۸۷۱
ویرایش
قانون اساسی الجزایر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی « قانون اساسی جمهوری دمکراتیک خلق الجزایر مقدمه ملت‌الجزایر ملتی آزاد و مص...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | |||
[[پرونده: قانون اساسی الجزایر.jpg|بندانگشتی|قانون اساسی کشور دموکراتیک خلق الجزایر]] | |||
قانون اساسی جمهوری دمکراتیک خلق الجزایر | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
! نام | |||
! قانون اساسی کشور دموکراتیک خلق الجزایر | |||
|- | |||
|سال تدوین | |||
|۱۹۶۳ | |||
|- | |||
|تعداد اصول | |||
|182 | |||
|- | |||
|زمان تصویب | |||
|دوره ریاست جمهوری [[فرحات عباس]] | |||
|- | |||
|زمان تصویب | |||
|دوره ریاست جمهوری [[احمد بن بلا]] | |||
|- | |||
|} | |||
</div> | |||
قانون اساسی [[الجزایر]] (به عربی: دستور الجزائر)، مهم‌ترین قانون کشور الجزایر بود که پس از جنگ استقلال الجزایر (۱۹۵۴–۶۲)؛ پیش‌نویس آن توسط فرحات عباس رئیس‌جمهور وقت الجزایر تنظیم شد و بعد در زمان ریاست جمهوری احمد بن بلا با یک همه پرسی در سال ۱۹۶۳ به تصویب رسید. این قانون اساسی ۱۸۲ اصل دارد. | |||
=قانون اساسی جمهوری دمکراتیک خلق الجزایر= | |||
مقدمه | مقدمه | ||
ملت‌الجزایر ملتی آزاد و مصمم بر آزاد ماندن است. | ملت‌الجزایر ملتی آزاد و مصمم بر آزاد ماندن است. | ||
| خط ۱۱: | خط ۳۴: | ||
الجزایر، در ازمنه مهم دیر آشنای سیر تاریخی مدیترانه، می‌تواند در استمرار حیات | الجزایر، در ازمنه مهم دیر آشنای سیر تاریخی مدیترانه، می‌تواند در استمرار حیات | ||
خویش، از دوران پادشاهی | خویش، از دوران پادشاهی «نومیدی» ها و فتوحات اسلامی تا جنگل‌های استعماری، توأماً | ||
مبشرین آزادی، اتحاد، رشد و توسعه و معماران حکومت دمکراتیک و موفق دوران عظمت و | مبشرین آزادی، اتحاد، رشد و توسعه و معماران حکومت دمکراتیک و موفق دوران عظمت و | ||
آرامش را بازشناسد. | آرامش را بازشناسد. | ||
| خط ۲۰: | خط ۴۳: | ||
کنونی را در گذشتة درخشان ملت الجزایر جای می‌دهد. | کنونی را در گذشتة درخشان ملت الجزایر جای می‌دهد. | ||
ملت الجزایر ابتدا در جنبش ملی و سپس در جبهه آزادیبخش ملی گردآمد و خون خود را در | ملت الجزایر ابتدا در جنبش ملی و سپس در [[جبهه آزادیبخش ملی]] گردآمد و خون خود را در | ||
راه تضمین آزادی و هویت فرهنگی بازیافته خود فدا نمود و به نهادهای مردمی رسمی دست | راه تضمین آزادی و هویت فرهنگی بازیافته خود فدا نمود و به نهادهای مردمی رسمی دست | ||
یافت. | یافت. | ||
| خط ۴۸: | خط ۷۱: | ||
فردا را در سرلوحه امور خود قرار داده است. | فردا را در سرلوحه امور خود قرار داده است. | ||
تلألؤ انقلاب اول نوامبر و احترام ناشی از تعهد نسبت به کلیه اهداف مشروع در جهان، | |||
موجبات غرور و سربلندی الجزایر، به‌عنوان کشور اسلامی، بخشی از سرزمین مغرب بزرگ، | موجبات غرور و سربلندی الجزایر، به‌عنوان کشور اسلامی، بخشی از سرزمین مغرب بزرگ، | ||
کشور عرب زبان، مدیترانه‌ای و آفریقایی را فراهم می‌آورد. | کشور عرب زبان، مدیترانه‌ای و آفریقایی را فراهم می‌آورد. | ||
| خط ۷۸: | خط ۱۰۱: | ||
نماد ملی، مهر حکومت و سرود ملی به موجب قانون تعیین می‌شود. | نماد ملی، مهر حکومت و سرود ملی به موجب قانون تعیین می‌شود. | ||
==مبحث دوم: ملت== | ==مبحث دوم: ملت== | ||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۵۷: | ||
حکومت منحصراً در خدمت ملت است. | حکومت منحصراً در خدمت ملت است. | ||
===اصل دوازدهم=== | ===اصل دوازدهم=== | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۶۸: | ||
به هیچ وجه نمی‌توان هیچ بخشی از خاک کشور را ترک یا واگذار نمود. | به هیچ وجه نمی‌توان هیچ بخشی از خاک کشور را ترک یا واگذار نمود. | ||
===اصل چهاردهم=== | ===اصل چهاردهم=== | ||
| خط ۱۵۱: | خط ۱۷۴: | ||
چارچوبی را تشکیل می‌دهد که در آن اراده ملت بیان و نظارت تام بر عملکرد مسؤولین | چارچوبی را تشکیل می‌دهد که در آن اراده ملت بیان و نظارت تام بر عملکرد مسؤولین | ||
عالیرتبه اعمال می‌گردد. | عالیرتبه اعمال می‌گردد. | ||
===اصل پانزدهم=== | ===اصل پانزدهم=== | ||
| خط ۱۵۷: | خط ۱۸۰: | ||
بخش تقسیم کشوری پایه محسوب می‌شود. | بخش تقسیم کشوری پایه محسوب می‌شود. | ||
===اصل شانزدهم=== | ===اصل شانزدهم=== | ||
| خط ۱۶۴: | خط ۱۸۷: | ||
===اصل هفدهم=== | ===اصل هفدهم=== | ||
داراییهای عمومی جزء اموال ملی است. داراییهای مزبور منابع زیرزمینی، معادن و | |||
معادن سنگ، منابع طبیعی انرژی، | معادن سنگ، منابع طبیعی انرژی، ثروتهای معدنی، طبیعی و زنده مناطق مختلف دریایی | ||
ملی، | ملی، آبها و جنگلها را شامل می‌شود. | ||
===اصل هجدهم=== | ===اصل هجدهم=== | ||
| خط ۱۷۵: | خط ۱۹۸: | ||
اداره حیطه ملی طبق قانون صورت می‌پذیرد. | اداره حیطه ملی طبق قانون صورت می‌پذیرد. | ||
===اصل نوزدهم=== | ===اصل نوزدهم=== | ||
| خط ۱۸۱: | خط ۲۰۴: | ||
قانون شرایط انجام تجارت خارجی و نظارت بر آن را تعیین می‌کند. | قانون شرایط انجام تجارت خارجی و نظارت بر آن را تعیین می‌کند. | ||
===اصل بیستم=== | ===اصل بیستم=== | ||
| خط ۱۸۷: | خط ۲۱۰: | ||
مصادرة اموال موجب جبران پیشاپیش درست و عادلانه خسارت می‌شود. | مصادرة اموال موجب جبران پیشاپیش درست و عادلانه خسارت می‌شود. | ||
===اصل بیست و یکم=== | ===اصل بیست و یکم=== | ||
| خط ۱۹۶: | خط ۲۱۹: | ||
سوء استفاده از قدرت مجازات قانونی دارد. | سوء استفاده از قدرت مجازات قانونی دارد. | ||
===اصل بیست و سوم=== | ===اصل بیست و سوم=== | ||
قانون بیطرفی دستگاه اداری را تضمین می‌کند. | قانون بیطرفی دستگاه اداری را تضمین می‌کند. | ||
===اصل بیست و چهارم=== | ===اصل بیست و چهارم=== | ||
حکومت مسؤول امنیت اشخاص و اموال است و حمایت از اتباع را در خارج از کشور تضمین | حکومت مسؤول امنیت اشخاص و اموال است و حمایت از اتباع را در خارج از کشور تضمین | ||
می‌کند. | می‌کند. | ||
===اصل بیست و پنجم=== | ===اصل بیست و پنجم=== | ||
| خط ۲۱۸: | خط ۲۴۱: | ||
الجزایر از توسل به جنگ به منظور خدشه‌دار کردن حاکمیت مشروع و آزادی سایر ملل | الجزایر از توسل به جنگ به منظور خدشه‌دار کردن حاکمیت مشروع و آزادی سایر ملل | ||
اجتناب و تلاش خود را در راه حل صلح‌آمیز اختلافات بین‌المللی مصروف می‌کند. | اجتناب و تلاش خود را در راه حل صلح‌آمیز اختلافات بین‌المللی مصروف می‌کند. | ||
===اصل بیست و هفتم=== | ===اصل بیست و هفتم=== | ||
| خط ۲۲۴: | خط ۲۴۷: | ||
احقاق حق تصمیم‌گیری برای خود و علیه کلیه اشکال تبعیض نژادی مبارزه می‌کنند اعلام | احقاق حق تصمیم‌گیری برای خود و علیه کلیه اشکال تبعیض نژادی مبارزه می‌کنند اعلام | ||
می‌دارد. | می‌دارد. | ||
===اصل بیست و هشتم=== | ===اصل بیست و هشتم=== | ||
| خط ۲۳۰: | خط ۲۵۳: | ||
پایه برابری، منافع متقابل و عدم دخالت در امور داخلی تلاش می‌کند و به اصول و | پایه برابری، منافع متقابل و عدم دخالت در امور داخلی تلاش می‌کند و به اصول و | ||
اهداف منشور ملل متحد متعهد است. | اهداف منشور ملل متحد متعهد است. | ||
==مبحث چهارم: حقوق و آزادیها== | ==مبحث چهارم: حقوق و آزادیها== | ||
| خط ۲۳۷: | خط ۲۶۰: | ||
کلیة اتباع بدون هیچ‌گونه تبعیضی به لحاظ تولد، نژاد، جنسیت، اعتقاد یا در هر | کلیة اتباع بدون هیچ‌گونه تبعیضی به لحاظ تولد، نژاد، جنسیت، اعتقاد یا در هر | ||
شرایط یا موقعیت شخصی یا اجتماعی دیگر در مقابل قانون با هم برابرند. | شرایط یا موقعیت شخصی یا اجتماعی دیگر در مقابل قانون با هم برابرند. | ||
===اصل سی‌ام=== | ===اصل سی‌ام=== | ||
| خط ۲۴۳: | خط ۲۶۶: | ||
شرایط اخذ، حفظ، سلب و عدم اعتبار تابعیت الجزایر به موجب قانون تعیین می‌شود. | شرایط اخذ، حفظ، سلب و عدم اعتبار تابعیت الجزایر به موجب قانون تعیین می‌شود. | ||
===اصل | ===اصل سی و یکم=== | ||
اهداف عملکرد نهادها عبارت است از: ایجاد برابری در حقوق و وظایف کلیة اتباع، اعم | اهداف عملکرد نهادها عبارت است از: ایجاد برابری در حقوق و وظایف کلیة اتباع، اعم | ||
از مرد یا زن، ضمن حذف موانعی که بر سر راه رشد و ترقی اشخاص و حضور مؤثر همگان در | از مرد یا زن، ضمن حذف موانعی که بر سر راه رشد و ترقی اشخاص و حضور مؤثر همگان در | ||
حیات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی وجود دارد. | حیات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی وجود دارد. | ||
===اصل سی و دوم=== | ===اصل سی و دوم=== | ||
آزادیهای بنیادین و حقوق بشر و اتباع تضمین شده است. | |||
حقوق و آزادیهای مزبور میراث ملی مردان و زنان الجزایری است که باید، به منظور حفظ | حقوق و آزادیهای مزبور میراث ملی مردان و زنان الجزایری است که باید، به منظور حفظ | ||
تمامیت و مصونیت آن را از نسلی به نسل دیگر انتقال دهند. | تمامیت و مصونیت آن را از نسلی به نسل دیگر انتقال دهند. | ||
===اصل سی و سوم=== | ===اصل سی و سوم=== | ||
دفاع انفرادی یا جمعی از حقوق بنیادین بشر و آزادیهای فردی و جمعی تضمین شده است. | دفاع انفرادی یا جمعی از حقوق بنیادین بشر و آزادیهای فردی و جمعی تضمین شده است. | ||
===اصل سی و چهارم=== | ===اصل سی و چهارم=== | ||
| خط ۲۶۶: | خط ۲۸۹: | ||
هر نوع خشونت، اعم از جسمی یا روحی، یا خدشه به شخصیت افراد ممنوع است. | هر نوع خشونت، اعم از جسمی یا روحی، یا خدشه به شخصیت افراد ممنوع است. | ||
===اصل سی و پنجم=== | ===اصل سی و پنجم=== | ||
| خط ۲۷۹: | خط ۳۰۲: | ||
آزادی تجارت و صنعت تضمین و در چارچوب قانون اعمال می‌گردد. | آزادی تجارت و صنعت تضمین و در چارچوب قانون اعمال می‌گردد. | ||
===اصل سی و هشتم=== | ===اصل سی و هشتم=== | ||
| خط ۲۸۹: | خط ۳۱۲: | ||
اطلاع‌رسانی توسط شخص ثالث تا رفع اختلاف موجود فقط به موجب حکم قضایی امکان‌پذیر | اطلاع‌رسانی توسط شخص ثالث تا رفع اختلاف موجود فقط به موجب حکم قضایی امکان‌پذیر | ||
است. | است. | ||
===اصل سی و نهم=== | ===اصل سی و نهم=== | ||
| خط ۲۹۵: | خط ۳۱۸: | ||
مصونیت از افشای کلیة اشکال مکاتبات و ارتباط شخصی تضمین شده است. | مصونیت از افشای کلیة اشکال مکاتبات و ارتباط شخصی تضمین شده است. | ||
===اصل چهلم=== | ===اصل چهلم=== | ||
| خط ۳۱۲: | خط ۳۳۵: | ||
حق تشکیل احزاب سیاسی به رسمیت شناخته شده و تضمین می‌شود. | حق تشکیل احزاب سیاسی به رسمیت شناخته شده و تضمین می‌شود. | ||
معذالک اعمال این حق به منظور خدشه‌دار ساختن آزادیهای بنیادین، | معذالک اعمال این حق به منظور خدشه‌دار ساختن آزادیهای بنیادین، ارزشها و عناصر | ||
اساسی هویت ملی، وحدت ملی، امنیت و یکپارچگی ارضی ملی، استقلال کشور و حاکمیت مردم | اساسی هویت ملی، وحدت ملی، امنیت و یکپارچگی ارضی ملی، استقلال کشور و حاکمیت مردم | ||
و همچنین ویژگی دمکراتیک و جمهوریت حکومت امکان‌پذیر نیست. احترام به مقررات قانون | و همچنین ویژگی دمکراتیک و جمهوریت حکومت امکان‌پذیر نیست. احترام به مقررات قانون | ||
| خط ۳۲۷: | خط ۳۵۰: | ||
سایر تعهدات و وظایف به موجب قانون تعیین می‌شود. | سایر تعهدات و وظایف به موجب قانون تعیین می‌شود. | ||
===اصل چهل و سوم=== | ===اصل چهل و سوم=== | ||
| خط ۳۴۷: | خط ۳۷۰: | ||
کلیه اشخاص تا اثبات جرم ایشان در مرجع قضایی قانونی به همراه کلیة تضمینات مندرج | کلیه اشخاص تا اثبات جرم ایشان در مرجع قضایی قانونی به همراه کلیة تضمینات مندرج | ||
در قانون، بی‌گناه شناخته می‌شوند. | در قانون، بی‌گناه شناخته می‌شوند. | ||
===اصل چهل و ششم=== | ===اصل چهل و ششم=== | ||
هیچ‌کس متهم شناخته نمی‌شود مگر به موجب قانونی که پیش از ارتکاب جرم توشیح شده | هیچ‌کس متهم شناخته نمی‌شود مگر به موجب قانونی که پیش از ارتکاب جرم توشیح شده | ||
باشد. | باشد. | ||
===اصل چهل و هفتم=== | ===اصل چهل و هفتم=== | ||
| خط ۳۶۹: | خط ۳۹۲: | ||
پس از انقضای مدت بازداشت موقت، در صورت درخواست فرد بازداشت شده، وی باید مورد | پس از انقضای مدت بازداشت موقت، در صورت درخواست فرد بازداشت شده، وی باید مورد | ||
معاینه پزشکی قرار گیرد و در تمامی مواردی باید از این حق خود مطلع شود. | معاینه پزشکی قرار گیرد و در تمامی مواردی باید از این حق خود مطلع شود. | ||
===اصل چهل و نهم=== | ===اصل چهل و نهم=== | ||
| خط ۳۷۵: | خط ۳۹۸: | ||
قانون شرایط و چگونگی جبران خسارت را تعیین می‌کند. | قانون شرایط و چگونگی جبران خسارت را تعیین می‌کند. | ||
===اصل پنجاهم=== | ===اصل پنجاهم=== | ||
کلیة اتباع واجد شرایط قانونی از حق انتخاب کردن و انتخاب شدن برخوردارند. | کلیة اتباع واجد شرایط قانونی از حق انتخاب کردن و انتخاب شدن برخوردارند. | ||
===اصل پنجاه و یکم=== | ===اصل پنجاه و یکم=== | ||
دستیابی به کلیة | دستیابی به کلیة سمتها و مشاغل دولتی، جز در شرایط معین در قانون، برای کلیة اتباع | ||
تضمین شده است. | تضمین شده است. | ||
===اصل پنجاه و دوم=== | ===اصل پنجاه و دوم=== | ||
| خط ۳۹۳: | خط ۴۱۶: | ||
اموال و ابنیة وقفی به رسمیت شناخته می‌شود؛ قانون از اهداف موارد مذکور حمایت | اموال و ابنیة وقفی به رسمیت شناخته می‌شود؛ قانون از اهداف موارد مذکور حمایت | ||
می‌کند. | می‌کند. | ||
===اصل پنجاه و سوم=== | ===اصل پنجاه و سوم=== | ||
| خط ۴۰۴: | خط ۴۲۷: | ||
دولت بر دستیابی یکسان به آموزش و پرورش و آموزش‌های حرفه‌ای نظارت دارد. | دولت بر دستیابی یکسان به آموزش و پرورش و آموزش‌های حرفه‌ای نظارت دارد. | ||
===اصل پنجاه و چهارم=== | ===اصل پنجاه و چهارم=== | ||
| خط ۴۱۰: | خط ۴۳۳: | ||
دولت پیشگیری و مبارزه علیه بیماریهای مسری و بومی را عهده‌دار است. | دولت پیشگیری و مبارزه علیه بیماریهای مسری و بومی را عهده‌دار است. | ||
===اصل پنجاه و پنجم=== | ===اصل پنجاه و پنجم=== | ||
| خط ۴۱۸: | خط ۴۴۱: | ||
حق استراحت تضمین شده است؛ شرایط اعمال آن به موجب قانون تعیین می‌شود. | حق استراحت تضمین شده است؛ شرایط اعمال آن به موجب قانون تعیین می‌شود. | ||
===اصل پنجاه و ششم=== | ===اصل پنجاه و ششم=== | ||
حق تشکیل اتحادیه برای کلیه اتباع به رسمیت شناخته شده است. | حق تشکیل اتحادیه برای کلیه اتباع به رسمیت شناخته شده است. | ||
===اصل پنجاه و هفتم=== | |||
حق اعتصاب به رسمیت شناخته شده است. حق مزبور در چارچوب قانون اعمال می‌گردد. | حق اعتصاب به رسمیت شناخته شده است. حق مزبور در چارچوب قانون اعمال می‌گردد. | ||
| خط ۴۲۹: | خط ۴۵۲: | ||
قانون می‌تواند اعمال این حق را در موارد دفاع ملی و امنیت یا در مورد کلیة خدمات | قانون می‌تواند اعمال این حق را در موارد دفاع ملی و امنیت یا در مورد کلیة خدمات | ||
یا فعالیت‌های عمومی که برای جامعه منافع حیاتی دارند ممنوع یا تحدید نماید. | یا فعالیت‌های عمومی که برای جامعه منافع حیاتی دارند ممنوع یا تحدید نماید. | ||
===اصل پنجاه و هشتم=== | ===اصل پنجاه و هشتم=== | ||
| خط ۴۳۹: | خط ۴۶۲: | ||
توانست کار کنند تضمین شده است. | توانست کار کنند تضمین شده است. | ||
==مبحث پنجم:وظایف== | ==مبحث پنجم: وظایف== | ||
===اصل شصتم=== | ===اصل شصتم=== | ||
| خط ۴۵۴: | خط ۴۷۷: | ||
خیانت، جاسوسی، ارتباط با دشمن و همچنین کلیه جرایمی که ارتکاب آنها امنیت حکومت | خیانت، جاسوسی، ارتباط با دشمن و همچنین کلیه جرایمی که ارتکاب آنها امنیت حکومت | ||
را خدشه‌دار می‌سازد مجازات شدید قانونی را به دنبال دارد. | را خدشه‌دار می‌سازد مجازات شدید قانونی را به دنبال دارد. | ||
===اصل شصت و دوم=== | ===اصل شصت و دوم=== | ||
| خط ۴۶۴: | خط ۴۸۷: | ||
حکومت احترام به نمادهای انقلاب، یادمان شهدا و حیثیت ذوالحقوق ایشان و مجاهدین را | حکومت احترام به نمادهای انقلاب، یادمان شهدا و حیثیت ذوالحقوق ایشان و مجاهدین را | ||
تضمین می‌کند. | تضمین می‌کند. | ||
===اصل شصت و سوم=== | ===اصل شصت و سوم=== | ||
مجموعة | مجموعة آزادیهای هر تبعه با احترام به حقوق به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی | ||
برای سایرین، به ویژه با احترام به حق حیثیت، مودت و حمایت از خانواده، جوانان و | برای سایرین، به ویژه با احترام به حق حیثیت، مودت و حمایت از خانواده، جوانان و | ||
اطفال اعمال می‌شود. | اطفال اعمال می‌شود. | ||
===اصل شصت و چهارم=== | ===اصل شصت و چهارم=== | ||
| خط ۴۸۱: | خط ۵۰۴: | ||
هیچ‌گونه مالیات، سهمیه، عوارض یا حقی به هیچ عنوان به صورت عطف به ماسبق وضع | هیچ‌گونه مالیات، سهمیه، عوارض یا حقی به هیچ عنوان به صورت عطف به ماسبق وضع | ||
نمی‌گردد. | نمی‌گردد. | ||
===اصل شصت و پنجم=== | ===اصل شصت و پنجم=== | ||
قانون وظایف والدین در امر تعلیم و تربیت فرزندان و حمایت از آنها و همچنین وظایف | قانون وظایف والدین در امر تعلیم و تربیت فرزندان و حمایت از آنها و همچنین وظایف | ||
فرزندان در امر کمک به والدین و دستگیری از ایشان را تعیین می‌کند. | فرزندان در امر کمک به والدین و دستگیری از ایشان را تعیین می‌کند. | ||
===اصل شصت و ششم=== | ===اصل شصت و ششم=== | ||
کلیه اتباع موظف به حفظ اموال عمومی و منافع ملت و احترام به مالکیت سایرین هستند. | کلیه اتباع موظف به حفظ اموال عمومی و منافع ملت و احترام به مالکیت سایرین هستند. | ||
===اصل شصت و هفتم=== | ===اصل شصت و هفتم=== | ||
جان و مال کلیة بیگانگانی که به‌طور قانونی در کشور مقیم هستند در حمایت قانون | جان و مال کلیة بیگانگانی که به‌طور قانونی در کشور مقیم هستند در حمایت قانون | ||
قرار دارد. | قرار دارد. | ||
===اصل شصت و هشتم=== | ===اصل شصت و هشتم=== | ||
هیچ‌کس جز به موجب و با اجرای قانون استرداد مجرمین مسترد نمی‌شود. | هیچ‌کس جز به موجب و با اجرای قانون استرداد مجرمین مسترد نمی‌شود. | ||
===اصل شصت و نهم=== | ===اصل شصت و نهم=== | ||
پناهندگان سیاسی برخوردار از حق اقامت به هیچ وجه تحویل یا مسترد نمی‌شوند. | پناهندگان سیاسی برخوردار از حق اقامت به هیچ وجه تحویل یا مسترد نمی‌شوند. | ||
=فصل دوم: سازماندهی قوا= | =فصل دوم: سازماندهی قوا= | ||
| خط ۵۲۹: | خط ۵۵۲: | ||
رئیس‌جمهور در محدودة تعیین شده به موجب قانون اساسی مقام عالی اداری است. | رئیس‌جمهور در محدودة تعیین شده به موجب قانون اساسی مقام عالی اداری است. | ||
===اصل هفتاد و سوم=== | ===اصل هفتاد و سوم=== | ||
| خط ۵۳۵: | خط ۵۵۸: | ||
باشد: | باشد: | ||
ـ دارای ملیت الجزایری صرف باشد؛ | |||
ـ مسلمان باشد؛ | |||
ـ در روز انتخابات دارای چهل (40) سال تمام باشد؛ | |||
ـ از حقوق تامة مدنی و سیاسی برخوردار باشد؛ | |||
ـ همسر وی دارای ملیت الجزایری باشد؛ | |||
ـ شرکت در انقلاب اول (1) نوامبر سال 1954 برای نامزدهای متولد پیش از ژوئیة سال | |||
1942؛ | 1942؛ | ||
ـ عدم شرت والدین نامزدهای متولد پس از ژوئیة سال 1942 در اقدامات خصمانه علیه | |||
انقلاب اول (1) نوامبر سال 1954؛ | انقلاب اول (1) نوامبر سال 1954؛ | ||
ـ تهیة اظهارنامة علنی ماترک منقول و غیرمنقول در داخل و خارج الجزایر. | |||
سایر شرایط به موجب قانون تعیین می‌گردد. | |||
===اصل هفتاد و چهارم=== | ===اصل هفتاد و چهارم=== | ||
| خط ۵۷۹: | خط ۶۰۲: | ||
کار کنم و با تمام توان خود را در راستای تحقق آرمانهای والای عدالت، آزادی و صلح | کار کنم و با تمام توان خود را در راستای تحقق آرمانهای والای عدالت، آزادی و صلح | ||
در جهان کوشا باشم». | در جهان کوشا باشم». | ||
===اصل هفتاد و هفتم=== | ===اصل هفتاد و هفتم=== | ||
رئیس‌جمهور علاوه بر اختیاراتی که نص صریح قانون اساسی به وی اعطا می‌نماید، از | |||
اختیارات و امتیازات زیر نیز برخوردار است: | اختیارات و امتیازات زیر نیز برخوردار است: | ||
1 ـ فرماندهی کل قوای مسلح جمهوری؛ | |||
2 ـ مسؤولیت دفاع ملی؛ | |||
3 ـ تدوین و هدایت سیاست خارجی ملت؛ | |||
4 ـ ریاست هیأت وزیران؛ | |||
5 ـ انتصاب و عزل رئیس دولت؛ | |||
6 ـ امضای تصویبنامه‌های ریاست جمهوری؛ | |||
7 ـ حق عفو، تخفیف یا تغییر مجازات؛ | |||
8 ـ دعوت مردم به همه‌پرسی در مورد کلیة مسائل دارای اهمیت ملی؛ | |||
9 ـ انعقاد و تنفیذ قراردادهای بین‌المللی؛ | |||
10. اعطای نشانها، امتیازات و عناوین افتخاری حکومت. | |||
===اصل هفتاد و هشتم=== | ===اصل هفتاد و هشتم=== | ||
| خط ۶۰۹: | خط ۶۳۲: | ||
رئیس‌جمهور در موارد ذیل اقدام به انتصاب می‌نماید: | رئیس‌جمهور در موارد ذیل اقدام به انتصاب می‌نماید: | ||
1 ـ سمتها و مأموریتهای پیش‌بینی شده در قانون اساسی؛ | |||
2 ـ سمتهای کشوری و لشکری حکومت؛ | |||
3 ـ مناصب تعیین شده از سوی هیأت وزیران؛ | |||
4 ـ رئیس هیأت وزیران؛ | |||
5 ـ وزیر مشاور دولت؛ | |||
6 ـ رئیس بانک الجزایر؛ | |||
7 ـ صاحبمنصبان قضایی؛ | |||
8 ـ مسؤول سازمانهای امنیتی؛ | |||
9 ـ فرمانداران. | |||
رئیس‌جمهور سفرا و فرستادگان ویژه را منصوب می‌کند و فرا می‌خواند. | |||
وی همچنین استوارنامه‌ها و نامه‌های فراخوان نمایندگان سیاسی بیگانه را دریافت | وی همچنین استوارنامه‌ها و نامه‌های فراخوان نمایندگان سیاسی بیگانه را دریافت | ||
می‌نماید. | می‌نماید. | ||
===اصل هفتاد و نهم=== | ===اصل هفتاد و نهم=== | ||
رئیس دولت اعضای دولت منتخب خود را به رئیس | رئیس دولت اعضای دولت منتخب خود را به رئیس جمهور معرفی و وی ایشان را منصوب | ||
می‌کند. | می‌کند. | ||
رئیس دولت برنامه خود را برای ارائه به هیأت وزیران تدوین می‌نماید. | |||
===اصل هشتادوم=== | |||
رئیس دولت برنامه‌های خود را برای تصویب به مجلس ملی خلق تقدیم می‌نماید. مجلس | |||
ملی خلق بدین منظور مباحث کلی را آغاز می‌کند. | ملی خلق بدین منظور مباحث کلی را آغاز می‌کند. | ||
رئیس دولت می‌تواند برنامه خود را با نتایج مباحث منطبق کند. | |||
رئیس دولت در خصوص برنامه‌های خود پیامی به شورای ملت ارسال می‌نماید. | |||
شورای ملت نیز می‌تواند در این خصوص قطعنامهای صادر کند. | |||
===اصل هشتاد و یکم=== | ===اصل هشتاد و یکم=== | ||
رئیس دولت در صورت عدم تصویب برنامه خود در مجلس ملی خلق، استعفای دولت خود را | رئیس دولت در صورت عدم تصویب برنامه خود در مجلس ملی خلق، استعفای دولت خود را | ||
| خط ۶۵۹: | خط ۶۸۲: | ||
===اصل هشتاد و سوم=== | ===اصل هشتاد و سوم=== | ||
رئیس دولت برنامه مصوب مجلس ملی خلق را اجرا و هماهنگ می‌سازد. | رئیس دولت برنامه مصوب مجلس ملی خلق را اجرا و هماهنگ می‌سازد. | ||
===اصل هشتاد و چهارم=== | ===اصل هشتاد و چهارم=== | ||
| خط ۶۶۶: | خط ۶۸۹: | ||
می‌پذیرد. | می‌پذیرد. | ||
این مباحث همچنین می‌تواند طبق مفاد اصول صدوبیست‌وهفت و صدوسی‌وپنج، صدوسی‌وشش | |||
و صدوسی‌وهفتم به استیضاح منجر شود. | و صدوسی‌وهفتم به استیضاح منجر شود. | ||
رئیس دولت می‌تواند از مجلس ملی خلق درخواست رأی اعتماد کند. چنانچه رأی اعتماد | |||
تصویب نشود، رئیس دولت استعفای دولت خود را تقدیم می‌نماید. | تصویب نشود، رئیس دولت استعفای دولت خود را تقدیم می‌نماید. | ||
| خط ۶۷۹: | خط ۷۰۲: | ||
===اصل هشتاد و پنجم=== | ===اصل هشتاد و پنجم=== | ||
رئیس دولت، علاوه بر اختیاراتی که نص صریح قانون اساسی به وی اعطا می‌کند، | |||
اختیارات زیر را نیز اعمال می‌نماید: | اختیارات زیر را نیز اعمال می‌نماید: | ||
1 ـ توزیع اختیارات بین اعضای دولت ضمن رعایت مفاد قانون اساسی؛ | |||
2 ـ ریاست هیأت دولت؛ | |||
3 ـ نظارت بر اجرای قوانین و مقررات؛ | |||
4 ـ امضای تصویبنامه‌های اجرایی دولت؛ | |||
5 ـ انتصاب به مشاغل حکومتی، بدون خدشه‌دار ساختن مفاد اصول | |||
هفتاوهفت‌وهفتادوهشتم؛ | هفتاوهفت‌وهفتادوهشتم؛ | ||
6 ـ نظارت بر حسن کارکرد دستگاه اداری. | |||
===اصل هشتاد و ششم=== | ===اصل هشتاد و ششم=== | ||
| خط ۷۰۵: | خط ۷۲۸: | ||
پیش‌بینی نشده است تفویض نماید. | پیش‌بینی نشده است تفویض نماید. | ||
همچنین وی نمی‌تواند اختیارات مربوط به توسل به همه پرسی، انحلال مجلس ملی خلق، | |||
تصمیم به انتخابات زودرس مجلس، اجرای مقررات پیش‌بینی شده در اصول هفتادوهفت، | تصمیم به انتخابات زودرس مجلس، اجرای مقررات پیش‌بینی شده در اصول هفتادوهفت، | ||
هفتادوهشت، نودویک تا نودوپنج، نودوهفت، صدوبیست و چهار، صدوبیست و شش، | هفتادوهشت، نودویک تا نودوپنج، نودوهفت، صدوبیست و چهار، صدوبیست و شش، | ||
| خط ۷۱۷: | خط ۷۴۰: | ||
مجلسین پیشنهاد می‌کند. | مجلسین پیشنهاد می‌کند. | ||
مجلسین در اجلاس مشترک با اکثریت دو سوم آرای اعضاء وضعیت معذوریت رئیس‌جمهور را | |||
اعلام و رئیس شورای ملت را برای مدت حداکثر چهل و پنج (45) روز مأمور تصدی سمت وی | اعلام و رئیس شورای ملت را برای مدت حداکثر چهل و پنج (45) روز مأمور تصدی سمت وی | ||
می‌نماید، وی اختیارات رئیس‌جمهور را با رعایت مفاد اصل نودم قانون اساسی اعمال | می‌نماید، وی اختیارات رئیس‌جمهور را با رعایت مفاد اصل نودم قانون اساسی اعمال | ||
می‌کند. | می‌کند. | ||
در صورت تداوم معذوریت تا انقضای مهلت چهل و پنج (45) روز، طبق شیوه معین در | |||
بندهای پیشین و طبق مفاد بندهای بعدی این اصل، نسبت به اعلام عدم تصدی سمت ریاست | بندهای پیشین و طبق مفاد بندهای بعدی این اصل، نسبت به اعلام عدم تصدی سمت ریاست | ||
جمهوری ناشی از استعفای قانونی اقدام می‌شود. | جمهوری ناشی از استعفای قانونی اقدام می‌شود. | ||
در صورت استعفا یا فوت رئیس‌جمهور، شورای قانون اساسی تشکیل جلسه می‌دهد و عدم | |||
تصدی قطعی سمت ریاست جمهوری را با صدور سند رسمی تأیید می‌نماید. | تصدی قطعی سمت ریاست جمهوری را با صدور سند رسمی تأیید می‌نماید. | ||
شورای قانون اساسی در اسرع وقت سند اعلام عدم تصدی قطعی را به مجلسین ارسال | |||
می‌کند و مجلسین به‌طور قانونی تشکیل جلسه می‌دهد. | می‌کند و مجلسین به‌طور قانونی تشکیل جلسه می‌دهد. | ||
رئیس شورای ملت حداکثر به مدت شصت (60) روز مسؤولیت ریاست حکومت را عهده‌دار | |||
می‌شود؛ در طی مدت مزبور انتخابات ریاست جمهوری انجام می‌پذیرد. | می‌شود؛ در طی مدت مزبور انتخابات ریاست جمهوری انجام می‌پذیرد. | ||
رئیس حکومت تعیین شده نمی‌تواند نامزد سمت ریاست جمهوری گردد. | |||
در مورد همزمانی استعفا یا فوت رئیس‌جمهور و عدم تصدی سمت رئیس شورای ملت، به هر | |||
علت، شورای قانون اساسی قانوناً تشکیل جلسه می‌دهد و عدم تصدی قطعی سمت ریاست | علت، شورای قانون اساسی قانوناً تشکیل جلسه می‌دهد و عدم تصدی قطعی سمت ریاست | ||
جمهوری و معذوریت رئیس شورای ملت را با صدور سند رسمی تأیید می‌نماید. در این صورت | جمهوری و معذوریت رئیس شورای ملت را با صدور سند رسمی تأیید می‌نماید. در این صورت | ||
| خط ۷۴۳: | خط ۷۶۶: | ||
اساسی مسؤولیت ریاست حکومت را عهده‌دار می‌شود. | اساسی مسؤولیت ریاست حکومت را عهده‌دار می‌شود. | ||
وی نمی‌تواند نامزد سمت ریاست جمهوری گردد. | |||
===اصل هشتاد و نهم=== | ===اصل هشتاد و نهم=== | ||
هرگاه یکی از نامزدهای دور دوم انتخابات ریاست جمهوری فوت یا کناره‌گیری نماید | |||
یا به هر علتی دچار معذوریت شود، رئیس‌جمهور وقت یا کسی که عهده‌دار مسؤولیت رئیس | یا به هر علتی دچار معذوریت شود، رئیس‌جمهور وقت یا کسی که عهده‌دار مسؤولیت رئیس | ||
حکومت شده است تا اعلام انتخاب رئیس‌جمهور در سمت خود ابقا می‌شود. | حکومت شده است تا اعلام انتخاب رئیس‌جمهور در سمت خود ابقا می‌شود. | ||
در این صورت، شورای قانون اساسی مهلت برگزاری انتخابات را برای مدت حداکثر شصت | |||
(60) روز تمدید می‌کند. قانون بنیادی شرایط و چگونگی اجرای مقررات موجود را تعیین | (60) روز تمدید می‌کند. قانون بنیادی شرایط و چگونگی اجرای مقررات موجود را تعیین | ||
می‌کند. | می‌کند. | ||
| خط ۷۶۰: | خط ۷۸۳: | ||
شود. | شود. | ||
در صورتی که رئیس دولت وقت نامزد سمت ریاست جمهوری قانوناً مستعفی تلقی می‌گردد و | |||
رئیس حکومت وظایف وی را به یکی دیگر از اعضای دولت واگذار می‌کند. | رئیس حکومت وظایف وی را به یکی دیگر از اعضای دولت واگذار می‌کند. | ||
مفاد بندهای 7 و 8 اصل هفتادوهفت و همچنین اصول هفتادونه، صدوبیست و چهار، | |||
صدوبیست و نه، صد و سی و شش، صدو سی و هفت، صدوهفتادوچهار، صدوهفتادوشش و | صدوبیست و نه، صد و سی و شش، صدو سی و هفت، صدوهفتادوچهار، صدوهفتادوشش و | ||
صدوهفتادو هفتم قانون اساسی در طول مهلتهای چهل و پنج (45) روزه و شصت (60) روزه | صدوهفتادو هفتم قانون اساسی در طول مهلتهای چهل و پنج (45) روزه و شصت (60) روزه | ||
پیش‌بینی شده در اصول هشتاد و هشت و هشتادونهم مجرا نیستند. | پیش‌بینی شده در اصول هشتاد و هشت و هشتادونهم مجرا نیستند. | ||
در طول مهلتهای مزبور مفاد اصول نودویک، نودوسه، نودوچهار، نودوپنج و نودوهفتم | |||
قانون اساسی فقط در صورت تصویب مجلسین در جلسه مشترک و پس از مشورت قبلی با شورای | قانون اساسی فقط در صورت تصویب مجلسین در جلسه مشترک و پس از مشورت قبلی با شورای | ||
قانون اساسی و شورای عالی امنیت مجرا هستند. | قانون اساسی و شورای عالی امنیت مجرا هستند. | ||
===اصل نود و یکم=== | ===اصل نود و یکم=== | ||
در مواردی اضطراری، رئیس‌جمهور ضمن فراخوانی شورای عالی امنیت به تشکیل جلسه و | |||
ضمن مشورت با رئیس مجلس ملی خلق، رئیس شورای ملت، رئیس دولت و رئیس شورای قانون | ضمن مشورت با رئیس مجلس ملی خلق، رئیس شورای ملت، رئیس دولت و رئیس شورای قانون | ||
اساسی حکم اعلام وضعیت اضطراری یا، برای مدتی معین، حکومت نظامی را صادر و کلیه | اساسی حکم اعلام وضعیت اضطراری یا، برای مدتی معین، حکومت نظامی را صادر و کلیه | ||
تدابیر لازم را برای بازگشت به وضعیت عادی اتخاذ می‌نماید. | تدابیر لازم را برای بازگشت به وضعیت عادی اتخاذ می‌نماید. | ||
مدت وضعیت اضطراری یا حکومت نظامی فقط با تصویب مجلسین در جلسه مشترک تمدید | |||
می‌شود. | می‌شود. | ||
| خط ۷۸۵: | خط ۸۰۸: | ||
سازماندهی وضعیت اضطراری و حکومت نظامی به موجب قانون بنیادی تعیین می‌شود. | سازماندهی وضعیت اضطراری و حکومت نظامی به موجب قانون بنیادی تعیین می‌شود. | ||
===اصل نود و سوم=== | ===اصل نود و سوم=== | ||
| خط ۷۹۱: | خط ۸۱۴: | ||
رئیس جمهور وضعیت فوق‌العاده را اعلام می‌کند. | رئیس جمهور وضعیت فوق‌العاده را اعلام می‌کند. | ||
چنین تدبیری پس از مشورت با رئیس مجلس ملی خلق، رئیس شورای ملت و شورای قانون | |||
اساسی و استماع‌نظر شورای عالی امنیت و هیأت وزیران اتخاذ می‌گردد. | اساسی و استماع‌نظر شورای عالی امنیت و هیأت وزیران اتخاذ می‌گردد. | ||
وضعیت فوق‌العاده امکان اتخاذ تدابیر استنایی را که حفظ استقلال ملت و نهادهای | |||
جمهوری ایجاب می‌کند، برای رئیس‌جمهور فراهم می‌نماید. | جمهوری ایجاب می‌کند، برای رئیس‌جمهور فراهم می‌نماید. | ||
| خط ۸۱۲: | خط ۸۳۵: | ||
قریب‌الوقوع، طبق مقررات مربوطة منشور ملل متحد، اعلان جنگ می‌دهد. | قریب‌الوقوع، طبق مقررات مربوطة منشور ملل متحد، اعلان جنگ می‌دهد. | ||
در چنین وضعیتی مجلسین به‌طور قانونی تشکیل جلسه می‌دهد. | |||
رئیس‌جمهور با صدور پیامی ملت را از وضعیت موجود مطلع می‌نماید. | |||
===اصل نود و ششم=== | ===اصل نود و ششم=== | ||
| خط ۸۲۱: | خط ۸۴۴: | ||
عهده‌دار کلیة اختیارات می‌شود. | عهده‌دار کلیة اختیارات می‌شود. | ||
هرگاه دوره ریاست جمهوری رو به اتمام باشد دورة مزبور به‌طور قانونی تا پایان | |||
جنگ تمدید می‌شود. | جنگ تمدید می‌شود. | ||
در صورت استعفا یا فوت یا هر نوع معذوریت دیگر رئیس‌جمهور، رئیس شورای ملت، به | |||
عنوان رئیس حکومت، در همان شرایط رئیس‌جمهور کلیة اختیارات ناشی از وضعیت جنگی را | عنوان رئیس حکومت، در همان شرایط رئیس‌جمهور کلیة اختیارات ناشی از وضعیت جنگی را | ||
عهده‌دار می‌شود. | عهده‌دار می‌شود. | ||
در صورت تلاقی عدم تصدی سمت ریاست‌جمهوری و ریاست شورای ملت، رئیس شورای قانون | |||
اساسی در شرایط پیش‌بینی شده فوق مسؤولیت‌های رئیس حکومت را عهده‌دار می‌شود. | اساسی در شرایط پیش‌بینی شده فوق مسؤولیت‌های رئیس حکومت را عهده‌دار می‌شود. | ||
===اصل نود و هفتم=== | ===اصل نود و هفتم=== | ||
رئیس‌جمهور توافقنامه‌های آتش بس و پیمان‌های صلح را امضا می‌نماید، و از شورای | |||
قانون اساسی در خصوص قراردادهای مربوطه نظرخواهی می‌کند. وی قراردادهای مزبور را | قانون اساسی در خصوص قراردادهای مربوطه نظرخواهی می‌کند. وی قراردادهای مزبور را | ||
فوراً به تصویب قطعی هر یک از مجالس می‌رساند. | فوراً به تصویب قطعی هر یک از مجالس می‌رساند. | ||
==مبحث دوم: قوة مقننه== | ==مبحث دوم: قوة مقننه== | ||
===اصل نود و هشتم=== | ===اصل نود و هشتم=== | ||
مجلسین متشکل از مجلس ملی خلق و شورای ملت قوه مقننه را اعمال می‌نماید. | مجلسین متشکل از مجلس ملی خلق و شورای ملت قوه مقننه را اعمال می‌نماید. | ||
مجلسین قانون را رأساً تدوین و تصویب می‌کند. | |||
===اصل نود و نهم=== | ===اصل نود و نهم=== | ||
| خط ۸۵۰: | خط ۸۷۳: | ||
صدوسی‌وچهارم قانون اساسی، نظارت تام دارد. | صدوسی‌وچهارم قانون اساسی، نظارت تام دارد. | ||
مجلس ملی خلق نظارت پیش‌بینی شده در اصول صدوسی‌وپنج تا صدوسی‌وهفتم قانون اساسی | |||
را اعمال می‌کند. | را اعمال می‌کند. | ||
===اصل صدم=== | ===اصل صدم=== | ||
مجلسین در چارچوب اختیارات مندرج در قانون اساسی باید به مأموریت محوله از سوی | مجلسین در چارچوب اختیارات مندرج در قانون اساسی باید به مأموریت محوله از سوی | ||
مردم وفادار باشد و همیشه به سخنانشان گوش فرا دهد. | مردم وفادار باشد و همیشه به سخنانشان گوش فرا دهد. | ||
===اصل صد و یکم=== | ===اصل صد و یکم=== | ||
| خط ۸۸۱: | خط ۹۰۴: | ||
می‌گیرد. | می‌گیرد. | ||
دورة نمایندگی مجلسین فقط در مواردی که فوق‌العاده حاد و مانع انجام عادی | |||
انتخابات است تمدید می‌شود. | انتخابات است تمدید می‌شود. | ||
مجلسین با تشکیل جلسه مشترک به پیشنهاد رئیس‌جمهور، پس از مشورت با شورای قانون | |||
اساسی، با اخذ تصمیم مقتضی این امر را تأیید می‌کند. | اساسی، با اخذ تصمیم مقتضی این امر را تأیید می‌کند. | ||
| خط ۸۹۱: | خط ۹۱۴: | ||
نحوة انتخاب وکلا و نحوه انتخاب یا انتصاب اعضای شورای ملت، شرایط انتخاب شدن، | نحوة انتخاب وکلا و نحوه انتخاب یا انتصاب اعضای شورای ملت، شرایط انتخاب شدن، | ||
نحوه عدم انتخاب و مغایرتها به موجب قانون بنیادی تعیین می‌شود. | نحوه عدم انتخاب و مغایرتها به موجب قانون بنیادی تعیین می‌شود. | ||
===اصل صد و چهارم=== | ===اصل صد و چهارم=== | ||
| خط ۹۰۱: | خط ۹۲۴: | ||
مأموریت نمایندگی وکلا و اعضای شورای ملت مأموریتی ملی است. مأموریت مزبور قابل | مأموریت نمایندگی وکلا و اعضای شورای ملت مأموریتی ملی است. مأموریت مزبور قابل | ||
تجدید و مغایر با انجام سایر مأموریتهای نمایندگی یا مشاغل دیگر است. | تجدید و مغایر با انجام سایر مأموریتهای نمایندگی یا مشاغل دیگر است. | ||
===اصل صد و ششم=== | ===اصل صد و ششم=== | ||
| خط ۹۰۷: | خط ۹۳۰: | ||
نمایندگی خود را از دست می‌دهد. | نمایندگی خود را از دست می‌دهد. | ||
فقدان اعتبار مزبور برحسب مورد ناشی از تصمیم مجلس ملی خلق یا شورای ملت با | |||
اکثریت آراء اعضای آنهاست. | اکثریت آراء اعضای آنهاست. | ||
===اصل صد و هفتم=== | ===اصل صد و هفتم=== | ||
وکلا یا اعضای شورای ملت در قبال سایر همتایان خود که می‌توانند، در صورت ارتکاب | |||
عملی دون شأن مأموریت خود، از ایشان | عملی دون شأن مأموریت خود، از ایشان خلعید نمایند مسؤول هستند. | ||
آئین‌نامة هر یک از مجالس شرایطی را تعیین می‌کند که در آن شرایط اعتبارنامة | |||
وکلا یا اعضای شورای ملت ممکن است رد شود. رأی مزبور بدون خدشه‌دار ساختن پیگردهای | وکلا یا اعضای شورای ملت ممکن است رد شود. رأی مزبور بدون خدشه‌دار ساختن پیگردهای | ||
حقوق عمومی برحسب مورد به تصویب اکثریت اعضای مجلس ملی خلق یا شورای ملت می‌رسد. | حقوق عمومی برحسب مورد به تصویب اکثریت اعضای مجلس ملی خلق یا شورای ملت می‌رسد. | ||
| خط ۹۲۱: | خط ۹۴۴: | ||
===اصل صد و هشتم=== | ===اصل صد و هشتم=== | ||
شرایط پذیرش استعفای یکی از اعضا توسط مجلسین به موجب قانون بنیادی تعیین | |||
می‌شود. | می‌شود. | ||
===اصل صد و نهم=== | ===اصل صد و نهم=== | ||
| خط ۹۲۹: | خط ۹۵۲: | ||
رسمیت شناخته می‌شود. | رسمیت شناخته می‌شود. | ||
وکلا یا اعضای شورای ملت به علت اظهارنظر یا سخنرانی یا آراء خود در طول انجام | |||
وظیفه نمایندگی، مورد تعقیب، بازداشت یا به‌طور کلی هر گونه اقدام مدنی یا کیفری | وظیفه نمایندگی، مورد تعقیب، بازداشت یا به‌طور کلی هر گونه اقدام مدنی یا کیفری | ||
قرار نمی‌گیرند. | قرار نمی‌گیرند. | ||
| خط ۹۳۵: | خط ۹۵۸: | ||
===اصل صد و دهم=== | ===اصل صد و دهم=== | ||
چنانچه وکیلی یا عضوی از شورای ملت جرم یا جنحه‌ای مرتکب شود، فقط در صورت | |||
صرفنظر صریح وی از حقوق خود یا، برحسب مورد، با مجوز مجلس ملی خلق یا شورای ملت که | صرفنظر صریح وی از حقوق خود یا، برحسب مورد، با مجوز مجلس ملی خلق یا شورای ملت که | ||
با اکثریت آراء اعضای خود سلب مصونیت از وی را تصویب نماید، قابل پیگرد و تعقیب | با اکثریت آراء اعضای خود سلب مصونیت از وی را تصویب نماید، قابل پیگرد و تعقیب | ||
است. | است. | ||
===اصل صد و یازدهم=== | ===اصل صد و یازدهم=== | ||
در صورت ارتکاب جنحه یا جرم مشهود می‌توان وکیل یا عضو شورای ملت را بازداشت و | |||
هیأت رئیسه مجلس ملی خلق یا شورای ملت را برحسب مورد بلافاصله از این امر آگاه | هیأت رئیسه مجلس ملی خلق یا شورای ملت را برحسب مورد بلافاصله از این امر آگاه | ||
نمود. | نمود. | ||
هیأت رئیسه طبق مفاد اصل صدودهم می‌تواند خواستار تعلیق پیگرد و آزادی وکیل یا | |||
عضو شورای ملت گردد. | عضو شورای ملت گردد. | ||
| خط ۹۵۶: | خط ۹۷۹: | ||
===اصل صد و سیزدهم=== | ===اصل صد و سیزدهم=== | ||
دستگاه قانونگذاری به‌طور قانونی ده روز پس از انتخابات مجلس ملی خلق، به ریاست | |||
رئیس سنی و معاونت دو نفر از جوانترین وکلا کار خود را آغاز می‌کند. | رئیس سنی و معاونت دو نفر از جوانترین وکلا کار خود را آغاز می‌کند. | ||
مجلس ملی خلق نسبت به انتخاب هیأت رئیسه و تشکیل کمیسیون‌های خود اقدام | |||
می‌نماید. | می‌نماید. | ||
مقررات فوق در مورد شورای ملت نیز قابل استفاده است. | |||
===اصل صد و چهاردهم=== | ===اصل صد و چهاردهم=== | ||
رئیس مجلس ملی خلق برای یک دوره قانونگذاری به این سمت برگزیده می‌شود. رئیس شورای | رئیس مجلس ملی خلق برای یک دوره قانونگذاری به این سمت برگزیده می‌شود. رئیس شورای | ||
ملت پس از هر تغییر جزئی ساختاری شورا برگزیده می‌شود. | ملت پس از هر تغییر جزئی ساختاری شورا برگزیده می‌شود. | ||
===اصل صد و پانزدهم=== | ===اصل صد و پانزدهم=== | ||
| خط ۹۸۶: | خط ۱٬۰۰۹: | ||
مجلس ملی خلق و شورای ملت می‌توانند به درخواست روسای مجالس مزبور، اکثریت اعضای | مجلس ملی خلق و شورای ملت می‌توانند به درخواست روسای مجالس مزبور، اکثریت اعضای | ||
حاضر یا رئیس دولت اقدام به تشکیل جلسة غیرعلنی نمایند. | حاضر یا رئیس دولت اقدام به تشکیل جلسة غیرعلنی نمایند. | ||
===اصل صد و هفدهم=== | ===اصل صد و هفدهم=== | ||
مجلس ملی خلق و شورای ملت در چارچوب آیین‌نامة داخلی خود اقدام به تشکیل | مجلس ملی خلق و شورای ملت در چارچوب آیین‌نامة داخلی خود اقدام به تشکیل | ||
کمیسیون‌های دائمی می‌نمایند. | کمیسیون‌های دائمی می‌نمایند. | ||
===اصل صد و هجدهم=== | ===اصل صد و هجدهم=== | ||
| خط ۹۹۷: | خط ۱٬۰۲۰: | ||
می‌انجامد. | می‌انجامد. | ||
رئیس‌جمهور می‌تواند مجلسین را به نشست فوق‌العاده فرا خواند. | |||
مجلسین می‌تواند به درخواست رئیس دولت توسط رئیس‌جمهور یا به درخواست دوسوم | |||
اعضای مجلس ملی خلق تشکیل جلسه دهد. | اعضای مجلس ملی خلق تشکیل جلسه دهد. | ||
نشست فوق‌العاده مجلسین با انجام دستور جلسه‌ای که موجب نشست مزبور شده بود | |||
خاتمه می‌یابد. | خاتمه می‌یابد. | ||
===اصل صد و نوزدهم=== | ===اصل صد و نوزدهم=== | ||
رئیس دولت و وکلا توأماً از حق پیشنهاد قانون برخوردارند. | رئیس دولت و وکلا توأماً از حق پیشنهاد قانون برخوردارند. | ||
طرحهای قانونی زمانی قابل طرح هستند که از طرف بیست (20) نفر از وکلا ارائه | |||
شوند. | شوند. | ||
لوایح پس از اعلام نظر شورای حکومتی، بدواً در هیأت وزیران مطرح می‌شود و سپس | |||
رئیس دولت آن را تقدیم هیأت رئیسه مجلس ملی خلق می‌نماید. | رئیس دولت آن را تقدیم هیأت رئیسه مجلس ملی خلق می‌نماید. | ||
| خط ۱٬۰۲۰: | خط ۱٬۰۴۳: | ||
مورد رأی‌گیری قرار گیرد. | مورد رأی‌گیری قرار گیرد. | ||
بحث در خصوص لوایح و طرحهای قانونی در مجلس ملی خلق به متن تقدیمی مربوط می‌شود. | |||
شورای ملت متن مصوب مجلس ملی خلق را به بحث می‌گذارد و با اکثریت سه چهارم اعضای | |||
خود آن را تصویب می‌کند. در صورت بروز اختلاف بین دو مجلس به درخواست رئیس دولت | خود آن را تصویب می‌کند. در صورت بروز اختلاف بین دو مجلس به درخواست رئیس دولت | ||
کمیسیون مشترکی مرکب از اعضای هر دو مجلس به تعداد مساوی، به‌منظور پیشنهاد متنی | کمیسیون مشترکی مرکب از اعضای هر دو مجلس به تعداد مساوی، به‌منظور پیشنهاد متنی | ||
در خصوص مفاد مورد اختلاف، تشکیل می‌شود. | در خصوص مفاد مورد اختلاف، تشکیل می‌شود. | ||
متن مزبور برای تصویب از سوی دولت به هر دو مجلس تقدیم می‌گردد و در صورت موافقت | |||
دولت مورد اصلاح قرار می‌گیرد. | دولت مورد اصلاح قرار می‌گیرد. | ||
مجلسین قانون بودجه را حداکثر ظرف مهلت هفتادوپنج (75) روز پس از تقدیم آن طبق | |||
بند پیشین، تصویب می‌کنند. | بند پیشین، تصویب می‌کنند. | ||
در صورت عدم تصویب در مهلت تعیین شده، رئیس‌جمهور از طریق صدور دستورالعمل، طرح | |||
دولت را توشیح می‌نماید. | دولت را توشیح می‌نماید. | ||
روشهای دیگر به موجب قانون بنیادی مندرج در اصل صدوپانزدهم قانون اساسی تعیین | |||
می‌شود. | می‌شود. | ||
| خط ۱٬۰۶۵: | خط ۱٬۰۸۸: | ||
ـ قواعد کلی حقوق کیفری و آیین دادرسی کیفری و بخصوص تعیین جنحه و جنایات، تعیین | ـ قواعد کلی حقوق کیفری و آیین دادرسی کیفری و بخصوص تعیین جنحه و جنایات، تعیین | ||
مجازاتهای گوناگون مناسب، عفو عمومی، استرداد مجرمین و امور زندانها؛ | |||
ـ قواعد کلی آیین دادرسی مدنی و مجاری اجرایی؛ | |||
ـ نظام الزامات مدنی، تجاری و مالکیت؛ | |||
ـ تقسیمات کشوری؛ | |||
ـ تصویب طرحهای ملی؛ | |||
ـ تصویب بودجة دولت؛ | |||
ـ وضع، موارد شمول و میزان عوارض، سهمیه‌ها و مالیاتها و کلیة حقوق مربوطه؛ | |||
ـ نظام گمرکی؛ | |||
ـ مقررات مربوط به نشر اسکناس، نظام بانکها، اعتبار و بیمه‌ها؛ | |||
ـ قواعد کلی مربوط به آموزش و تحقیقات علمی؛ | |||
ـ قواعد کلی مربوط به بهداشت عمومی و جمعیت؛ | |||
ـ قواعد کلی مربوط به حقوق کار، تأمین اجتماعی و اعمال حقوق صنفی؛ | |||
ـ قواعد کلی مربوط به محیط زیست در چارچوب حیات و توزیع مناسب فعالیت‌های | |||
اقتصادی در خصوص منابع طبیعی و انسانی؛ | اقتصادی در خصوص منابع طبیعی و انسانی؛ | ||
ـ قواعد کلی مربوط به حمایت از حیات وحش و گیاهان بومی؛ | |||
ـ حمایت و حفاظت از میراث فرهنگی و تاریخی؛ | |||
ـ نظام کلی سرپرستی جنگلها و مراتع؛ | |||
ـ نظام کلی آبها؛ | |||
ـ نظام کلی معادن و مواد سوختی؛ | |||
ـ نظام اراضی؛ | |||
ـ تضمینات اساسی ارائه شده به کارکنان و نظامنامة کلی خدمات دولتی؛ | |||
ـ قواعد کلی مربوط به دفاع ملی و استفاده از نیروهای مسلح توسط مقامات کشوری؛ | |||
ـ قواعد مربوط به انتقال مالکیت از بخش دولتی به بخش خصوصی؛ | |||
ـ ایجاد مجتمعهای اقامتی؛ | |||
ـ ابداع نشانها، امتیازات و عناوین افتخاری حکومتی. | |||
===اصل صد و بیست و سوم=== | ===اصل صد و بیست و سوم=== | ||
علاوه بر حیطه‌های پیش‌بینی شده در قانون اساسی برای قانون بنیادی، موارد ذیل | |||
نیز در حیطة قانون بنیادی قرار دارد: | نیز در حیطة قانون بنیادی قرار دارد: | ||
ـ سازماندهی و عملکرد ارکان اصلی؛ | |||
ـ نظام انتخابات؛ | |||
ـ قانون مربوط به احزاب سیاسی؛ | |||
ـ قانون مربوط به اطلاع‌رسانی؛ | |||
ـ نظامنامة صاحبمنصبان قضایی و سازمان قضایی؛ | |||
ـ قانون ساختاری در خصوص قوانین مالی؛ | |||
ـ قانون مربوط به امنیت ملی. | |||
قانون بنیادی با اکثریت مطلق وکلا و با اکثریت سه چهارم اعضای شورای ملت تصویب | |||
می‌شود. | می‌شود. | ||
پیش از توشیح قانون بنیادی بر مطابقت آن با قانون اساسی توسط شورای قانون اساسی | |||
نظارت تام اعمال می‌شود. | نظارت تام اعمال می‌شود. | ||
===اصل صد و بیست و چهارم=== | ===اصل صد و بیست و چهارم=== | ||
| خط ۱٬۱۴۴: | خط ۱٬۱۶۷: | ||
می‌تواند از طریق صدور دستورالعمل اقدام به وضع قانون نماید. | می‌تواند از طریق صدور دستورالعمل اقدام به وضع قانون نماید. | ||
رئیس‌جمهور متون مورد نظر خویش را برای تصویب در نشست آتی به هر یک از مجالس | |||
مجلسین ارائه می‌نماید. | مجلسین ارائه می‌نماید. | ||
دستورالعمل‌های رد شده در مجلسین فاقد اعتبار است. | |||
در موارد اضطراری مندرج در اصل نودوسوم رئیس‌جمهور می‌تواند با صدور دستورالعمل | |||
اقدام به وضع قانون نماید. دستورالعملها به تصویب هیأت وزیران می‌رسد. | |||
===اصل صد و بیست و پنجم=== | ===اصل صد و بیست و پنجم=== | ||
| خط ۱٬۱۵۷: | خط ۱٬۱۸۰: | ||
رئیس‌جمهور است. | رئیس‌جمهور است. | ||
اجرای قوانین در حیطة آیین‌نامه‌ای رئیس دولت است. | |||
===اصل صد و بیست و ششم=== | ===اصل صد و بیست و ششم=== | ||
رئیس‌جمهور قوانین را ظرف سی (30) روز پس از دریافت توشیح می‌نماید. | |||
معذالک هرگاه شورای قانون اساسی به درخواست یکی از مقامات عالیرتبة پیش‌بینی شده | |||
در اصل صدوشصت‌وششم پیش از توشیح قانون تشکیل جلسه دهد، مهلت مذکور تا تصمیم‌گیری | در اصل صدوشصت‌وششم پیش از توشیح قانون تشکیل جلسه دهد، مهلت مذکور تا تصمیم‌گیری | ||
شورای قانون اساسی در شرایط مندرج در اصل صدوشصت‌وهفتم به حالت تعلیق در می‌آید. | شورای قانون اساسی در شرایط مندرج در اصل صدوشصت‌وهفتم به حالت تعلیق در می‌آید. | ||
===اصل صد و بیست و هفتم=== | |||
رئیس‌جمهور می‌تواند تا سی (30) روز پس از تصویب قانون بررسی مجدد آن را درخواست | |||
نماید. | نماید. | ||
در این موارد رأی اکثریت دوسوم وکلای مجلس ملی خلق، برای تصویب قانون، لازم است. | |||
===اصل صد و بیست و هشتم=== | ===اصل صد و بیست و هشتم=== | ||
| خط ۱٬۱۸۳: | خط ۱٬۲۰۶: | ||
دولت، در مورد انحلال مجلس ملی خلق یا انجام انتخابات زودرس تصمیم‌گیری نماید. | دولت، در مورد انحلال مجلس ملی خلق یا انجام انتخابات زودرس تصمیم‌گیری نماید. | ||
در هر دو صورت انتخابات مجلس باید حداکثر ظرف مدت سه (3) ماه انجام پذیرد. | |||
===اصل صد و سی‌ام=== | ===اصل صد و سی‌ام=== | ||
| خط ۱٬۱۹۰: | خط ۱٬۲۱۳: | ||
سیاست خارجی را مطرح کند. | سیاست خارجی را مطرح کند. | ||
این مباحث در صورت اقتضا به صدور قطعنامه تنظیمی در جلسه مشترک مجلسین می‌انجامد | |||
و قطعنامه مزبور به اطلاع رئیس‌جمهور می‌رسد. | و قطعنامه مزبور به اطلاع رئیس‌جمهور می‌رسد. | ||
===اصل صد و سی و یکم=== | ===اصل صد و سی و یکم=== | ||
| خط ۱٬۲۰۳: | خط ۱٬۲۲۶: | ||
قراردادهایی که رئیس‌جمهور با شرایط مذکور تنفیذ می‌کند بر قانون ارجحیت دارد. | قراردادهایی که رئیس‌جمهور با شرایط مذکور تنفیذ می‌کند بر قانون ارجحیت دارد. | ||
===اصل صد و سی و سوم=== | ===اصل صد و سی و سوم=== | ||
| خط ۱٬۲۰۹: | خط ۱٬۲۳۲: | ||
روز احضار نمایند. | روز احضار نمایند. | ||
توضیحات اعضای دولت در کمیسیون‌های مجلسین مسموع است. | |||
===اصل صد و سی و چهارم=== | ===اصل صد و سی و چهارم=== | ||
اعضای مجلسین می‌توانند سؤالات خود را شفاهاً یا کتباً برای هر یک از اعضای دولت | |||
ارسال کنند. | ارسال کنند. | ||
به سؤالات کتبی حداکثر ظرف سی (30) روز کتباً پاسخ داده می‌شود. | |||
به سؤالات شفاهی در ضمن مجلس پاسخ داده می‌شود. | |||
چنانچه یکی از دو مجلس پاسخ، شفاهی یا کتبی، وزیر مورد نظر را توجیه کننده تلقی | |||
نماید، بحث با شرایطی که آیین‌نامة داخلی مجلس ملی خلق و شورای ملت پیش‌بینی کرده | نماید، بحث با شرایطی که آیین‌نامة داخلی مجلس ملی خلق و شورای ملت پیش‌بینی کرده | ||
است آغاز می‌شود. | است آغاز می‌شود. | ||
پرسش و پاسخ با همان شرایط دستور جلسات مباحث مجلسین منتشر می‌شود. | |||
===اصل صد و سی و پنجم=== | ===اصل صد و سی و پنجم=== | ||
| خط ۱٬۲۳۱: | خط ۱٬۲۵۴: | ||
مسؤولیت دولت معترض شود. | مسؤولیت دولت معترض شود. | ||
پیشنهاد مزبور فقط با امضا حداقل یک هفتم تعداد کل وکلا قابل بررسی است. | |||
===اصل صد و سی و ششم=== | ===اصل صد و سی و ششم=== | ||
| خط ۱٬۲۳۸: | خط ۱٬۲۶۱: | ||
رأی‌گیری سه (3) روز پس از ارایة پیشنهاد استیضاح انجام می‌گیرد. | رأی‌گیری سه (3) روز پس از ارایة پیشنهاد استیضاح انجام می‌گیرد. | ||
===اصل صد و سی و هفتم=== | ===اصل صد و سی و هفتم=== | ||
| خط ۱٬۲۴۵: | خط ۱٬۲۶۸: | ||
==مبحث سوم: قوة قضاییه== | ==مبحث سوم: قوة قضاییه== | ||
===اصل صد و سی و هشتم=== | ===اصل صد و سی و هشتم=== | ||
قوة قضاییه مستقل است و در چارچوب قانون عمل می‌کند. | قوة قضاییه مستقل است و در چارچوب قانون عمل می‌کند. | ||
===اصل صد و سی و نهم=== | ===اصل صد و سی و نهم=== | ||
قوة قضاییه از جامعه و آزادیها حمایت و حفظ آزادیهای بنیادین را برای همگان و برای | قوة قضاییه از جامعه و آزادیها حمایت و حفظ آزادیهای بنیادین را برای همگان و برای | ||
آحاد ملت تضمین کند. | آحاد ملت تضمین کند. | ||
===اصل صد و چهلم=== | ===اصل صد و چهلم=== | ||
عدالت بر اصول مشروعیت و مساوات پایه‌گذاری شده است. | |||
عدالت برای همگان و در دسترس همگان است و در رعایت حقوق نمود می‌باید. | |||
===اصل صد و چهل و یکم=== | ===اصل صد و چهل و یکم=== | ||
| خط ۱٬۲۶۷: | خط ۱٬۲۹۰: | ||
===اصل صد و چهل و دوم=== | ===اصل صد و چهل و دوم=== | ||
مجازاتهای کیفری تابع اصول مشروعیت و شخصیت هستند. | |||
===اصل صد و چهل و سوم=== | ===اصل صد و چهل و سوم=== | ||
مراجع قضایی در برخورد با اعمال مرتکبة مسؤولین اداری شکایات مطروحه را به رسمیت | |||
می‌شناسند. | می‌شناسند. | ||
===اصل صد و چهل و چهارم=== | ===اصل صد و چهل و چهارم=== | ||
| خط ۱٬۲۸۲: | خط ۱٬۳۰۵: | ||
تمامی سازمانهای ذیصلاح حکومتی در هر زمان، در هر مکان و در هر وضعیتی موظف به | تمامی سازمانهای ذیصلاح حکومتی در هر زمان، در هر مکان و در هر وضعیتی موظف به | ||
اجرای آراء مراجع قضایی هستند. | اجرای آراء مراجع قضایی هستند. | ||
===اصل صد و چهل و ششم=== | ===اصل صد و چهل و ششم=== | ||
صاحبمنصبان قضایی عدالت را جاری می‌سازند. دستیاران خلقی، در شرایط معین در | |||
قانون، صاحبمنصبان قضایی را یاری می‌دهند. | قانون، صاحبمنصبان قضایی را یاری می‌دهند. | ||
===اصل صد و چهل و هفتم=== | ===اصل صد و چهل و هفتم=== | ||
| خط ۱٬۲۹۳: | خط ۱٬۳۱۶: | ||
===اصل صد و چهل و هشتم=== | ===اصل صد و چهل و هشتم=== | ||
قاضی در مقابل هر نوع فشار، دخالت یا اقدامی، به‌منظور خدشه وارد نمودن به انجام | |||
مأموریت یا به رعایت قضاوت آزادانه وی، حمایت می‌شود. | مأموریت یا به رعایت قضاوت آزادانه وی، حمایت می‌شود. | ||
===اصل صد و چهل و نهم=== | ===اصل صد و چهل و نهم=== | ||
صاحبمنصبان قضایی به انحاء معین در قانون در برابر شورای‌عالی قضایی، در خصوص نحوه | صاحبمنصبان قضایی به انحاء معین در قانون در برابر شورای‌عالی قضایی، در خصوص نحوه | ||
انجام مسؤولیت خود مسؤولند. | انجام مسؤولیت خود مسؤولند. | ||
===اصل صد و پنجاهم=== | ===اصل صد و پنجاهم=== | ||
قانون از محکومین در مقابل هر نوع سوء استفاده یا انحراف قاضی حمایت می‌کند. | قانون از محکومین در مقابل هر نوع سوء استفاده یا انحراف قاضی حمایت می‌کند. | ||
===اصل صد و پنجاه و یکم=== | ===اصل صد و پنجاه و یکم=== | ||
| خط ۱٬۳۱۰: | خط ۱٬۳۳۳: | ||
حق مزبور در زمینه کیفری تضمین می‌شود. | حق مزبور در زمینه کیفری تضمین می‌شود. | ||
===اصل صد و پنجاه و دوم=== | ===اصل صد و پنجاه و دوم=== | ||
| خط ۱٬۳۲۰: | خط ۱٬۳۴۳: | ||
دیوان عالی و شورای حکومتی یکسان بودن رویة قضایی در کشور را تضمین و رعایت قانون | دیوان عالی و شورای حکومتی یکسان بودن رویة قضایی در کشور را تضمین و رعایت قانون | ||
نظارت می‌کنند. | نظارت می‌کنند. | ||
===اصل صد و پنجاه و سوم=== | ===اصل صد و پنجاه و سوم=== | ||
سازماندهی، عملکرد و سایر اختیارات دیوان عالی، شورای حکومتی و محکمة حل اختلاف به | سازماندهی، عملکرد و سایر اختیارات دیوان عالی، شورای حکومتی و محکمة حل اختلاف به | ||
موجب قانون بنیادی تعیین می‌شود. | موجب قانون بنیادی تعیین می‌شود. | ||
===اصل صد و پنجاه و چهارم=== | ===اصل صد و پنجاه و چهارم=== | ||
رئیس‌جمهور ریاست شورای عالی قضایی را عهده‌دار است. | رئیس‌جمهور ریاست شورای عالی قضایی را عهده‌دار است. | ||
===اصل صد و پنجاه و پنجم=== | ===اصل صد و پنجاه و پنجم=== | ||
| خط ۱٬۳۳۷: | خط ۱٬۳۶۰: | ||
شورا همچنین تحت ریاست دبیر اول شورای عالی بر رعایت مفاد اساسنامه قضایی و نظارت | شورا همچنین تحت ریاست دبیر اول شورای عالی بر رعایت مفاد اساسنامه قضایی و نظارت | ||
تام بر انضباط صاحبمنصبان قضایی توجه دارد. | تام بر انضباط صاحبمنصبان قضایی توجه دارد. | ||
===اصل صد و پنجاه و ششم=== | ===اصل صد و پنجاه و ششم=== | ||
شورای عالی قضایی نظر مشورتی خود را پیش از صدور حکم عفو از سوی رئیس‌جمهور | |||
اعلام می‌نماید. | اعلام می‌نماید. | ||
| خط ۱٬۳۴۷: | خط ۱٬۳۷۰: | ||
ترکیب، عملکرد و سایر اختیارات شورای عالی قضایی به موجب قانون بنیادی تعیین | ترکیب، عملکرد و سایر اختیارات شورای عالی قضایی به موجب قانون بنیادی تعیین | ||
می‌شود. | می‌شود. | ||
===اصل صد و پنجاه و هشتم=== | ===اصل صد و پنجاه و هشتم=== | ||
دیوان عالی حکومتی به منظور تشخیص آن دسته از اعمال رئیس‌جمهور که خیانت بزرگ | دیوان عالی حکومتی به منظور تشخیص آن دسته از اعمال رئیس‌جمهور که خیانت بزرگ | ||
محسوب می‌شوند و | محسوب می‌شوند و جرائم و جنحه‌هایی که رئیس دولت در حین انجام وظیفه مرتکب می‌شود | ||
باید تشکیل گردد. | باید تشکیل گردد. | ||
ترکیب، سازماندهی و عملکرد دیوان عالی حکومتی و همچنین آیین دادرسی قابل اجرا به | |||
موجب قانون بنیادی تعیین می‌شود. | موجب قانون بنیادی تعیین می‌شود. | ||
=فصل سوم: نظارت تام و نهادهای مشورتی= | |||
==مبحث نخست: نظارت تام== | ==مبحث نخست: نظارت تام== | ||
===اصل صد و پنجاه و نهم=== | ===اصل صد و پنجاه و نهم=== | ||
مجالس منتخب وظیفة نظارت تام را در ابعاد خلقی خود بر عهده دارند. | مجالس منتخب وظیفة نظارت تام را در ابعاد خلقی خود بر عهده دارند. | ||
===اصل صد و شصتم=== | ===اصل صد و شصتم=== | ||
دولت گزارش استفاده از اعتبارات بودجه‌ای را که هر یک از مجالس مجلسین در مورد | |||
کلیه عملیات بودجه‌ای برای دولت تصویب کرده‌اند تقدیم هر یک از مجالس می‌نماید. | کلیه عملیات بودجه‌ای برای دولت تصویب کرده‌اند تقدیم هر یک از مجالس می‌نماید. | ||
در مورد مجلسین عملیات با تصویب قانون مربوط به پرداخت بودجة عملیات مورد نظر | |||
توسط هر یک از مجالس، ختم می‌شود. | توسط هر یک از مجالس، ختم می‌شود. | ||
===اصل صد و شصت و یکم=== | ===اصل صد و شصت و یکم=== | ||
| خط ۱٬۳۷۸: | خط ۱٬۴۰۱: | ||
===اصل صد و شصت و دوم=== | ===اصل صد و شصت و دوم=== | ||
سازمانها و نهادهای ناظر موظفند مطابقت اقدامات قانونی و اجرایی را با قانون | |||
اساسی و همچنین شرایط استفاده و به‌کارگیری امکانات مادی و سرمایه‌های دولتی را | اساسی و همچنین شرایط استفاده و به‌کارگیری امکانات مادی و سرمایه‌های دولتی را | ||
بررسی کنند. | بررسی کنند. | ||
| خط ۱٬۳۸۴: | خط ۱٬۴۰۷: | ||
===اصل صد و شصت و سوم=== | ===اصل صد و شصت و سوم=== | ||
شورای قانون اساسی با هدف نظارت بر رعایت قانون اساسی باید تشکیل شود. | |||
شورا همچنین بر نظم همه‌پرسی انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات مجالس نظارت دارد | |||
و نتیجة عملیات مذکور را اعلام می‌کند. | و نتیجة عملیات مذکور را اعلام می‌کند. | ||
===اصل صد و شصت و چهارم=== | ===اصل صد و شصت و چهارم=== | ||
شورای قانون اساسی دارای نه (9) عضو است که سه (3) نفر از جمله رئیس شورا از طرف | |||
رئیس‌جمهور تعیین، دو (2) نفر از طرف مجلس ملی خلق، دو (2) نفر از طرف شورای ملت و | رئیس‌جمهور تعیین، دو (2) نفر از طرف مجلس ملی خلق، دو (2) نفر از طرف شورای ملت و | ||
یک (1) نفر از طرف دیوان عالی و یک (1) نفر از طرف شورای حکومتی، برگزیده می‌شوند. | یک (1) نفر از طرف دیوان عالی و یک (1) نفر از طرف شورای حکومتی، برگزیده می‌شوند. | ||
این افراد به محض تعیین یا انتخاب هر نوع نمایندگی، شغل، وظیفه یا مأموریت دیگری | |||
را ترک می‌کنند. | را ترک می‌کنند. | ||
رئیس‌جمهور، رئیس شورای قانون اساسی را برای یک مأموریت انحصاری شش (6) ساله به | |||
این سمت بر می‌گزیند. سایر اعضای شورای قانون اساسی نیز دارای مأموریت انحصاری شش | این سمت بر می‌گزیند. سایر اعضای شورای قانون اساسی نیز دارای مأموریت انحصاری شش | ||
(6) ساله هستند که در مورد نیمی از آنها هر سه (3) سال یکبار مجدداً انتخابات | (6) ساله هستند که در مورد نیمی از آنها هر سه (3) سال یکبار مجدداً انتخابات | ||
انجام می‌گیرد. | انجام می‌گیرد. | ||
===اصل صد و شصت و پنجم=== | ===اصل صد و شصت و پنجم=== | ||
| خط ۱٬۴۰۹: | خط ۱٬۴۳۲: | ||
اعلام نظر و در غیر این صورت با صدور حکم، نظر خود را اعلام می‌دارد. | اعلام نظر و در غیر این صورت با صدور حکم، نظر خود را اعلام می‌دارد. | ||
شورای قانون اساسی به درخواست رئیس‌جمهور در خصوص مطابقت قوانین بنیادی با قانون | |||
اساسی پس از تصویب آنها در مجلسین رأی الزام‌آور خود را اعلام می‌دارد. | اساسی پس از تصویب آنها در مجلسین رأی الزام‌آور خود را اعلام می‌دارد. | ||
شورا همچنین به انحاء پیش‌بینی شده در بند پیشین در مورد مطابقت مفاد آیین‌نامة | |||
داخلی هر یک از دو مجلس مجلسین با قانون اساسی نظر خود را اعلام می‌کنند. | داخلی هر یک از دو مجلس مجلسین با قانون اساسی نظر خود را اعلام می‌کنند. | ||
===اصل صد و شصت و ششم=== | ===اصل صد و شصت و ششم=== | ||
رئیس‌جمهور یا رئیس مجلس ملی خلق یا رئیس شورای ملت شورای قانون اساسی را به تشکیل | رئیس‌جمهور یا رئیس مجلس ملی خلق یا رئیس شورای ملت شورای قانون اساسی را به تشکیل | ||
جلسه فرا می‌خوانند. | جلسه فرا می‌خوانند. | ||
===اصل صد و شصت و هفتم=== | ===اصل صد و شصت و هفتم=== | ||
شورای قانون اساسی پشت درهای بسته رأی‌گیری می‌نماید؛ نظرات یا آراء صادرة شورا | |||
بیست (20) روز پس از دریافت سند مورد نظر اعلام می‌گردد. | بیست (20) روز پس از دریافت سند مورد نظر اعلام می‌گردد. | ||
شورای قانون اساسی قواعد کاری خود را تعیین می‌کند. | |||
===اصل صد و شصت و هشتم=== | ===اصل صد و شصت و هشتم=== | ||
| خط ۱٬۴۳۱: | خط ۱٬۴۵۴: | ||
چنانچه شورای قانون اساسی قرارداد، موافقتنامه یا کنوانسیونی را مغایر با قانون | چنانچه شورای قانون اساسی قرارداد، موافقتنامه یا کنوانسیونی را مغایر با قانون | ||
اساسی تشخیص دهد سند مزبور تنفیذ نمی‌شود. | اساسی تشخیص دهد سند مزبور تنفیذ نمی‌شود. | ||
===اصل صد و شصت و نهم=== | ===اصل صد و شصت و نهم=== | ||
چنانچه شورای قانون اساسی مقرراتی قانونی با آیین‌نامه‌ای را مغایر با قانون اساسی | چنانچه شورای قانون اساسی مقرراتی قانونی با آیین‌نامه‌ای را مغایر با قانون اساسی | ||
تشخیص دهد مقررات مزبور از تاریخ اخذ تصمیم شورا فاقد اعتبار می‌شود. | تشخیص دهد مقررات مزبور از تاریخ اخذ تصمیم شورا فاقد اعتبار می‌شود. | ||
===اصل صد و هفتادم=== | ===اصل صد و هفتادم=== | ||
| خط ۱٬۴۴۲: | خط ۱٬۴۶۵: | ||
عمومی باید تأسیس شود. | عمومی باید تأسیس شود. | ||
دیوان محاسبات گزارش سالانة خود را تقدیم رئیس‌جمهور می‌نماید. | |||
قانون، اختیارات، سازماندهی و عملکرد دیوان محاسبات و همچنین مجازات مترتب بر | |||
بررسیهای آن را تعیین می‌کند. | |||
==مبحث دوم: نهادهای مشورتی== | ==مبحث دوم: نهادهای مشورتی== | ||
===اصل صد و هفتاد و یکم=== | ===اصل صد و هفتاد و یکم=== | ||
| خط ۱٬۴۶۲: | خط ۱٬۴۸۵: | ||
شورای عالی اسلامی مرکب از پانزده (15) عضو می‌باشد که رئیس آن را رئیس‌جمهور از | شورای عالی اسلامی مرکب از پانزده (15) عضو می‌باشد که رئیس آن را رئیس‌جمهور از | ||
بین شخصیتهای عالیرتبة ملی ذیصلاح در علوم مختلف تعیین می‌کند. | بین شخصیتهای عالیرتبة ملی ذیصلاح در علوم مختلف تعیین می‌کند. | ||
===اصل صد و هفتاد و سوم=== | ===اصل صد و هفتاد و سوم=== | ||
شورای عالی امنیت به ریاست رئیس‌جمهور تشکیل می‌شود. شورا موظف است در مورد تمامی | شورای عالی امنیت به ریاست رئیس‌جمهور تشکیل می‌شود. شورا موظف است در مورد تمامی | ||
مسائل مربوط به امنیت ملی نظرات خود را به رئیس‌جمهور | مسائل مربوط به امنیت ملی نظرات خود را به رئیس‌جمهور ارائه نماید. | ||
رئیس‌جمهور چگونگی سازماندهی و عملکرد شورای عالی امنیت را تعیین می‌کند. | |||
=فصل چهارم: بازنگری قانون اساسی= | |||
=فصل چهارم:بازنگری قانون اساسی= | |||
===اصل صد و هفتاد و چهارم=== | ===اصل صد و هفتاد و چهارم=== | ||
بازنگری قانون اساسی به ابتکار رئیس‌جمهور انجام می‌شود. | بازنگری قانون اساسی به ابتکار رئیس‌جمهور انجام می‌شود. | ||
طرح بازنگری قانون اساسی در همان شرایط یک متن قانونی با یک متن یکسان به تصویب | |||
مجلس ملی خلق و شورای ملت می‌رسد. | مجلس ملی خلق و شورای ملت می‌رسد. | ||
طرح بازنگری پنجاه (50) روز پس از تصویب به همه‌پرسی مردم گذاشته می‌شود. | |||
رئیس‌جمهور طرح بازنگری مصوب همه‌پرسی را توشیح می‌نماید. | |||
===اصل صد و هفتاد و پنجم=== | ===اصل صد و هفتاد و پنجم=== | ||
| خط ۱٬۴۸۷: | خط ۱٬۵۱۰: | ||
مزبور کان لم یکن تلقی می‌شود؛ قانون مزبور را نمی‌توان در طول این دورة | مزبور کان لم یکن تلقی می‌شود؛ قانون مزبور را نمی‌توان در طول این دورة | ||
قانونگذاری مجدداً به همه‌پرسی گذارد. | قانونگذاری مجدداً به همه‌پرسی گذارد. | ||
===اصل صد و هفتاد و ششم=== | ===اصل صد و هفتاد و ششم=== | ||
هرگاه طبق نظر مستدل شورای قانون اساسی، طرح بازنگری قانون اساسی، اصول کلی حاکم | |||
بر جامعة الجزایر و حقوق و آزادیهای بشر و اتباع را خدشه‌دار ننماید و به هیچ وجه | بر جامعة الجزایر و حقوق و آزادیهای بشر و اتباع را خدشه‌دار ننماید و به هیچ وجه | ||
معادلات بنیادین اختیارات و نهادها را متأثر نسازد، رئیس‌جمهور می‌تواند مستقیماً | معادلات بنیادین اختیارات و نهادها را متأثر نسازد، رئیس‌جمهور می‌تواند مستقیماً | ||
| خط ۱٬۵۰۰: | خط ۱٬۵۲۳: | ||
به رئیس‌جمهور پیشنهاد نمایند و وی می‌تواند پیشنهاد مزبور را به همه‌پرسی گذارد. | به رئیس‌جمهور پیشنهاد نمایند و وی می‌تواند پیشنهاد مزبور را به همه‌پرسی گذارد. | ||
چنانچه پیشنهاد مزبور در همه‌پرسی تصویب شد، توشیح می‌گردد. | |||
===اصل صد و هفتاد و هشتم=== | ===اصل صد و هفتاد و هشتم=== | ||
| خط ۱٬۵۱۴: | خط ۱٬۵۳۷: | ||
ـ زبان عربی، به‌عنوان زبان ملی و رسمی؛ | ـ زبان عربی، به‌عنوان زبان ملی و رسمی؛ | ||
ـ | ـ آزادیهای بنیادین، حقوق بشر و اتباع؛ | ||
ـ یکپارچگی و وحدت سرزمین ملی. | ـ یکپارچگی و وحدت سرزمین ملی. | ||
| خط ۱٬۵۲۹: | خط ۱٬۵۵۲: | ||
===اصل صد و هشتادم=== | ===اصل صد و هشتادم=== | ||
تا استقرار نهادهای پیش‌بنی شده در قانون اساسی حاضر: | تا استقرار نهادهای پیش‌بنی شده در قانون اساسی حاضر: | ||
قوانین مجرا، موجود در حیطه قوانین بنیادی تا اصلاح یا جایگزینی طبق رویة | |||
پیش‌بینی شده در قانون اساسی، کماکان قابل اجرا می‌باشند. شورای قانون اساسی در | پیش‌بینی شده در قانون اساسی، کماکان قابل اجرا می‌باشند. شورای قانون اساسی در | ||
موجودیت فعلی خود اختیاراتی را اعمال می‌نماید که قانون اساسی حاضر تا استقرار | موجودیت فعلی خود اختیاراتی را اعمال می‌نماید که قانون اساسی حاضر تا استقرار | ||
| خط ۱٬۵۳۶: | خط ۱٬۵۵۹: | ||
نیاز، انجام گیرد. | نیاز، انجام گیرد. | ||
مجلس ملی خلق تا استقرار شورای ملت کلیه اختیارات قانونگذاری را اعمال خواهد | |||
کرد. معذالک رئیس‌جمهور می‌تواند توشیح قوانین مصوب وکلا را تا تصویب شورای ملت به | کرد. معذالک رئیس‌جمهور می‌تواند توشیح قوانین مصوب وکلا را تا تصویب شورای ملت به | ||
تأخیر اندازد. | تأخیر اندازد. | ||
| خط ۱٬۵۴۵: | خط ۱٬۵۶۸: | ||
طبق همان شرایط و نحوه حاکم بر انتخاب یا انتصاب آنها صورت می‌گیرد. | طبق همان شرایط و نحوه حاکم بر انتخاب یا انتصاب آنها صورت می‌گیرد. | ||
معذالک قرعه‌کشی شامل حال رئیس شورای ملت که اولین مسؤولیت مأموریت شش (6) ساله | |||
را عهده‌دار است نمی‌شود. | را عهده‌دار است نمی‌شود. | ||
===اصل صد و هشتاد و دوم=== | ===اصل صد و هشتاد و دوم=== | ||
رئیس‌جمهور متن بازنگری قانون اساسی مصوب ملت را که به مثابه قانون اساسی جمهوری | |||
اجرا خواهد شد، توشیح می‌کند. | اجرا خواهد شد، توشیح می‌کند.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/132267 قانون اساسی الجزایر]؛ به نقل از: سایت مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی</ref> | ||