confirmed، مدیران
۳۴٬۴۴۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
توبه، برائت، فاضحه، عذاب، مقشقشه، منقره، بحوث، حافره، مثيره، مبعثره، مخزيه، منکّله، مشرده، مدمدمه<ref>الإتقان فى علوم القرآن، ج 1، ص 197 و 198</ref>. | توبه، برائت، فاضحه، عذاب، مقشقشه، منقره، بحوث، حافره، مثيره، مبعثره، مخزيه، منکّله، مشرده، مدمدمه<ref>الإتقان فى علوم القرآن، ج 1، ص 197 و 198</ref>. | ||
== علت نام‌گذاری== | == علت نام‌گذاری == | ||
#«سوره توبه»؛ اين نام به آن جهت است که ذکر [[توبه]] در آن بسيار شده مانند آيه: «وَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلى مَنْ يَشاءُ»<ref>آيه 15.</ref> و آيه: «فَإِنْ يَتُوبُوا يَکُ خَيْراً لَهُمْ <ref>آيه 74.</ref>» و آيه: «ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا<ref>آيه 118.</ref>».<ref>ترجمه مجمع‌البيان، جلد 11، ص 3 </ref> | #«سوره توبه»؛ اين نام به آن جهت است که ذکر [[توبه]] در آن بسيار شده مانند آيه: «وَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلى مَنْ يَشاءُ»<ref>آيه 15.</ref> و آيه: «فَإِنْ يَتُوبُوا يَکُ خَيْراً لَهُمْ <ref>آيه 74.</ref>» و آيه: «ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا<ref>آيه 118.</ref>».<ref>ترجمه مجمع‌البيان، جلد 11، ص 3 </ref> | ||
#«سوره برائت»؛ وجه تسميه بدين نام آن است که سوره بدين لفظ شروع شده، و همچنين درباره اظهار «برائت» و بيزارى از کفار نازل گشته است<ref>همان </ref>. | #«سوره برائت»؛ وجه تسميه بدين نام آن است که سوره بدين لفظ شروع شده، و همچنين درباره اظهار «برائت» و بيزارى از کفار نازل گشته است<ref>همان </ref>. | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
قسمت مهمى از آن پيرامون باقيمانده مشرکان و [[بت‌پرستان]] و قطع رابطه با آنها، و الغاء پيمان‌هايى است که با مسلمانان داشتند به خاطر نقض مکرر اين پيمانها از طرف آنان تا بقاياى بت‌پرستى براى هميشه از محيط اسلام برچيده شود. | قسمت مهمى از آن پيرامون باقيمانده مشرکان و [[بت‌پرستان]] و قطع رابطه با آنها، و الغاء پيمان‌هايى است که با مسلمانان داشتند به خاطر نقض مکرر اين پيمانها از طرف آنان تا بقاياى بت‌پرستى براى هميشه از محيط اسلام برچيده شود. | ||
و از آنجا که با گسترش اسلام و | و از آنجا که با گسترش اسلام و درهم شکسته شدن صفوف دشمنان عده اى تغيير چهره داده، خود را در صفوف مسلمانان جاى دادند، تا در فرصت مناسب به اسلام ضربه کارى زنند، قسمت مهم ديگرى از اين سوره از منافقان و سرنوشت آنان سخن مى گويد، و به مسلمانان شديدا هشدار مى دهد و نشانه‌هاى منافقان را برمى شمرد. | ||
بخش ديگرى از اين سوره پيرامون اهميت جهاد در راه خدا است، زيرا در اين موقع حساس غفلت از اين موضوع حياتى باعث ضعف و عقب نشينى و يا شکست مسلمانان مى شد. | بخش ديگرى از اين سوره پيرامون اهميت جهاد در راه خدا است، زيرا در اين موقع حساس غفلت از اين موضوع حياتى باعث ضعف و عقب نشينى و يا شکست مسلمانان مى شد. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
و نيز در آيات ديگرى به تناسب بحث‌هاى مربوط به جهاد، مسلمانان را به [[اتحاد]] و فشردگى صفوف دعوت مى‌کند و متخلفين يعنى افراد سست و تنبلى که به بهانه‌هاى مختلف شانه از زير بار وظيفه جهاد تهى مى‌کردند شديدا سرزنش و ملامت و به عکس از مهاجرين نخستين و ساير مؤمنان راستين مدح و ستايش مى‌کند و از آنجا که جامعه گسترده اسلامى در آن روز نيازهاى مختلفى پيدا کرده بود، که مى‌بايست بر طرف گردد، به همين مناسبت بحثى از [[زكات|زکات]]، و پرهيز از تراکم و کنز ثروت، و لزوم تحصيل علم و وجوب تعليم افراد نادان را ياد آور مى‌شود. | و نيز در آيات ديگرى به تناسب بحث‌هاى مربوط به جهاد، مسلمانان را به [[اتحاد]] و فشردگى صفوف دعوت مى‌کند و متخلفين يعنى افراد سست و تنبلى که به بهانه‌هاى مختلف شانه از زير بار وظيفه جهاد تهى مى‌کردند شديدا سرزنش و ملامت و به عکس از مهاجرين نخستين و ساير مؤمنان راستين مدح و ستايش مى‌کند و از آنجا که جامعه گسترده اسلامى در آن روز نيازهاى مختلفى پيدا کرده بود، که مى‌بايست بر طرف گردد، به همين مناسبت بحثى از [[زكات|زکات]]، و پرهيز از تراکم و کنز ثروت، و لزوم تحصيل علم و وجوب تعليم افراد نادان را ياد آور مى‌شود. | ||
علاوه بر مباحث فوق، مباحث ديگرى مانند داستان هجرت [[پيامبر(صلی الله علیه)]]، مساله [[ | علاوه بر مباحث فوق، مباحث ديگرى مانند داستان هجرت [[حضرت محمد (ص)|پيامبر(صلی الله علیه)]]، مساله [[ماههاى حرام]] که [[جنگ]] در آن ممنوع است، موضوع گرفتن [[جزيه]] از [[اقليت ها|اقليت‌ها]] و امثال آن به تناسب مطرح گرديده است<ref>تفسير نمونه، ج 7، ص 273</ref>. | ||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
'''بهره‌مندی از [[شفاعت]] پيامبر(صلی الله علیه)''' | '''بهره‌مندی از [[شفاعت]] پيامبر(صلی الله علیه)''' | ||
ابىّ‌بن‌کعب از [[رسول خدا(صلی الله علیه)]] روايت کرده که فرمود: هر که [[سوره انفال]] و برائت را بخواند من شفيع او میشوم ... تا به آخر حديث که در آغاز سوره انفال تمامى آن ذکر شد. | ابىّ‌بن‌کعب از [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] روايت کرده که فرمود: هر که [[سوره انفال]] و برائت را بخواند من شفيع او میشوم ... تا به آخر حديث که در آغاز سوره انفال تمامى آن ذکر شد. | ||
'''نزول با همراهی فرشتگان''' | '''نزول با همراهی فرشتگان''' | ||
[[ثعلبى]] به سند خود از | [[ثعلبى]] به سند خود از رسول خدا(صلی الله علیه) روايت کرده که فرمود: [[قرآن]] آيه آيه و حرف حرف نازل شد جز سوره برائت و قل هو اللَّه احد که آن دو با هفتاد صف از فرشتگان (يکجا) بر من نازل شد و هر کدام می‌گفتند: اى محمد در مورد نسب خدا به نيکى سفارش کن<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 11، ص 5.</ref>. | ||
== محل و زمان نزول == | == محل و زمان نزول == | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
== فضای نزول == | == فضای نزول == | ||
با مراجعه به موضوعات مطرح شده در سوره توبه و نيز با توجه به روايات اسباب‌النزول و سيرۀ نبوی میتوان يقين پيدا کرد که اين سوره در سال نهم هجری نازل شده است، قسمتی از آيات اين سوره پيش از جنگ تبوک و قسمتی ديگر به هنگام آمادگی و عزيمت به جنگ و بخشی پس از مراجعت از آن نازل شده‌اند. آيات ابتدايی سوره نيز قبل از ايام [[حج]] سال نهم هجری فرود آمده‌اند. پس از فتح مکه در سال هشتم هجری و از بين رفتن قدرت [[قريش]] و در پی شکست سپاه هوازن و ثقيف که از قبايل قدرتمند جزيرةالعرب در آن زمان به شمار میآمدند، اسلام يگانه قدرت حاکم جزيرةالعرب گرديد و حکومت قدرتمند اسلامی در سراسر شبه جزيره تشکيل شد. به همين خاطر در اين سوره احکام نهايی اسلام و نحوه تعامل مسلمانان با [[کفار]] و منافقين و احکام مربوط به مجتمع‌های اسلامی ذکر شده است<ref>فى ظلال القرآن، ج 3، ص 1564 با اندکی تغيير در ترتيب مطالب.</ref>. | با مراجعه به موضوعات مطرح شده در سوره توبه و نيز با توجه به روايات اسباب‌النزول و سيرۀ نبوی میتوان يقين پيدا کرد که اين سوره در سال نهم هجری نازل شده است، قسمتی از آيات اين سوره پيش از جنگ تبوک و قسمتی ديگر به هنگام آمادگی و عزيمت به جنگ و بخشی پس از مراجعت از آن نازل شده‌اند. آيات ابتدايی سوره نيز قبل از ايام [[حج]] سال نهم هجری فرود آمده‌اند. پس از فتح مکه در سال هشتم هجری و از بين رفتن قدرت [[قریش|قريش]] و در پی شکست سپاه هوازن و ثقيف که از قبايل قدرتمند جزيرةالعرب در آن زمان به شمار میآمدند، اسلام يگانه قدرت حاکم جزيرةالعرب گرديد و حکومت قدرتمند اسلامی در سراسر شبه جزيره تشکيل شد. به همين خاطر در اين سوره احکام نهايی اسلام و نحوه تعامل مسلمانان با [[کفار]] و منافقين و احکام مربوط به مجتمع‌های اسلامی ذکر شده است<ref>فى ظلال القرآن، ج 3، ص 1564 با اندکی تغيير در ترتيب مطالب.</ref>. | ||
== ويژگی == | == ويژگی == | ||