ref>. | * بيان صفات مؤمنان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 14، ص 24.</ref>. | ||
==محتوا و موضوعات== | == محتوا و موضوعات == | ||
سوره مؤمنون چنان که از نامش پيدا است بخش مهمى از آن سخن از اوصاف برگزيده مؤمنان است. سپس بحثهايى در زمينه اعتقاد و عمل بيان مى کند که تکميل کننده آن صفات مى باشد. روی هم رفته مجموع مطالب اين سوره را مى توان به چند بخش تقسيم کرد: | سوره مؤمنون چنان که از نامش پيدا است بخش مهمى از آن سخن از اوصاف برگزيده مؤمنان است. سپس بحثهايى در زمينه اعتقاد و عمل بيان مى کند که تکميل کننده آن صفات مى باشد. روی هم رفته مجموع مطالب اين سوره را مى توان به چند بخش تقسيم کرد: | ||
خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
سرانجام در بخش هفتم باز هم سخن از [[قيامت]]، حساب، جزا و پاداش نيکوکاران و کيفر بدکاران به ميان مى آورد، و با بيان هدف آفرينش انسان سوره را پايان مى دهد. و به اين ترتيب محتواى اين سوره مجموعه اى است از درسهاى اعتقادى و عملى، و مسائل بيدارکننده و بيان خط سير مؤمنان از آغاز تا پايان<ref>تفسير نمونه، ج14، ص 191- 190.</ref>. | سرانجام در بخش هفتم باز هم سخن از [[قيامت]]، حساب، جزا و پاداش نيکوکاران و کيفر بدکاران به ميان مى آورد، و با بيان هدف آفرينش انسان سوره را پايان مى دهد. و به اين ترتيب محتواى اين سوره مجموعه اى است از درسهاى اعتقادى و عملى، و مسائل بيدارکننده و بيان خط سير مؤمنان از آغاز تا پايان<ref>تفسير نمونه، ج14، ص 191- 190.</ref>. | ||
==فضائل، خواص و ثواب قرائت== | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ابىبنكعب|ابىبنکعب]] از پيامبر روايت کرده است که «هر که سوره مؤمنون را بخواند، فرشتگان در [[روز قيامت]] او را به [[روح]] و ريحان و آنچه موجب چشم روشنى است، بشارت میدهند». | [[ابىبنكعب|ابىبنکعب]] از پيامبر روايت کرده است که «هر که سوره مؤمنون را بخواند، فرشتگان در [[روز قيامت]] او را به [[روح]] و ريحان و آنچه موجب چشم روشنى است، بشارت میدهند». | ||
[[امام صادق علیه السلام]] فرمود «هر که سوره مؤمنون را بخواند و در هر [[جمعه]] تکرار کند، [[خداوند]] کار او را به سعادت ختم میکند و در [[بهشت]] برين با [[انبياء]] و [[پیامبران|مرسلين]] است<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 17، ص 28.</ref>». | [[امام صادق علیه السلام]] فرمود «هر که سوره مؤمنون را بخواند و در هر [[جمعه]] تکرار کند، [[خداوند]] کار او را به سعادت ختم میکند و در [[بهشت]] برين با [[انبياء]] و [[پیامبران|مرسلين]] است<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 17، ص 28.</ref>». | ||
==محل و زمان و فضای نزول== | == محل و زمان و فضای نزول == | ||
سوره مؤمنون در [[مکه]] بر [[حضرت محمد (ص)|پيامبرصلی الله علیه]] نازل شده است<ref>مجمع البيان فی تفسير القرآن، ج 7، ص 156.</ref>. | سوره مؤمنون در [[مکه]] بر [[حضرت محمد (ص)|پيامبرصلی الله علیه]] نازل شده است<ref>مجمع البيان فی تفسير القرآن، ج 7، ص 156.</ref>. | ||
خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
ظاهرا [فضا و] شأن نزولى براى سوره مؤمنون نقل نشده است بلکه ضرورت موقع ايجاب مى کرده که در تداوم [[وحى]] آسمانى، اين مطالب ارزنده يادآورى و بيان شود تا مؤمنان بدانند، [[ايمان]] تنها با زبان کافى نيست بلکه لازمه اش عمل است و نيز آنها و [[كافران|کافران]] بدانند که [[كفر|کفر]] و [[شرک]] و اعمال ناشايست در دنيا و آخرت پيامد ناگوارى دارد<ref>تفسير أحسنالحديث، ج 7، ص 94.</ref>. | ظاهرا [فضا و] شأن نزولى براى سوره مؤمنون نقل نشده است بلکه ضرورت موقع ايجاب مى کرده که در تداوم [[وحى]] آسمانى، اين مطالب ارزنده يادآورى و بيان شود تا مؤمنان بدانند، [[ايمان]] تنها با زبان کافى نيست بلکه لازمه اش عمل است و نيز آنها و [[كافران|کافران]] بدانند که [[كفر|کفر]] و [[شرک]] و اعمال ناشايست در دنيا و آخرت پيامد ناگوارى دارد<ref>تفسير أحسنالحديث، ج 7، ص 94.</ref>. | ||
==ويژگی== | == ويژگی == | ||
مؤمنون جزو [[سور مئين]] (صد آيه ایها) است [[ابن قتيبه]] میگويد سور مئين سورههايی هستند که بعد از [[سور طوال]] آمدهاند علت نامگذاری اين سورهها به [[مئين]] نزديک بودن تعداد آيههای اين سورهها به عدد صد میباشد<ref>زاد المسير فى علم التفسير، ج 4، ص 141</ref>. گفته شده اين سورهها عبارتند از «[[بنی إسرائيل]]، [[كهف|کهف]]، [[مريم]]، [[طه]]، [[أنبياء]]، [[حج]] و مؤمنون»<ref>]دراسة حول القرآن الکريم، ص ۳۷.</ref>. برخی ديگر نيز سور مئين را سورههای «[[توبه]]، [[نحل]]، [[هود]]، [[يوسف]]، [[کهف]]، [[بنی اسرائيل]]، [[انبياء]]، [[طه]]، [[مؤمنون]]، [[شعراء]] و [[صافات]]» ذکر کردهاند<ref>التمهيد فی علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. | مؤمنون جزو [[سور مئين]] (صد آيه ایها) است [[ابن قتيبه]] میگويد سور مئين سورههايی هستند که بعد از [[سور طوال]] آمدهاند علت نامگذاری اين سورهها به [[مئين]] نزديک بودن تعداد آيههای اين سورهها به عدد صد میباشد<ref>زاد المسير فى علم التفسير، ج 4، ص 141</ref>. گفته شده اين سورهها عبارتند از «[[بنی إسرائيل]]، [[كهف|کهف]]، [[مريم]]، [[طه]]، [[أنبياء]]، [[حج]] و مؤمنون»<ref>]دراسة حول القرآن الکريم، ص ۳۷.</ref>. برخی ديگر نيز سور مئين را سورههای «[[توبه]]، [[نحل]]، [[هود]]، [[يوسف]]، [[کهف]]، [[بنی اسرائيل]]، [[انبياء]]، [[طه]]، [[مؤمنون]]، [[شعراء]] و [[صافات]]» ذکر کردهاند<ref>التمهيد فی علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. | ||
خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
اهداف و اوصاف ناب و عوامل رستگاری مؤمنان در سوره مؤمنون به زيبايی ترسيم شده است. | اهداف و اوصاف ناب و عوامل رستگاری مؤمنان در سوره مؤمنون به زيبايی ترسيم شده است. | ||
==منبع== | == منبع == | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/23/ برگرفته از سایت معرفی سوره مومنون - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | [https://quran.inoor.ir/fa/surah/23/ برگرفته از سایت معرفی سوره مومنون - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده: سورههای قرآن]] | [[رده:سورههای قرآن]] |