confirmed، مدیران
۳۷٬۴۰۴
ویرایش
ابن منظور: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بخشها' به 'بخشها') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:ابن منظور_2.jpg |جایگزین=ابن منظور|ابن منظور]] | |||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
!نام | !نام | ||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|- | |- | ||
|زادروز | |زادروز | ||
| | |۶۳۰ ق | ||
|- | |- | ||
|تخصص اصلی | |تخصص اصلی | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
|- | |- | ||
|آثار | |آثار | ||
|فرهنگ لغت ۲۰جلدی لسان‌العرب | |فرهنگ لغت ۲۰جلدی لسان‌العرب | ||
|- | |- | ||
|مشهورترین تألیفش | |مشهورترین تألیفش | ||
|فرهنگ لغت | |فرهنگ لغت ۲۰ جلدی لسان‌العرب | ||
|- | |- | ||
|درگذشت | |درگذشت | ||
| | |۷۱۱ ق | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ابوالفضل جمال‌الدین محمدبن مکرم معروف''' به <big>ابن منظور</big> نویسنده [[لسان العرب]] است. بیشتر مآخذ کهن او را <big>ابن مکرم</big> خوانده‌اند و او نسب خود را با هجده واسطه به «رویفع ابن ثابت انصاری» صحابی [[پیامبر اکرم|پیامبراکرم(ص)]] رسانده است. برخی ابن منظور را [[شافعی مذهب]] و برخی [[شیعه|شیعه]] دانستهاند. | '''ابوالفضل جمال‌الدین محمدبن مکرم معروف''' به <big>ابن منظور</big> نویسنده [[لسان العرب]] است. بیشتر مآخذ کهن او را <big>ابن مکرم</big> خوانده‌اند و او نسب خود را با هجده واسطه به «رویفع ابن ثابت انصاری» صحابی [[پیامبر اکرم|پیامبراکرم(ص)]] رسانده است. برخی ابن منظور را [[شافعی مذهب]] و برخی [[شیعه|شیعه]] دانستهاند. | ||
ذهبی زادگاه وی را [[مصر]] نوشته است، اما از منابع قدیم درباره مولد و سال‌های نخستین زندگی او آگاهی دقیقی به دست نمی‌آید. وی در [[قاهره]] کاتب دیوان انشا بود و پس از آن منصب قضا را در [[طرابلس]] غرب به عهده گرفت. به گفته [[ابن حجر]] و [[سیوطی|سیوطی]] از آن‌جا که وی عمر خود را به خدمت در دیوان انشا گذرانده و به گفته ابن شاکر مدفن او در «قرافه» ، نزدیکی قاهره بوده است، می‌توان گفت که وی در اثنای اقامت طولانیش در مصر به قضای طرابلس منصوب شده است. | ذهبی زادگاه وی را [[مصر]] نوشته است، اما از منابع قدیم درباره مولد و سال‌های نخستین زندگی او آگاهی دقیقی به دست نمی‌آید. وی در [[قاهره]] کاتب دیوان انشا بود و پس از آن منصب قضا را در [[طرابلس]] غرب به عهده گرفت. به گفته [[ابن حجر]] و [[سیوطی|سیوطی]] از آن‌جا که وی عمر خود را به خدمت در دیوان انشا گذرانده و به گفته ابن شاکر مدفن او در «قرافه» ، نزدیکی قاهره بوده است، می‌توان گفت که وی در اثنای اقامت طولانیش در مصر به قضای طرابلس منصوب شده است. | ||
=ابن منظور کیست= | == ابن منظور کیست == | ||
ابوالفضل محمد بن مکرم بن منظور آفریقایی، لغوی و أدیب مشهور جهان عرب صاحب معجم بزرگ و مشهور «لسان العرب» و صاحب کتاب‌های أدبی مختصر بسیاری همانند مختصر «أغانی» است. برخی گفته‌اند او در مصر متولد شده و برخی نیز او را منسوب به طرابلس می‌دانند. | ابوالفضل محمد بن مکرم بن منظور آفریقایی، لغوی و أدیب مشهور جهان عرب صاحب معجم بزرگ و مشهور «لسان العرب» و صاحب کتاب‌های أدبی مختصر بسیاری همانند مختصر «أغانی» است. برخی گفته‌اند او در مصر متولد شده و برخی نیز او را منسوب به طرابلس می‌دانند. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۳: | ||
او در سال 630 هـ متولد شد و در سال 711 هـ از دنیا رفت. <ref>نقل از موسوعة العربیة العالمیة </ref> | او در سال 630 هـ متولد شد و در سال 711 هـ از دنیا رفت. <ref>نقل از موسوعة العربیة العالمیة </ref> | ||
=نسب ابن منظور= | == نسب ابن منظور == | ||
ابن منظور نسب خود را با ۱۸ واسطه به رویفع بن ثابت انصاری (درگذشت ۵۶ هجری)، صحابی [[پیامبر اکرم (ص)]]، که در سال ۴۶ هجری امارت طرابلس غرب را عهده دار شد رسانیده است. <ref> لسان العرب، ج۱، ص۲۶۳-۲۶۴</ref> | ابن منظور نسب خود را با ۱۸ واسطه به رویفع بن ثابت انصاری (درگذشت ۵۶ هجری)، صحابی [[پیامبر اکرم (ص)]]، که در سال ۴۶ هجری امارت طرابلس غرب را عهده دار شد رسانیده است. <ref> لسان العرب، ج۱، ص۲۶۳-۲۶۴</ref> | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۱: | ||
اما نظر به گزارش «صفدی» و «ابن شاکر» و با توجه به آنچه در پژوهش «ابوالقاسم محمد کرو» درباره مهاجرت جد او، نجیب الدین علی، از تونس به مصر آمده، دلیلی قاطع بر ترجیع قول ذهبی که مصر را زادگاه او دانسته است، وجود دارد. | اما نظر به گزارش «صفدی» و «ابن شاکر» و با توجه به آنچه در پژوهش «ابوالقاسم محمد کرو» درباره مهاجرت جد او، نجیب الدین علی، از تونس به مصر آمده، دلیلی قاطع بر ترجیع قول ذهبی که مصر را زادگاه او دانسته است، وجود دارد. | ||
=آثار ابن منظور= | == آثار ابن منظور == | ||
مشهورترین کتاب او لسان العرب است در بیست مجلد که کتب لغت مادر را در آن گرد آورده و می‌توان گفت: از همه آنها بسنده است. دیگر کتاب او «مختارالاغانی» است در 12 جز و «نثار الازهار فی اللیل والنهار» در ادب و «اخبار ابی نواس» و چند کتاب دیگر که به طبع نرسیده. | مشهورترین کتاب او لسان العرب است در بیست مجلد که کتب لغت مادر را در آن گرد آورده و می‌توان گفت: از همه آنها بسنده است. دیگر کتاب او «مختارالاغانی» است در 12 جز و «نثار الازهار فی اللیل والنهار» در ادب و «اخبار ابی نواس» و چند کتاب دیگر که به طبع نرسیده. | ||
ابن منظور مذهب تشیع داشته خالی از تعصب و رفض. <ref>اعلام زرکلی و روضات الجنات</ref> | ابن منظور مذهب تشیع داشته خالی از تعصب و رفض. <ref>اعلام زرکلی و روضات الجنات</ref> | ||
== آثار چاپ شده == | === آثار چاپ شده === | ||
'''لسان العرب''' که مشهورترین کتاب اوست. | '''لسان العرب''' که مشهورترین کتاب اوست. | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۱: | ||
چاپ این کتاب از سال 1404 قمری، به کوشش عده‌ای از محققان در دمشق آغاز شده و تا کنون مجلداتی از آن انتشار یافته است. | چاپ این کتاب از سال 1404 قمری، به کوشش عده‌ای از محققان در دمشق آغاز شده و تا کنون مجلداتی از آن انتشار یافته است. | ||
== آثار خطی == | === آثار خطی === | ||
# اختصار کتاب الحیوان جاحظ. | |||
# لطائف الذخیرة، که تلخیصی است از «الذخیرة فی محاسن أهل الجزیرة» ابن بسام که نسخه‌ای از آن در کتابخانه بایزید استانبول موجود است. | |||
# مختار الطبقات الکبیر ابن سعد ازهری. نسخه‌ای از آخرین جزء آن به خط ابن منظور در دار الکتب موجود است. | |||
# مختصر الجامع لمفردات الأدویة و الأغذیة ابن بیطار. نسخه‌ای از این کتاب در دار الکتب موجود است. | |||
# مختصر ذیل تاریخ بغداد، که خلاصه‌ای است از ذیل سمعانی بر تاریخ خطیب بغدادی. صفدی اختصار تاریخ بغداد و ذیل ابن نجار بر آن را به ابن منظور نسبت داده است. | |||
# مختصر نشوار المحاضرة و أخبار المذاکرة قاضی تنوخی. نسخه‌ای از این کتاب در آمبروزیانا موجود است. | |||
# المنتخب و المختار فی النوادر و الأشعار. | |||
# الرجال. | |||
# أخبار أبینواس. | |||
# حیاة أبینواس. | |||
# دیوان | |||
# | |||
در میان آثار دیگر او، از اختصار زهر الآداب حصری، صفة الصفوة ابن جوزی، یتیمة الدهر ثعالبی و اختصار العقد الفرید ابن عبدربه نیز یاد شده است که در فهرستهای موجود از آنها نشانی نیست. <ref>مختصر تاریخ دمشق لابن عساکر | در میان آثار دیگر او، از اختصار زهر الآداب حصری، صفة الصفوة ابن جوزی، یتیمة الدهر ثعالبی و اختصار العقد الفرید ابن عبدربه نیز یاد شده است که در فهرستهای موجود از آنها نشانی نیست. <ref>مختصر تاریخ دمشق لابن عساکر | ||
لسان العرب (18 جلدی)</ref> | لسان العرب (18 جلدی)</ref> | ||