پرش به محتوا

سوره مائده: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' عبارت اند ' به ' عبارت‌اند ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
|}
|}
</div>
</div>
'''سورهٔ مائده''' سورهٔ پنجم [[قرآن]] است، ۱۲۰ آیه دارد، و سوره‌ای مدنی است. این سوره به سبب آنکه از مائده آسمانی و [[نزول]] آن به درخواست [[حواریون]] [[حضرت عیسی(ع)]] سخن گفته، مائده نام گرفته است.. بنابر روایتی اسلامی، این سوره در [[حجةالوداع]] در بین راه [[مکه]] و [[مدینه]] [[نازل]] شده‌است. در سوره مائده احکام بسیاری بیان شده از جمله درباره مسئلهٔ [[ولایت]] در [[اسلام]]، [[تثلیث]] در [[مسیحیت]]، [[قیامت]] و [[معاد]]، وفای به عهد، عدالت اجتماعی، عدالت شاهد، حرمت کشتن انسان‌ها، احکام غذاهای [[حلال]]، [[احکام وضو]] و [[تیمم]].
'''سورهٔ مائده''' سورهٔ پنجم [[قرآن]] است، ۱۲۰ آیه دارد، و سوره‌ای مدنی است. این سوره به سبب آنکه از مائده آسمانی و [[نزول]] آن به درخواست [[حواریون]] [[حضرت عیسی(ع)]] سخن گفته، مائده نام گرفته است.. بنابر روایتی اسلامی، این سوره در [[حجةالوداع]] در بین راه [[مکه]] و [[مدینه]] [[نازل]] شده‌است. در سوره مائده احکام بسیاری بیان شده از جمله درباره مسئلهٔ [[ولایت]] در [[اسلام]]، [[تثلیث]] در [[مسیحیت]]، [[قیامت]] و [[معاد]]، وفای به عهد، عدالت اجتماعی، عدالت شاهد، حرمت کشتن انسان‌ها، احکام غذاهای [[حلال]]، [[احکام وضو]] و [[تیمم]].
از آیات مشهور این سوره [[آیه اکمال]] و [[آیه تبلیغ]] است که بنابر نظر [[شیعه]]، به [[واقعه غدیر]] و اعلام جانشینی [[امام علی(ع)]] مربوط‌اند و آیه ولایت که بنابر نظر شیعه و [[سنی]] در شأن امام علی(ع) نازل شده است.
از آیات مشهور این سوره [[آیه اکمال]] و [[آیه تبلیغ]] است که بنابر نظر [[شیعه]]، به [[واقعه غدیر]] و اعلام جانشینی [[امام علی(ع)]] مربوط‌اند و آیه ولایت که بنابر نظر شیعه و [[سنی]] در شأن امام علی(ع) نازل شده است.


=مائده=
== مائده ==
طبقی که در آن طعام است<ref>مفردات راغب، ص 783.</ref>.
طبقی که در آن طعام است<ref>مفردات راغب، ص 783.</ref>.


=مفهوم کلی سوره=
== مفهوم کلی سوره ==
 
# جلوه‌هاى ولايت (آيات اكمال، ابلاغ، ولايت و ...)؛
# جلوه‌هاى ولايت (آيات اكمال، ابلاغ، ولايت و ...)؛
# بهداشت غذايى و جسمى؛
# بهداشت غذايى و جسمى؛
خط ۴۳: خط ۴۱:
#
#


=اسامی سوره=
== اسامی سوره ==
 
* مائدة،
* مائدة،
* عقود،
* عقود،
خط ۵۱: خط ۴۸:
* اخيار<ref>بصائر ذویالتمييز فی لطائف کتاب العزيز، ج1، ص 179.</ref>.
* اخيار<ref>بصائر ذویالتمييز فی لطائف کتاب العزيز، ج1، ص 179.</ref>.


=علت نام‌گذاری=
== علت نام‌گذاری ==
 
*«سوره مائدة»؛ به خاطر قصۀ درخواست [[حواريون]] از [[عيسی(ع)]] برای اينکه از [[خداوند]] بخواهد برايشان غذايی آسمانی نازل کند<ref>همان.</ref>.
*«سوره مائدة»؛ به خاطر قصۀ درخواست [[حواريون]] از [[عيسی(ع)]] برای اينکه از [[خداوند]] بخواهد برايشان غذايی آسمانی نازل کند<ref>همان.</ref>.
*
*
خط ۶۲: خط ۵۸:
*
*
*«سوره اخيار»؛ اين نام به صورت کنايی در بعضی از کتب آمده است به اين صورت که به کسی که وفای به عهد نمیکرده میگفتند: فلانی اصلا سوره اخيار نمیخواند<ref>همان.</ref>.
*«سوره اخيار»؛ اين نام به صورت کنايی در بعضی از کتب آمده است به اين صورت که به کسی که وفای به عهد نمیکرده میگفتند: فلانی اصلا سوره اخيار نمیخواند<ref>همان.</ref>.
=تعداد آيات و کلمات و حروف=


== تعداد آيات و کلمات و حروف ==
* سوره مائده صدوبيست‌ آيه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 4، ص 5.</ref>.
* سوره مائده صدوبيست‌ آيه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 4، ص 5.</ref>.
*
*
خط ۶۹: خط ۶۵:
*
*
* سوره مائده يازده‌هزارونهصدوسی وسه حرف دارد<ref>همان</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره‌های قرآن مختلف است).
* سوره مائده يازده‌هزارونهصدوسی وسه حرف دارد<ref>همان</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره‌های قرآن مختلف است).
=اهداف و آموزه‌ها=


== اهداف و آموزه‌ها ==
اهداف و مقاصد عمدۀ سوره مائده عبارت‌اند از:
اهداف و مقاصد عمدۀ سوره مائده عبارت‌اند از:


خط ۸۰: خط ۷۶:
#
#


=محتوا و موضوعات=
== محتوا و موضوعات ==
 
محتواى سوره مائده يك سلسله از معارف و عقائد اسلامى و يك سلسله از احكام و وظائف دينى است.
محتواى سوره مائده يك سلسله از معارف و عقائد اسلامى و يك سلسله از احكام و وظائف دينى است.


خط ۸۸: خط ۸۳:
و در قسمت دوم مسالۀ وفاى به پيمانها، عدالت اجتماعى، [[شهادت]] به [[عدل]] و تحريم قتل نفس (و به تناسب آن داستان فرزندان آدم و قتل‌ها[[هابيل|بيل]] به وسيله [[قابيل]]) و همچنين توضيح قسمتهايى از غذاهاى حلال و حرام و قسمتى از احكام وضو و تيمم آمده است<ref>تفسيز نمونه، ج4، ص 241.</ref>.
و در قسمت دوم مسالۀ وفاى به پيمانها، عدالت اجتماعى، [[شهادت]] به [[عدل]] و تحريم قتل نفس (و به تناسب آن داستان فرزندان آدم و قتل‌ها[[هابيل|بيل]] به وسيله [[قابيل]]) و همچنين توضيح قسمتهايى از غذاهاى حلال و حرام و قسمتى از احكام وضو و تيمم آمده است<ref>تفسيز نمونه، ج4، ص 241.</ref>.


=فضائل، خواص و ثواب قرائت=
== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
 
'''حسنه به تعداد يهوديان و مسيحيان'''
'''حسنه به تعداد يهوديان و مسيحيان'''


خط ۱۰۶: خط ۱۰۰:
عياشی از [[ابوحمزه‌ثمالى]] نقل كرده است كه: «سوره مائده يك جا و به طور كامل نازل گرديد و هفتاد هزار [[ملك]] همراه آن به زمين آمدند<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 6، ص 178.</ref>.
عياشی از [[ابوحمزه‌ثمالى]] نقل كرده است كه: «سوره مائده يك جا و به طور كامل نازل گرديد و هفتاد هزار [[ملك]] همراه آن به زمين آمدند<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 6، ص 178.</ref>.


=محل و زمان نزول=
== محل و زمان نزول ==
 
بنا بر قول [[ابن عباس]] و مجاهد، سوره مائده در [[مدينه]]، نازل شده است. جعفر بن مبشر و شعبى گويند: همه آيات اين سوره، در مدينه نازل شده است، باستثناى «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ ...» (آيه 3) كه در سفر [[حجة الوداع]]، هنگامى كه بر شتر خود ايستاده بود نازل گرديد<ref>تفسير قرآن مهر، ج 5، ص 21 به نقل از تفسير عياشى، ج 1، ص 288؛ تهذيب الاحكام، ج 1، ص 361 و بحارالانوار، ج 31، ص 37.</ref>.
بنا بر قول [[ابن عباس]] و مجاهد، سوره مائده در [[مدينه]]، نازل شده است. جعفر بن مبشر و شعبى گويند: همه آيات اين سوره، در مدينه نازل شده است، باستثناى «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ ...» (آيه 3) كه در سفر [[حجة الوداع]]، هنگامى كه بر شتر خود ايستاده بود نازل گرديد<ref>تفسير قرآن مهر، ج 5، ص 21 به نقل از تفسير عياشى، ج 1، ص 288؛ تهذيب الاحكام، ج 1، ص 361 و بحارالانوار، ج 31، ص 37.</ref>.


خط ۱۱۴: خط ۱۰۷:
اما در برخى روايات از [[امام على(ع)]] حكايت شده كه سوره مائده دو يا سه ماه پيش از رحلت پيامبر(ص) نازل گرديده است<ref>الموسوعة القرآنيه، خصائص‌السور، ج 2، ص 221.</ref>.
اما در برخى روايات از [[امام على(ع)]] حكايت شده كه سوره مائده دو يا سه ماه پيش از رحلت پيامبر(ص) نازل گرديده است<ref>الموسوعة القرآنيه، خصائص‌السور، ج 2، ص 221.</ref>.


=فضای نزول=
== فضای نزول ==
 
سوره مائده بعد از صلح حديبيه نازل شده است. اين در حالی بود که پيامبر(ص) و اصحابش قصد انجام [[عمره]] کرده بودند ولی [[قريش]] مانع آنها شد و اتفاقاتی افتاد که منجر به اين صلح شد که پيامبر هم به آن راضی بود اما بسياری از اصحاب اين صلح را به ضرر [[مسلمين]] مي‌دانستند زيرا که مفادی در صلح نامه بود که خواسته‌های [[مشرکين]] را در بر داشت. همانند ترک جنگ چهار ساله و اينکه اگر کسی از قريش پيش مسلمانان برود او را بازمي‌گردانند ولی مشرکين همچين الزامی نداشتند و اينکه در آن سال مسلمانها نمي‌توانستند عمره به جا بياورند و انجام عمره به سال بعد موکول شد. و دست آخر اينکه هر طايفه ای آزادانه مي‌توانست با مسلمانان يا مشرکين هم پيمان بشود.
سوره مائده بعد از صلح حديبيه نازل شده است. اين در حالی بود که پيامبر(ص) و اصحابش قصد انجام [[عمره]] کرده بودند ولی [[قريش]] مانع آنها شد و اتفاقاتی افتاد که منجر به اين صلح شد که پيامبر هم به آن راضی بود اما بسياری از اصحاب اين صلح را به ضرر [[مسلمين]] مي‌دانستند زيرا که مفادی در صلح نامه بود که خواسته‌های [[مشرکين]] را در بر داشت. همانند ترک جنگ چهار ساله و اينکه اگر کسی از قريش پيش مسلمانان برود او را بازمي‌گردانند ولی مشرکين همچين الزامی نداشتند و اينکه در آن سال مسلمانها نمي‌توانستند عمره به جا بياورند و انجام عمره به سال بعد موکول شد. و دست آخر اينکه هر طايفه ای آزادانه مي‌توانست با مسلمانان يا مشرکين هم پيمان بشود.


خط ۱۲۲: خط ۱۱۴:
بعد از همه اين مطالب آيات‌الاحکام شروع شده‌اند و به تناسب اينکه مسلمانان در سال آينده مي‌خواهند [[عمره]] انجام بدهند احکام و مناسک مربوط به [[حج]] و عمره و [[حرم]] بيان شده است تا مسلمانان فرق احکام اسلام و دوران جاهليت را متوجه بشوند. البته احکام عمومی ديگری هم که مورد ابتلا بوده در لابه‌لای آيات آمده است. دست آخر هم اين سوره با ذکر احوال روز قيامت به پايان رسيده تا باز مسلمان‌ها بدانند که خداوند برای اين وفای به عهد برای آنها چه پاداشی آماده نموده است<ref>الموسوعة القرآنيه، خصائص‌السور، ج 2، ص 221.</ref>.
بعد از همه اين مطالب آيات‌الاحکام شروع شده‌اند و به تناسب اينکه مسلمانان در سال آينده مي‌خواهند [[عمره]] انجام بدهند احکام و مناسک مربوط به [[حج]] و عمره و [[حرم]] بيان شده است تا مسلمانان فرق احکام اسلام و دوران جاهليت را متوجه بشوند. البته احکام عمومی ديگری هم که مورد ابتلا بوده در لابه‌لای آيات آمده است. دست آخر هم اين سوره با ذکر احوال روز قيامت به پايان رسيده تا باز مسلمان‌ها بدانند که خداوند برای اين وفای به عهد برای آنها چه پاداشی آماده نموده است<ref>الموسوعة القرآنيه، خصائص‌السور، ج 2، ص 221.</ref>.


=ويژگى=
== ويژگى ==
 
سوره مائده يکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) می‌باشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های [[سوره بقره]]، [[آل عمران]]، [[سوره نساء]]، [[سوره مائدة]]، [[سوره انعام]]، [[سوره اعراف]] و [[سوره أنفال]] به همراه [[توبه]] را [[سبع طوال]] می‌گويند ولی برخی ديگر هفتمی را يونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نيست (اين قول سعيد بن جبير می‌باشد)<ref>المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.
سوره مائده يکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) می‌باشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های [[سوره بقره]]، [[آل عمران]]، [[سوره نساء]]، [[سوره مائدة]]، [[سوره انعام]]، [[سوره اعراف]] و [[سوره أنفال]] به همراه [[توبه]] را [[سبع طوال]] می‌گويند ولی برخی ديگر هفتمی را يونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نيست (اين قول سعيد بن جبير می‌باشد)<ref>المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.


خط ۱۳۴: خط ۱۲۵:
و در روايتى از پيامبر(ص) حكايت شده كه فرمودند: «اى مردم، سوره مائده آخرين سوره اى است كه نازل شد؛ از اين رو [[حلال]] آن را حلال، و [[حرام]] آن را حرام بشماريد»<ref>همان، ص 114 و روض الجنان، ج 6، ص 214</ref>.
و در روايتى از پيامبر(ص) حكايت شده كه فرمودند: «اى مردم، سوره مائده آخرين سوره اى است كه نازل شد؛ از اين رو [[حلال]] آن را حلال، و [[حرام]] آن را حرام بشماريد»<ref>همان، ص 114 و روض الجنان، ج 6، ص 214</ref>.


=منبع=
== منبع ==
 
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/5/ برگرفته از سایت معرفی سوره مائده - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir]
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/5/ برگرفته از سایت معرفی سوره مائده - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir]


confirmed، مدیران
۳۳٬۳۹۴

ویرایش