۸۷٬۸۱۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' سوره ها' به ' سورهها') |
جز (جایگزینی متن - 'ى' به 'ی') |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
== صف == | == صف == | ||
صف به | صف به معنای صف كشیدن و در صف كردن است. لازم و متعدی بهكار میرود و آن این كه اشیاء مانند انسان و غیره در یك ردیف و خط مستوی قرار گیرند<ref>قاموس قرآن، ج 4، ص134.</ref>. | ||
== مفهوم کلی سوره == | == مفهوم کلی سوره == | ||
* | * یادآوری [[ایمان]] و [[معاد]]؛ | ||
* | * دوستی [[جهاد]] و [[مجاهدان]]؛ | ||
* | * پیروزی نهایی اسلام بر [[ادیان]] دیگر؛ | ||
* بشارت [[حضرت عیسی|مسیح(علیه السلام)]] در مورد [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(صلی الله علیه)]]<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 20، ص: 337.</ref>. | * بشارت [[حضرت عیسی|مسیح(علیه السلام)]] در مورد [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(صلی الله علیه)]]<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 20، ص: 337.</ref>. | ||
* | * | ||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
== علت نامگذاری == | == علت نامگذاری == | ||
«سوره صف»؛ سبب نام | «سوره صف»؛ سبب نام گذاری این سوره به «صف»، آیۀ چهارم این سوره است كه می گوید خدا رزمندگانی را كه هم چون صفی محكم می جنگند، دوست میدارد. | ||
«سوره حواریون» و «سوره عیسی»؛ از آن جا كه در آیات ششم و چهاردهم این سوره از [[حضرت عیسی|عیسی(علیه السلام)]] و یاران او سخن گفته شده، این سوره را | «سوره حواریون» و «سوره عیسی»؛ از آن جا كه در آیات ششم و چهاردهم این سوره از [[حضرت عیسی|عیسی(علیه السلام)]] و یاران او سخن گفته شده، این سوره را «عیسی» و «حواریون» نامیدهاند<ref>همان.</ref>. | ||
== تعداد آیات و کلمات و حروف == | == تعداد آیات و کلمات و حروف == | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
== اهداف و آموزهها == | == اهداف و آموزهها == | ||
اساسی ترین هدف های سوره صف عبارتاند از: | |||
# تشویق به ایمان و جهاد در راه خدا؛ | # تشویق به ایمان و جهاد در راه خدا؛ | ||
# نوید | # نوید پیروزی مجاهدان و پیروزی نهایی اسلام بر ادیان دیگر<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 20، ص340.</ref>. | ||
== محتوا و موضوعات == | == محتوا و موضوعات == | ||
سوره صف در حقیقت بر دو محور | سوره صف در حقیقت بر دو محور اساسی دور می زند: یكی برتری [[اسلام]] بر تمام آئینهای آسمانی، و تضمین بقاء و جاودانگی آن از سوی خداوند، و دیگر لزوم جهاد در طریق حفظ و پیشرفت این آئین. | ||
اما در یك نظر | اما در یك نظر تفصیلی می توان آن را به هفت بخش تقسیم كرد. | ||
# شروع سوره با تسبیح [[خداوند]] عزیز و حكیم؛ | # شروع سوره با تسبیح [[خداوند]] عزیز و حكیم؛ | ||
# دعوت به | # دعوت به هماهنگی گفتار و كردار و پرهیز از سخنان بی عمل؛ | ||
# دعوت به جهاد با عزم راسخ و اتحاد كامل؛ | # دعوت به جهاد با عزم راسخ و اتحاد كامل؛ | ||
# | # یادآوری از پیمان شكنی [[بنی اسرائیل]] و بشارت [[مسیح]] به ظهور اسلام؛ | ||
# تضمین | # تضمین پیروزی اسلام بر همه ادیان؛ | ||
# دعوت مؤثر به | # دعوت مؤثر به سوی جهاد و ذكر پاداشهای دنیوی و اخروی مجاهدان راه حق؛ | ||
# اشاره فشرده | # اشاره فشرده ای به زندگی حواریین مسیح و الهام از آنها؛ | ||
# | # ولی محور اصلی مطالب سوره صف اسلام و جهاد است<ref>تفسیر نمونه، ج 24، ص57.</ref>. | ||
== فضائل، خواص و ثواب قرائت == | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ | [[ابیبنكعب]] از [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(صلی الله علیه)]] روایت نموده كه فرمود: «هر كس سوره عیسی(علیه السلام) را بخواند حضرت عیسی(علیه السلام) مادامی كه در دنیا است برای او صلوات و درود فرستاده و استغفار كند و در [[روز قیامت]] رفیق حضرت عیسی(علیه السلام) باشد». | ||
[[ابوبصیر]] از [[امام محمد باقر|حضرت باقر(علیه السلام)]] روایت كرده كه هر كس سوره صف را بخواند و در [[ | [[ابوبصیر]] از [[امام محمد باقر|حضرت باقر(علیه السلام)]] روایت كرده كه هر كس سوره صف را بخواند و در [[نمازهای واجب]] و [[نوافل]] به قرائت آن مداومت نماید خداوند او را با فرشتگان و پیامبران مرسل همردیف و همصف قرار خواهد داد<ref>ترجمه تفسیر مجمعالبیان، ج 24، ص388.</ref>. | ||
== محل و زمان نزول == | == محل و زمان نزول == | ||
سوره صف در مدینه بر پیامبر(صلی الله علیه) نازل شده است<ref>همان.</ref>. | سوره صف در مدینه بر پیامبر(صلی الله علیه) نازل شده است<ref>همان.</ref>. | ||
قسمتی از سوره صف در سال ششم هجری پس از [[صلح حدیبیه]] و قسمتی در سال هشتم هجری است و بعد از [[سوره احزاب]] نازل شده است<ref>حجةالتفاسیر و بلاغالإكسیر، مقدمه اول، ص28.</ref>. | |||
== ویژگی == | == ویژگی == | ||
سوره صف از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. [[ابن قتیبه]] میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یكدیگر جدا شدهاند<ref>جامع البیان | سوره صف از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>. [[ابن قتیبه]] میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یكدیگر جدا شدهاند<ref>جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
روایتی است كه از [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و سورههای مئین را به جای [[انجیل]] و سورههای مثانی را به جای [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصّل فزونی بخشید<ref>جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | |||
این سوره از سور مسبحات است<ref>غرائب القرآن و رغائب الفرقان، ج 1، ص 34.</ref> و همچنین جزو سور ممتحنات نیز آمده است<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص.313</ref>. | این سوره از سور مسبحات است<ref>غرائب القرآن و رغائب الفرقان، ج 1، ص 34.</ref> و همچنین جزو سور ممتحنات نیز آمده است<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص.313</ref>. | ||
در آیۀ ششم سوره صف از قول | در آیۀ ششم سوره صف از قول عیسی(علیه السلام) بشارت آمدن پیامبری داده شده كه نام او احمد است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 20، ص339.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == |