confirmed
۳۸٬۵۰۵
ویرایش
سوره توبه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''سوره توبه''' یا '''سوره برائت''' نهمین سوره و از [[سوره‌های مدنی]] [[قرآن]] است که در جزء دهم و یازدهم قرآن جای دارد. این سوره بعد از فتح [[مکه]] و در سال نهم [[هجرى]] نازل شد؛ یعنى زمانى که منافقان از طرفى در میان [[مسلمانان]] مشغول کارشکنى و توطئه بودند و با ایجاد تشکیلات درون گروهى به فعالیت می‌پرداختند و از طرف دیگر، با ارتباط با بی‌گانگان و دشمنان اسلام و [[حکومت اسلامى]]، در صدد براندازى نظام اسلامى بودند. نام‌گذاری این سوره به نام توبه به دلیل سخن از توبه در آیات متعددی از آن است. نام برائت (بیزاری) نیز از آیه اول آن گرفته شده است. سوره توبه بدون «بسم الله الرحمن الرحیم» آغاز می‌شود و به مسلمانان دستور می‌دهد با [[مشرکان]] قطع ارتباط کنند و به [[پیامبر( | '''سوره توبه''' یا '''سوره برائت''' نهمین سوره و از [[سوره‌های مدنی]] [[قرآن]] است که در جزء دهم و یازدهم قرآن جای دارد. این سوره بعد از فتح [[مکه]] و در سال نهم [[هجرى]] نازل شد؛ یعنى زمانى که منافقان از طرفى در میان [[مسلمانان]] مشغول کارشکنى و توطئه بودند و با ایجاد تشکیلات درون گروهى به فعالیت می‌پرداختند و از طرف دیگر، با ارتباط با بی‌گانگان و دشمنان اسلام و [[حکومت اسلامى]]، در صدد براندازى نظام اسلامى بودند. نام‌گذاری این سوره به نام توبه به دلیل سخن از توبه در آیات متعددی از آن است. نام برائت (بیزاری) نیز از آیه اول آن گرفته شده است. سوره توبه بدون «بسم الله الرحمن الرحیم» آغاز می‌شود و به مسلمانان دستور می‌دهد با [[مشرکان]] قطع ارتباط کنند و به [[پیامبر(صلی الله علیه)]] دستور می‌دهد برای مشرکان طلب آمرزش نکند. در این سوره همچنین درباره [[جهاد]] با [[کفار]] و مشرکان و مسئله زکات سخن گفته شده است. در [[روایات]] آمده است پیامبر(صلی الله علیه) ابلاغ این سوره به مشرکان را ابتدا به [[ابوبکر]] سپرد و سپس از او ستاند و به [[امام علی(علیه السلام)]] واگذار کرد. | ||
== توبه == | == توبه == | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
و نيز در آيات ديگرى به تناسب بحث‌هاى مربوط به جهاد، مسلمانان را به [[اتحاد]] و فشردگى صفوف دعوت مى‌کند و متخلفين يعنى افراد سست و تنبلى که به بهانه‌هاى مختلف شانه از زير بار وظيفه جهاد تهى مى‌کردند شديدا سرزنش و ملامت و به عکس از مهاجرين نخستين و ساير مؤمنان راستين مدح و ستايش مى‌کند و از آنجا که جامعه گسترده اسلامى در آن روز نيازهاى مختلفى پيدا کرده بود، که مى‌بايست بر طرف گردد، به همين مناسبت بحثى از [[زكات|زکات]]، و پرهيز از تراکم و کنز ثروت، و لزوم تحصيل علم و وجوب تعليم افراد نادان را ياد آور مى‌شود. | و نيز در آيات ديگرى به تناسب بحث‌هاى مربوط به جهاد، مسلمانان را به [[اتحاد]] و فشردگى صفوف دعوت مى‌کند و متخلفين يعنى افراد سست و تنبلى که به بهانه‌هاى مختلف شانه از زير بار وظيفه جهاد تهى مى‌کردند شديدا سرزنش و ملامت و به عکس از مهاجرين نخستين و ساير مؤمنان راستين مدح و ستايش مى‌کند و از آنجا که جامعه گسترده اسلامى در آن روز نيازهاى مختلفى پيدا کرده بود، که مى‌بايست بر طرف گردد، به همين مناسبت بحثى از [[زكات|زکات]]، و پرهيز از تراکم و کنز ثروت، و لزوم تحصيل علم و وجوب تعليم افراد نادان را ياد آور مى‌شود. | ||
علاوه بر مباحث فوق، مباحث ديگرى مانند داستان هجرت [[پيامبر( | علاوه بر مباحث فوق، مباحث ديگرى مانند داستان هجرت [[پيامبر(صلی الله علیه)]]، مساله [[ماههاى حرام]] که [[جنگ]] در آن ممنوع است، موضوع گرفتن [[جزيه]] از [[اقليت ها|اقليت‌ها]] و امثال آن به تناسب مطرح گرديده است<ref>تفسير نمونه، ج 7، ص 273</ref>. | ||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
'''بهره‌مندی از [[شفاعت]] پيامبر( | '''بهره‌مندی از [[شفاعت]] پيامبر(صلی الله علیه)''' | ||
ابىّ‌بن‌کعب از [[رسول خدا( | ابىّ‌بن‌کعب از [[رسول خدا(صلی الله علیه)]] روايت کرده که فرمود: هر که [[سوره انفال]] و برائت را بخواند من شفيع او میشوم ... تا به آخر حديث که در آغاز سوره انفال تمامى آن ذکر شد. | ||
'''نزول با همراهی فرشتگان''' | '''نزول با همراهی فرشتگان''' | ||
[[ثعلبى]] به سند خود از [[رسول خدا( | [[ثعلبى]] به سند خود از [[رسول خدا(صلی الله علیه)]] روايت کرده که فرمود: [[قرآن]] آيه آيه و حرف حرف نازل شد جز سوره برائت و قل هو اللَّه احد که آن دو با هفتاد صف از فرشتگان (يکجا) بر من نازل شد و هر کدام می‌گفتند: اى محمد در مورد نسب خدا به نيکى سفارش کن<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 11، ص 5.</ref>. | ||
== محل و زمان نزول == | == محل و زمان نزول == | ||
اين سوره تمامى آن در [[مدينه]] نازل شده، و برخى گفته‌اند: جز دو آيه آن- يعنى آيه: «لَقَدْ جاءَکُمْ ...» تا آخر سوره<ref>همان</ref>. | اين سوره تمامى آن در [[مدينه]] نازل شده، و برخى گفته‌اند: جز دو آيه آن- يعنى آيه: «لَقَدْ جاءَکُمْ ...» تا آخر سوره<ref>همان</ref>. | ||
مفسران آغاز نزول سوره توبه را در سال نهم هجرى مى دانند، و مطالعه آيات آن نشان مى دهد که قسمتى از آن پيش از [[جنگ تبوك|جنگ تبوک]] و قسمتى پس از مراجعت از جنگ نازل شده است، و بيست‌وهشت آيه آغاز اين سوره به وسيله [[على( | مفسران آغاز نزول سوره توبه را در سال نهم هجرى مى دانند، و مطالعه آيات آن نشان مى دهد که قسمتى از آن پيش از [[جنگ تبوك|جنگ تبوک]] و قسمتى پس از مراجعت از جنگ نازل شده است، و بيست‌وهشت آيه آغاز اين سوره به وسيله [[على(علیه السلام)]] در مراسم حج به مردم ابلاغ شد<ref>ر. ك تفسير نمونه، ج 7، ص 271</ref>. | ||
== فضای نزول == | == فضای نزول == | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
همچنين بنا بر قول برخی از مفسران اين سوره [به همراه سوره انفال] يکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) می‌باشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گويند ولی برخی ديگر هفتمی را يونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نيست (اين قول سعيد بن جبير می‌باشد)<ref>المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | همچنين بنا بر قول برخی از مفسران اين سوره [به همراه سوره انفال] يکی از هفت سوره طولانی قرآن (سبع طوال) می‌باشد. اقوال در سبع طوال هم مختلف است به گفته بعضی سوره‌های بقره، آل عمران، نساء، مائدة، انعام، اعراف و أنفال به همراه توبه را سبع طوال می‌گويند ولی برخی ديگر هفتمی را يونس می‌دانند و معتقدند که انفال و توبه جزو آنها نيست (اين قول سعيد بن جبير می‌باشد)<ref>المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز، ج 3، ص 373، مفاتيح الأسرار و مصابيح الأبرار، ج 1، ص 30، جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
روايت از رسول خدا( | روايت از رسول خدا(صلی الله علیه) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره‌هاى مئين را به جاى انجيل و سوره‌هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌هاى مفصّل فزونى بخشيد<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
سوره توبه آخرين سوره نازله بر پيامبر( | سوره توبه آخرين سوره نازله بر پيامبر(صلی الله علیه) می‌باشد و بنابر برخی اقوال آخرين سوره کامل نازل شده می‌باشد<ref>همان</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||