پرش به محتوا

روند تقریب مذاهب اسلامی در سرزمين شام (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'نزديک' به 'نزدیک'
جز (جایگزینی متن - ' می شود' به ' می‌شود')
جز (جایگزینی متن - 'نزديک' به 'نزدیک')
خط ۶۴: خط ۶۴:
مشابه اين آگاهی و روشن بينی سياسی را ما در جمهوری اسلامی ايران از همان آغاز پيروزی انقلاب اسلامی با کوشش‌ها و رهبری‌های امام خمينی(قدس سره) در بيش از ربع قرن پيش بدين سو شاهد بوده‌ايم.<br>
مشابه اين آگاهی و روشن بينی سياسی را ما در جمهوری اسلامی ايران از همان آغاز پيروزی انقلاب اسلامی با کوشش‌ها و رهبری‌های امام خمينی(قدس سره) در بيش از ربع قرن پيش بدين سو شاهد بوده‌ايم.<br>
اين آگاهی سياسی با آگاهی دينی، مصلحت انديشانه، ملی و قومی به منظور مقاومت در برابر تجاوزهای استعماری و استکباری کشورهای غرب به رهبری آمريکا مقارن گشته است. همانا گرايش و اهداف خصمانه قديمی اين استعمارگران تبديل به رفتارهای عينی خطرناکی به وسيله محاصره نظامی سرزمين‌های ما و اعلان جنگ وحشيانه و ويران‌گر عليه کشورهای اسلامی شده است، که آغاز آن با [اعمالی مثل] مسلط ساختن صرب‌های متعصب بر بوسنی و هرزگوين و کوزوو، حکمرانی کمونيست‌های الحادی روسيه و چين بر جمهوری‌ها و مناطق اسلامی هم چون چچن، ميدان دادن به سيک‌ها و هندوها [در هند] يا هنديانِ کينه توز در کشمير و جاهای ديگر، سپس همکاری تمام نيروهای غرب و در راس آنان انگليسِ افعی صفت، هم پيمانی صليبيان افراطی در آمريکا با صهيونيسم، به راه انداختن جنگِ نسل کشی در فلسطين، افغانستان و عراق و تهديد ايران، سوريه و سپس ديگر کشورهای عربی و حتی دوستان اين کشورهای متجاوز بوده است.<br>
اين آگاهی سياسی با آگاهی دينی، مصلحت انديشانه، ملی و قومی به منظور مقاومت در برابر تجاوزهای استعماری و استکباری کشورهای غرب به رهبری آمريکا مقارن گشته است. همانا گرايش و اهداف خصمانه قديمی اين استعمارگران تبديل به رفتارهای عينی خطرناکی به وسيله محاصره نظامی سرزمين‌های ما و اعلان جنگ وحشيانه و ويران‌گر عليه کشورهای اسلامی شده است، که آغاز آن با [اعمالی مثل] مسلط ساختن صرب‌های متعصب بر بوسنی و هرزگوين و کوزوو، حکمرانی کمونيست‌های الحادی روسيه و چين بر جمهوری‌ها و مناطق اسلامی هم چون چچن، ميدان دادن به سيک‌ها و هندوها [در هند] يا هنديانِ کينه توز در کشمير و جاهای ديگر، سپس همکاری تمام نيروهای غرب و در راس آنان انگليسِ افعی صفت، هم پيمانی صليبيان افراطی در آمريکا با صهيونيسم، به راه انداختن جنگِ نسل کشی در فلسطين، افغانستان و عراق و تهديد ايران، سوريه و سپس ديگر کشورهای عربی و حتی دوستان اين کشورهای متجاوز بوده است.<br>
«تقريب» هرگز به معنای ذوب مذاهب اسلامی در يک‌ديگر نيست، بلکه به مفهوم وصول به نزديکی در ديدگاه‌های مختلفِ عرصه‌های دينی و وحدت بخشيدن به مواضع، انديشه‌ها، رفتارها و شيوه‌هاست به اين منظور که مسلمانان در برابر دشمنان خارجی از کشورهای کافر و شرور صف واحدی را تشکيل بدهند؛ دشمنانی که تروريسم را بهانه ای برای کشتار و نسل کشی مسلمانان در ديارشان نموده‌اند، به غارت ثروت‌های آنان و به بردگی کشاندن آنها می پردازند و در پی سلطه بر منابع نفتی و غير نفتی سرزمين مسلمين، تسلط بر تمام فعاليت‌های اقتصادی ايشان به بهانه «جهانی شدن» و موافقت نامه‌های «گات» يا تجارت آزاد و امکان دادن به شرکت‌های بزرگ سرمايه داری به منظور کشيدن شيره جان ملل ديگر، به ويژه مسلمانان برای غارت ثروت‌های نفتی و غيرنفتی آنها برآمده‌اند.<br>
«تقريب» هرگز به معنای ذوب مذاهب اسلامی در يک‌ديگر نيست، بلکه به مفهوم وصول به نزدیکی در ديدگاه‌های مختلفِ عرصه‌های دينی و وحدت بخشيدن به مواضع، انديشه‌ها، رفتارها و شيوه‌هاست به اين منظور که مسلمانان در برابر دشمنان خارجی از کشورهای کافر و شرور صف واحدی را تشکيل بدهند؛ دشمنانی که تروريسم را بهانه ای برای کشتار و نسل کشی مسلمانان در ديارشان نموده‌اند، به غارت ثروت‌های آنان و به بردگی کشاندن آنها می پردازند و در پی سلطه بر منابع نفتی و غير نفتی سرزمين مسلمين، تسلط بر تمام فعاليت‌های اقتصادی ايشان به بهانه «جهانی شدن» و موافقت نامه‌های «گات» يا تجارت آزاد و امکان دادن به شرکت‌های بزرگ سرمايه داری به منظور کشيدن شيره جان ملل ديگر، به ويژه مسلمانان برای غارت ثروت‌های نفتی و غيرنفتی آنها برآمده‌اند.<br>


=نمودهای روند تقريب=
=نمودهای روند تقريب=
خط ۸۳: خط ۸۳:
[در همين راستا] ميزگردهای حياتی، حساس و مهمی در کانال‌های تلويزيونی ماهواره ای ميان علمای اهل سنت و شيعه در سوريه و لبنان برگزار می‌شود که طی آنها مسائل روز بررسی می‌شود و انسجام و هم فکری‌های طرفين با يک‌ديگر روشن می‌گردد.<br>
[در همين راستا] ميزگردهای حياتی، حساس و مهمی در کانال‌های تلويزيونی ماهواره ای ميان علمای اهل سنت و شيعه در سوريه و لبنان برگزار می‌شود که طی آنها مسائل روز بررسی می‌شود و انسجام و هم فکری‌های طرفين با يک‌ديگر روشن می‌گردد.<br>


* وـ در سطح مردمی نيز شاهد نزديکی آشکار و تفاهم جديدی ميان اهل سنت و شيعيان در موارد بسياری هستيم، از جمله:<br>
* وـ در سطح مردمی نيز شاهد نزدیکی آشکار و تفاهم جديدی ميان اهل سنت و شيعيان در موارد بسياری هستيم، از جمله:<br>


تأکيد بر وحدت عقيده بين دو طرف، وحدت اصول ايمانی ثابت در قرآن کريم و سنت نبوی در گفتار و کردار و نيز وحدت در عبادت با ادای نمازهای واجب، صرف نظر از وسايل آن چون اذان و نحوه ايراد آن، نماز جمعه و جماعت، و نحوه انجام و ادای آنها، زيرا مهم به مورد اجرا گذاردن ارکان (اصول پايه‌ای) اسلام است.<br>
تأکيد بر وحدت عقيده بين دو طرف، وحدت اصول ايمانی ثابت در قرآن کريم و سنت نبوی در گفتار و کردار و نيز وحدت در عبادت با ادای نمازهای واجب، صرف نظر از وسايل آن چون اذان و نحوه ايراد آن، نماز جمعه و جماعت، و نحوه انجام و ادای آنها، زيرا مهم به مورد اجرا گذاردن ارکان (اصول پايه‌ای) اسلام است.<br>
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:
اين محبت روزنه اميد و اساس هم گرايی در تحقق وفاق ميان اهل سنت و شيعيان است؛ هر چند شيعيان مفهوم اهل بيت را تنها به اصحاب کسا (علی، فاطمه، حسن و حسين(عليهم‌السلام)) منحصر می‌سازند و اهل سنت گستردگی بيشتری به آن داده، می‌گويند: «درست تر آن است که آنها کسانی هستند که زکات برايشان حرام شده است و ايشان شامل خاندان علی، خاندان جعفر، خاندان عقيل و خاندان عباس می‌شود.» <ref>سبل السلام، ج 1، ص 193.</ref> مادران مومنان (زنان پيامبر(صلی‌‌‌‌‌‌الله عليه‌وآله)) نيز در شمار اهل‌بيت قرار دارند، به دليل قول خداوند متعال در آيه‌ای که درباره آنها وارد شده است و عنوان آن: «يا نساء النبی» و آخر آن چنين است: «إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ لِيُذْهِبَ عَنْکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَکمْ تَطْهِيراً <ref>احزاب(33): 32.</ref>؛ خداوند می‌خواهد از شما اهل بيت هر پليدی را بزدايد و شما را به شايستگی پاک گرداند.»
اين محبت روزنه اميد و اساس هم گرايی در تحقق وفاق ميان اهل سنت و شيعيان است؛ هر چند شيعيان مفهوم اهل بيت را تنها به اصحاب کسا (علی، فاطمه، حسن و حسين(عليهم‌السلام)) منحصر می‌سازند و اهل سنت گستردگی بيشتری به آن داده، می‌گويند: «درست تر آن است که آنها کسانی هستند که زکات برايشان حرام شده است و ايشان شامل خاندان علی، خاندان جعفر، خاندان عقيل و خاندان عباس می‌شود.» <ref>سبل السلام، ج 1، ص 193.</ref> مادران مومنان (زنان پيامبر(صلی‌‌‌‌‌‌الله عليه‌وآله)) نيز در شمار اهل‌بيت قرار دارند، به دليل قول خداوند متعال در آيه‌ای که درباره آنها وارد شده است و عنوان آن: «يا نساء النبی» و آخر آن چنين است: «إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ لِيُذْهِبَ عَنْکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَکمْ تَطْهِيراً <ref>احزاب(33): 32.</ref>؛ خداوند می‌خواهد از شما اهل بيت هر پليدی را بزدايد و شما را به شايستگی پاک گرداند.»


* ط ـ مشارکت در تأليف مقاله‌ها و پژوهش‌های مقايسه‌ای در زمينه‌های اسلامی شيعی و سنی در سوريه و لبنان به منظور نزديک سازی ديدگاه‌ها به يک‌ديگر و کاهش حدت و شدت تعصب‌ها و تنش‌های مذهبی و اصرار بر ساختن پل‌های همکاری، تسامح و گفت‌وگو.
* ط ـ مشارکت در تأليف مقاله‌ها و پژوهش‌های مقايسه‌ای در زمينه‌های اسلامی شيعی و سنی در سوريه و لبنان به منظور نزدیک سازی ديدگاه‌ها به يک‌ديگر و کاهش حدت و شدت تعصب‌ها و تنش‌های مذهبی و اصرار بر ساختن پل‌های همکاری، تسامح و گفت‌وگو.


آن چه گفته شد، نمونه‌هايی از روند تقريب مذاهب اسلامی در کشور سوريه و ديگر کشورهای سرزمين شام بود که می‌توان گفت تمام آنها نمونه‌های عملی‌ای هستند که تفاوت‌های اجتماعی ميان اهل سنت و شيعيان را در اين کشورها تقريباً از ميان برده‌اند.
آن چه گفته شد، نمونه‌هايی از روند تقريب مذاهب اسلامی در کشور سوريه و ديگر کشورهای سرزمين شام بود که می‌توان گفت تمام آنها نمونه‌های عملی‌ای هستند که تفاوت‌های اجتماعی ميان اهل سنت و شيعيان را در اين کشورها تقريباً از ميان برده‌اند.
خط ۱۱۷: خط ۱۱۷:
هم چنان که سطحی نگری طلاب دينی هر دو گروه، شتاب زدگی در داوری نسبت به طرف مقابل، عدم تعمق در فهم نظريه‌های ديگران، مبادله تهمت زنی‌ها و تکذيب‌ها و عدم پذيرش هر گونه عذری در ارزيابی مواضع ديگران، همه اين‌ها منجر به تنومندی تفرقه و تقويت اختلاف‌ها می‌گردد. <br>
هم چنان که سطحی نگری طلاب دينی هر دو گروه، شتاب زدگی در داوری نسبت به طرف مقابل، عدم تعمق در فهم نظريه‌های ديگران، مبادله تهمت زنی‌ها و تکذيب‌ها و عدم پذيرش هر گونه عذری در ارزيابی مواضع ديگران، همه اين‌ها منجر به تنومندی تفرقه و تقويت اختلاف‌ها می‌گردد. <br>


*2ـ بايد علمای تقريب دارای مواضع عملی و مراکز و شعبی در سرزمين‌ها و کشورهای اسلامی به منظور تعميم انديشه‌های تقريب باشند. [هم چنين] بايد از گذشته‌ها ـ هر چه که بود ـ درگذشت و طرفين نسبت به هم‌ديگر «کوتاه» بيايند تا بدين ترتيب احکام شرعی نزديک تر به روح شرع و هدف‌های عمومی آن باشد و مانع شهرت مسلمانان به هر گونه اعمال زشت يا آلودگی به انديشه‌های مستهجن گردد، با توجه به اين که از طرف اهل سنت، که به خاستگاه‌های فکری شيعه احترام می‌گذارند در اين مورد هيچ گونه مشکلی وجود ندارد. اصرار در برگزاری کنفرانس‌ها و گردهمايی‌های تقريب با موضوع‌های انتخابی و مفيد به طور ساليانه برای گفت‌وگو در مسائل مطرح شده مفيد است. <br>
*2ـ بايد علمای تقريب دارای مواضع عملی و مراکز و شعبی در سرزمين‌ها و کشورهای اسلامی به منظور تعميم انديشه‌های تقريب باشند. [هم چنين] بايد از گذشته‌ها ـ هر چه که بود ـ درگذشت و طرفين نسبت به هم‌ديگر «کوتاه» بيايند تا بدين ترتيب احکام شرعی نزدیک تر به روح شرع و هدف‌های عمومی آن باشد و مانع شهرت مسلمانان به هر گونه اعمال زشت يا آلودگی به انديشه‌های مستهجن گردد، با توجه به اين که از طرف اهل سنت، که به خاستگاه‌های فکری شيعه احترام می‌گذارند در اين مورد هيچ گونه مشکلی وجود ندارد. اصرار در برگزاری کنفرانس‌ها و گردهمايی‌های تقريب با موضوع‌های انتخابی و مفيد به طور ساليانه برای گفت‌وگو در مسائل مطرح شده مفيد است. <br>
*3ـ مجله تقريب بين مذاهب (التقريب) نياز به گسترش دامنه انتشار و پخش و نيز ايجاد دريچه ای برای مناقشه در مسائل مختلف و دادن آزادی بيان به گوينده و منتقد، بدون تحميل ديدگاه معينی است. من خود تجربه همکاری با سردبيران برخی مجله‌های شيعی را داشته ام. آنها هر نظری را که مخالف نظر خودشان يا مذهبشان يا گرايششان باشد، رد می‌کنند و به تخطئه نويسنده اش می‌پردازند؛ کاری که باعث ايجاد عقده، اجحاف و عدم مشارکت [ديگران] در ارائه مقالات يا مباحث ديگر می‌شود. علاوه بر اين دست اندرکاران مجله‌های شيعی از سخنان سخن رانانی که با نظرشان مخالف باشند، خوششان نمی‌آيد، [در حالی که] منبر قلم و سخن امتيازش به همين آزادگی است. <br>
*3ـ مجله تقريب بين مذاهب (التقريب) نياز به گسترش دامنه انتشار و پخش و نيز ايجاد دريچه ای برای مناقشه در مسائل مختلف و دادن آزادی بيان به گوينده و منتقد، بدون تحميل ديدگاه معينی است. من خود تجربه همکاری با سردبيران برخی مجله‌های شيعی را داشته ام. آنها هر نظری را که مخالف نظر خودشان يا مذهبشان يا گرايششان باشد، رد می‌کنند و به تخطئه نويسنده اش می‌پردازند؛ کاری که باعث ايجاد عقده، اجحاف و عدم مشارکت [ديگران] در ارائه مقالات يا مباحث ديگر می‌شود. علاوه بر اين دست اندرکاران مجله‌های شيعی از سخنان سخن رانانی که با نظرشان مخالف باشند، خوششان نمی‌آيد، [در حالی که] منبر قلم و سخن امتيازش به همين آزادگی است. <br>
*4ـ بايد به هر آن چه به تحقق وحدت امت و پاسداری از آن می‌انجامد، عزت و کرامت امت را صيانت می‌بخشد و تمام امکانات و توان امت برای پاسخ به تجاوز به کار گرفته می‌گيرد، اولويت داد. بايد همه نيروها درگير ريشه کن سازی تجاوز متجاوزان مستکبر، کافران و ستم گرانی شوند که در قتل گروه گروه از مسلمانان عزم خود را جزم کرده‌اند، هم چنان که همه جا، به ويژه در عراق، افغانستان و جاهای ديگر [اين قتل عام] اتفاق می‌افتد. <br>
*4ـ بايد به هر آن چه به تحقق وحدت امت و پاسداری از آن می‌انجامد، عزت و کرامت امت را صيانت می‌بخشد و تمام امکانات و توان امت برای پاسخ به تجاوز به کار گرفته می‌گيرد، اولويت داد. بايد همه نيروها درگير ريشه کن سازی تجاوز متجاوزان مستکبر، کافران و ستم گرانی شوند که در قتل گروه گروه از مسلمانان عزم خود را جزم کرده‌اند، هم چنان که همه جا، به ويژه در عراق، افغانستان و جاهای ديگر [اين قتل عام] اتفاق می‌افتد. <br>
خط ۱۲۴: خط ۱۲۴:
هم چنان که بايد برخی فتواهای گمراه کننده را، مانند اين که عمليات فدايی را عمليات انتحاری و نه شهادت طلبانه می‌خوانند و رزم در کنار نيروهای مقاومت در عراق را تحريم می‌کنند، به شدت محکوم کرد. چه هديه ای بهتر از اين [فتواها برای]تقديم کردن به نيروهای اشغالگر و سران ظالم، جنايتکار و سرکش آنان. هم چنين بايد فتواهای تکفيرِ ديگران را نيز کنار بگذاريم. <br>
هم چنان که بايد برخی فتواهای گمراه کننده را، مانند اين که عمليات فدايی را عمليات انتحاری و نه شهادت طلبانه می‌خوانند و رزم در کنار نيروهای مقاومت در عراق را تحريم می‌کنند، به شدت محکوم کرد. چه هديه ای بهتر از اين [فتواها برای]تقديم کردن به نيروهای اشغالگر و سران ظالم، جنايتکار و سرکش آنان. هم چنين بايد فتواهای تکفيرِ ديگران را نيز کنار بگذاريم. <br>


*5ـ بايد اعلاميه‌ای صادر شود که طی آن هر گونه فعاليت تبليغی و فراخوانی به انتقال از مذهبی به مذهب ديگر منع شود، برخلاف آن چه در حال حاضر در خصوص گسترش مذهب تشيع در روستاها، آبادی‌ها و شهرهای سوريه با تکيه بر بخشيدن اموال و پاداش‌های مادی در درجه اول در برابر پذيرش تشيع شاهد آنيم. اين کار با ساده ترين اصول تقريب و نزديکی منافات دارد و درست متضاد با آروزيی است که همگی در مورد افشاندن بذر محبت و اعتماد به جای کينه و نفرت داريم. در غير اين صورت ظاهر و باطن اوضاع [و حرف ما و عملمان] متفاوت خواهد بود. نه شيعيان آن قدر کم هستند که لازم باشد تعدادشان زياد شود و نه اهل سنت پيروان شمار بيشتر و فراوان ترند تا انتقال صدها تن از آنان به مذهب تشيع زيانی متوجه ايشان سازد. <br>
*5ـ بايد اعلاميه‌ای صادر شود که طی آن هر گونه فعاليت تبليغی و فراخوانی به انتقال از مذهبی به مذهب ديگر منع شود، برخلاف آن چه در حال حاضر در خصوص گسترش مذهب تشيع در روستاها، آبادی‌ها و شهرهای سوريه با تکيه بر بخشيدن اموال و پاداش‌های مادی در درجه اول در برابر پذيرش تشيع شاهد آنيم. اين کار با ساده ترين اصول تقريب و نزدیکی منافات دارد و درست متضاد با آروزيی است که همگی در مورد افشاندن بذر محبت و اعتماد به جای کينه و نفرت داريم. در غير اين صورت ظاهر و باطن اوضاع [و حرف ما و عملمان] متفاوت خواهد بود. نه شيعيان آن قدر کم هستند که لازم باشد تعدادشان زياد شود و نه اهل سنت پيروان شمار بيشتر و فراوان ترند تا انتقال صدها تن از آنان به مذهب تشيع زيانی متوجه ايشان سازد. <br>


اين مطالب را خيلی صريح بيان کردم. اگر چنين نکنيم، کار و روش ما بيهوده خواهد بود و در نهان، کاری می‌کنيم که با آن چه در عمل و ظاهر انجام می‌شود، متفاوت است. <br>
اين مطالب را خيلی صريح بيان کردم. اگر چنين نکنيم، کار و روش ما بيهوده خواهد بود و در نهان، کاری می‌کنيم که با آن چه در عمل و ظاهر انجام می‌شود، متفاوت است. <br>
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۷۸۹

ویرایش