پرش به محتوا

خطیب بغدادی: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '=منبع=' به '== منابع ==')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۶: خط ۱۶:
|-
|-
|تاریخ تولد
|تاریخ تولد
|۱۰ مهٔ ۱۰۰۲• ۲۳ جمادی‌الثانی ۳۹۲
|۱۰ مهٔ ۱۰۰۲• ۲۳ [[جمادی الثانی|جمادی‌الثانی]] ۳۹۲
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
خط ۴۰: خط ۴۰:
|-
|-
|درگذشت
|درگذشت
|۵ سپتامبر ۱۰۷۱ (۶۹ سال)• ۷ ذیحجه ۴۶۳
|۵ سپتامبر ۱۰۷۱ (۶۹ سال) • ۷ [[ذی الحجه|ذیحجه]] ۴۶۳
|-
|-
|}
|}
</div>
</div>
'''ابوبکر احمد بن علی بن ثابت''' معروف به «خطیب بغدادی» (۳۹۲- ۴۶۳ ق)، از مورخان و [[محدثان]] مشهور [[اهل سنت]] در قرن ۵ قمری است. کتاب «تاریخ بغداد» از مهمترین آثار اوست.  
'''ابوبکر احمد بن علی بن ثابت''' معروف به «خطیب بغدادی» (۳۹۲- ۴۶۳ ق)، از مورخان و [[محدثان]] مشهور [[اهل سنت]] در قرن ۵ قمری است. کتاب «تاریخ بغداد» از مهمترین آثار اوست.  


=بغدادی کیست=
== بغدادی کیست ==
 
احمدبن علی بن ثابت، محدّث و مورخ مشهور قرن پنجم و مؤلف تاریخ بغداد*. او در جمادی الآخره ۳۹۲ <ref>خطیب بغدادی، ج ۱۳، ص ۱۳۵</ref> در قریه هَنیقِیا در اطراف نَهُرالمَلِک <ref>صفدی، ج ۷، ص ۱۹۱</ref> به دنیا آمد. ظاهراً هنیقیا قریه‌ای در نزدیکی درزیجان بوده <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۱۸ـ۱۹</ref> که پدر خطیب، ابوالحسن علی بن ثابت بیست سال امامت جماعت و قرائت خطبه را در آن برعهده داشته است <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۳، ص ۲۷۹ـ ۲۸۰</ref>
احمدبن علی بن ثابت، محدّث و مورخ مشهور قرن پنجم و مؤلف تاریخ بغداد*. او در جمادی الآخره ۳۹۲ <ref>خطیب بغدادی، ج ۱۳، ص ۱۳۵</ref> در قریه هَنیقِیا در اطراف نَهُرالمَلِک <ref>صفدی، ج ۷، ص ۱۹۱</ref> به دنیا آمد. ظاهراً هنیقیا قریه‌ای در نزدیکی درزیجان بوده <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۱۸ـ۱۹</ref> که پدر خطیب، ابوالحسن علی بن ثابت بیست سال امامت جماعت و قرائت خطبه را در آن برعهده داشته است <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۳، ص ۲۷۹ـ ۲۸۰</ref>


خط ۵۵: خط ۵۳:
درباره اطلاق لقب خطیب بر وی، از این حیث که نسبت پدرش به او رسیده یا خود او این شغل را داشته است، باید خاطر نشان کرد که به نوشته [[یاقوت حموی|یاقوت حموی]] <ref>ج ۱، ص ۳۹۰</ref> از قول عبدالعزیزبن محمد نخشبی (متوفی ۴۵۶) خطیب بغدادی در برخی روستاهای بغداد به ایراد خطبه می‌پرداخت. <ref>نیز رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱، همان مقدمه، ص ۲۲</ref>
درباره اطلاق لقب خطیب بر وی، از این حیث که نسبت پدرش به او رسیده یا خود او این شغل را داشته است، باید خاطر نشان کرد که به نوشته [[یاقوت حموی|یاقوت حموی]] <ref>ج ۱، ص ۳۹۰</ref> از قول عبدالعزیزبن محمد نخشبی (متوفی ۴۵۶) خطیب بغدادی در برخی روستاهای بغداد به ایراد خطبه می‌پرداخت. <ref>نیز رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱، همان مقدمه، ص ۲۲</ref>


=اساتید و مشایخ=
== اساتید و مشایخ ==
 
وی خواندن و نوشتن را در نزد هلال بن عبداللّه بن محمد فراگرفت <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱۶، ص ۱۱۷</ref>، اما معلوم نیست که خواندن و نوشتن را در درزیجان فراگرفت یا در [[بغداد]]. چون پدرش در این ایام در بغداد به سر می‌برد و در همانجا وفات کرد و خطیب هم در ۴۰۳ برای اولین بار در بغداد سماع [[حدیث]] کرده <ref>رجوع کنید به ادامه مقاله</ref>، به نظر می‌رسد خواندن و نوشتن را در بغداد فراگرفته باشد <ref>همان، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۱۹ـ۲۰</ref>
وی خواندن و نوشتن را در نزد هلال بن عبداللّه بن محمد فراگرفت <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱۶، ص ۱۱۷</ref>، اما معلوم نیست که خواندن و نوشتن را در درزیجان فراگرفت یا در [[بغداد]]. چون پدرش در این ایام در بغداد به سر می‌برد و در همانجا وفات کرد و خطیب هم در ۴۰۳ برای اولین بار در بغداد سماع [[حدیث]] کرده <ref>رجوع کنید به ادامه مقاله</ref>، به نظر می‌رسد خواندن و نوشتن را در بغداد فراگرفته باشد <ref>همان، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۱۹ـ۲۰</ref>


خط ۷۰: خط ۶۷:
خطیب در مسیر خود تا نیشابور، در برخی شهرها همچون نهروان <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۳، ص ۵۸۱</ref> و دینور <ref>رجوع کنید به همان، ج ۹، ص ۴۳۲</ref> سماع حدیث کرد و به ری نیز وارد شد. <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۲، ص ۴۱۶</ref> در این سفر ابن القُنّی همراه وی بود. <ref>سمعانی، ج ۴، ص ۵۵۵</ref>
خطیب در مسیر خود تا نیشابور، در برخی شهرها همچون نهروان <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۳، ص ۵۸۱</ref> و دینور <ref>رجوع کنید به همان، ج ۹، ص ۴۳۲</ref> سماع حدیث کرد و به ری نیز وارد شد. <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۲، ص ۴۱۶</ref> در این سفر ابن القُنّی همراه وی بود. <ref>سمعانی، ج ۴، ص ۵۵۵</ref>


=آثار=
== آثار ==
 
عمری مجموعه آثار خطیب را در ده بخش موضوعی معرفی کرده است:
عمری مجموعه آثار خطیب را در ده بخش موضوعی معرفی کرده است:


== حدیث ==
=== حدیث ===
 
* الامالی،
* الامالی،
* کتاب فیه حدیث «الامامُ ضامِنٌ و المؤذن مؤتمَنٌ»،
* کتاب فیه حدیث «الامامُ ضامِنٌ و المؤذن مؤتمَنٌ»،
خط ۹۱: خط ۸۶:
* الغرائب از ابوالقاسم مهروانی.
* الغرائب از ابوالقاسم مهروانی.


== مصطلح الحدیث ==
=== مصطلح الحدیث ===
 
الکفایه فی علم الروایه <ref>بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶</ref>
الکفایه فی علم الروایه <ref>بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶</ref>


== آداب محدّثان ==
=== آداب محدّثان ===
 
* اقتضاءُ العلمِ العملَ <ref>بیروت ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴</ref> در باب ضرورت قرین بودن علم و عمل،
* اقتضاءُ العلمِ العملَ <ref>بیروت ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴</ref> در باب ضرورت قرین بودن علم و عمل،
* شرف اصحاب الحدیث <ref>آنکارا ۱۹۷۱</ref>
* شرف اصحاب الحدیث <ref>آنکارا ۱۹۷۱</ref>
خط ۱۰۵: خط ۹۸:
* آداب السامع. <ref>بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۱</ref>
* آداب السامع. <ref>بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۱</ref>


== علم رجال حدیث ==
=== علم رجال حدیث ===
 
الاسماءالمبهمه فی الأنباء المحکمه <ref>قاهره ۱۴۱۷/۱۹۹۷</ref>
الاسماءالمبهمه فی الأنباء المحکمه <ref>قاهره ۱۴۱۷/۱۹۹۷</ref>
تلخیص المتشابه فی الرسم و حمایه ما اشکل منه عن بوادرالتصحیف و الوهم <ref>دمشق ۱۹۸۵</ref>
تلخیص المتشابه فی الرسم و حمایه ما اشکل منه عن بوادرالتصحیف و الوهم <ref>دمشق ۱۹۸۵</ref>
خط ۱۱۴: خط ۱۰۶:
السابق واللاحق فی تباعد مابین وفاه الراویین عن شیخ واحد <ref>ریاض ۱۴۰۲/۱۹۸۲</ref> در باب کسانی که دو راوی از آنها روایت کرده‌اند و زمان وفات آنها تفاوت زیادی باهم دارد. این کتاب براساس حروف الفبا تنظیم شده و شاید تنها نمونه در نوع خود باشد، کتاب موضّح اوهامالجمع و التفریق <ref>بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۷</ref>
السابق واللاحق فی تباعد مابین وفاه الراویین عن شیخ واحد <ref>ریاض ۱۴۰۲/۱۹۸۲</ref> در باب کسانی که دو راوی از آنها روایت کرده‌اند و زمان وفات آنها تفاوت زیادی باهم دارد. این کتاب براساس حروف الفبا تنظیم شده و شاید تنها نمونه در نوع خود باشد، کتاب موضّح اوهامالجمع و التفریق <ref>بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۷</ref>


== تاریخ ==
=== تاریخ ===
 
* تاریخ مدینه السلام یا تاریخ بغداد،
* تاریخ مدینه السلام یا تاریخ بغداد،
* مناقب الشافعی، مناقب احمدبن حنبل.
* مناقب الشافعی، مناقب احمدبن حنبل.
== عقاید ==


=== عقاید ===
مسأله الکلام فی الصفات، القول فی علم النجوم.
مسأله الکلام فی الصفات، القول فی علم النجوم.


== اصول فقه ==
=== اصول فقه ===
 
الفقیه و المتفقّه <ref>عربستان ۱۴۱۷/۱۹۹۶</ref>
الفقیه و المتفقّه <ref>عربستان ۱۴۱۷/۱۹۹۶</ref>


== فقه ==
=== فقه ===
 
* نهج الصواب فی ان التسمیه آیه من فاتحه الکتاب،
* نهج الصواب فی ان التسمیه آیه من فاتحه الکتاب،
* ابطال النکاح بغیر ولی،
* ابطال النکاح بغیر ولی،
خط ۱۳۶: خط ۱۲۵:
* الاحادیث التی رویت عنالنبی صلی اللّه علیه وسلم فیها و اختلاف الفاظ الناقلین.
* الاحادیث التی رویت عنالنبی صلی اللّه علیه وسلم فیها و اختلاف الفاظ الناقلین.


== زهدیات ==
=== زهدیات ===
 
المنتخب من کتاب الزهد و الرقائق <ref>بیروت ۱۴۲۰/ ۲۰۰۰</ref>
المنتخب من کتاب الزهد و الرقائق <ref>بیروت ۱۴۲۰/ ۲۰۰۰</ref>


== ادبیات ==
=== ادبیات ===
 
* البُخلاء <ref>بغداد ۱۳۸۴/۱۹۶۴</ref>
* البُخلاء <ref>بغداد ۱۳۸۴/۱۹۶۴</ref>
* التطفیل و
* التطفیل و
* حکایات الطفیلیین (نجف ۱۳۸۶) <ref>برای اطلاع بیشتر از آثار چاپی و منتشر نشده و محل نگهداری آنها رجوع کنید به عمری، ص ۵۶ـ۸۴</ref>
* حکایات الطفیلیین (نجف ۱۳۸۶) <ref>برای اطلاع بیشتر از آثار چاپی و منتشر نشده و محل نگهداری آنها رجوع کنید به عمری، ص ۵۶ـ۸۴</ref>


== منابع ==
== پانویس ==
{{پانویس}}


=== منابع ===
[https://olama-orafa.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8-%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%89%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C%DB%B4%DB%B6%DB%B3%D9%87/ برگرفته از سایت زندگی‌نامه احمد خطیب بغدادی(متوفی۴۶۳ه ق) - علماوعرفا]
[https://olama-orafa.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8-%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%89%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C%DB%B4%DB%B6%DB%B3%D9%87/ برگرفته از سایت زندگی‌نامه احمد خطیب بغدادی(متوفی۴۶۳ه ق) - علماوعرفا]
== پانویس ==
{{پانویس}}


[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان اهل سنت]]
[[رده:عالمان اهل سنت]]
confirmed
۳۷٬۹۵۹

ویرایش