جده: تفاوت میان نسخه‌ها

=== پایه گذاری عربستان سعودی ===

از ۱۳۰۳ تا ۱۳۰۴ ش، میان حامیان ملک علی و سعودیها در جدّه منازعاتی روی داد تا این‌که ملک علی، در پی پذیرفتن قرارداد صلحی که میان طرفین از سوی کنسول بریتانیا در جدّه تنظیم شده بود، حاضر به تسلیم شهر شد. <ref>امین ریحانی، تاریخ نجدالحدیث و ملحقاته، ج۱، ص۳۴۰ـ۳۵۷.</ref><ref>صلاح الدین مختار، تاریخ المملکه العربیه السعودیه فی ما فیها و حاضرها، ج۲، ص۳۵۹ـ۳۶۲.</ref> بدین ترتیب، عبدالعزیزبن سعود (با استقبال اهالی) شهر را تصرف و علاوه بر قبر حوّا، سایر مقبره‌ها و مزارات جدّه را ویران کرد. <ref>صلاح الدین مختار، تاریخ المملکه العربیه السعودیه فی ما فیها و حاضرها، ج۲، ص۳۵۱ـ۳۶۳.</ref><ref>حافظ وهبه، جزیره العرب فی القرن العشرین، ج۱، ص۳۷۳.</ref><ref>محسن امین، کشف الارتیاب، ج۱، ص۵۶ ـ۵۷.</ref><ref>محسن امین، کشف الارتیاب، ج۱، ص۵۹ ـ۶۰.</ref><ref>علی اصغر فقیهی، وهابیان: بررسی و تحقیق گونه‌ای درباره عقاید و تاریخ فرقه وهابی، ج۱، ص۲۱۳ـ ۲۱۵.</ref> عبدالعزیزبن سعود، پس از این لشکرکشی، شهرهای دیگر از جمله مدینه را تصرف نمود و پس از تسلط کامل بر جدّه (در ۱۳۰۴ ش)، کشور عربستان سعودی را در ۱۳۱۱ ش /۱۹۳۲ پایه گذاری کرد. <ref>امین ریحانی، تاریخ نجدالحدیث و ملحقاته، ج۱، ص۴۵۱ـ۴۵۳.</ref><ref>فؤاد حمزه، قلب جزیره العرب، ج۱، ص۳۹۳.</ref><ref>اطلس المملکه العربیه السعودیه، ج۱، ص۱۳.</ref> در آن زمان، جدّه امارتی در حجاز، مجاور امارت قَضیمَه در شمال و امارت مکه در مشرق بود. <ref>فؤاد حمزه، قلب جزیره العرب، ج۱، ص۸۱.</ref> به گفته حافظ وهبه <ref>حافظ وهبه، جزیره العرب فی القرن العشرین، ج۱، ص۱۶.</ref><ref>حافظ وهبه، جزیره العرب فی القرن العشرین، ج۱، ص۲۲.</ref> جدّه در این زمان، شهری معتبر و تجاری با ۰۰۰، ۱۵۰ تن (احتمالاً در زمان حج) جمعیت بود و بیش‌تر حجاج از آن‌جا به مکه می‌رفتند و اهالی آن، به جز زمان حج، در بقیه ماههای سال به تجارت با شام، هند و مصر و اروپا اشتغال داشتند. در ۱۳۲۶ ش /۱۹۴۷، به دستور ملک عبدالعزیز، باروی جدّه ویران شد. <ref>مسعود خوند، الموسوعه التاریخیه الجغرافیه، ج۱۲، ص۳۴۴.</ref>