۸۵٬۹۶۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'یاد آور' به 'یادآور') |
جز (جایگزینی متن - 'سرنوشت ساز' به 'سرنوشتساز') |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
منظور از راهبرد وحدت اسلامى اصولى هستند که براى تحقق این مهم باید مدنظر قرار گیرند.<br> | منظور از راهبرد وحدت اسلامى اصولى هستند که براى تحقق این مهم باید مدنظر قرار گیرند.<br> | ||
==1ـ1. مساعى مشترک عالمان و متفکران مذاهب اسلامى == | ==1ـ1. مساعى مشترک عالمان و متفکران مذاهب اسلامى == | ||
رهبران، عالمان و اندیشهوران اسلامى که به طور معمول مواضع و تصمیمهاى آنها عکسالعملهاى محسوس و مؤثرى میان یکایک مردم مسلمان به جاى مىنهد، نقش مهمى در بیدارى و آگاهى افکار عمومى از بایدها و نبایدهاى مذهبى ایفا مىکنند. این نقش با توجه به مقام معنوى آنها، هم میان شیعیان و هم میان اهل تسنن اهمیت خاصى دارد و کارایى و تأثیر قابل توجهى در ایجاد تفاهم، همکارى و تقریب مذاهب اسلامى خواهد داشت؛ بنابراین، نخستین گام در جهت تحقق این مهم متوجه اندیشهوران و عالمان اسلامى است که هدایت عامه مردم را به عهده دارند. بدون توجه این قشر متنفذ، راهبرد وحدت اسلامى عملى نخواهد بود و با همت و مساعى عالمان و متفکران همه مذاهب اسلامى سیاستهاى شوم حکومتهاى گذشته از پیکره مذاهب اسلامى زدوده، و حقایق هر مذهب آن گونه که هست، به مسلمانان نمایان مىشود و در نتیجه بسیارى از تعصبهاى مذهبى از بین مىروند. این امر با تدوین کتابهاى تقریبى و وحدتگرایانه، تدریس، خطابه و نیز صدور فتاواى | رهبران، عالمان و اندیشهوران اسلامى که به طور معمول مواضع و تصمیمهاى آنها عکسالعملهاى محسوس و مؤثرى میان یکایک مردم مسلمان به جاى مىنهد، نقش مهمى در بیدارى و آگاهى افکار عمومى از بایدها و نبایدهاى مذهبى ایفا مىکنند. این نقش با توجه به مقام معنوى آنها، هم میان شیعیان و هم میان اهل تسنن اهمیت خاصى دارد و کارایى و تأثیر قابل توجهى در ایجاد تفاهم، همکارى و تقریب مذاهب اسلامى خواهد داشت؛ بنابراین، نخستین گام در جهت تحقق این مهم متوجه اندیشهوران و عالمان اسلامى است که هدایت عامه مردم را به عهده دارند. بدون توجه این قشر متنفذ، راهبرد وحدت اسلامى عملى نخواهد بود و با همت و مساعى عالمان و متفکران همه مذاهب اسلامى سیاستهاى شوم حکومتهاى گذشته از پیکره مذاهب اسلامى زدوده، و حقایق هر مذهب آن گونه که هست، به مسلمانان نمایان مىشود و در نتیجه بسیارى از تعصبهاى مذهبى از بین مىروند. این امر با تدوین کتابهاى تقریبى و وحدتگرایانه، تدریس، خطابه و نیز صدور فتاواى سرنوشتساز مىتواند تحقق یابد. در این میان آنچه توجه و اهتمام بیشتر مراجع، عالمان و فقیهان اسلامى را مىطلبد، کنترل و آگاه کردن مبلغان اسلامى از آثار سوء و زیانبار طرح مطالب و موضوعاتى است که به وحدت و یکپارچگی اسلام خدشه وارد مىکند؛ زیرا نشر عقاید و افکارى که پایه و اساس صحیح نداشته، بر مدارک و اسناد محکم استوار نباشد، نه تنها سبب بدبینى و گمراهى عدهاى از مردم مىشود، بلکه باعث خواهد شد تا تمام تلاشها و تصمیمهایى که در سیاست خارجى جهت تحقق وحدت و یکپارچگی جهان اسلام مبذول مىشود، یکباره بىاثر و خنثا شوند.<br> | ||
==2ـ1. هماهنگى سیاست داخلى و سیاست خارجى == | ==2ـ1. هماهنگى سیاست داخلى و سیاست خارجى == | ||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
در آیات دیگر نیز امة واحده وارد شده، و این خود دلیل بر یکپارچگی انسانها و عدم برترىهاى مادى و دنیایى است؛ بنابراین، به جاى «ملت» «امت» به کار رفته است: «این است امت که امت واحده است. من نیز پروردگارتان هستم؛ پس من را عبادت کنید»(انبیاء(21):92). خداوند مسلمانان را خطاب مىکند که شما امت واحدى هستید. براساس این اعتقاد هر مسلمانى موظف است وحدت و یکپارچگی امت اسلامى را حفظ کند. رمز دستیابى به آن وحدت، چنگ زدن به ریسمان الاهى، دورى از اختلافها و نیز تألیف و ایجاد اخوت و همبستگى است. همگى به رشته دین خدا چنگ زده، به راههاى متفرق نروید، و به یاد آرید این نعمتهاى بزرگ خدا را که شما با هم دشمن بودید. خدا در دلهاى شما الفت و مهربانى انداخت و به لطف خداوند همه برادر دینى یکدیگر شدید. در صورتى که در پرتگاه آتش بودید، خدا شما را نجات داد. <ref>(آلعمران(3):103)</ref>؛ بنابراین، مسلمانها یک امتند و این از ضروریات اسلام است. معناى یک امت بودن این است که باید وحدت را بین خودشان حفظ کنند. منظور از وحدت این نیست که مسلمانان در یک صف بایستند؛ بلکه وحدت در تشبث به یک منبع واحد است. تفاسیر گوناگونى از «حبل الله» ارائه شده است: «قرآن، احکام و مقررات دین اسلام و در بعضى از روایات شیعه از ولایت نام برده شده است. حقیقت این است که مسلمانها باید به یک اصولى متشبث شوند که مورد قبول و اتفاق همه فرق اسلامى نیز باشد و آن عبارت است از اصل توحید، اصل نبوت و اصل معاد».<ref>استاد محمد واعظ زاده خراسانى، وحدت اسلامى، مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى، 1371، ص 2.</ref><br> | در آیات دیگر نیز امة واحده وارد شده، و این خود دلیل بر یکپارچگی انسانها و عدم برترىهاى مادى و دنیایى است؛ بنابراین، به جاى «ملت» «امت» به کار رفته است: «این است امت که امت واحده است. من نیز پروردگارتان هستم؛ پس من را عبادت کنید»(انبیاء(21):92). خداوند مسلمانان را خطاب مىکند که شما امت واحدى هستید. براساس این اعتقاد هر مسلمانى موظف است وحدت و یکپارچگی امت اسلامى را حفظ کند. رمز دستیابى به آن وحدت، چنگ زدن به ریسمان الاهى، دورى از اختلافها و نیز تألیف و ایجاد اخوت و همبستگى است. همگى به رشته دین خدا چنگ زده، به راههاى متفرق نروید، و به یاد آرید این نعمتهاى بزرگ خدا را که شما با هم دشمن بودید. خدا در دلهاى شما الفت و مهربانى انداخت و به لطف خداوند همه برادر دینى یکدیگر شدید. در صورتى که در پرتگاه آتش بودید، خدا شما را نجات داد. <ref>(آلعمران(3):103)</ref>؛ بنابراین، مسلمانها یک امتند و این از ضروریات اسلام است. معناى یک امت بودن این است که باید وحدت را بین خودشان حفظ کنند. منظور از وحدت این نیست که مسلمانان در یک صف بایستند؛ بلکه وحدت در تشبث به یک منبع واحد است. تفاسیر گوناگونى از «حبل الله» ارائه شده است: «قرآن، احکام و مقررات دین اسلام و در بعضى از روایات شیعه از ولایت نام برده شده است. حقیقت این است که مسلمانها باید به یک اصولى متشبث شوند که مورد قبول و اتفاق همه فرق اسلامى نیز باشد و آن عبارت است از اصل توحید، اصل نبوت و اصل معاد».<ref>استاد محمد واعظ زاده خراسانى، وحدت اسلامى، مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى، 1371، ص 2.</ref><br> | ||
بیان و رفتار حضرت رسول اکرم(صلىاللهعلیهوآله) در مورد برادرى بین مسلمانان که در طول 23 سال ابلاغ رسالت الاهى براى آن کوشش وافر مىکرد، اهمیت موضوع و وظیفه مسلمانان در نزدیک شدن هر چه بیشتر به یکدیگر را نشان مىدهد. اخوت اسلامى عنصر ایجاد امت واحده، و امت واحده، اساسىترین پایه نظام سیاسى اسلامى است. پیامبر اکرم(صلىاللهعلیهوآله) براى آن که اسلام تازه متولد شده را در برابر خطرها و تهدیدها و توطئههاى تفرقهافکنانه دشمن بیمه کند، در نخستین روزهاى هجرت در مدینه با ایجاد «پیمان مواخات» بین مسلمانان، گامى مهم و | بیان و رفتار حضرت رسول اکرم(صلىاللهعلیهوآله) در مورد برادرى بین مسلمانان که در طول 23 سال ابلاغ رسالت الاهى براى آن کوشش وافر مىکرد، اهمیت موضوع و وظیفه مسلمانان در نزدیک شدن هر چه بیشتر به یکدیگر را نشان مىدهد. اخوت اسلامى عنصر ایجاد امت واحده، و امت واحده، اساسىترین پایه نظام سیاسى اسلامى است. پیامبر اکرم(صلىاللهعلیهوآله) براى آن که اسلام تازه متولد شده را در برابر خطرها و تهدیدها و توطئههاى تفرقهافکنانه دشمن بیمه کند، در نخستین روزهاى هجرت در مدینه با ایجاد «پیمان مواخات» بین مسلمانان، گامى مهم و سرنوشتساز را براى ایجاد حکومت اسلامى و نیز نظام سیاسى اسلام در آینده نزدیک برداشت و در پرتو برکات پربار آن نه تنها اسلام را از اساس بر پایه محکمى بنا نهاد، بلکه با تأکیدها و راهنماىهاى بعدى خویش، سیاست داخلى حکومت اسلامى را بر مبناى وحدت و اخوت اسلامى قرار داد و بدین ترتیب، از ایجاد هر گونه اختلاف و تفرقه بین مسلمانان جلوگیرى کرد. در مورد برادرى بین مسلمانان چه حدیثى گویاتر از اینکه در شرع اسلام آمده است: «اِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ».<br> | ||
اصول و مبانى اخوت اسلامى را که پیامبر اکرم(صلىاللهعلیهوآله) بدانها تأکید داشت مىتوان در موارد ذیل شناسایى کرد: ایمان به خداى یکتا، نفى هرگونه برترى و تبعیض، رعایت حقوق دیگران و احترام به آن، دوستى با دوستان خدا و دشمنى با دشمنان او، وفا به عهد، کمک و یارى به مسلمانان.<br> | اصول و مبانى اخوت اسلامى را که پیامبر اکرم(صلىاللهعلیهوآله) بدانها تأکید داشت مىتوان در موارد ذیل شناسایى کرد: ایمان به خداى یکتا، نفى هرگونه برترى و تبعیض، رعایت حقوق دیگران و احترام به آن، دوستى با دوستان خدا و دشمنى با دشمنان او، وفا به عهد، کمک و یارى به مسلمانان.<br> | ||
=4. نتایج و آثار اخوت اسلامى= | =4. نتایج و آثار اخوت اسلامى= | ||
خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
مشکل عمده مسلمانان جهان دورى از اسلام و قرآن است و اگر مسلمانان به جهت امرى که خداى تبارک و تعالى فرموده است (وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا). اگر به همین یک امر و نهى عمل مىکردند، تمام مشکلاتشان (مشکلات سیاسى، اجتماعى و اقتصادیشان) رفع مىشد و هیچ قدرتى نمىتوانست با آن مقابله کند. <ref>صحیفه نور، ج 7، ص 176، مورخ 1/4/58.</ref><br> | مشکل عمده مسلمانان جهان دورى از اسلام و قرآن است و اگر مسلمانان به جهت امرى که خداى تبارک و تعالى فرموده است (وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا). اگر به همین یک امر و نهى عمل مىکردند، تمام مشکلاتشان (مشکلات سیاسى، اجتماعى و اقتصادیشان) رفع مىشد و هیچ قدرتى نمىتوانست با آن مقابله کند. <ref>صحیفه نور، ج 7، ص 176، مورخ 1/4/58.</ref><br> | ||
امام(رحمةالله) یکى از نقشههاى قدرتهاى بزرگ را منحرف کردن مسلمانان از دستورهاى قرآن و ایجاد احساسات قومى و قبیلهاى و ملى گرایانه و نیز ضربه به اخوت آنها ذکر مىکند: «نقشه قدرتهاى بزرگ و وابستگان آنها در کشورهاى اسلامى این است که قشرهاى مسلم را که خدا بین آنها اخوت ایجاد کرده است و مؤمنان را به نام اخوة یاد فرموده است، از هم جدا کنند و به اسم ملت تُرک، ملت کرد، ملت عرب، ملت فارس، از هم جدا، بلکه با هم دشمن کنند و این درست بر خلاف مسیر اسلام و مسیر قرآن کریم است».<ref>امام خمینى(رحمةالله)، رساله نوین، مسائل سیاسى و حقوقى، ترجمه و توضیح بى آزار شیرازى 1360، ص 140.</ref> «اینهایى که به اسم ملیت و گروه گرایى و ملى گرایى بین مسلمین تفرقه مىاندازند، لشکرهاى شیطان و کمک کنندگان به قدرت بزرگ و مخالفین قرآن کریم هستند» <ref>همان</ref>.<br> | امام(رحمةالله) یکى از نقشههاى قدرتهاى بزرگ را منحرف کردن مسلمانان از دستورهاى قرآن و ایجاد احساسات قومى و قبیلهاى و ملى گرایانه و نیز ضربه به اخوت آنها ذکر مىکند: «نقشه قدرتهاى بزرگ و وابستگان آنها در کشورهاى اسلامى این است که قشرهاى مسلم را که خدا بین آنها اخوت ایجاد کرده است و مؤمنان را به نام اخوة یاد فرموده است، از هم جدا کنند و به اسم ملت تُرک، ملت کرد، ملت عرب، ملت فارس، از هم جدا، بلکه با هم دشمن کنند و این درست بر خلاف مسیر اسلام و مسیر قرآن کریم است».<ref>امام خمینى(رحمةالله)، رساله نوین، مسائل سیاسى و حقوقى، ترجمه و توضیح بى آزار شیرازى 1360، ص 140.</ref> «اینهایى که به اسم ملیت و گروه گرایى و ملى گرایى بین مسلمین تفرقه مىاندازند، لشکرهاى شیطان و کمک کنندگان به قدرت بزرگ و مخالفین قرآن کریم هستند» <ref>همان</ref>.<br> | ||
امام در مورد آلت دست قرار گرفتن قرآن به وسیله قدرتهاى شیطانى و طاغوتى و مهجوریت آن بین مسلمانان در وصیت نامه سیاسى ـ الاهى خود یادآور مىشود که «... و کار به جایى رسید که نقش قرآن به دست حکومتهاى جائر و آخوندهاى خبیث بدتر از طاغوتیان وسیلهاى براى رشد و فساد و توجیه ستمگران و معاندان حق تعالى شد و مع الأسف به دست دشمنان توطئه گر و دوستان جاهل قرآن، این کتاب | امام در مورد آلت دست قرار گرفتن قرآن به وسیله قدرتهاى شیطانى و طاغوتى و مهجوریت آن بین مسلمانان در وصیت نامه سیاسى ـ الاهى خود یادآور مىشود که «... و کار به جایى رسید که نقش قرآن به دست حکومتهاى جائر و آخوندهاى خبیث بدتر از طاغوتیان وسیلهاى براى رشد و فساد و توجیه ستمگران و معاندان حق تعالى شد و مع الأسف به دست دشمنان توطئه گر و دوستان جاهل قرآن، این کتاب سرنوشتساز نقشى جز در گورستانها و مجالس مردگان نداشت و ندارد؛ حال آن که باید وسیله جمع مسلمانان و بشریت و کتاب زندگى آنها باشد، وسیله تفرقه و اختلافات گردید یا به کلى از صحنه خارج شد».<ref>وصیت نامه سیاسى، الاهى حضرت امام خمینى(رحمةالله).</ref><br> | ||
== ج. اختلاف آرا و فتاواى عالمان مذاهب اسلامى == | == ج. اختلاف آرا و فتاواى عالمان مذاهب اسلامى == |