confirmed، مدیران
۳۷٬۳۵۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''سوره کَهْفْ''' هجدهمین سوره و از [[سورههای مکی]] قرآن که در جزء پانزدهم و شانزدهم [[قرآن]]. یکی از مهمترین بخشهای این سوره داستان [[اصحاب کهف]] و مقابلهٔ عدهای از جوانان در برابر حاکم ستمگر است. از داستانهای دیگر این سوره، داستان [[موسی]] و [[خضر]] و بیصبری موسی در یافتن دلیل کارهای خضر و داستان [[ذوالقرنین]] و مقابلهٔ او با [[یاجوج و ماجوج]] است. | '''سوره کَهْفْ''' هجدهمین سوره و از [[سورههای مکی]] قرآن که در جزء پانزدهم و شانزدهم [[قرآن]]. یکی از مهمترین بخشهای این سوره داستان [[اصحاب کهف]] و مقابلهٔ عدهای از جوانان در برابر حاکم ستمگر است. از داستانهای دیگر این سوره، داستان [[موسی]] و [[خضر]] و بیصبری موسی در یافتن دلیل کارهای خضر و داستان [[ذوالقرنین]] و مقابلهٔ او با [[یاجوج و ماجوج]] است. | ||
سوره کهف نیز مانند دیگر سورههای قرآن، دارای فضایل و ویژگیهای بسیاری است که این عظمت و فضیلت در روایات فراوانی از [[پیامبر(ص)]] و [[ائمه(ع)]] نقل شده است؛ مانند این که هفتاد هزار [[فرشته]] به هنگام نزولش آنرا بدرقه کردند؛ یا هر کس آنرا در [[روز جمعه]] بخواند، خداوند تا جمعه دیگر او را میآمرزد و یا کسی که در هر شب جمعه سوره کهف را بخواند، [[شهید]] از دنیا میرود و با شهدا مبعوث میشود و... . | سوره کهف نیز مانند دیگر سورههای قرآن، دارای فضایل و ویژگیهای بسیاری است که این عظمت و فضیلت در روایات فراوانی از [[پیامبر(ص)]] و [[ائمه(ع)]] نقل شده است؛ مانند این که هفتاد هزار [[فرشته]] به هنگام نزولش آنرا بدرقه کردند؛ یا هر کس آنرا در [[روز جمعه]] بخواند، خداوند تا جمعه دیگر او را میآمرزد و یا کسی که در هر شب جمعه سوره کهف را بخواند، [[شهید]] از دنیا میرود و با شهدا مبعوث میشود و... . | ||
=کهف= | == کهف == | ||
غار وسیع<ref>قاموس قرآن، ج6، ص154.</ref>. | غار وسیع<ref>قاموس قرآن، ج6، ص154.</ref>. | ||
=مفهوم کلی سوره= | == مفهوم کلی سوره == | ||
# اثبات [[رستاخير|رستاخیر]]؛ | # اثبات [[رستاخير|رستاخیر]]؛ | ||
# نمونههای عینی معاد، مثل زنده شدن [[اصحاب كهف|اصحاب کهف]]؛ | # نمونههای عینی معاد، مثل زنده شدن [[اصحاب كهف|اصحاب کهف]]؛ | ||
خط ۴۲: | خط ۳۹: | ||
# آداب تعلیم و تربیت<ref>تفسير قرآن مهر، ج 12، ص 183.</ref>. | # آداب تعلیم و تربیت<ref>تفسير قرآن مهر، ج 12، ص 183.</ref>. | ||
# | # | ||
== اسامی سوره == | |||
=اسامی سوره= | |||
# کهف، | # کهف، | ||
# اصحاب کهف، | # اصحاب کهف، | ||
# حائلة<ref>همان، ص 183</ref>. | # حائلة<ref>همان، ص 183</ref>. | ||
== علت نامگذاری == | |||
=علت نامگذاری= | |||
*«سوره کهف» و «سوره اصحاب کهف»؛ کهْف به معنای غار و شکاف کوه است و نامگذاری این سوره به این دو نام بر اساس آیات نهم تا بیستوششم این سوره است که داستان اصحاب کهف، یعنی آن غارنشینان [[يكتاپرست|یکتاپرست]] را مطرح کرده است<ref>همان.</ref>. | *«سوره کهف» و «سوره اصحاب کهف»؛ کهْف به معنای غار و شکاف کوه است و نامگذاری این سوره به این دو نام بر اساس آیات نهم تا بیستوششم این سوره است که داستان اصحاب کهف، یعنی آن غارنشینان [[يكتاپرست|یکتاپرست]] را مطرح کرده است<ref>همان.</ref>. | ||
* | * | ||
خط ۶۰: | خط ۵۳: | ||
* سوره کهف ششهزاروسیصدوشصت حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است). | * سوره کهف ششهزاروسیصدوشصت حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است). | ||
=اهداف و آموزهها= | == اهداف و آموزهها == | ||
اهداف کلی سوره کهف عبارتند از: | اهداف کلی سوره کهف عبارتند از: | ||
# | # | ||
# توجه به مبدأ؛ | # توجه به مبدأ؛ | ||
خط ۷۱: | خط ۶۲: | ||
# عبرت آموزی از سرگذشتهای عجیب پیشینیان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 12، ص 183.</ref>. | # عبرت آموزی از سرگذشتهای عجیب پیشینیان<ref>تفسير قرآن مهر، ج 12، ص 183.</ref>. | ||
# | # | ||
== محتوا و موضوعات == | |||
=محتوا و موضوعات= | |||
سوره کهف با حمد و ستایش [[خداوند]] آغاز میشود و با [[توحيد|توحید]] و [[ايمان|ایمان]] و عمل صالح پایان مییابد. | سوره کهف با حمد و ستایش [[خداوند]] آغاز میشود و با [[توحيد|توحید]] و [[ايمان|ایمان]] و عمل صالح پایان مییابد. | ||
خط ۸۶: | خط ۷۵: | ||
جالب اینکه در این سوره به سه داستان اشاره شده (داستان [[اصحاب كهف|اصحاب کهف]]، داستان [[موسى|موسی]] و [[خضر]] و داستان [[ذو القرنين|ذو القرنین]]) که بر خلاف غالب داستانهای [[قرآن]] در هیچ جای دیگر از قرآن سخنی از اینها به میان نیامده است (تنها در [[سوره انبياء|سوره انبیاء]] آیه 96 به مسئله یاجوج و ماجوج بدون ذکر نام ذوالقرنین اشاره شده است) و این یکی از ویژگیهای این سوره است. و به هر حال محتوایش از هر نظر پر بار و تربیتکننده میباشد<ref>تفسير نمونه، ج 12، ص 338-.337.</ref>. | جالب اینکه در این سوره به سه داستان اشاره شده (داستان [[اصحاب كهف|اصحاب کهف]]، داستان [[موسى|موسی]] و [[خضر]] و داستان [[ذو القرنين|ذو القرنین]]) که بر خلاف غالب داستانهای [[قرآن]] در هیچ جای دیگر از قرآن سخنی از اینها به میان نیامده است (تنها در [[سوره انبياء|سوره انبیاء]] آیه 96 به مسئله یاجوج و ماجوج بدون ذکر نام ذوالقرنین اشاره شده است) و این یکی از ویژگیهای این سوره است. و به هر حال محتوایش از هر نظر پر بار و تربیتکننده میباشد<ref>تفسير نمونه، ج 12، ص 338-.337.</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ابىبنكعب|ابیبنکعب]]، از پیامبر گرامی اسلام روایت کرده است که هر کس سوره کهف را بخواند، تا هشت روز از هر فتنه ای آسوده است. اگر در این هشت روز، [[دجال]] ظهور کند، [[خداوند]] او را از فتنه وی حفظ کند و هر کس آیه آخر آن «قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ ...» را هنگام رفتن به بستر خواب بخواند، از بستر او نوری به سوی [[كعبه|کعبه]] میدرخشد که در کنار آن فرشتگانی از درگاه خدا برایش طلب رحمت میکنند، تا از خواب برخیزد. اگر در [[مكه|مکه]] باشد و این آیه را بخواند، نوری از بستر او به [[بيتالمعمور|بیتالمعمور]] میتابد، که در کنار آن فرشتگان برایش طلب رحمت میکنند، تا از خواب برخیزد. | [[ابىبنكعب|ابیبنکعب]]، از پیامبر گرامی اسلام روایت کرده است که هر کس سوره کهف را بخواند، تا هشت روز از هر فتنه ای آسوده است. اگر در این هشت روز، [[دجال]] ظهور کند، [[خداوند]] او را از فتنه وی حفظ کند و هر کس آیه آخر آن «قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ ...» را هنگام رفتن به بستر خواب بخواند، از بستر او نوری به سوی [[كعبه|کعبه]] میدرخشد که در کنار آن فرشتگانی از درگاه خدا برایش طلب رحمت میکنند، تا از خواب برخیزد. اگر در [[مكه|مکه]] باشد و این آیه را بخواند، نوری از بستر او به [[بيتالمعمور|بیتالمعمور]] میتابد، که در کنار آن فرشتگان برایش طلب رحمت میکنند، تا از خواب برخیزد. | ||
خط ۹۶: | خط ۸۴: | ||
[[عياشى|عیاشی]] به اسناد خود از [[امام صادق(ع)]] روایت کرده است که: هر کس سوره کهف را در هر شب جمعه ای بخواند، شهید از دنیا میرود و خداوند او را با شهیدان [[مبعوث]] میکند و در روز قیامت، در موقف شهیدان میایستد<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 15، ص 4-3.</ref>. | [[عياشى|عیاشی]] به اسناد خود از [[امام صادق(ع)]] روایت کرده است که: هر کس سوره کهف را در هر شب جمعه ای بخواند، شهید از دنیا میرود و خداوند او را با شهیدان [[مبعوث]] میکند و در روز قیامت، در موقف شهیدان میایستد<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 15، ص 4-3.</ref>. | ||
=محل و زمان نزول= | == محل و زمان نزول == | ||
سوره کهف [[مكى|مکی]] است. | سوره کهف [[مكى|مکی]] است. | ||
خط ۱۰۳: | خط ۹۰: | ||
سوره کهف بعد از [[سوره غاشيه|سوره غاشیه]] و در حدود سالهای هشت تا دوازده [[بعثت]] [[نازل]] شده است<ref>تفسير أحسنالحديث، ج 6، ص 166.</ref>. | سوره کهف بعد از [[سوره غاشيه|سوره غاشیه]] و در حدود سالهای هشت تا دوازده [[بعثت]] [[نازل]] شده است<ref>تفسير أحسنالحديث، ج 6، ص 166.</ref>. | ||
=فضای نزول= | == فضای نزول == | ||
امام صادق(ع) فرموده: «سبب نزول سوره کهف آن بود که [[كفار|کفار]] [[قريش|قریش]] سه نفر را به نامهای نضربنحارث، عقبهبنابیمعیط و عاصبنوائلسهمی پیش نصارای نجران فرستادند تا از [[يهود|یهود]] و [[نصارى|نصاری]] مسائلی یاد بگیرند و از [[رسول خدا]] بپرسند (شاید آن حضرت نداند و مغلوب شود) آنها در نجران با علماء یهود ملاقات کرده و منظور خود را گفتند، یهود در جواب گفتند: سه مسئله را از او بپرسید اگر مطابق آنچه ما میگوئیم جواب داد، او راستگو است، آنگاه از یک مسئله دیگر بپرسید اگر گفت میدانم بدانید که دروغگو است. از او بپرسید از جوانانی که در زمان گذشته از دیار خود بیرون رفتند وخواب آنها را گرفت، چند وقت در خواب بودند تا بیدار شدند؟ و چند نفر بودند؟ و چه چیز با آنها بود که از خودشان نبود؟ و ماجرای آنها چگونه بود؟ و بپرسید از موسی وقتی که خدا به او امر کرد آن دانشمند را تعقیب کند و از او علم بیاموزد، او که بود؟ و چگونه از او پیروی کرد و جریانش از چه قرار بود؟ و بپرسید از او از مردی که به مشرق و مغرب رفت تا به سد یأجوج و مأجوج رسید او که بود و جریانش چیست؟ آن وقت این سه قضیه را خود به آنها شرح دادند و گفتند: اگر آن طوری که ما گفتیم جواب داد بدانید که راستگو است و الا تصدیقش نکنید. کفار گفتند: مسئله چهارم کدام است؟ گفتند: از او بپرسید [[قيامت|قیامت]] کی خواهد بود اگر گفت میدانم بدانید که دروغگو است زیرا وقت را جز خدا کسی نمیداند، آن سه نفر به [[مكه|مکه]] برگشته و بواسطه [[حضرت ابوطالب]] با [[رسول خدا(ص)]] تماس گرفته و از او جواب خواستند، سوره کهف در جواب آن مسائل نازل گردید»<ref>تفسير أحسنالحديث، ج6، ص 167 به نقل از تفسير برهان از تفسير قمى از امام صادق عليهالسلام.</ref>. | امام صادق(ع) فرموده: «سبب نزول سوره کهف آن بود که [[كفار|کفار]] [[قريش|قریش]] سه نفر را به نامهای نضربنحارث، عقبهبنابیمعیط و عاصبنوائلسهمی پیش نصارای نجران فرستادند تا از [[يهود|یهود]] و [[نصارى|نصاری]] مسائلی یاد بگیرند و از [[رسول خدا]] بپرسند (شاید آن حضرت نداند و مغلوب شود) آنها در نجران با علماء یهود ملاقات کرده و منظور خود را گفتند، یهود در جواب گفتند: سه مسئله را از او بپرسید اگر مطابق آنچه ما میگوئیم جواب داد، او راستگو است، آنگاه از یک مسئله دیگر بپرسید اگر گفت میدانم بدانید که دروغگو است. از او بپرسید از جوانانی که در زمان گذشته از دیار خود بیرون رفتند وخواب آنها را گرفت، چند وقت در خواب بودند تا بیدار شدند؟ و چند نفر بودند؟ و چه چیز با آنها بود که از خودشان نبود؟ و ماجرای آنها چگونه بود؟ و بپرسید از موسی وقتی که خدا به او امر کرد آن دانشمند را تعقیب کند و از او علم بیاموزد، او که بود؟ و چگونه از او پیروی کرد و جریانش از چه قرار بود؟ و بپرسید از او از مردی که به مشرق و مغرب رفت تا به سد یأجوج و مأجوج رسید او که بود و جریانش چیست؟ آن وقت این سه قضیه را خود به آنها شرح دادند و گفتند: اگر آن طوری که ما گفتیم جواب داد بدانید که راستگو است و الا تصدیقش نکنید. کفار گفتند: مسئله چهارم کدام است؟ گفتند: از او بپرسید [[قيامت|قیامت]] کی خواهد بود اگر گفت میدانم بدانید که دروغگو است زیرا وقت را جز خدا کسی نمیداند، آن سه نفر به [[مكه|مکه]] برگشته و بواسطه [[حضرت ابوطالب]] با [[رسول خدا(ص)]] تماس گرفته و از او جواب خواستند، سوره کهف در جواب آن مسائل نازل گردید»<ref>تفسير أحسنالحديث، ج6، ص 167 به نقل از تفسير برهان از تفسير قمى از امام صادق عليهالسلام.</ref>. | ||
=ویژگی= | == ویژگی == | ||
سوره کهف یکی از پنج سورهای است که با عبارت «الحمدلله» آغاز شده است این سورهها عبارتند از [[سوره فاتحه]]، [[سوره انعام]]، [[سوره کهف]]، [[سوره سبأ]]، [[سوره فاطر]] که همه آنها جزو سور مکی هستند. | سوره کهف یکی از پنج سورهای است که با عبارت «الحمدلله» آغاز شده است این سورهها عبارتند از [[سوره فاتحه]]، [[سوره انعام]]، [[سوره کهف]]، [[سوره سبأ]]، [[سوره فاطر]] که همه آنها جزو سور مکی هستند. | ||