۸۷٬۷۷۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
== تولد == | == تولد == | ||
شب جمعه بیستوپنجم شوال سال ۱۳۳۴ هجری قمری برابر با دوم | شب جمعه بیستوپنجم شوال سال ۱۳۳۴ هجری قمری برابر با دوم شهریور ماه ۱۲۹۵ خورشیدی، خانه کربلایی محمود، غرق نور و شادی شد. در آن شب نورانی، نوزادی پا به عرصه وجود گذاشت که سالها بعد قلب انبوهی از شیفتگان علم و معرفت، و [[شیعیان]] خاندان عصمت و طهارت علیه السلام را روشن ساخت: آیتالله حاج شیخ محمدتقی بهجت. کربلایی محمود مردی صالح، خوشنام و معتمَد مردم [[فومن]]، با الهام ازهاتفی که در جوانی گوش جانش را نواخته بود، نام فرزند نو رسیدهاش را «محمدتقی» گذاشت. | ||
نخستین رویداد مهم در زندگی محمدتقی، مرگ مادر، در شانزده ماهگی او بود. مرگ مادر، خانواده را سوگوار کرد و از آن پس، خواهر بزرگتر، مادر برادر شد. در دوران خردسالی، محمدتقی همنشین خلوت پدر بود و میدید که چگونه عشق به [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهلبیت اطهارعلیه السلام]] از قلب محزون پدر میتراود و بر صفحه کاغذ، مرثیههایی میشود که داغداران عزای حسینی علیه السلام زمزمهاش میکنند و محافل خود را با آن سرودهها رونق میدهند. محمدتقی در همه این لحظهها همنشین پدر بود و در حالی که گاهی خود نیز مرثیه میسرود، آرام آرام دل به آن شهید عشق بست و حزن آن امام مظلوم تا پایان عمر در جانش نشست. | نخستین رویداد مهم در زندگی محمدتقی، مرگ مادر، در شانزده ماهگی او بود. مرگ مادر، خانواده را سوگوار کرد و از آن پس، خواهر بزرگتر، مادر برادر شد. در دوران خردسالی، محمدتقی همنشین خلوت پدر بود و میدید که چگونه عشق به [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهلبیت اطهارعلیه السلام]] از قلب محزون پدر میتراود و بر صفحه کاغذ، مرثیههایی میشود که داغداران عزای حسینی علیه السلام زمزمهاش میکنند و محافل خود را با آن سرودهها رونق میدهند. محمدتقی در همه این لحظهها همنشین پدر بود و در حالی که گاهی خود نیز مرثیه میسرود، آرام آرام دل به آن شهید عشق بست و حزن آن امام مظلوم تا پایان عمر در جانش نشست. | ||
زمزمه مرثیههای حسینی، از کوچهباغهای فومن، او را به گوشه دنج مکتبخانه ملاحسین کوکبی فومنی کشاند و پای تلاوت آیات پرشور [[قرآن]] نشاند. در آن سکوت شورانگیز با نوای ملکوتی «الحمدلله رب العالمین» آشنا شد. آنگاه خود زبان به تلاوت آیات بینات گشود و شوقمندانه سورههایی از [[قرآن کریم]] را بهخاطر سپرد. اما روح تشنهاش همچنان جویای زلال معرفت بود و پیمانه الفاظ و حروف سیرابش نمیکرد. | زمزمه مرثیههای حسینی، از کوچهباغهای فومن، او را به گوشه دنج مکتبخانه ملاحسین کوکبی فومنی کشاند و پای تلاوت آیات پرشور [[قرآن]] نشاند. در آن سکوت شورانگیز با نوای ملکوتی «الحمدلله رب العالمین» آشنا شد. آنگاه خود زبان به تلاوت آیات بینات گشود و شوقمندانه سورههایی از [[قرآن کریم]] را بهخاطر سپرد. اما روح تشنهاش همچنان جویای زلال معرفت بود و پیمانه الفاظ و حروف سیرابش نمیکرد. | ||
بدین روی وارد حوزه علمیه فومن شد تا معانی آیات قرآن کریم و معارف روایات [[ائمه اطهار(ع)|ائمه اطهارعلیه السلام]] گوش جانش را بنوازد. در همان حوزه کوچک اما سرشاراز مباحثه و گفتگوی علمی، نخستین گامهای علمی و معنوی را برداشت. با جدیتی وصف ناشدنی و شوقی شگفت، دروس حوزوی را کنار برخی متون فارسی همچون | بدین روی وارد حوزه علمیه فومن شد تا معانی آیات قرآن کریم و معارف روایات [[ائمه اطهار(ع)|ائمه اطهارعلیه السلام]] گوش جانش را بنوازد. در همان حوزه کوچک اما سرشاراز مباحثه و گفتگوی علمی، نخستین گامهای علمی و معنوی را برداشت. با جدیتی وصف ناشدنی و شوقی شگفت، دروس حوزوی را کنار برخی متون فارسی همچون بوستان، گلستان و کلیله و دمنه فرا گرفت و طی هفت سال کوشش مستمر، در زمره شاگردان برتر استادان، جا گرفت. | ||
اما این مقدار، همه بهره و نصیب محمدتقی از حوزه علمیه فومن نبود. این دوره به لحظه های ناب کسب معرفت و اخلاق و تهذیب نفس و کسب فیض از محضر عالمانی چون آیتالله حاج شیخ احمد سعیدی فومنی آراسته شد. لحظههای دلانگیز حضور در [[نماز]] آن عالم بزرگوار که افزون بر خضوع و خشوع ربانی، حالاتی شگفت و راز آلود در تکلم عاشقانهاش با خداوند داشت، توام با شکوهی معنوی بود که هیچگاه از خاطر امام و مأموم محو نشد. | اما این مقدار، همه بهره و نصیب محمدتقی از حوزه علمیه فومن نبود. این دوره به لحظه های ناب کسب معرفت و اخلاق و تهذیب نفس و کسب فیض از محضر عالمانی چون آیتالله حاج شیخ احمد سعیدی فومنی آراسته شد. لحظههای دلانگیز حضور در [[نماز]] آن عالم بزرگوار که افزون بر خضوع و خشوع ربانی، حالاتی شگفت و راز آلود در تکلم عاشقانهاش با خداوند داشت، توام با شکوهی معنوی بود که هیچگاه از خاطر امام و مأموم محو نشد. | ||
در [[جمادیالثانی]] سال ۱۳۴۸ قمری مطابق با ۱۳۰۸خورشیدی، زمان هجرت از دیار پدری فرا رسید. بیگمان در لحظههای خلوت محمدتقی با استادان حوزه علمیه فومن -که از دانشآموختگان [[نجف]] بودند- لحظههایی نیز به ذکر محاضر درس حوزه علمیه عراق میگذشت و او را به وجد میآورد و قلب مشتاقش را به صفای | در [[جمادیالثانی]] سال ۱۳۴۸ قمری مطابق با ۱۳۰۸خورشیدی، زمان هجرت از دیار پدری فرا رسید. بیگمان در لحظههای خلوت محمدتقی با استادان حوزه علمیه فومن -که از دانشآموختگان [[نجف]] بودند- لحظههایی نیز به ذکر محاضر درس حوزه علمیه عراق میگذشت و او را به وجد میآورد و قلب مشتاقش را به صفای حرم حضرت علی علیه السلام و حضرت [[امام حسین علیه السلام]] میکوچاند و پای آن قبور نورانی مینشاند. آن مجالس و گفتگوها، شوق طلبه فومنی به عتبات عالیات را چنان برانگیخت که سرانجام تصمیم به هجرت گرفت و راهی دیار معصومین علیه السلام شد. | ||
== خاطره انتخاب نام == | == خاطره انتخاب نام == | ||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
محمدتقی در سیزده سالگی، دل به هجرت سپرد تا روح ناآرامش در بارگاه امامان معصوم علیه السلام آرام گیرد و ذهن جستجوگرش در حوزه علمیه آن سامان، قرار گیرد. پدر که شوق فرزند فاضلش را دید، همراه یکی از دوستان متمکّنش که قصد تشرف به [[عتبات]] داشت، او را به [[کربلا]] فرستاد. | محمدتقی در سیزده سالگی، دل به هجرت سپرد تا روح ناآرامش در بارگاه امامان معصوم علیه السلام آرام گیرد و ذهن جستجوگرش در حوزه علمیه آن سامان، قرار گیرد. پدر که شوق فرزند فاضلش را دید، همراه یکی از دوستان متمکّنش که قصد تشرف به [[عتبات]] داشت، او را به [[کربلا]] فرستاد. | ||
اما محمدتقی در سفر اول، موفق به خروج از مرز نشد و مأموران مرزی به بهانه عدم همراهی والدین یا نداشتن جواز خروج، از ورودش به [[عراق]] جلوگیری کردند. این اتفاق اگرچه روح مشتاقش را آزرد، اما یادآوری رخدادی معنوی در دوران کودکیاش، او را مطمئن ساخت که به کربلا خواهد رفت و اینگونه نیز شد؛ سرانجام توانست خاک مقدس کربلا را ببوسد. این زمان، محمدتقی تا چهارده سالگی چند ماه فاصله داشت و به رغم بزرگی روح و انبوهی دانش، هنوز به سن تکلیف نرسیده بود. | اما محمدتقی در سفر اول، موفق به خروج از مرز نشد و مأموران مرزی به بهانه عدم همراهی والدین یا نداشتن جواز خروج، از ورودش به [[عراق]] جلوگیری کردند. این اتفاق اگرچه روح مشتاقش را آزرد، اما یادآوری رخدادی معنوی در دوران کودکیاش، او را مطمئن ساخت که به کربلا خواهد رفت و اینگونه نیز شد؛ سرانجام توانست خاک مقدس کربلا را ببوسد. این زمان، محمدتقی تا چهارده سالگی چند ماه فاصله داشت و به رغم بزرگی روح و انبوهی دانش، هنوز به سن تکلیف نرسیده بود. | ||
محمدتقی به منزل عمویش که در آن زمان مقیم کربلا بود، وارد شد و پس از حدود یک سال به مدرسه رفت و در حجره ساکن شد. | محمدتقی به منزل عمویش که در آن زمان مقیم کربلا بود، وارد شد و پس از حدود یک سال به مدرسه رفت و در حجره ساکن شد. حوزه علمیه کربلا در آن زمان، استادان مهمی را در خود جای داده بود و محمدتقی در این سالها ادبیات عرب و بخشی از کتابهای [[فقه]] و [[اصول]] را خواند و در سال دوم سکونتش در کربلا، نزد حضرت آیتالله حاج شیخ جعفر حائری فومنی و با حضور پدر بزرگوارش که به کربلا مشرف شده بود، به کسوت روحانیت درآمد. | ||
چهار سال در کربلای معلی به تلاش بیوقفه در کسب دانش و معرفت گذشت؛ کوششی که با تهذیب نفس و کسب مکارم اخلاق با استمداد از فیوضات حضرت سیدالشهداءعلیه السلام همراه بود. | چهار سال در کربلای معلی به تلاش بیوقفه در کسب دانش و معرفت گذشت؛ کوششی که با تهذیب نفس و کسب مکارم اخلاق با استمداد از فیوضات حضرت سیدالشهداءعلیه السلام همراه بود. | ||
خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
مجلس روضه هفتگی ایشان محفل همه دلسوختگان و شیفتگان اهلبیت عصمت و طهارت علیه السلام بود؛ کسانیکه از شهرهای مختلف کشور به شوق شرکت در روضه اباعبدالله الحسین علیه السلام در این محفل جمع میشدند و اشک ماتمشان در عزای حسین با اشک شوق دیدار این مرجع عظیمالشأن در هم میآمیخت. | مجلس روضه هفتگی ایشان محفل همه دلسوختگان و شیفتگان اهلبیت عصمت و طهارت علیه السلام بود؛ کسانیکه از شهرهای مختلف کشور به شوق شرکت در روضه اباعبدالله الحسین علیه السلام در این محفل جمع میشدند و اشک ماتمشان در عزای حسین با اشک شوق دیدار این مرجع عظیمالشأن در هم میآمیخت. | ||
نام آیتالله بهجت، نماز و مناجات را در ذهنها تداعی میکند. این تداعی و همراهی، دست کم دو دلیل داشت: نخست حالات و معنویت آن وارسته مرد الهی هنگام [[نماز]] بود، و دلیل دیگر، اهتمام شگفت ایشان به برگزاری نماز جماعت در همه روزها و اوقات سال بود که از همان آغاز، بزرگان و زبده عالمان حوزه علمیه در آن شرکت میکردند. ایشان نخست تمام نمازهای یومیه را به جماعت در مسجد فاطمیه اقامه میکرد؛ اما در سالهای پایانی | نام آیتالله بهجت، نماز و مناجات را در ذهنها تداعی میکند. این تداعی و همراهی، دست کم دو دلیل داشت: نخست حالات و معنویت آن وارسته مرد الهی هنگام [[نماز]] بود، و دلیل دیگر، اهتمام شگفت ایشان به برگزاری نماز جماعت در همه روزها و اوقات سال بود که از همان آغاز، بزرگان و زبده عالمان حوزه علمیه در آن شرکت میکردند. ایشان نخست تمام نمازهای یومیه را به جماعت در مسجد فاطمیه اقامه میکرد؛ اما در سالهای پایانی عمر بهدلیل کهولت سن به اقامه نماز ظهر و عصر بسنده کردند. شکوه و عظمت نماز جماعت ایشان در مسجد فاطمیه در هیچ نوشتهای نمیگنجد و فقط کسانیکه این عظمت و شکوه معنوی را درک کردهاند، میتوانند شمهای از آن را به بیان آورند. خاطره آن روزها و شبها که صفهای نماز از صحن مسجد به حیاط و کوچهها میرسید، هرگز از حافظه نمازگزاران مسجد فاطمیه محو نخواهد شد و بسا پیران و جوانانی که بیتاب آن لحظههای ناب معنویاند. | ||
از دیگر برنامههای دائمی و زیبای ایشان، حضور هر روزه در حریم ملکوتی [[حضرت فاطمه معصومه (س)|حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیه]] بود. ایشان تا پایان زندگی سراسر نور و برکت خویش تا آستانه نود سالگی، هر روز پس از | از دیگر برنامههای دائمی و زیبای ایشان، حضور هر روزه در حریم ملکوتی [[حضرت فاطمه معصومه (س)|حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیه]] بود. ایشان تا پایان زندگی سراسر نور و برکت خویش تا آستانه نود سالگی، هر روز پس از نماز صبح و تعقیبات آن، به زیارت ضریح مطهر حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیه میشتافت و سپس در خلوت عاشقانه خویش در گوشهای از حرم مطهر به قرائت زیارات و اقامه نماز میپرداخت. | ||
== آثار علمی == | == آثار علمی == | ||
خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
روزهای پایانی اردیبهشت ۱۳۸۸، روزهای پایانی انتظار برای رسیدن به | روزهای پایانی اردیبهشت ۱۳۸۸، روزهای پایانی انتظار برای رسیدن به بهشت دیدار بود. در تمام سالهای زندگی مبارکش با همه وجود و با جسم خسته و تکیدهاش و روح تشنه و رنجدیدهاش، آرزوی وصال سرمدی داشت. برای او که عبد صالح خداوند بود و در تمام دوران زندگی خویش جز به بندگی نمیاندیشید، لحظه دیدار معبود، آغاز لذت محض روحانی بود. دیدار با سفیر خوشروی حق، نتیجه نود سال مجاهدت در راه معشوق ازلی بود. آسودن در آغوش امن و رحمت الهی، نصیبهای است که بهای آن پاکی و عبودیت است. اما روز فراغت او از دنیای خاکی، شب فراغ دوستان و یاران ارادتمندش بود. آن روز، در حالیکه روحی بزرگ و شاد به آسمانها پر میکشید، جان هزاران شیفته معنویت و پاکدامنی اشک حسرت میریخت. | ||
غروب یکشنبه، بیستوهفتم | غروب یکشنبه، بیستوهفتم اردیبهشت سال ۱۳۸۸، وقتی خبر رحلت آن عالم ربانی در شهر پیچید، بهت و حیرت و آنگاه ناله و شیون شهر را فرا گرفت. سیل مشتاقان و شیفتگان فقاهت و مرجعیت به سوی قم سرازیر شد. قم سیه پوشید و ازدحام جمعیت عزادار، یادآور تشییع تاریخی آیتالله بروجردی شد. از عامی و عارف، از فاضل و کاسب و از همه طبقات مردم در تشییع پیکر مردی حضور رساندند که سینهاش مالامال از عشق و شیفتگی بود و یادگاری مقدس از خود بر جای گذاشت و سرانجام پیکر مطهر آن پیر راحل در حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیه در [[مسجد]] بالاسر در خاک مشک بوی عصمت آرمید. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
# [https://bahjat.ir/fa/content/1010 برگرفته از سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت قدسسرهhttps://bahjat.ir] | # [https://bahjat.ir/fa/content/1010 برگرفته از سایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیتالله بهجت قدسسرهhttps://bahjat.ir] | ||
# [https://www.tabnak.ir/fa/tags/4874/1/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA برگرفته از سایت در مورد آیتالله بهجت در ویکی تابناک بیشتر بخوانیدhttps://www.tabnak.ir › tags ›] | # [https://www.tabnak.ir/fa/tags/4874/1/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA برگرفته از سایت در مورد آیتالله بهجت در ویکی تابناک بیشتر بخوانیدhttps://www.tabnak.ir › tags ›] | ||
[[رده: عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده: عالمان شیعه]] | [[رده:عالمان شیعه]] | ||
[[رده: مراجع تقلید]] | [[رده:مراجع تقلید]] | ||
[[رده: ایران]] | [[رده:ایران]] |