۸۵٬۹۴۷
ویرایش
طرح خاورمیانه بزرگ، غرب و کشورهاى مسلمان زمینه‌ها، چیستى و پیامدها (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
طرح خاورمیانه بزرگ، غرب و کشورهاى مسلمان زمینه‌ها، چیستى و پیامدها (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۶ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۰۷
، ۱۶ دسامبر ۲۰۲۲جایگزینی متن - ' تازه وارد' به ' تازه‌وارد'
جز (جایگزینی متن - ' آن گاه ' به ' آنگاه ') |
جز (جایگزینی متن - ' تازه وارد' به ' تازه‌وارد') |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
محتواى طرحى که خاورمیانه بزرگ نامیده مى‌شود، مؤلفه‌هاى زیر را در بر دارد: | محتواى طرحى که خاورمیانه بزرگ نامیده مى‌شود، مؤلفه‌هاى زیر را در بر دارد: | ||
طرح مسئله:به اعتقاد غرب، کاستى‌هاى سه گانه‌اى که در گزارش توسعه انسانى سازمان ملل متحد طى سال‌هاى 2002 و 2003 /1381 و 1382 آمده است، یعنى فقدان آزادى، سطح نازل دانش و جایگاه نامناسب زنان در کشورهاى خاورمیانه، مى‌تواند به عواقبى منجر شود که حتى منافع ملى هر یک از کشورهاى عضو گروه هشت را نیز تهدید کند. به بیان دیگر، غربى‌ها معتقدند: مادام که تعداد افراد محروم از حقوق سیاسى و اجتماعى و اقتصادى در خاورمیانه زیاد باشد، جهان شاهد افزایش روند افراط‌گرایى، تروریسم و جرایم بین‌المللى و مهاجرت غیرقانونى خواهد بود. آمار موجود که وضعیت کنونى خاورمیانه بزرگ را توصیف مى‌کند، در باور غربى‌ها وحشتناک است.<ref>عیدى، 1383: 16</ref>، از جمله: <br> | طرح مسئله:به اعتقاد غرب، کاستى‌هاى سه گانه‌اى که در گزارش توسعه انسانى سازمان ملل متحد طى سال‌هاى 2002 و 2003 /1381 و 1382 آمده است، یعنى فقدان آزادى، سطح نازل دانش و جایگاه نامناسب زنان در کشورهاى خاورمیانه، مى‌تواند به عواقبى منجر شود که حتى منافع ملى هر یک از کشورهاى عضو گروه هشت را نیز تهدید کند. به بیان دیگر، غربى‌ها معتقدند: مادام که تعداد افراد محروم از حقوق سیاسى و اجتماعى و اقتصادى در خاورمیانه زیاد باشد، جهان شاهد افزایش روند افراط‌گرایى، تروریسم و جرایم بین‌المللى و مهاجرت غیرقانونى خواهد بود. آمار موجود که وضعیت کنونى خاورمیانه بزرگ را توصیف مى‌کند، در باور غربى‌ها وحشتناک است.<ref>عیدى، 1383: 16</ref>، از جمله: <br> | ||
جمع کل در آمد داخلى کشورهاى بیست و دوگانه عضو اتحادیه عرب کمتر از درآمد اسپانیا است. حدود چهل درصد اعراب بالاى هیجده سال، یعنى 65 میلیون نفر، بى‌سوادند و زنان یک سوم این تعداد را تشکیل مى‌دهند. با ورود به سال 2010 / 1389 بیش از پنج میلیون جوان وارد بازار کار کشورهاى عربى مى‌شوند و با ورود به سال 2020/ 1399 این تعداد به ده میلیون مى‌رسد. از این رو، باید دست کم شش میلیون شغل جدید ایجاد شود، تا کشورهاى عرب بتوانند این افراد | جمع کل در آمد داخلى کشورهاى بیست و دوگانه عضو اتحادیه عرب کمتر از درآمد اسپانیا است. حدود چهل درصد اعراب بالاى هیجده سال، یعنى 65 میلیون نفر، بى‌سوادند و زنان یک سوم این تعداد را تشکیل مى‌دهند. با ورود به سال 2010 / 1389 بیش از پنج میلیون جوان وارد بازار کار کشورهاى عربى مى‌شوند و با ورود به سال 2020/ 1399 این تعداد به ده میلیون مى‌رسد. از این رو، باید دست کم شش میلیون شغل جدید ایجاد شود، تا کشورهاى عرب بتوانند این افراد تازه‌وارد را جذب کنند، امّا اگر میزان بیکارى در همین سطح باشد، تا سال 2030 / 1389 شمار بیکاران به 25 میلیون نفر بالغ خواهد شد. یک سوم از افراد منطقه با درآمد کمتر از دو دلار در روز، زندگى مى‌کنند. براى بهبود شرایط زندگى در این منطقه، باید توسعه اقتصادى به دو برابر رشد کنونى برسد. در حال حاضر، این رشد، معادل سه درصد است و باید حداقل به شش درصد ترقى کند. تنها 1/6 درصد از مردم مى‌توانند از اینترنت استفاده کنند. این رقم بسیار پایین‌تر از هرجاى دیگرى در جهان حتى کشورهاى جنوب آفریقا است. زنان تقریباً 3/5 درصد از کرسى‌هاى پارلمان عرب را در اختیار دارند. یک مقایسه ساده نشان مى‌دهد که براى مثال این میزان در کشورهاى جنوب آفریقا، 8/4 درصد است. حدود 51 درصد از جوانان عرب تمایل دارند به سایر کشورها مهاجرت کنند. این مسئله را گزارش توسعه انسانى سازمان ملل در سال 2002/1381 نشان مى‌دهد. بهترین مقصد براى این جوانان کشورهاى اروپایى است. <ref>پاییز خطرناک... ، 1380: 141، به نقل از: محمدحسنین هیکل، ماه نامه جهات نظر، شماره 32، ص 11.</ref> <br> | ||
از نظر غرب، آمار یاد شده نشان مى‌دهد که این منطقه در معرض دو راهى قرار گرفته و این آمار در حال رشد است، به گونه‌اى که در هر سال به تعداد جوانانى افزوده مى‌شود که نیازمند سطح شایسته‌اى از زندگى، کار و آموزش هستند و از حقوق سیاسى خود محروم‌اند. این مسئله، تهدیدى مستقیم براى ثبات منطقه و منافع مشترک اعضاى گروه هشت خواهد بود. کشورهاى صنعتى اصلاحات را بهترین راه‌حل براى درمان مسائل منطقه خاورمیانه مى‌دانند و گزارش توسعه انسانى اعراب را بهانه مناسبى براى طرح خاورمیانه بزرگ تلقى کرده‌اند. بهانه‌اى که گاه برخى فعالان، دانشگاهیان و بخش خصوصى منطقه که متمایل به غرب‌اند، مطرح کرده‌اند. <br> | از نظر غرب، آمار یاد شده نشان مى‌دهد که این منطقه در معرض دو راهى قرار گرفته و این آمار در حال رشد است، به گونه‌اى که در هر سال به تعداد جوانانى افزوده مى‌شود که نیازمند سطح شایسته‌اى از زندگى، کار و آموزش هستند و از حقوق سیاسى خود محروم‌اند. این مسئله، تهدیدى مستقیم براى ثبات منطقه و منافع مشترک اعضاى گروه هشت خواهد بود. کشورهاى صنعتى اصلاحات را بهترین راه‌حل براى درمان مسائل منطقه خاورمیانه مى‌دانند و گزارش توسعه انسانى اعراب را بهانه مناسبى براى طرح خاورمیانه بزرگ تلقى کرده‌اند. بهانه‌اى که گاه برخى فعالان، دانشگاهیان و بخش خصوصى منطقه که متمایل به غرب‌اند، مطرح کرده‌اند. <br> | ||
البته بعضى از رهبران کشورهاى خاورمیانه، عملا به آن چه مفاد طرح خاورمیانه بزرگ به دنبال آن است، پاسخ مثبت داده و گام‌هایى را در جهت اصلاحات سیاسى، اجتماعى و اقتصادى برداشته‌اند. کشورهاى عضو گروه هشت نیز به نوبه خود این تلاش را تأیید کرده و با پیشنهادهاى خاص خود خواستار اصلاحات در منطقه خاورمیانه شده‌اند. طرح مشارکت اروپا و خاورمیانه و طرح مشارکت آمریکا و خاورمیانه و تلاش‌هاى چند جانبه براى بازسازى افغانستان و عراق، اشتیاق گروه هشت را براى انجام اصلاحات در منطقه آشکار ساخت <ref>رویکرد مشترک... ، 1383: 78.</ref> <br> | البته بعضى از رهبران کشورهاى خاورمیانه، عملا به آن چه مفاد طرح خاورمیانه بزرگ به دنبال آن است، پاسخ مثبت داده و گام‌هایى را در جهت اصلاحات سیاسى، اجتماعى و اقتصادى برداشته‌اند. کشورهاى عضو گروه هشت نیز به نوبه خود این تلاش را تأیید کرده و با پیشنهادهاى خاص خود خواستار اصلاحات در منطقه خاورمیانه شده‌اند. طرح مشارکت اروپا و خاورمیانه و طرح مشارکت آمریکا و خاورمیانه و تلاش‌هاى چند جانبه براى بازسازى افغانستان و عراق، اشتیاق گروه هشت را براى انجام اصلاحات در منطقه آشکار ساخت <ref>رویکرد مشترک... ، 1383: 78.</ref> <br> | ||