۸۶٬۲۳۷
ویرایش
شیخ محمود شلتوت (آیت شجاعت) (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۳۸
، ۲۰ دسامبر ۲۰۲۲جایگزینی متن - 'نامه ای' به 'نامه‌ای'
جز (جایگزینی متن - ' آیین نامه' به ' آیین‌نامه') |
جز (جایگزینی متن - 'نامه ای' به 'نامه‌ای') |
||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
شلتوت در این کنفرانس مقاله ای تحت عنوان «المسؤولیة المدنیة و الجنائیة فی الشریعة الاسلامیه» ارائه کرد. مقاله وی از نظر علمی و ادبی در سطح بالایی قرار داشت و مورد قبول و تقدیر اعضای کنفرانس قرار گرفت. در پایان با توجه به اهمیت موضوعی که به آن پرداخته بود، مقاله وی به صورت مقاله نمونه انتخاب شد و به چاپ رسید.<br> | شلتوت در این کنفرانس مقاله ای تحت عنوان «المسؤولیة المدنیة و الجنائیة فی الشریعة الاسلامیه» ارائه کرد. مقاله وی از نظر علمی و ادبی در سطح بالایی قرار داشت و مورد قبول و تقدیر اعضای کنفرانس قرار گرفت. در پایان با توجه به اهمیت موضوعی که به آن پرداخته بود، مقاله وی به صورت مقاله نمونه انتخاب شد و به چاپ رسید.<br> | ||
3. عضویت در کمیسیون تفسیر رادیویی<br> | 3. عضویت در کمیسیون تفسیر رادیویی<br> | ||
وظیفه این کمیسیون نظارت بر پخش برنامه‌های تفسیر قرآن کریم در رادیوی مصر بود که شلتوت از اعضای فعال این کمیسیون به شمار می‌رفت و به پیشنهاد او هر روز صبح قبل و بعد از تلاوت قرآن | وظیفه این کمیسیون نظارت بر پخش برنامه‌های تفسیر قرآن کریم در رادیوی مصر بود که شلتوت از اعضای فعال این کمیسیون به شمار می‌رفت و به پیشنهاد او هر روز صبح قبل و بعد از تلاوت قرآن برنامه‌ای تحت عنوان «سخن بامداد» که بحثی تفسیری بود، پخش می‌شد.<br> | ||
4. عضویت در کمیته فتوای الازهر<br> | 4. عضویت در کمیته فتوای الازهر<br> | ||
از مهم‌ترین وظایف این کمیته، صدور فتوا در زمینه‌های گوناگون فقهی بر اساس نیاز جامعه است.<br> | از مهم‌ترین وظایف این کمیته، صدور فتوا در زمینه‌های گوناگون فقهی بر اساس نیاز جامعه است.<br> | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
شلتوت در حالی به عضویت این انجمن درآمد که جوان‌ترین عضو این تشکیلات بود؛ امّا با وجود کمی سنّ در مقایسه با دیگران، در نخستین جلسه‌ای که در این انجمن شرکت کرد، پیشنهادهای مهمی ارائه داد که در همان جلسله کمیته‌ای به ریاست «شیخ عبدالمجید سلیم» تشکیل شد تا به پیشنهادهای شلتوت رسیدگی و اجرا شود. | شلتوت در حالی به عضویت این انجمن درآمد که جوان‌ترین عضو این تشکیلات بود؛ امّا با وجود کمی سنّ در مقایسه با دیگران، در نخستین جلسه‌ای که در این انجمن شرکت کرد، پیشنهادهای مهمی ارائه داد که در همان جلسله کمیته‌ای به ریاست «شیخ عبدالمجید سلیم» تشکیل شد تا به پیشنهادهای شلتوت رسیدگی و اجرا شود. | ||
6. نظریات شیخ محمود شلتوت درباره ازدواج موقت در دولت آلمان غربی<br> | 6. نظریات شیخ محمود شلتوت درباره ازدواج موقت در دولت آلمان غربی<br> | ||
دولت آلمان غربی طی | دولت آلمان غربی طی نامه‌ای از شیخ محمود شلتوت، شیخ دانشگاه الازهر خواست تحقیق کاملی درباره تعدد زوجات در اسلام برای آن دولت بفرستد تا شاید با استفاده از آن، مسأله فزون بودن تعداد زنان بر مردان را در آن کشور حل کند. شیخ محمود شلتوت نیز این بحث را آغاز کرد؛ سپس مقرر شد تحقیق وی به سه زبان انگلیسی، آلمانی، فرانسه ترجمه شود. آن روزها برخی نشریات نوشتند که بحث شلتوت نخستین بحثی است که مسأله ازدواج و افزایش زنان را در آلمان حل خواهد کرد. مکارم شیرازی، اسفند 1338، ص 44). | ||
7. عضویت در فرهنگستان زبان عربی مصر موضع‌گیری‌های شلتوت<br> | 7. عضویت در فرهنگستان زبان عربی مصر موضع‌گیری‌های شلتوت<br> | ||
شیخ محمود شلتوت 6 روز پس از واقعه 15 خرداد 1342 شمسی، | شیخ محمود شلتوت 6 روز پس از واقعه 15 خرداد 1342 شمسی، نامه‌ای نوشت و از عموم مسلمانان خواست تا عالمان مجاهد ایران را که به جرم دفاع از حق به زندان کشیده شده‌اند، پشتیبانی کنند. او در این اعلامیه دستگیری عالمان و اهانت به ساحت مقدّس آنان را داغ ننگی بر جبین بشر شمرد و طی تلگرافی خطاب به شاه رسماً خواست که از تجاوز به حریم روحانیان و عالمان اسلام، خودداری کند و بازداشت شدگان از عالمان و مردم مسلمان را هر چه زودتر آزاد سازد. <br> | ||
'''متن اعلامیه'''<br> | '''متن اعلامیه'''<br> | ||
بسم الله الرحمن الرحیم <br> | بسم الله الرحمن الرحیم <br> | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
متأسفانه تلگراف شیخ محمود شلتوت وقتی به قم رسید که آیت‌الله بروجردی در بستر بیماری به سر می‌برد و با همین بیماری از دنیا رحلت کرد. <br> | متأسفانه تلگراف شیخ محمود شلتوت وقتی به قم رسید که آیت‌الله بروجردی در بستر بیماری به سر می‌برد و با همین بیماری از دنیا رحلت کرد. <br> | ||
در پی این واقعه شیخ محمود شلتوت دست از وظیفه‌اش برنداشت و | در پی این واقعه شیخ محمود شلتوت دست از وظیفه‌اش برنداشت و نامه‌ای برای آیت‌الله سید محسن حکیم (متوفای 1390ق) نگاشت و از وی خواست تا دراین‌باره اقدامی انجام دهد. <br> | ||
این دو نامه از طرف شیخ محمود شلتوت بیانگر چند نکته مهم و اساسی است که عبارتند از: <br> | این دو نامه از طرف شیخ محمود شلتوت بیانگر چند نکته مهم و اساسی است که عبارتند از: <br> | ||
اهتمام و کوشش او در راه آزادی سرزمین قدس؛<br> | اهتمام و کوشش او در راه آزادی سرزمین قدس؛<br> | ||
| خط ۱۶۳: | خط ۱۶۳: | ||
=ارتباط با عالمان شیعه= | =ارتباط با عالمان شیعه= | ||
==1. ارتباط با آیت‌الله بروجردی == | ==1. ارتباط با آیت‌الله بروجردی == | ||
یکی از اقدام‌هایی که شلتوت در راه وحدت مسلمانان انجام داد، ارتباط مستمر با عالمان دیگر مذاهب به ویژه عالمان شیعه است. او به عالمان شیعه به خصوص حضرت آیت‌الله بروجردی ارادت داشت و بارها او را مورد تکریم و احترام قرار داد؛ برای نمونه، هنگامی که با خبر شد محمدتقی قمی قصد دارد به ایران سفر کند، | یکی از اقدام‌هایی که شلتوت در راه وحدت مسلمانان انجام داد، ارتباط مستمر با عالمان دیگر مذاهب به ویژه عالمان شیعه است. او به عالمان شیعه به خصوص حضرت آیت‌الله بروجردی ارادت داشت و بارها او را مورد تکریم و احترام قرار داد؛ برای نمونه، هنگامی که با خبر شد محمدتقی قمی قصد دارد به ایران سفر کند، نامه‌ای برای آیت‌الله بروجردی نگاشت و همراه آقای قمی فرستاد. وی در بخشی از این نامه که حاوی ابراز ارادت به آیت‌الله بروجردی است، بشارت می‌دهد که گام‌های آیت‌الله بروجردی در راه پیوند مذاهب اسلامی، بسیار موثر و راهگشا است. بی‌آزار شیرازی، 1377 ش، ص 316؛ مکتب اسلام، خرداد، 1340، ص 60).<br> | ||
==2. نماز جماعت به امامت کاشف‌الغطاء == | ==2. نماز جماعت به امامت کاشف‌الغطاء == | ||
| خط ۱۹۱: | خط ۱۹۱: | ||
== انگیزه‌های صدور فتوا == | == انگیزه‌های صدور فتوا == | ||
یکی از علل مهمّ صدور این فتوا، مطالعه کتاب‌های فقهی عالمان شیعه و تدبّر و تحقیق در ادلّه آنها از طرف شیخ محمود شلتوت بود. دیدگاه شلتوت بر آن بود که برخی احکام فقه شیعه از لحاظ ادله بر فقه اهل سنت برتری دارد؛ از این رو در برخی از احکام به ویژه قوانین مربوط به خانواده از قبیل ازدواج، طلاق، ارث و مانند این‌ها مطابق با فقه شیعه فتوا داده است. اکنون صورت فتوای تاریخی او که به خط خود او است، در آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.<br> | یکی از علل مهمّ صدور این فتوا، مطالعه کتاب‌های فقهی عالمان شیعه و تدبّر و تحقیق در ادلّه آنها از طرف شیخ محمود شلتوت بود. دیدگاه شلتوت بر آن بود که برخی احکام فقه شیعه از لحاظ ادله بر فقه اهل سنت برتری دارد؛ از این رو در برخی از احکام به ویژه قوانین مربوط به خانواده از قبیل ازدواج، طلاق، ارث و مانند این‌ها مطابق با فقه شیعه فتوا داده است. اکنون صورت فتوای تاریخی او که به خط خود او است، در آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.<br> | ||
شیخ شلتوت در همین جهت اقدام‌های موثری برای تحقق اتحاد و پیوند اعتقادی میان شیعه و سنی انجام داد. یکی از آن اقدام‌ها تاسیس فقه مقارن در دانشگاه الازهر و تنظیم | شیخ شلتوت در همین جهت اقدام‌های موثری برای تحقق اتحاد و پیوند اعتقادی میان شیعه و سنی انجام داد. یکی از آن اقدام‌ها تاسیس فقه مقارن در دانشگاه الازهر و تنظیم آیین‌نامه‌ای برای آن بود. در کلاس درس فقه مقارن، موضوعاتی از قبیل حکم سه طلاقه، طلاق معلق، مسأله رضاع، ارث، طهارت و مانند این‌ها تدریس می‌شد.<br> | ||
=آثار= | =آثار= | ||
شیخ محمود شلتوت در طول حیات با برکت خود توانست بیش از بیست کتاب و مقاله علمی در مجامع گوناگون ارائه کند و به این ترتیب میراثی ماندگار از خود به یادگار گذارد تا تشنگان معرفت از آن استفاده کنند. <br> | شیخ محمود شلتوت در طول حیات با برکت خود توانست بیش از بیست کتاب و مقاله علمی در مجامع گوناگون ارائه کند و به این ترتیب میراثی ماندگار از خود به یادگار گذارد تا تشنگان معرفت از آن استفاده کنند. <br> | ||