پرش به محتوا

مکه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - ' آن‌ها ' به ' آنها '
جز (جایگزینی متن - ' بی نظیر' به ' بی‌نظیر')
جز (جایگزینی متن - ' آن‌ها ' به ' آنها ')
خط ۱۳: خط ۱۳:
== نام و شهرت مکه ==
== نام و شهرت مکه ==


نام مکه تنها یک بار در قرآن کریم در آیه ۲۴ سوره فتح آمده است که خداوند می‌فرماید: «وَ هُوَ الَّذی کفَّ أَیدِیهُمْ عَنْکمْ وَ أَیدِیکمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَکةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَکمْ عَلَیهِمْ وَ کانَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرا»؛ او بود که در درون مکه شما را بر آن‌ها پیروز کرد و دست شما را از آن‌ها و دست آن‌ها را از شما کوتاه کرد و خدا به کارهایى که مى کردید آگاه و بیناست. ولى از این شهر با نام‌هاى دیگر در چهارده آیه یاد شده است که عبارت‌اند از: «بکه»، «اُم القرى»، «البلد»، «البلد الامین»، «البلدة»، «الحرم» و نام‌هایى مانند: «قریتک»، «من القریتین» و «واد غیر ذی زرع».<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث.</ref>  
نام مکه تنها یک بار در قرآن کریم در آیه ۲۴ سوره فتح آمده است که خداوند می‌فرماید: «وَ هُوَ الَّذی کفَّ أَیدِیهُمْ عَنْکمْ وَ أَیدِیکمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَکةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَکمْ عَلَیهِمْ وَ کانَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرا»؛ او بود که در درون مکه شما را بر آنها پیروز کرد و دست شما را از آنها و دست آنها را از شما کوتاه کرد و خدا به کارهایى که مى کردید آگاه و بیناست. ولى از این شهر با نام‌هاى دیگر در چهارده آیه یاد شده است که عبارت‌اند از: «بکه»، «اُم القرى»، «البلد»، «البلد الامین»، «البلدة»، «الحرم» و نام‌هایى مانند: «قریتک»، «من القریتین» و «واد غیر ذی زرع».<ref>حج و عمره در قرآن و حدیث.</ref>  


== وجه تسمیه مکه ==  
== وجه تسمیه مکه ==  
خط ۲۳: خط ۲۳:


«إِنَّ اوَّلَ یَبْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبَارَکاً وَ هُدیً لِلْعالَمِینَ؛ نخستین خانه‌ای که برای پرستش مردم نهاده شد همان است که در بکه ‌است آن جا با برکت و راهنمایی برای جهانیان است». سوره <ref>آل عمران، آیه ۹۶.</ref>  
«إِنَّ اوَّلَ یَبْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبَارَکاً وَ هُدیً لِلْعالَمِینَ؛ نخستین خانه‌ای که برای پرستش مردم نهاده شد همان است که در بکه ‌است آن جا با برکت و راهنمایی برای جهانیان است». سوره <ref>آل عمران، آیه ۹۶.</ref>  
بک در لغت به معنى ازدحام است و بکه چنان که طبرسى فرموده به معنى محل ازدحام است بنابراین چون محل بیت و اطراف آن محل ازدحام براى طواف و استلام و نماز و دعاست، به آن بکه گفته شده و آن به معنى وصف است نه علم. و اگر جاى دیگر هم محل ازدحام باشد مثل جمرات منى به آن‌ها هم بکه گفته می‌شود.  
بک در لغت به معنى ازدحام است و بکه چنان که طبرسى فرموده به معنى محل ازدحام است بنابراین چون محل بیت و اطراف آن محل ازدحام براى طواف و استلام و نماز و دعاست، به آن بکه گفته شده و آن به معنى وصف است نه علم. و اگر جاى دیگر هم محل ازدحام باشد مثل جمرات منى به آنها هم بکه گفته می‌شود.  
در المیزان فرموده: مراد از بکه زمین کعبه است به واسطه ازدحام مردم بکه نامیده شده است.  
در المیزان فرموده: مراد از بکه زمین کعبه است به واسطه ازدحام مردم بکه نامیده شده است.  
طبرسى از امام باقر علیه السلام نقل کرده که بکه مسجدالحرام است و مکه تمام حرم. و این مؤید مطلب فوق است زیرا مسجدالحرام محل ازدحام است. و گویند: مراد از بکه، مکه است، میم آن بباء قلب شده است. محل کعبه و محل طواف و... نیز گفته‌اند.<ref>قاموس قرآن، ج ۱، ص: ۲۲۰.</ref>  
طبرسى از امام باقر علیه السلام نقل کرده که بکه مسجدالحرام است و مکه تمام حرم. و این مؤید مطلب فوق است زیرا مسجدالحرام محل ازدحام است. و گویند: مراد از بکه، مکه است، میم آن بباء قلب شده است. محل کعبه و محل طواف و... نیز گفته‌اند.<ref>قاموس قرآن، ج ۱، ص: ۲۲۰.</ref>  
خط ۳۶: خط ۳۶:
از نام‌هاى معروف مکه که بیانگر احترام فوق العاده و قداست بیش از حد این سرزمین مقدس است، نام «بلدالأمین» مى باشد. این نام به همین صورت در قرآن کریم آمده و مورد قسم و سوگند الهى واقع شده است: «وَالتِّینِ وَالزَّیتُونِ وَ طُورِ سِینِینَ وَ هذَاالْبَلَدِ الْأَمِینِ»[<ref>سوره التین، آیات ۲-۱.</ref> سوگند به انجیر و زیتون و سوگند به طور سینا و این شهر امن. (بلدالأمین)  
از نام‌هاى معروف مکه که بیانگر احترام فوق العاده و قداست بیش از حد این سرزمین مقدس است، نام «بلدالأمین» مى باشد. این نام به همین صورت در قرآن کریم آمده و مورد قسم و سوگند الهى واقع شده است: «وَالتِّینِ وَالزَّیتُونِ وَ طُورِ سِینِینَ وَ هذَاالْبَلَدِ الْأَمِینِ»[<ref>سوره التین، آیات ۲-۱.</ref> سوگند به انجیر و زیتون و سوگند به طور سینا و این شهر امن. (بلدالأمین)  
بدون شک منظور از بلدالأمین در این آیه، شهر مکه است زیرا که سوره التین در مکه نازل شده. از آن گذشته، در آیات دیگرى از قرآن نیز، محل امن بودن مکه و حرم به روشنى بیان شده است، مانند:  
بدون شک منظور از بلدالأمین در این آیه، شهر مکه است زیرا که سوره التین در مکه نازل شده. از آن گذشته، در آیات دیگرى از قرآن نیز، محل امن بودن مکه و حرم به روشنى بیان شده است، مانند:  
«أَوَ لَمْ نُمَکنْ لَهُمْ حَرَماً آمِناً» آیا آن‌ها را در حرمى که محل ایمنى است مکان ندادیم؟  
«أَوَ لَمْ نُمَکنْ لَهُمْ حَرَماً آمِناً» آیا آنها را در حرمى که محل ایمنى است مکان ندادیم؟  
«وَمَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً»<ref>سوره قصص، آیه ۵۷.</ref> هر کس داخل آن (مکه) شود در امان خواهد بود.  
«وَمَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً»<ref>سوره قصص، آیه ۵۷.</ref> هر کس داخل آن (مکه) شود در امان خواهد بود.  


این که خداوند شهر مکه را سرزمین صلح و آرامش و جایگاه امن و آسودگى قرار داده، از برکت دعاى حضرت ابراهیم علیه السلام بنیانگذار کعبه است که از خداوند چنین درخواست نموده است: «وَ إِذْ قالَ إِبْراهِیمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا الْبَلَدَ آمِناً».<ref>سوره آل عمران، آیه ۹۱.</ref> هنگامى که ابراهیم گفت: خدایا! این شهر را محل امن قرار بده.  
این که خداوند شهر مکه را سرزمین صلح و آرامش و جایگاه امن و آسودگى قرار داده، از برکت دعاى حضرت ابراهیم علیه السلام بنیانگذار کعبه است که از خداوند چنین درخواست نموده است: «وَ إِذْ قالَ إِبْراهِیمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا الْبَلَدَ آمِناً».<ref>سوره آل عمران، آیه ۹۱.</ref> هنگامى که ابراهیم گفت: خدایا! این شهر را محل امن قرار بده.  


بدین گونه خداوند مکه و حرم را محل امنیت و آرامش خاطر براى همه حتى مجرمان و گنهکاران قرار داده و هیچ کس را نباید و در آن جا آزار و اذیت کرد هر چند جنایتى را مرتکب شده و یا حدى برگردن او باشد و در آن سرزمین مقدس امنیت همگان حتى حیوانات و وحوش تضمین شده است. البته باید توجه داشت که تنها امنیت آن دسته از مجرمان تضمین شده که جرم آن‌ها در خود حرم واقع نشود، اما کسى که احترام حرم را حفظ نکند، دیگر حرمتى براى او نیست و مى توان او را در همان جا مجازات نمود.<ref>سوره ابراهیم، آیه ۳۸.</ref>  
بدین گونه خداوند مکه و حرم را محل امنیت و آرامش خاطر براى همه حتى مجرمان و گنهکاران قرار داده و هیچ کس را نباید و در آن جا آزار و اذیت کرد هر چند جنایتى را مرتکب شده و یا حدى برگردن او باشد و در آن سرزمین مقدس امنیت همگان حتى حیوانات و وحوش تضمین شده است. البته باید توجه داشت که تنها امنیت آن دسته از مجرمان تضمین شده که جرم آنها در خود حرم واقع نشود، اما کسى که احترام حرم را حفظ نکند، دیگر حرمتى براى او نیست و مى توان او را در همان جا مجازات نمود.<ref>سوره ابراهیم، آیه ۳۸.</ref>  


براى شهر مکه علاوه بر نام‌هایى که ذکر کردیم، نام‌هاى دیگرى نیز در بعضى از کتاب‌ها آمده که عبارتند از: ام، ام الارضین، ام راحم، ام رحم، ام رحمان، ام رحمه، ام روح، ام زحم، ام صبح، ام الصفا، ام القرى، ام کوثى، ام المشاعر، امین، امینه، باسه، بره، بساسه، بساق، بطحا، بکه، بلد، بلدامین، بلدالله، بلدالله تعالى، بلدالامین، بلد حرام، بلده، بلدة المروزقه، بیت الدعا، بیت العروس، بینه، تاج، تهامه، جامعه، حاطمه، حجاز، حرام، حرم، حرم آمن، حرم الله، حرم الله تعالى، حرم امن، حرمه، خیر البلاد، رأس، رتاج، رحم، ساق، سبوحه، سلام، سیل، شباشعه، صلاح، طیبه، عاقر، عذراء، عرش، عرش الله، عروش، عروض، عریش، عزیز، غاشه، فاران، قادس، قادسیه، قریه، قریة الحمس، قریة النمل، کبیره، کریساء، کوثى، ماحى، مبارکه، متحفه، مخرج صدق، مدینة الرب، مذهب، مرویه، مشرفه، مسجدالحرام، معاد، معطشه، مفخمه، مقدسه، مکتان، مکرمه، مهابه، مهبط، نادره، ناسه، ناشته، ناشر، ناشه، نامیه، نجر، نساسه، نقرة الغراب، وادى، وادى، وادى غیر ذى ذرع، والده... .<ref>کوثر، ج ۲، ص: ۱۹۷</ref>
براى شهر مکه علاوه بر نام‌هایى که ذکر کردیم، نام‌هاى دیگرى نیز در بعضى از کتاب‌ها آمده که عبارتند از: ام، ام الارضین، ام راحم، ام رحم، ام رحمان، ام رحمه، ام روح، ام زحم، ام صبح، ام الصفا، ام القرى، ام کوثى، ام المشاعر، امین، امینه، باسه، بره، بساسه، بساق، بطحا، بکه، بلد، بلدامین، بلدالله، بلدالله تعالى، بلدالامین، بلد حرام، بلده، بلدة المروزقه، بیت الدعا، بیت العروس، بینه، تاج، تهامه، جامعه، حاطمه، حجاز، حرام، حرم، حرم آمن، حرم الله، حرم الله تعالى، حرم امن، حرمه، خیر البلاد، رأس، رتاج، رحم، ساق، سبوحه، سلام، سیل، شباشعه، صلاح، طیبه، عاقر، عذراء، عرش، عرش الله، عروش، عروض، عریش، عزیز، غاشه، فاران، قادس، قادسیه، قریه، قریة الحمس، قریة النمل، کبیره، کریساء، کوثى، ماحى، مبارکه، متحفه، مخرج صدق، مدینة الرب، مذهب، مرویه، مشرفه، مسجدالحرام، معاد، معطشه، مفخمه، مقدسه، مکتان، مکرمه، مهابه، مهبط، نادره، ناسه، ناشته، ناشر، ناشه، نامیه، نجر، نساسه، نقرة الغراب، وادى، وادى، وادى غیر ذى ذرع، والده... .<ref>کوثر، ج ۲، ص: ۱۹۷</ref>
خط ۷۰: خط ۷۰:
صفا و مروه: صفا در سمت جنوب شرقی و مروه در سمت شمال شرقی کعبه قرار دارند. منظره صفا و مروه بسیار زیبا و باشکوه می‌باشد، و مستحب است مردها قریب هفتاد متر از سعی را به طور «هَرْوَلَه» حرکت کنند، که حدود آن با رنگ و چراغ سبز مشخص گردیده است.
صفا و مروه: صفا در سمت جنوب شرقی و مروه در سمت شمال شرقی کعبه قرار دارند. منظره صفا و مروه بسیار زیبا و باشکوه می‌باشد، و مستحب است مردها قریب هفتاد متر از سعی را به طور «هَرْوَلَه» حرکت کنند، که حدود آن با رنگ و چراغ سبز مشخص گردیده است.


شِعب ابی‌طالب: شعب ابی‌طالب در شمال شرقی مسجدالحرام و در نزدیکی صفا و مروه واقع شده، و محل ولادت رسول خدا صلی الله علیه و آله و فاطمه زهرا علیهاالسلام است. خاندان بنی‌هاشم و عبدالمطلب در همین مکان زندگی می‌کرده اند و پس از بعثت توسط مشرکان حدود سه سال محاصره اقتصادی شدند. طبق نقل مورخین عده‌ای از سران قریش در دارالندوه گرد آمدند و عهدنامه‌ای تنظیم و پیمان بستند که نسبت به فرزندان عبدالمطلب سختگیری و آن‌ها را تحریم اقتصادی و تحت اذیت و آزار قرار دهند، سرانجام بعد از گذشت سه سال از این پیمان پنج نفر از مشرکین پشیمان شده و عهدنامه را پاره کردند.
شِعب ابی‌طالب: شعب ابی‌طالب در شمال شرقی مسجدالحرام و در نزدیکی صفا و مروه واقع شده، و محل ولادت رسول خدا صلی الله علیه و آله و فاطمه زهرا علیهاالسلام است. خاندان بنی‌هاشم و عبدالمطلب در همین مکان زندگی می‌کرده اند و پس از بعثت توسط مشرکان حدود سه سال محاصره اقتصادی شدند. طبق نقل مورخین عده‌ای از سران قریش در دارالندوه گرد آمدند و عهدنامه‌ای تنظیم و پیمان بستند که نسبت به فرزندان عبدالمطلب سختگیری و آنها را تحریم اقتصادی و تحت اذیت و آزار قرار دهند، سرانجام بعد از گذشت سه سال از این پیمان پنج نفر از مشرکین پشیمان شده و عهدنامه را پاره کردند.


محل ولادت پیامبر اکرم (ص): در نزدیکی صفا و مروه میدانی است که در آن جا کتابخانه ای به نام «مکتبة مکة المکرمه» واقع شده، در این بقعه نور عالم تاب نبی اکرم صلی الله علیه و آله بر جهانیان تابید، و در همین محل مدتی در کنار مادرش آمنه زندگی نمود.
محل ولادت پیامبر اکرم (ص): در نزدیکی صفا و مروه میدانی است که در آن جا کتابخانه ای به نام «مکتبة مکة المکرمه» واقع شده، در این بقعه نور عالم تاب نبی اکرم صلی الله علیه و آله بر جهانیان تابید، و در همین محل مدتی در کنار مادرش آمنه زندگی نمود.
Writers، confirmed، مدیران
۸۸٬۱۲۶

ویرایش