۸۷٬۱۹۹
ویرایش
جز (تمیزکاری) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''وحی''' | '''وحی''' بهمعنای الهام غیبی خداوند است که بندگان برگزیدهاش به نام پیامبر آن را گاهی با واسطه [[فرشتگان]] و گاهی بدون واسطه دریافت میکنند. هدف اصلی از وحی، دریافت پیام الهی است، زیرا که اگر وحی نباشد، دریافت مسایل مربوط به [[دین]] و شرایع آسمانی و ابلاغ آن به مردم جامعه ممکن نخواهد بود. بنابراین، وحی در واقع نوعی ارتباط معنوی و غیرقابل توضیح است که بین شخص [[پیامبران|پیامبر]] و خداوند در عالم غیب صورت میگیرد. | ||
== وحی در لغت == | == وحی در لغت == | ||
وحی از نظر | وحی از نظر لغوی بهمعنای اشاره سریع <ref>راغب اصفهانی مفردات، سال ۱۴۱۲قمری، ص۸۵۸</ref> <ref> فراهیدی، العین، سال ۱۴۰۹قمری، ج۳، ص۳۲۱</ref> و القای پنهانی مطلبی به دیگران <ref>ابن منظور، لسان العرب، سال ۲۰۰۰م، ج۳، ص۳۷۹.</ref> است. | ||
== وحی در اصطلاح == | == وحی در اصطلاح == | ||
وحی در اصطلاح دینی | وحی در اصطلاح دینی بهمعنای ارتباط معنوی بین شخص [[پیامبران|پیامبر]] با عالم غیب است که در آن، پیام خداوند به پیامبران منتقل میشود. نتیجه این فرایند آگاهی قطعیای است که از ناحیه خداوند به برخی از انسانهای برگزیده عطا میشود.<ref> طباطبایی سید محمد حسین، وحی یا شعور مرموز، سال ۱۳۷۷شمسی، ص ۱۰۴</ref> | ||
== ماهیت وحی == | == ماهیت وحی == | ||
ماهیت وحی با همه زوایایش برای ما شناخته شده نیست. تنها میدانیم که وحی گونهای «دریافت درونی» به دور از خطا و جدای از اندیشهورزی میباشد که در فرآیند آن، شخصی که از سوی خداوند گزینش شده است از [[علم غیب]] و دنیای پنهان از دیدهها آگاه و نیز از حقایقی که به نیکبختی یا تیرهروزی آدمی پیوسته است، با خبر میشود.<ref> طباطبایی سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، نشر موسسه الاعلمی، ج2، ص131 و ص157</ref> | |||
== | == تفاوت وحی با الهام == | ||
وحی و | بهصورت کلی میتوان گفت که وحی و الهام هر کدام معنای خاص خود را دارد و البته دایره شمول معنایی وحی از الهام گستردهتر است. اما اگر وحی بهمعنای خاص آن یعنی وحی به انبیا در قالب [[وحی تشریعی]] باشد، فقط شامل معارفی میشود که شخص آگاهانه آن را دریافت میکند. در اینصورت، الهام اعم از آن است. الهام یعنی همه معارف آگاهانه و غیر آگاهانهای که از جانب خداوند و [[ملائکه]] به انسان میرسد. بنابراین، هنگام بررسی این دو واژه باید توجه کنیم که مقصود کدام است. در ادامه، تفاوتهای وحی و الهام را میتوان چنین بر شمرد: | ||
1.وحی اعم از الهام میباشد؛ زیرا الهام از جانب خداوند و بدون واسطه فرشته است، ولی وحی گاهی با واسطه فرشتگان و گاهی بدون وساطت آنها صورت میگیرد. | |||
1.وحی اعم از الهام میباشد؛ زیرا الهام از جانب خداوند و بدون واسطه فرشته است، ولی وحی گاهی با واسطه فرشتگان و گاهی بدون وساطت | |||
2.وحی از ویژگیهای نبوت و الهام از ویژگیهای ولایت است. | 2.وحی از ویژگیهای نبوت و الهام از ویژگیهای ولایت است. | ||
3.وحی مقید به تبلیغ و رسانیدن است، در حالی که الهام چنین نیست. | 3.وحی مقید به تبلیغ و رسانیدن است، در حالی که الهام چنین نیست. | ||
4.در الهام، انسان آگاه نیست که از کجا | 4.در الهام، انسان راجع به مطلبی که وارد قلبش شده آگاه نیست که آن مطلب از کجا آمده است؛ در حالیکه منشأ وحی برای صاحب آن معلوم است. | ||
== کاربردهای وحی در قرآن == | == کاربردهای وحی در قرآن == | ||
واژه «وحی» در [[قرآن]] شریف در چند مورد | واژه «وحی» در [[قرآن]] شریف در چند مورد بهکار گرفته شده است: | ||
'''اشاره پنهانی''' | '''اشاره پنهانی''' | ||
اشاره پنهانی و پوشیده؛ «فَخَرَجَ عَلَی قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرَابِ فَأَوْحَی إِلَیهِمْ أَن سَبِّحُواْ بُکْرَةً وَ عَشِیا» | |||
اشاره پنهانی و پوشیده؛ «فَخَرَجَ عَلَی قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرَابِ فَأَوْحَی إِلَیهِمْ أَن سَبِّحُواْ بُکْرَةً وَ عَشِیا» <ref>سوره مریم، آیه 11</ref> از محراب بهسوی قومش شتافت و به اشاره به آنان القاء کرد که صبح و شام خدا را تسبیح کنند. | |||
'''امر غریزی و فطری''' | '''امر غریزی و فطری''' | ||
«وَ أَوْحَی رَبّکَ إِلَی النحْلِ أَنِ اتَّخذِی مِنَ الْجِبَالِ بُیوتًا وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا یعْرِشُونَ» <ref>سوره نحل، آیه 68</ref> پروردگارت به زنبور عسل وحی کرد که خانههای خود را در میان کوهها و درختان بنا کند. | |||
'''الهام نفسانی''' | '''الهام نفسانی''' | ||
'''الهام غیبی''' | الهام نفسانی درباره افراد عادی ممکن است بهمعنای خاطره ذهنی یا القای روحی و روانی از عالم بالا باشد، مانند این آیه شریفه:«و َأَوْحَینَآ إِلَی أُمِّ مُوسَی أَنْ أَرْضِعِیهِ فَإِذَا خِفْتِ عَلَیهِ فَأَلْقِیهِ فِی الْیمِّ وَ لَا تَخَافِی وَ لَا تَحْزَنِی إِنَّا رَآدُّوهُ إِلَیکِ وَ جَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِینَ» <ref>سوره قصص، آیه 7</ref> به مادر موسی وحی کردیم که طفل خود را شیر بده و اگر ترسیدی که فرعون گزندی به او برساند، او را در نیل رها کن. | ||
'''الهام غیبی به پیامبران''' | |||
وحی بهمعنای الهام غیبی، بیش از هفتاد بار در قرآن کریم به کار رفته است: «نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیکَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِمَآ أَوْحَینَآ إِلَیکَ هَذَا الْقُرْءَانَ»<ref>سوره یوسف، آیه 3</ref> ما بهترین سرگذشتها را از طریق این قرآن -که به تو وحی کردیم- برای تو بازگو میکنیم؛ و بهطور حتم پیش از این، از آن خبر نداشتی. | |||
''' خطاب به جمادات''' | ''' خطاب به جمادات''' | ||
وَأَوْحَی فِی کلِّ سَمَاءٍ أَمْرَهَا <ref>سوره فصلت، آیه 12</ref> و در هر آسمانی کار آن (آسمان) را وحی (و مقرّر) فرمود | |||
وَأَوْحَی فِی کلِّ سَمَاءٍ أَمْرَهَا <ref>سوره فصلت، آیه 12</ref> و در هر آسمانی کار آن (آسمان) را وحی (و مقرّر) فرمود. | |||
'''وسوسههای شیطانی''' | '''وسوسههای شیطانی''' | ||
کذَٰلِک جَعَلْنَا لِکلِّ | |||
این چنین در برابر هر پیامبری، دشمنی از | کذَٰلِک جَعَلْنَا لِکلِّ نَبِیّ عَدُوًّا شَیاطِینَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ یوحِی بَعْضُهُمْ إِلَی بَعْضٍ <ref>سوره انعام، آیه 112</ref> | ||
این چنین در برابر هر پیامبری، دشمنی از شیاطین [[انس]] و جنّ قرار دادیم؛ آنها بهطور سرّی (و درگوشی) سخنان فریبنده و بیاساس (برای اغفال مردم) به یکدیگر میگفتند. | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:مفاهیم | [[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | ||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات دینی]] |