پرش به محتوا

عبدالعظیم حسنی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۴۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:
|-
|-
|از نوادگان
|از نوادگان
|[[امام حسن مجتبی(علیه السلام)]]
|[[حسن بن علی|امام حسن مجتبی(علیه السلام)]]
|-
|-
|طول عمر
|طول عمر
خط ۳۴: خط ۳۴:
|}
|}
</div>
</div>
'''عبدالعظیم حسنی''' مشهور به شاه عبدالعظیم و سیدالکریم از عالمان [[سادات حسنی]] و از راویان [[حدیث]]. نسب او با چهار واسطه به [[امام حسن مجتبی(علیه السلام)]] می‌رسد. او را مردی با تقوا، معروف به [[امانت]] داری، صداقت در گفتار، عالم به امور دین، قائل به [[اصول دین]] شیعه ومحدث دانسته‌اند. [[شیخ صدوق]]، مجموعه روایات وی را با عنوان جامع اخبار عبدالعظیم گردآوری کرده است.
'''عبدالعظیم حسنی''' مشهور به شاه عبدالعظیم و سیدالکریم از عالمان [[سادات حسنی]] و از راویان [[حدیث]]. نسب او با چهار واسطه به [[حسن بن علی|امام حسن مجتبی(علیه السلام)]] می‌رسد. او را مردی با تقوا، معروف به [[امانت]] داری، صداقت در گفتار، عالم به امور دین، قائل به [[اصول دین]] شیعه ومحدث دانسته‌اند. [[شیخ صدوق]]، مجموعه روایات وی را با عنوان جامع اخبار عبدالعظیم گردآوری کرده است.


عبدالعظیم حسنی، [[امام رضا(علیه السلام)]] و [[امام جواد(علیه السلام)]] را درک کرد. نقل است که ایمان خویش را بر [[امام هادی(علیه السلام)]] عرضه داشت و در زمان او وفات یافته است. [[حرم حضرت عبدالعظیم]] واقع در [[شهر ری]]، [[زیارتگاه]] [[شیعیان]] است. در برخی روایات [[ثواب]] [[زیارت]] قبر او برابر با ثواب زیارت قبر [[امام حسین(علیه السلام)]] دانسته شده است.
عبدالعظیم حسنی، [[امام رضا(علیه السلام)]] و [[امام جواد(علیه السلام)]] را درک کرد. نقل است که ایمان خویش را بر [[امام هادی(علیه السلام)]] عرضه داشت و در زمان او وفات یافته است. [[حرم حضرت عبدالعظیم]] واقع در [[شهر ری]]، [[زیارتگاه]] [[شیعیان]] است. در برخی روایات [[ثواب]] [[زیارت]] قبر او برابر با ثواب زیارت قبر [[امام حسین(علیه السلام)]] دانسته شده است.
خط ۴۱: خط ۴۱:
حضرت عبدالعظیم حسنی، در چهارم [[ربیع الثانی]] سال 173هجری در شهر [[مدینه]] چشم به جهان گشود. ایشان فرزند عبداللّه بن علی، از نوادگان امام حسن مجتبی (علیه السلام) بود که نسبتش با چهار واسطه به آن حضرت می‌رسید. <ref>امام زادگان ری، ج 1، ص 78</ref>
حضرت عبدالعظیم حسنی، در چهارم [[ربیع الثانی]] سال 173هجری در شهر [[مدینه]] چشم به جهان گشود. ایشان فرزند عبداللّه بن علی، از نوادگان امام حسن مجتبی (علیه السلام) بود که نسبتش با چهار واسطه به آن حضرت می‌رسید. <ref>امام زادگان ری، ج 1، ص 78</ref>


عبدالعظیم، از دانشمندان [[شیعه]] و از راویان حدیث [[ائمه معصومین (علیه السلام)]] و نیز از چهره‌های بسیار محبوب و مورد اعتماد، نزد [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت (علیه السلام)]] به شمار می‌رفت. دوران وی، گر چه عصر حاکمیت [[عباسیان]] و ایجاد خفقان و سخت‌گیری نسبت به شیعیان بوده است، ولی مدافعان دین و حافظان مکتب که [[روایات]] امامان را ثبت و نقل می‌کردند، نقش عمده‌ای در پاسداری و صیانت از فرهنگ والای [[اهل بیت (علیه السلام)]] داشتند و این بزرگوار نیز یکی از سنگربانان عقیده تابناک تشیع محسوب می‌شود که در حفظ و انتشار سخنان ائمه اطهار، سخت کوشا بود و ستایش های فراوان ائمه (علیه السلام) از وی، نشان‌دهنده شخصیت والای علمی و معنوی وی می‌باشد.  
عبدالعظیم، از دانشمندان [[شیعه]] و از راویان حدیث [[ائمه معصومین (علیه السلام)]] و نیز از چهره‌های بسیار محبوب و مورد اعتماد، نزد [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیه السلام)]] به شمار می‌رفت. دوران وی، گر چه عصر حاکمیت [[عباسیان]] و ایجاد خفقان و سخت‌گیری نسبت به شیعیان بوده است، ولی مدافعان دین و حافظان مکتب که [[روایات]] امامان را ثبت و نقل می‌کردند، نقش عمده‌ای در پاسداری و صیانت از فرهنگ والای [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهل‌بیت(علیه السلام)]] داشتند و این بزرگوار نیز یکی از سنگربانان عقیده تابناک تشیع محسوب می‌شود که در حفظ و انتشار سخنان ائمه اطهار، سخت کوشا بود و ستایش های فراوان ائمه (علیه السلام) از وی، نشان‌دهنده شخصیت والای علمی و معنوی وی می‌باشد.  


== ادب نسبت به ساحت ائمه ==
== ادب نسبت به ساحت ائمه ==
«شیخ محمّد شریف رازی» در کتاب خود، پیرامون ادب حضرت عبدالعظیم نسبت به ساحت ائمه معصومین (علیه السلام) چنین می‌نویسد:
«شیخ محمّد شریف رازی» در کتاب خود، پیرامون ادب حضرت عبدالعظیم نسبت به ساحت ائمه معصومین (علیه السلام) چنین می‌نویسد:
«رفتار و عادت کریمانه حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) این بود که هر وقت وارد مجلس [[امام جواد|حضرت امام جواد (علیه السلام)]] یا امام هادی (علیه السلام) می‌شد، با کمال ادب و خضوع و غایت حیا و تواضع، در حالی که دست های خود را از ردا بیرون آورده بود، با کمال ادب به محضر آن امامان سلام عرض می‌کرد و امام پس از جواب سلام، او را نزدیک خود می‌خواند و در کنار خویش می‌نشاند؛ به حدّی که زانوی مبارکش به زانوی مقدّس امام می‌چسبید و امام، کاملا از احوال او سؤال می‌کرد که این موجب حسرت و غبطه ی دیگران می‌شد.»
«رفتار و عادت کریمانه حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) این بود که هر وقت وارد مجلس [[امام جواد|حضرت امام جواد (علیه السلام)]] یا [[امام هادی|امام هادی(علیه السلام)]] می‌شد، با کمال ادب و خضوع و غایت حیا و تواضع، در حالی که دست های خود را از ردا بیرون آورده بود، با کمال ادب به محضر آن امامان سلام عرض می‌کرد و امام پس از جواب سلام، او را نزدیک خود می‌خواند و در کنار خویش می‌نشاند؛ به حدّی که زانوی مبارکش به زانوی مقدّس امام می‌چسبید و امام، کاملا از احوال او سؤال می‌کرد که این موجب حسرت و غبطه ی دیگران می‌شد.»


[[محمّد شریف رازی]] در ادامه می‌نویسد:
[[محمّد شریف رازی]] در ادامه می‌نویسد:
خط ۵۹: خط ۵۹:
سیّد جلیل القدر، حضرت عبدالعظیم حسنی، در میان فرزندان [[ائمه|ائمه ی هدی (علیه السلام)]] از مقام و منزلت والایی برخوردار است که غالب دانشمندان و نوابغ عالم اسلام، هر کدام به نوبه ی خود، باعباراتی بدیع و بیاناتی لطیف، او را ستایش کرده‌اند؛ که بیان برخی از آنها در این جا جالب توجه بوده، موجب معرفت بیشتر به آن حضرت می‌گردد:
سیّد جلیل القدر، حضرت عبدالعظیم حسنی، در میان فرزندان [[ائمه|ائمه ی هدی (علیه السلام)]] از مقام و منزلت والایی برخوردار است که غالب دانشمندان و نوابغ عالم اسلام، هر کدام به نوبه ی خود، باعباراتی بدیع و بیاناتی لطیف، او را ستایش کرده‌اند؛ که بیان برخی از آنها در این جا جالب توجه بوده، موجب معرفت بیشتر به آن حضرت می‌گردد:


شیخ صدوق می‌نویسد: «حضرت عبدالعظیم (علیه السلام)» شخصی [[خدا پرست]]، پارسا و پسندیده خدا و [[رسول خدا (ص)]] و مردم بوده است.» <ref>من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 80</ref>
شیخ صدوق می‌نویسد: «حضرت عبدالعظیم (علیه السلام)» شخصی خدا پرست، پارسا و پسندیده خدا و [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] و مردم بوده است.» <ref>من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 80</ref>


[[صاحب بن عباد]] (که یکی از علمای [[اهل تسنن]] و وزیر فخرالدوله بوده است) می‌گوید: «عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) مردی با ورع، پارسا و پرهیزگار و دیندار و خدا پرست، معروف به امانت داری و دارای صداقت لهجه، دانای به امور دین و گویای [[توحید]]، و [[عدل]] بسیار بود. در زمان خودش در علم و ادب و فضل و دانش و [[تقوا]]، بعد از امام زمانش، برتمام معاصران خویش برتری داشته، هیچ کس را منزلت او نبوده و به تمام معنا تبعیّت و [[تقلید]] از حضرات ائمه (علیه السلام) می‌نمود و در اولاد و احفاد حضرت [[امام حسن مجتبی (علیه السلام)]] کسی به قدر مرتبه و مقام او نرسیده است.» <ref> امام زادگان ری، جلد 1، ص 74</ref>
[[صاحب بن عباد]] (که یکی از علمای [[اهل تسنن]] و وزیر فخرالدوله بوده است) می‌گوید: «عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) مردی با ورع، پارسا و پرهیزگار و دیندار و خدا پرست، معروف به امانت داری و دارای صداقت لهجه، دانای به امور دین و گویای [[توحید]]، و [[عدل]] بسیار بود. در زمان خودش در علم و ادب و فضل و دانش و [[تقوا]]، بعد از امام زمانش، برتمام معاصران خویش برتری داشته، هیچ کس را منزلت او نبوده و به تمام معنا تبعیّت و [[تقلید]] از حضرات ائمه (علیه السلام) می‌نمود و در اولاد و احفاد حضرت [[حسن بن علی|امام حسن مجتبی(علیه السلام)]] کسی به قدر مرتبه و مقام او نرسیده است.» <ref> امام زادگان ری، جلد 1، ص 74</ref>
    
    
[[نجاشی]] نیز در کتاب «رجال» خود درباره شخصیت حضرت عبدالعظیم می‌گوید: «عبدالعظیم (علیه السلام) در حال خوف و فرار از خلیفه، وارد شهر [[ری]] گردید و در سرداب منزل یکی از شیعیان ساکن شد؛ وی در آن زیر زمین، که مخفی گاه او بود، روزها را [[روزه]] می‌داشت و شب‌هارا به [[نماز]] مشغول می‌شد.» <ref> رجال نجاشی، ص 247</ref>
[[نجاشی]] نیز در کتاب «رجال» خود درباره شخصیت حضرت عبدالعظیم می‌گوید: «عبدالعظیم (علیه السلام) در حال خوف و فرار از خلیفه، وارد شهر [[ری]] گردید و در سرداب منزل یکی از شیعیان ساکن شد؛ وی در آن زیر زمین، که مخفی گاه او بود، روزها را [[روزه]] می‌داشت و شب‌هارا به [[نماز]] مشغول می‌شد.» <ref> رجال نجاشی، ص 247</ref>


== درمحضر سه امام ==
== درمحضر سه امام ==
یکی از ویژگی‌های مهم در زندگی حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) این بود که توفیق یافت محضر پرفیض سه حجّت الهی؛ [[امام رضا]]، جواد و [[امام هادی (علیه السلام)]] را درک نماید، از تعالیم آن بزرگواران بهره‌مند گردد و سخنان و روایات آنان را به نسل های بعد منتقل نماید.
یکی از ویژگی‌های مهم در زندگی حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) این بود که توفیق یافت محضر پرفیض سه حجّت الهی؛ [[امام رضا]]، جواد و امام هادی(علیه السلام) را درک نماید، از تعالیم آن بزرگواران بهره‌مند گردد و سخنان و روایات آنان را به نسل های بعد منتقل نماید.


وقتی [[امام رضا (علیه السلام)]] در مدینه به سر می‌برد، برای حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) امکان دیدار با حضرتش فراهم بود؛ پس از شهادت آن حضرت، که امامت به امام جواد (علیه السلام) رسید، در آن مدت که امام نهم در [[مدینه]] بود، این سعادت و توفیق همچنان برای حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) فراهم بود که با آن حضرت، تماس و دیدار داشته باشد و از دانش آن بزرگوار، بهره گیرد. گاهی نیز سؤالات خود را به صورت نامه از امام می‌پرسید و جواب مکتوب از امام دریافت می‌کرد.
وقتی [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا(علیه السلام)]] در مدینه به سر می‌برد، برای حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) امکان دیدار با حضرتش فراهم بود؛ پس از شهادت آن حضرت، که امامت به امام جواد (علیه السلام) رسید، در آن مدت که امام نهم در [[مدینه]] بود، این سعادت و توفیق همچنان برای حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) فراهم بود که با آن حضرت، تماس و دیدار داشته باشد و از دانش آن بزرگوار، بهره گیرد. گاهی نیز سؤالات خود را به صورت نامه از امام می‌پرسید و جواب مکتوب از امام دریافت می‌کرد.


سرشارترین و حسّاس‌ترین مقطع حیات حضرت عبدالعظیم، دوران امام هادی (علیه السلام) بود؛ گرچه امام هادی (علیه السلام) بخشی از عمر خویش را در یک منطقه حفاظت شده نظامی و تحت نظر، در [[سامرا]] گذراند و در آن دوران، امکان ارتباط شیعیان با آن حضرت، کمتر و با مشکلاتی همراه بود؛ امّا عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) درهمان زمان هم به محضر امام هادی(علیه السلام) می‌رسید و از او رهنمود می‌گرفت.
سرشارترین و حسّاس‌ترین مقطع حیات حضرت عبدالعظیم، دوران امام هادی (علیه السلام) بود؛ گرچه امام هادی (علیه السلام) بخشی از عمر خویش را در یک منطقه حفاظت شده نظامی و تحت نظر، در [[سامرا]] گذراند و در آن دوران، امکان ارتباط شیعیان با آن حضرت، کمتر و با مشکلاتی همراه بود؛ امّا عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) درهمان زمان هم به محضر امام هادی(علیه السلام) می‌رسید و از او رهنمود می‌گرفت.
خط ۷۴: خط ۷۴:
== علت هجرت به ری ==
== علت هجرت به ری ==
علت مهاجرت حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) از مدینه به ری و سکونت در غربت را باید در اوضاع سیاسی و اجتماعی آن عصر، جستجو کرد.
علت مهاجرت حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) از مدینه به ری و سکونت در غربت را باید در اوضاع سیاسی و اجتماعی آن عصر، جستجو کرد.
[[خلفای عباسی]] نسبت به [[خاندان پیامبر (ص)]] و شیعیان [[ائمه (علیه السلام)]] بسیار سخت‌گیری می‌کردند. یکی از خشن‌ترین و بد رفتارترین این خلفا، [[متوکل]] بود که دوران خلافتش، نه تنها چندین بار مزار [[سیّدالشهداء (علیه السلام)]] را در [[کربلا]] تخریب کرد، از زیارت قبر آن حضرت نیز جلوگری می‌نمود. امام هادی (علیه السلام) با پنج نفر از خلفای عباسی از جمله متوکّل هم عصر بود.
[[عباسیان|خلفای عباسی]] نسبت به [[اهل بیت (علیهم السلام)|خاندان پیامبر(صلی الله علیه)]] و [[مذهب شیعه|شیعیان]] [[ائمه|ائمه(علیه السلام)]] بسیار سخت‌گیری می‌کردند. یکی از خشن‌ترین و بد رفتارترین این خلفا، [[متوکل]] بود که دوران خلافتش، نه تنها چندین بار مزار [[امام حسین|سیّدالشهداء(علیه السلام)]] را در [[کربلا]] تخریب کرد، از زیارت قبر آن حضرت نیز جلوگری می‌نمود. امام هادی (علیه السلام) با پنج نفر از خلفای عباسی از جمله متوکّل هم عصر بود.
متوکّل، برای مصون ماندن از خشم انقلابی مردم مظلوم و جلوگیری از تجمع شیعه بر محور وجود امام هادی (علیه السلام) آن حضرت را از مدینه به سامرا برد، تا تمامی فعالیت‌هاو ارتباطات آن امام را زیر نظر داشته باشد. حتّی چندین بار مأموران خلیفه به خانه امام ریختند و با گستاخی تمام، به تفتیش خانه آن حضرت پرداختند. وقتی نسبت به امام معصوم، با آن موقعیت حساس، این‌گونه برخوردهای تند وجود داشت، درباره پیروان آنان و شخصیت های رده بعدی، سختگیری و خوف و خطر بیشتری بود.
متوکّل، برای مصون ماندن از خشم انقلابی مردم مظلوم و جلوگیری از تجمع شیعه بر محور وجود امام هادی (علیه السلام) آن حضرت را از مدینه به سامرا برد، تا تمامی فعالیت‌هاو ارتباطات آن امام را زیر نظر داشته باشد. حتّی چندین بار مأموران خلیفه به خانه امام ریختند و با گستاخی تمام، به تفتیش خانه آن حضرت پرداختند. وقتی نسبت به امام معصوم، با آن موقعیت حساس، این‌گونه برخوردهای تند وجود داشت، درباره پیروان آنان و شخصیت های رده بعدی، سختگیری و خوف و خطر بیشتری بود.


confirmed، مدیران
۳۶٬۱۹۳

ویرایش