ذی الحجه: تفاوت میان نسخه‌ها

|-

|نام کامل

|-

|اعمال و آیین‌ها

|-

|احکام شرعی

|-

|از ماه‌های

|}

</div>

'''ذی‎ الحجه''' نام یکی از ماه‌ها در تقویم قمری است. در اسلام آخرین ماه در ترتیب [[ماه های قمری|تقویم هجری قمری]] و از ماه‌های حرام و ماه‌های [[حج]] و از جمله ماه‎‌های گرانقدر و عظیم‌الشأنی است که [[خداوند]] متعال آن را با بزرگ‌ترین اعیاد [[مسلمانان]] از جمله [[روز عرفه]]، [[عید قربان]] و [[عید غدیر]] و [[ولایت]] [[امیرالمؤمنین (ع)]] زینت بخشیده است. برای دهه اول این ماه اعمالی ذکر شده است که از مهم‌ترین آنها به جا آوردن نماز دهه اول میان نماز مغرب و عشا و نیز خواندن ادعیه و تهلیل‌های ویژه است. [[احرام]] بستن برای [[حج تمتع]] تنها در این ماه جایز است و «ذی حجه» به معنی «صاحب حج» به این نکته اشاره دارد. [[حج|آیین حج]] از روز نهم شروع و معمولاً تا سیزدهم این ماه انجام می‌شود.  

این ماه در بیان [[روایات]] فرصتی جهت تزکیه و پلکانی برای رشد است تا جایی که [[اهل‎بیت عصمت و طهارت (ع)]] احادیثی در فضیلت آن به ویژه 10 روز ابتدایی این ماه نقل فرموده‎اند؛ [[رسول خدا (ص)]] در اهمیت 10 روز ابتدایی ذی‌الحجه فرمود «مَا مِنْ‏ أَیَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا أَحَبُّ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَیَّامِ الْعَشْرِ یَعْنِی عَشْرَ ذِی الْحِجَّة» یعنی اعمال صالحِ هیچ روزی به اندازه روزهای دهگانه یعنی 10 روز ابتدایی ذی‌الحجه نزد خداوند عز وجل محبوب‌تر نیست.» و در روایتی دیگر فرمود «مَا مِنْ أَیامٍ أَزکَی عِندَ الله تعالی وَ لاَ أعظَمَ أجراً مِن [فی‏] خَیرٍ مِنْ عَشْرَ اْلأضْحَی قِیلَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ، قَالَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ إلاَّ رَجُلٌ خَرَجَ بِمَالِهِ وَ بِنَفْسِهِ ثُمَّ لَمْ یرْجِعْ مِنْ ذَلِکَ بِشَی‏ءٍ؛ پاک‌ترین و پراجرترین روزها نزد خداوند، دهۀ اول ماه ذی حجه است. سؤال می‌شود آیا [[جهاد]] در راه خدا به پایۀ آن می‌رسد؟ می‌فرماید: خیر مگر اینکه شخصی به جان و مالش خارج شود و دیگر برنگردد.»

در بعضی از روایات آمده است، شب‌های دهگانه ای که [[قرآن]] در سوره «والفجر و لیال عشر» به آن سوگند یاد کرده است، شب‌های دهه اوّل ماه ذی الحجّه است، و این سوگند به خاطر عظمت آن است.

<ref>تفسیر قمی، ج 2، ص 419</ref>

وجود دو «عید» مهمّ اسلامی عید قربان و عید غدیر و روز «عرفه» و خاطره دعای عجیب و بسیار گرانبهای امام حسین(ع) در [[عرفات]]، این ماه را دارای شکوه و عظمت خاصّی کرده است و مسلمانان بهتر است از برکات دنیوی و اخروی این ماه غافل نشوند و در تذهیب نفس خود بکوشند.

درباره روزه این روز وارد است که:

و همچنین [[مستحب]] است در این روز [[نماز]] [[حضرت فاطمه زهرا(س)]] خوانده شود به این نحو که چهار رکعت نماز که در هر رکعت یک بار «حمد» و پنجاه بار«قل هو اللّه احد» باشد بخواند و بعد از نماز تسبیح [[حضرت زهرا (س)]] را گفته سپس بگوید:سُبْحانَ اللَّهِ ذِی الْعِزِّ الشّامِخِ الْمُنِیفِ، سُبْحانَ ذِی الْجَلالِ الْباذِخِ الْعَظِیمِ، سُبْحانَ ذِی الْمُلْکِ الْفاخِرِ الْقَدِیمِ، سُبْحانَ مَنْ یَری أَثَرَ النَّمْلَةِ فِی الصَّفا، سُبْحانَ مَنْ یَری وَقْعَ الطَّیْرِ فِی الْهَواءِ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ هکَذا لا هکَذا غَیْرُهُ. <ref>مصباح المتهجد: ۶۷۱</ref>

وَ واعَدْنا مُوسی‌ ثَلاثینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ میقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعینَ لَیْلَةً وَ قالَ مُوسی‌ لِأَخیهِ هارُونَ اخْلُفْنی‌ فی‌ قَوْمی‌ وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبیلَ الْمُفْسِدین‌. <ref>سوره اعراف. آیه ۱۴۲</ref>

روزه در این دهه اهمیت بسیاری دارد که روایت شده است [[روزه]] روز اول آن برابر با روزه هشتاد ماه و روزه نه روز برابر با روزه روزگار می‌باشد و روزه روز ترویه کفاره شصت سال می‌باشد.

شب عید قربان در کلام مرحوم [[میرزا جواد آقا ملکی تبریزی]]

«کسی که [[امام حسین (ع)]] را در یکی از سه شب زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آینده او را می‌آمرزد. راوی پرسید کدام شبها؟ فرمودند: شب عید فطر و شب عید قربان و شب [[نیمه شعبان]]». <ref>کامل الزیارات، النص، ص: ۱۸۰ </ref>

مراقبات روز مباهله در کلام میرزا جواد آقا ملکی تبریزی

روز بیست و چهارم ذی‌الحجه [[مباهله|روز مباهله]] و همچنین روزی است که امیرالمؤمنین (ع) انگشتری خود را در حال رکوع به فقیر بخشید که خداوند نیز او را در کتاب خود، به عنوان ولیّ مؤمنین معرفی نموده و صفات نیکی را برای او برشمرد:

ولیّ شما، تنها خدا و [[پیامبر]] اوست و کسانی که ایمان آورده‌اند: همان کسانی که نماز برپا می‌دارند و در حال رکوع [[زکات]] می‌دهند.

مباهله [[پیامبر اسلام]] در این روز با [[مسیحیان]] موجب خواری آنان شد، ایشان بعد از مباهله مجبور به پرداخت [[جزیه]] شدند.

== پانویس ==

{{پانویس}}

[[رده:مفاهیم]]

[[رده:ماه‌های قمری]]