۸۷٬۸۱۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' فتنه ها' به ' فتنهها') |
جز (جایگزینی متن - ' می کنیم' به ' میکنیم') |
||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
2. اختلافات کلامی | 2. اختلافات کلامی | ||
3. اختلافات طائفه ای و جنگ های مذهبی بین پیروان مذاهب اهل سنت | 3. اختلافات طائفه ای و جنگ های مذهبی بین پیروان مذاهب اهل سنت | ||
باید گفت: تبیین اختلافات فقهی که بین مذاهب اهل سنت وجود دارد مجال دیگری را می طلبد و در این مقاله تنها به این حد بسنده | باید گفت: تبیین اختلافات فقهی که بین مذاهب اهل سنت وجود دارد مجال دیگری را می طلبد و در این مقاله تنها به این حد بسنده میکنیم که: | ||
از نظر فقهی مذاهب فراوانی در طول تاریخ اهل سنت پدیدار شدهاند که در عهد عباسیان به جهت مشکلاتی که برای پیروان آنان از جهت کثرت فتاوای متعارض به وجود آمد مذاهب چهارگانه معروف تثبیت و باب اجتهاد مطلق بسته شد. | از نظر فقهی مذاهب فراوانی در طول تاریخ اهل سنت پدیدار شدهاند که در عهد عباسیان به جهت مشکلاتی که برای پیروان آنان از جهت کثرت فتاوای متعارض به وجود آمد مذاهب چهارگانه معروف تثبیت و باب اجتهاد مطلق بسته شد. | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
ابوشامه شافعی در کتابش – مختصر المومل – تحت عنوان "نصوص الأئمة فی الرجوع إلی الکتاب والسنة والنهی عن تقلیدهم" از علمای عصر خویش انتقاد نموده که مطالب گذشتگان ر ا بدون دلیل پذیرفته و فقط به نقل افکار سخیف. و سست دیگران اکتفا کردهاند و انگاه که از بعض عارفین نسبت به معنای مذهب سئوال شد بدو پاسخ داد: مذهب در واقع همان دین تحریف شده میباشد در حالی که خداوند فرمود: ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم وکانوا شیعاً (خلیفات، ص 52-54). | ابوشامه شافعی در کتابش – مختصر المومل – تحت عنوان "نصوص الأئمة فی الرجوع إلی الکتاب والسنة والنهی عن تقلیدهم" از علمای عصر خویش انتقاد نموده که مطالب گذشتگان ر ا بدون دلیل پذیرفته و فقط به نقل افکار سخیف. و سست دیگران اکتفا کردهاند و انگاه که از بعض عارفین نسبت به معنای مذهب سئوال شد بدو پاسخ داد: مذهب در واقع همان دین تحریف شده میباشد در حالی که خداوند فرمود: ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم وکانوا شیعاً (خلیفات، ص 52-54). | ||
در پایان این قسمت سخنی از ابن ندیم را در زمینه خضوع احمد بن حنبل نسبت به امام علی (علیهالسلام) و عدم تعصّب او بر مذهب خویش را نقل | در پایان این قسمت سخنی از ابن ندیم را در زمینه خضوع احمد بن حنبل نسبت به امام علی (علیهالسلام) و عدم تعصّب او بر مذهب خویش را نقل میکنیم: | ||
«وینقل ابن الندیم فی کتابه أنه ذکر له (احمد بن حنبل) مسألة فأجاب عنها فقال له الرجل: خالفت علی بن أبیطالب فقال: إثبت لی هذا عن علی بن أبیطالب حتی أضع خدی علی التراب وأقول: قد أخطأت وأرجع علی قولی إلی قوله (ابوعلم،؟ ، ص 16). | «وینقل ابن الندیم فی کتابه أنه ذکر له (احمد بن حنبل) مسألة فأجاب عنها فقال له الرجل: خالفت علی بن أبیطالب فقال: إثبت لی هذا عن علی بن أبیطالب حتی أضع خدی علی التراب وأقول: قد أخطأت وأرجع علی قولی إلی قوله (ابوعلم،؟ ، ص 16). | ||
خط ۱۴۸: | خط ۱۴۸: | ||
در نظامات اقتصادی و اجتماعی نیز می بینیم جوامعی که بر مبنای توحید شکل گرفتهاند از انسجام، اتحاد و توانمندی خاصی برخوردارند اما نظاماتی که بر مبنای غیرتوحیدی بنا شدهاند به تشتّت، تفرقه و منازعات همیشگی مبتلا گردیدهاند. نمونه بارز جامعه توحیدی، مدینه فاضله نبوی بود که در مدت کم وبا سپاهی اندک اما موّحد، توانست بر نظامات شرک آلود عصر جاهلیت به رغم اقتدار پوشالی و فزونی سپاهیانش غلبه یابد و انگاه که روحیه توحیدی مسلمانان بعد از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به تدریج رو به افول و دین واحد مبدل به مذاهب مختلفی گردید - بگونهای که که در اوائل قرن دوم هجری فقط حدود 138 مذهب فقهی در جوامع اسلامی وجود داشت (تسخیری 1385،، ص 37) انحظاط و تشتت و منازعات مذهبی و طائفه ای گسترش یافت که متاسفانه تا کنون ادامه دارد. | در نظامات اقتصادی و اجتماعی نیز می بینیم جوامعی که بر مبنای توحید شکل گرفتهاند از انسجام، اتحاد و توانمندی خاصی برخوردارند اما نظاماتی که بر مبنای غیرتوحیدی بنا شدهاند به تشتّت، تفرقه و منازعات همیشگی مبتلا گردیدهاند. نمونه بارز جامعه توحیدی، مدینه فاضله نبوی بود که در مدت کم وبا سپاهی اندک اما موّحد، توانست بر نظامات شرک آلود عصر جاهلیت به رغم اقتدار پوشالی و فزونی سپاهیانش غلبه یابد و انگاه که روحیه توحیدی مسلمانان بعد از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به تدریج رو به افول و دین واحد مبدل به مذاهب مختلفی گردید - بگونهای که که در اوائل قرن دوم هجری فقط حدود 138 مذهب فقهی در جوامع اسلامی وجود داشت (تسخیری 1385،، ص 37) انحظاط و تشتت و منازعات مذهبی و طائفه ای گسترش یافت که متاسفانه تا کنون ادامه دارد. | ||
جهت تبیین تحذیر قرآن کریم (در آیه 34 سوره روم) مبنی بر عدم تبعیت مسلمانان از مشرکین در تفرّق دین، برخی از انشعابات دین مسیحیت و یهودیت را که در اثر فاصله گرفتن پیروانشان از توحید پدید آمده است به عنوان نمونه بیان | جهت تبیین تحذیر قرآن کریم (در آیه 34 سوره روم) مبنی بر عدم تبعیت مسلمانان از مشرکین در تفرّق دین، برخی از انشعابات دین مسیحیت و یهودیت را که در اثر فاصله گرفتن پیروانشان از توحید پدید آمده است به عنوان نمونه بیان میکنیم: | ||
مسیحیت در نگاه کلی به سه فرقه اصلی تقسیم میشود: کاتولیک، ارتودوکس و پروتستان، رهبری فرقه کاتولیک در دست پاپ است و هفت شعار: تعهد، تدهین، عشای ربانی، اعتراف، ازدواج، دستگذاری و تأیید در این فرقه وجود دارد. | مسیحیت در نگاه کلی به سه فرقه اصلی تقسیم میشود: کاتولیک، ارتودوکس و پروتستان، رهبری فرقه کاتولیک در دست پاپ است و هفت شعار: تعهد، تدهین، عشای ربانی، اعتراف، ازدواج، دستگذاری و تأیید در این فرقه وجود دارد. | ||
خط ۱۹۰: | خط ۱۹۰: | ||
گفتار مفسرین در ذیل آیه 32 سوره مبارکه روم: | گفتار مفسرین در ذیل آیه 32 سوره مبارکه روم: | ||
بعد از تبیین اجمالی دلالت آیه مذکور بر تحذیر مسلمانان از تبدیل دین واحد الهی به مذاهب و فرق مختلف، اینک گفتار برخی از مفسرین فریقین ـ سنی و شیعه ـ را در تأیید برداشت فوق بیان | بعد از تبیین اجمالی دلالت آیه مذکور بر تحذیر مسلمانان از تبدیل دین واحد الهی به مذاهب و فرق مختلف، اینک گفتار برخی از مفسرین فریقین ـ سنی و شیعه ـ را در تأیید برداشت فوق بیان میکنیم: | ||
علامه طباطبایی (رحمه الله) در تفسیر المیزان: | علامه طباطبایی (رحمه الله) در تفسیر المیزان: | ||
خط ۲۴۰: | خط ۲۴۰: | ||
نکته مهم و اساسی دیگر در این آیه آن است که این آیه اختصاص به مذاهب یهود و نصاری را نداشته بلکه شامل تمامی کسانی که دین واحد را مبدّل به فرقهها و مذاهب مختلف نمودند میگردد. | نکته مهم و اساسی دیگر در این آیه آن است که این آیه اختصاص به مذاهب یهود و نصاری را نداشته بلکه شامل تمامی کسانی که دین واحد را مبدّل به فرقهها و مذاهب مختلف نمودند میگردد. | ||
در اینجا دیدگاه برخی از مفسران شیعی و سنی را در تبیین آیه فوق که مؤید برداشت های مذکور میباشد بیان | در اینجا دیدگاه برخی از مفسران شیعی و سنی را در تبیین آیه فوق که مؤید برداشت های مذکور میباشد بیان میکنیم: | ||
در تفسیر المیزان علامه طباطبائی ذیل ایه مذکور امده است: | در تفسیر المیزان علامه طباطبائی ذیل ایه مذکور امده است: | ||
خط ۳۳۴: | خط ۳۳۴: | ||
«ونحن إذا قمنا بدراسته معمقة للقسم الأخیر من الآیات ـ نظیر ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم و... ـ وقارنا بینها وبین الأمة الإسلامیة الیوم لرأینا أن ما حذّرنا القرآن منه قد وقع علی الأمة وانطبق علیها تماماً» (کاشف الغطا، 1402، ص 9). | «ونحن إذا قمنا بدراسته معمقة للقسم الأخیر من الآیات ـ نظیر ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم و... ـ وقارنا بینها وبین الأمة الإسلامیة الیوم لرأینا أن ما حذّرنا القرآن منه قد وقع علی الأمة وانطبق علیها تماماً» (کاشف الغطا، 1402، ص 9). | ||
از طرفی علاوه بر قرآن، در روایات مختلفی که از پیامبر صلی الله علیه و آله نیز رسیده، آمده است که امت اسلامی نیز همانند امت های گذشته به فتنه انشعابات مذهبی – نظیر ادیان دیگر - مبتلا خواهد شد. در اینجا برخی از این روایات را بیان | از طرفی علاوه بر قرآن، در روایات مختلفی که از پیامبر صلی الله علیه و آله نیز رسیده، آمده است که امت اسلامی نیز همانند امت های گذشته به فتنه انشعابات مذهبی – نظیر ادیان دیگر - مبتلا خواهد شد. در اینجا برخی از این روایات را بیان میکنیم: | ||
- عن إبن عباس قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله: لترکبن سنن من کان قبلکم شبراً بشبر وذراعاً بذراع حتی لو أن أحدکم دخل حجر صب لدخلتم وحتی لو أن أحدهم جامع أمرأته بالطریق لفعلتموه (الحاکم، ج 4، ص 455). | - عن إبن عباس قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله: لترکبن سنن من کان قبلکم شبراً بشبر وذراعاً بذراع حتی لو أن أحدکم دخل حجر صب لدخلتم وحتی لو أن أحدهم جامع أمرأته بالطریق لفعلتموه (الحاکم، ج 4، ص 455). | ||
خط ۳۷۴: | خط ۳۷۴: | ||
بر اساس گفتار جمیع مفسران شیعی و سنی، موضوع اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله در قرآن به شکل های گوناگون مورد عنایت قرار گرفته است. از جمله در ایه شریفه تطهیر، مودة، اطعام، مباهله و....(جمعی از نویسندگان ،ج5 ص 767- 798) | بر اساس گفتار جمیع مفسران شیعی و سنی، موضوع اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله در قرآن به شکل های گوناگون مورد عنایت قرار گرفته است. از جمله در ایه شریفه تطهیر، مودة، اطعام، مباهله و....(جمعی از نویسندگان ،ج5 ص 767- 798) | ||
بعلاوه در روایات مختلفی که از نبی اکرم صلی الله علیه و آله نیز رسیده است جایگاه ممتاز اهل بیت پیامبرعلیهم السلام اثبات گردیده است. از انجا که منزلت اهل البیت علیهم السلام در منابع شیعی بصورت گسترده ذکر شده است در این قسمت برخی از خصائص اهل البیت علیهم السلام را در گفتار رسول اکرم ص از منابع اهل سنت مرور | بعلاوه در روایات مختلفی که از نبی اکرم صلی الله علیه و آله نیز رسیده است جایگاه ممتاز اهل بیت پیامبرعلیهم السلام اثبات گردیده است. از انجا که منزلت اهل البیت علیهم السلام در منابع شیعی بصورت گسترده ذکر شده است در این قسمت برخی از خصائص اهل البیت علیهم السلام را در گفتار رسول اکرم ص از منابع اهل سنت مرور میکنیم: | ||
خط ۴۰۸: | خط ۴۰۸: | ||
برغم انکه برخی از صحابه رسول اکرم ص بعد از رحلت ان بزرگوار - در اثر که حوادثی اتفاق افتاد - دچار اختلاف و منازعه گردیدند اما همگی انان به جایگاه ممتاز اهل بیت ع اعتراف داشته و میتوان اهل بیت علیهم السلام را محور اشتراک و وحدت همه انان دانست. در همین راستا باید گفت: گرچه برخی از مفسران اهل سنت، همسران و برخی از نزدیکان دیگر پیامبر صلی الله علیه و اله - غیر از امام علی، فاطمه، حسن و حسین علیهالسلام - را هم از مصادیق أهل بیت دانسته اما نقطه اشتراک اکثریت قریب به اتفاق مفسران اهل سنت و مفسران شیعی ان است که از مصادیق قطعی و یقینی اهل بیت پیامبر ص در ایات قرآن و روایات، " امام علی، حضرت زهرا، امام حسن و امام حسین علیهم السلام میباشند. | برغم انکه برخی از صحابه رسول اکرم ص بعد از رحلت ان بزرگوار - در اثر که حوادثی اتفاق افتاد - دچار اختلاف و منازعه گردیدند اما همگی انان به جایگاه ممتاز اهل بیت ع اعتراف داشته و میتوان اهل بیت علیهم السلام را محور اشتراک و وحدت همه انان دانست. در همین راستا باید گفت: گرچه برخی از مفسران اهل سنت، همسران و برخی از نزدیکان دیگر پیامبر صلی الله علیه و اله - غیر از امام علی، فاطمه، حسن و حسین علیهالسلام - را هم از مصادیق أهل بیت دانسته اما نقطه اشتراک اکثریت قریب به اتفاق مفسران اهل سنت و مفسران شیعی ان است که از مصادیق قطعی و یقینی اهل بیت پیامبر ص در ایات قرآن و روایات، " امام علی، حضرت زهرا، امام حسن و امام حسین علیهم السلام میباشند. | ||
در اینجا برخی از روایات صحابه پیامبر ص را نسبت به مصادیق اهل بیت در قرآن وروایات ذکر | در اینجا برخی از روایات صحابه پیامبر ص را نسبت به مصادیق اهل بیت در قرآن وروایات ذکر میکنیم: | ||
أبو سعید الخدری:- اهل بیت در ایه تطهیر - | أبو سعید الخدری:- اهل بیت در ایه تطهیر - |