۸۷٬۸۸۶
ویرایش
جنید بغدادی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ویژگیها' به ' ویژگیها'
جز (تمیزکاری) |
جز (جایگزینی متن - ' ویژگیها' به ' ویژگیها') |
||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
و نیز نظریه فنا در نظام عرفانی جنید هر دو معطوف به موضوعِ اصلی تصوف وی، یعنی‌توحید، بوده‌اند و تنها در چارچوب اندیشه‌های توحیدشناسانه او به درستی فهمیده می‌شوند <ref>جنید بغدادی، ۱۹۷۶، ج۱، ص۳۱ـ۴۳</ref>.یکی از تعاریف محوری جنید از توحید، إِفراد القدیم / القدم‌عن‌المُحْدَث/ الحدث (جداکردن میان قدیم و حادث) است که در نظر صوفیه و غیر آنها پسندیده افتاده و در آثار آنها بارها مورد ارجاع و شرح و تفسیر قرار گرفته است<ref>محمدبن‌ابراهیم‌عطار، تذکره‌الاولیاء، ج۱، ص۴۴۲</ref>. | و نیز نظریه فنا در نظام عرفانی جنید هر دو معطوف به موضوعِ اصلی تصوف وی، یعنی‌توحید، بوده‌اند و تنها در چارچوب اندیشه‌های توحیدشناسانه او به درستی فهمیده می‌شوند <ref>جنید بغدادی، ۱۹۷۶، ج۱، ص۳۱ـ۴۳</ref>.یکی از تعاریف محوری جنید از توحید، إِفراد القدیم / القدم‌عن‌المُحْدَث/ الحدث (جداکردن میان قدیم و حادث) است که در نظر صوفیه و غیر آنها پسندیده افتاده و در آثار آنها بارها مورد ارجاع و شرح و تفسیر قرار گرفته است<ref>محمدبن‌ابراهیم‌عطار، تذکره‌الاولیاء، ج۱، ص۴۴۲</ref>. | ||
جنید معرفت خدا را، که ابتدای عبادت اوست، مبتنی‌بر اصل‌توحید و نظام‌توحید را عبارت‌از نفی‌صفات‌کیف و حیث و أین‌از خداوند می‌داند. در واقع، جنید در مقایسه با صوفیان معاصر خود به نحو روشن‌تری به تبیین توحید پرداخته‌است. او توحید مردمان را به‌چهار وجه، از سطح عوام به خواص اهل معرفت، تقسیم و درجه‌بندی می‌کند و برای هر مرتبه | جنید معرفت خدا را، که ابتدای عبادت اوست، مبتنی‌بر اصل‌توحید و نظام‌توحید را عبارت‌از نفی‌صفات‌کیف و حیث و أین‌از خداوند می‌داند. در واقع، جنید در مقایسه با صوفیان معاصر خود به نحو روشن‌تری به تبیین توحید پرداخته‌است. او توحید مردمان را به‌چهار وجه، از سطح عوام به خواص اهل معرفت، تقسیم و درجه‌بندی می‌کند و برای هر مرتبه ویژگیهایی را برمی‌شمرد به طوری که از نظر او در پایانِ سلوکِ توحیدی، موحّد، شَبَحی است ایستاده‌پیش‌روی‌حق، و میان‌آن‌دو، سومی‌نیست و بنده در آن مرحله به همان وضعی‌بازگشته‌است‌که‌پیش‌از هست‌شدن‌خود داشت، یعنی‌درست‌مثل‌زمانی‌که به پرسش «الست» پاسخ «بلی» می‌گفت. به‌این‌ترتیب، توحید صوفیانه جنید تنها اثبات وحدت خداوند نیست بلکه رسیدن‌عبد به وضعی‌آرمانی‌است که در آن‌از وجود خود منعزل می‌شود و خداوند تدابیر خود را در مجاری احکام قدرت خویش بر عبد جاری می‌کند و این حد غایی فنای‌عبد و وفای او به عهد الست و توحیدگری اوست<ref>جنید بغدادی، ۱۹۷۶، ج۱، ص۵۶ ـ۵۷</ref>. | ||
=عالم ذر= | =عالم ذر= | ||