۵٬۵۶۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
نهضت اصلاحطلبی مسلمانان روسیه در اواسط قرن نوزدهم میلادی، با تلاش علمای [[تاتار]] منطقه ولگای وسطی از جمله شهابالدین مرجانی، برای رهایی از قیود سنتگرایی محافظهکارانهای که بر حیات معنوی مسلمانها چیره شده بود آغاز شد که به «[[رنسانس تاتار]]» معروف گردید. نخستین فرد از این علما ابونصر [[کورسوی]] بود و پس از وی چند از علمای اصلاحگر تاتار کار او را دنبال کردند و نهضتی پدید آوردند که به «[[نهضت جدیدیها]]» یا «جدیدیسم» مشهور شد و از مرزهای تاتارستان نیز فراتر رفت و به تدریج همه جوامع مسلمان روسیه را فراگرفت. شهابالدین مرجانی بزرگترین و موفقترین عالم تاتار نقش مهمی در هویت بخشیدن به قوم تاتار داشت. او قازانها را قانع ساخت که از تاتار نامیدن خود شرمسار نباشند. همچنین عمر خود را در مبارزه برای رهایی علمای اسلام و مسلمانان از جزماندیشی، کلام سنتی و اثبات این نکته صرف کرد که دین نیز میتواند همانند دوران طلایی اسلام، با پیشرفت و علوم جدید همگام باشد. | نهضت اصلاحطلبی مسلمانان روسیه در اواسط قرن نوزدهم میلادی، با تلاش علمای [[تاتار]] منطقه ولگای وسطی از جمله شهابالدین مرجانی، برای رهایی از قیود سنتگرایی محافظهکارانهای که بر حیات معنوی مسلمانها چیره شده بود آغاز شد که به «[[رنسانس تاتار]]» معروف گردید. نخستین فرد از این علما ابونصر [[کورسوی]] بود و پس از وی چند از علمای اصلاحگر تاتار کار او را دنبال کردند و نهضتی پدید آوردند که به «[[نهضت جدیدیها]]» یا «جدیدیسم» مشهور شد و از مرزهای تاتارستان نیز فراتر رفت و به تدریج همه جوامع مسلمان روسیه را فراگرفت. شهابالدین مرجانی بزرگترین و موفقترین عالم تاتار نقش مهمی در هویت بخشیدن به قوم تاتار داشت. او قازانها را قانع ساخت که از تاتار نامیدن خود شرمسار نباشند. همچنین عمر خود را در مبارزه برای رهایی علمای اسلام و مسلمانان از جزماندیشی، کلام سنتی و اثبات این نکته صرف کرد که دین نیز میتواند همانند دوران طلایی اسلام، با پیشرفت و علوم جدید همگام باشد. | ||
<br> | <br> | ||
وی اطاعت کورکورانه از مراجع سنتی (تقلید) را محکوم دانست و خواستار گشایش باب «اجتهاد» گردید؛ بدین معنی که هر یک از مسلمانان از طریق بررسی قرآن و احادیث، خود پاسخ مسائل دینی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی خویش را بیابند. مرجانی نیز همانند اسلاف وهابی خود و پیش از سلفیان معاصر بر این باور بود که فلاح و رستگاری جهان اسلام در رجعت به خلوص اولیه اسلام نهفته است ولی او بر خلاف وهابیها که معتقد بودند اسلام میتواند صرفاً با عقب بردن عقربه زمان، توان فرهنگی و سیاسی از دست رفته را بازیابد، به نوعی اقتباس مشروط و آگاهانه از غرب، با حفظ تمامیت معتقدات اسلامی باور داشت. او تأثیر عمیقی بر اسلام روسیه گذاشت و رهگشای اصلاحات جدید پرتوانی گشت که تا آن زمان از بیم اتهام ارتداد مکتوم مانده بود. وی در ۱۸۸۹ درگذشت. | وی اطاعت کورکورانه از مراجع سنتی (تقلید) را محکوم دانست و خواستار گشایش باب «اجتهاد» گردید؛ بدین معنی که هر یک از مسلمانان از طریق بررسی قرآن و احادیث، خود پاسخ مسائل دینی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی خویش را بیابند. مرجانی نیز همانند اسلاف وهابی خود و پیش از سلفیان معاصر بر این باور بود که فلاح و رستگاری جهان اسلام در رجعت به خلوص اولیه اسلام نهفته است ولی او بر خلاف وهابیها که معتقد بودند اسلام میتواند صرفاً با عقب بردن عقربه زمان، توان فرهنگی و سیاسی از دست رفته را بازیابد، به نوعی اقتباس مشروط و آگاهانه از غرب، با حفظ تمامیت معتقدات اسلامی باور داشت. او تأثیر عمیقی بر اسلام روسیه گذاشت و رهگشای اصلاحات جدید پرتوانی گشت که تا آن زمان از بیم اتهام ارتداد مکتوم مانده بود. وی در ۱۸۸۹ درگذشت. | ||
[[رده:شخصیتها]] | [[رده:شخصیتها]] | ||
[[رده:روسیه]] | [[رده:روسیه]] |